آموزش
بررسی متاتریدر ۴ (MT4)، متاتریدر ۵ (MT5) و سی تریدر (cTrader)
متاتریدر ۴ (MT4) همچنان رهبر بی چون و چرای بازار است و از جایگاه مستحکم تری در نزد کاربران برخوردار است، اما تغییراتی در بازار پلت فرم های معاملاتی آغاز شده است.
محبوبیت معاملات آنلاین روز به روز افزایش می یابد و سالانه میلیون ها معامله گر جدید حساب باز می کنند. بازار فارکس (Forex) طیف بزرگی از معامله گران خرد جدید را شامل می شود، دلیل اصلی این امر نیاز به سرمایه نسبتاً کم برای شروع و در دسترس بودن ۲۴ساعته در ۵ روز کاری هفته است.
از طرف دیگر با ظهور رمز ارزها که در ۲۴ ساعت تمام روزهای هفته قابل معامله می باشند و توسط بسیاری از کارگزاران فارکس پشتیبانی می شوند، این تقاضا همچنان بالا خواهد ماند.
بازارهای سهام در مواقعی فعالیت می کنند که بیشتر معامله گران خرد در مشاغل اصلی خود هستند، از این رو از نظر معامله گری برای آن ها جذابیت کمتری ایجاد می کند و بیشتر با دید سرمایه گذاری بلند مدت و سود تقسیمی سهام وارد این بازارها می شوند. به همین دلیل، کارگزاران شروع به اضافه کردن قراردادهای CFD (قرارداد ما به التفاوت) سهام به همراه CFD کالا و شاخص ها به گزینه های دارایی های خود کرده اند. تقاضای ETF (صندوق های قابل معامله) رفته رفته افزایش یافته است که موجب پدید آمدن نوع جدیدی از دارایی های مالی شده است.
در حالی که کارگزاران همچنان به اضافه کردن دارایی ها و گسترش گزینه های انتخابی برای معامله گران خود ادامه می دهند، اما صحنه معامله گری خرد همچنان تحت سلطه سه سیستم عامل معاملاتی کم رقیب باقی مانده است. در پنج سال گذشته شرکت های کوچکتر فینتک (FinTech) گزینه های بهبود یافته را معرفی کردند اما نتوانستند استقبال قابل توجهی کسب کنند.
MetaQuotes، یک شرکت قبرسی، همچنان جایگاه خود را به عنوان پلتفرم معاملاتی مورد علاقه معامله گران خرد و کارگزاران، با نرم افزار متاتریدر ۴ (MT4) حفظ کرده است. غالب بودن این پلتفرم در بازار فارکس کاملا مشهود است، چرا که بیش از ۹۵ درصد از حجم معاملات روزانه فارکس که تقریباً برابر با ۷ تریلیون دلار هست، در این پلتفرم انجام می شود (به استثنای ژاپن).
این پلتفرم (MetaTrader4) اولین گزینه مناسب برای معاملات آنلاین بود، و در اوایل رشد عمومی استفاده از پلتفرم های آنلاین، بازار را تسخیر کرد و به دلیل خدمات قابل اعتماد خود، یک رابطه وفاداری متقابل بین مشتریان و خود را ایجاد کرد.
این پلتفرم در سال ۲۰۰۵ راه اندازی شده و به طور کامل از معاملات خودکار پشتیبانی می کند، که به عنوان Expert Advisors شناخته می شود. EA ها سریعترین رشد در بخش معاملات حرفه ای و خرد را داشته اند. (Expert Advisors یا EA ها اکسپرت های معاملاتی هستند که معاملات را بصورت خودکار انجام می دهند و یا در شناسایی نقاط خاص به معامله گران کمک می کنند.)
در سال ۲۰۱۰ شرکت Spotware Systems LTD، واقع در قبرس، رقیب مهمی برای MT4 را معرفی کرد. cTrader نام محصول جدید این شرکت بود که به عنوان گزینه اصلی برای کارگزاران و معامله گران “شبکه ارتباطات الکترونیکی” (ECN) شناخته شد، زیرا زیرساخت های آن از اتصال این پلتفرم به شبکه پشتیبانی می کند. MT4 و جانشین نا موفق آن متاتریدر ۵ (MT5)، برای برقراری ارتباط با ECN نیاز به یک پل ارتباطی دارند.
تقاضای کارگزاران برای cTrader همچنان در حال افزایش است اما هنوز با متاتریدر ۴ فاصله زیادی دارد. همچنین، در سال ۲۰۱۰، شرکت MetaQuotes پلتفرم متاتریدر ۵ را به عنوان جانشین MT4 معرفی کرد که در حکم یک پلتفرم معاملاتی مناسب برای معامله روی چند دارایی محسوب می شد.
با این حال، عدم سازگاری کافی با زیرساخت های متاتریدر ۴ و هزینه های بالاتر بدون مزایای قابل توجه، متاتریدر ۵ را عملا به یک پروژه شکست خورده تبدیل کرد. MetaQuotes پشتیبانی رسمی خود از MT4 را متوقف کرد و برخی از کارگزاران همچنان به اصرار خود برای استفاده مشتریانشان از MT5 ادامه دادند که در نهایت موفقیت کمی را نیز کسب کردند.
علت محبوبیت بالای متاتریدر ۴ (MetaTrader 4 Trading Platform)
MetaQuotes در سال ۲۰۰۵ پلتفرم متاتریدر ۴ را منتشر کرد، که بعد از پانزده سال همچنان بر بازار فارکس تسلط دارد. بسیاری خواستار نابودی این پلتفرم بوده اند، اما هیچ گزینه جایگزین دیگری حتی نتوانسته است به متنوع ترین پلتفرم معاملاتی موجود دنیا نزدیک شود.
کارگزاران به علت هزینه پایین تامین این پلتفرم، تمایل زیادی برای استفاده از آن دارند زیرا هزینه خرید پروانه (License) کامل آن ۱۰۰ هزار دلار برای کارگزاران است. با این وجود بسیاری از آن ها راه حل برچسب سفید (بومی سازی پلتفرم به جای خرید آن) با قیمت ۵ هزار دلار را انتخاب می کنند. همین موضوع علت این که چرا بیش از ۱۲۰۰ کارگزار در حال حاضر بستر معاملاتی MT4 را حفظ کرده اند، توضیح می دهد.
اما مهمترین دلیل موفقیت گسترده این پلتفرم پشتیبانی کامل آن از معاملات خودکار است. هنوز محبوبیت و پشتیبانی وفادارانه ای نسبت به زیرساخت های MT4 دیده می شود که درمورد نسخه های غیر رسمی MT4 که در بیشتر کارگزاران موجود است و معمولا پلتفرم های معاملاتی غیر استاندارد هستند، مصداق ندارد.
درک تفاوت بین نسخه هایی از متاتریدر ۴ که اغلب به اشتباه با این نام توسط کارگزاران در بازار توزیع می شوند و زیرساخت MT4 که امکان به روز رسانی های لازم برای تبدیل MT4 به یک پلتفرم پیشرو و دارای مزیت رقابتی در بازار را فراهم می کند، ضروری است.
متاتریدر ۴ دارای ۱۵۴۶۶ ربات معاملاتی مستقل (EA) و ۶۹۷۶ اندیکاتور است. البته بسیاری از این امکانات رایگان هستند، اما معامله گران باید احتیاط زیادی به خرج دهند. هزینه ارتقاهای (Upgrade) مناسب، کمتر از ۵۰ دلار است که بسته به نیاز معامله گر ممکن است به بیش از ۲۵۰ دلار نیز برسد.
امروزه کارگزاران در رقابت با یکدیگر، به روز رسانی و بسته های ارتقای گسترده ای را برای MT4 ارائه می دهند و عملا نیاز به هزینه های اضافی برای خرید بسته های جانبی را کاهش می دهند یا به کلی از بین می برند.
MT4 برای طراحی EA به استفاده از زبان MQL4 نیاز دارد
متاتریدر ۴ نیازهای معامله گران دستی را نادیده نگرفته است؛ از این رو، ۹ تایم فریم، ۳۰ اندیکاتور داخلی نرم افزار و ۲۴ شکل گرافیکی در این نرم افزار ارائه شده است. نمودارهای تیک (Tick charts)، اخبار و هشدارها به معامله گران این امکان را می دهد سیگنال های معاملاتی را شناسایی کرده و قیمت ورود و خروج را محاسبه کنند. قابلیت معامله با یک کلیک و معامله بر روی چارت، امکان واکنش لحظه ای به بازارهای سریع را از طریق اجرای فوری دستورات فراهم می کند.
برخورداری از دو نوع سفارش مستقیم در بازار و چهار نوع سفارش شرطی، معاملات و مدیریت ریسک مناسب را تضمین می کنند، در عین حال قابلیت تریلینگ استاپ هم پشتیبانی می شود. همه ابزارهای لازم برای معامله گران دستی در دسترس است، با این حال، رابط کاربری همچنان قدیمی است و آنچنان کاربرپسند نیست.
جدا از قابلیت معامله گری خودکار، سوشال تریدینگ نیز همچنان مورد علاقه معامله گران خرد است که MT4 از طریق افزونه های شرکت های متفرقه آن را پشتیبانی می کند.
یکی دیگر از دلایل افزایش محبوبیت MT4 مدیریت چند حساب (MAM) است که مدیریت حساب های خرد را تحت حساب PAMM یا ماژول درصد تخصیص مدیریت (Percent Allocation Management Module) امکان پذیر می کند (به حساب های معاملاتی که به یک حساب دیگر وصل است و مطابق با آن، معاملاتش انجام می شود حساب پم می گویند)
هزاران نفر از مدیران حساب های خرد، کسب و کار خود را در زیر ساخت متاتریدر ۴ توسعه داده اند. بسیاری از آن ها اندیکاتور، EA و سایر راه حل های سفارشی را ایجاد کرده اند که عملکرد آن ها وابسته به متاتریدر ۴ است. انعطاف پذیری MT4 همچنان روزانه کاربران بیشتری را به خود جلب می کند و بنابراین، سلطه این پلتفرم همچنان ماندگار است و در موقعیت خوبی قرار دارد.
این پلتفرم امتحان خود را در طی زمان با موفقیت پس داده و اعتماد ده ها میلیون معامله گر را در سراسر جهان به خود جلب کرده است.
چرا متاتریدر ۵ (MT5) شکست خورد؟
متاتریدر ۵ در سال ۲۰۱۰ به عنوان یک پلتفرم جانشین برای MT4 معرفی شد ولی با وجود تلاش های گسترده بازاریابان MetaQuotes و کارگزارانی که آن را ارائه می دهند، موفقیت کمی کسب کرد.
این نرم افزار به رابط کاربری ارتقا یافته، سرعت بالاتر، ابزارهای تجزیه و تحلیل تکنیکال بیشتر و امکان معامله روی چندین نوع دارایی مجهز است. اینستا فارکس اولین کارگزاری ای بود که این پلتفرم را در سپتامبر ۲۰۱۰ به معامله گران عرضه کرد. از آن زمان، صدها نفر دیگر این رویه را دنبال کردند، اما این پلتفرم همچنان به عنوان پلتفرم جانشین ناموفق شناخته می شود.
MetaQuotes نیاز به لایسنس جدید و گران تری برای MT5 را تعیین کرده است، اما بزرگترین دلیل شکست آن عدم سازگاری با نسخه قبلی (MT4) است.
حال پس از گذشت ده سال به وضوح می بینیم که شرکت متاکوتز محبوبیت زیرساخت متاتریدر ۴ را دست کم گرفته است و در عدم پشتیبانی از آن اشتباه بزرگی مرتکب شده است.
با این اقدام متاکوتز، بیش از ۲۲ هزار EA و اسکریپت در متاتریدر ۵ غیر قابل استفاده می شوند و به برنامه نویسی جدید در زبان MQL5 نیاز دارند. از آنجا که MT4 هسته سیستم بسیاری از مدیران دارایی را تشکیل می دهد که سرمایه گذاری زیادی در MT4 انجام داده اند، متاتریدر ۵ با عدم پذیرش جامعه روبرو شد.
کارگزاران CFD را به MT4 اضافه کردند و آن را به یک بستر معاملاتی روی چند نوع دارایی تبدیل کردند. شرکت های فینتک اکنون بسترهای معاملاتی سفارشی را خارج از زبان برنامه نویسی متاکوتز توسعه می دهند و به صورت مستقل و انعطاف پذیرتر پلی برای اتصال به کارگزاران MT4 و MT5 از طریق API ایجاد می کنند.
برنامه های جدیدی در جهان در برابر متاتریدر ۵ سر برآورده اند و طی پنج سال گذشته، روند جایگزینی بسیار آهسته پیش می رود. اما تا زمانی که متاتریدر ۴ در دسترس باشد، اولویت و سلطه آن نیز بیشتر خواهد بود.
با این حال همه چیز هم در متاتریدر ۵ بد پیش نرفته است و پیشرفت های مثبتی هم به چشم می خورد.
متاتریدر ۵ از رابط کاربری تمیزتری برخوردار است و به آن ظاهری مدرن تر بخشیده است. اکنون معامله گران دستی از ۲۱ تایم فریم، ۳۸ اندیکاتور تکنیکال و ۴۴ شکل تحلیلی برای تجزیه و تحلیل بهتر بازار بهره مند هستند.
هجینگ (Hedging) و نتینگ (Netting) دو حالت حساب های معامله گران از نظر سفارش گذاری ایجاد شده اند که مورد اول تنظیمات پیش فرض MT4 است که از استراتژی های معاملاتی پیچیده تری پشتیبانی می کند و مورد دوم تمامی پوزیشن های موجود در یک دارایی مشخص را با همدیگر جمع کرده و میزان خالص آن ها را (آنگونه که از سوی برخی حوزه های قضایی معاملاتی مانند ایالات متحده الزامی شده) نمایش می دهد.
یکی از قابل توجه ترین پیشرفت های متاتریدر ۵، اتصال به شبکه ارتباطات الکترونیکی (ECN) به طور پیش فرض است. عملکرد عمق بازار (DOM) جزئیات بیشتری درباره قیمت ارائه می دهد و بخش اخبار مالی بهبود یافته است.
متاتریدر ۵ تعداد ۱۵۳۸ EA و ۶۸۶ اندیکاتور سفارشی را فهرست کرده است که به طور قابل توجهی کمتر از MT4 است، اما روند توسعه رو به رشد است. متاکوتز همچنان MT5 را بهبود می بخشد تا نسخه های جدید بهتری را در مقایسه با MT4 ارائه دهد.
چگونه cTrader توانست در بازار پلتفرم های معاملاتی جا باز کند؟
شرکت Spotware Systems LTD پرچمدار محصولات خود یعنی cTrader را در سال ۲۰۱۰، (همان سالی که متاکوتز پلتفرم متاتریدر۵ را منتشر کرد)، راه اندازی کرد. cTrader بهترین محیط معاملاتی جدید را در مقایسه با پلتفرم های شرکت رقیب ارائه می دهد و یک پلتفرم معاملاتی مبتنی بر ECN است.
طراحی جذاب بصری مجهز به نمودارهای عالی و ارتقا یافته، قابلیت نمایش ۹ چارت به صورت همزمان و ارائه بیش از ۷۰ اندیکاتور تکنیکال از جمله قابلیت های این پلتفرم است. قابلیت های معاملاتی روی نمودار، پشتیبانی کامل از معاملات خودکار، اندیکاتورهای سفارشی و اشتراک نمودار از طریق ChartShots بخشی از ویژگی های اصلی برجسته در cTrader است.
در این پلتفرم، معامله گران به قیمت گذاری سطح II دسترسی دارند که سازگاری آن با ECN را ممکن ساخته است. ورود سریع و اجرای آنی سفارشات، برخورداری از ۹ نوع سفارش، راهنمای ابزار حجم، اندیکاتورهای سنتیمنت بازار و جعبه اطلاعات نماد همگی کلیه داده های مربوطه را در اختیار معامله گران دستی قرار می دهد.
cTrader علاوه بر این از سوشال تریدینگ هم از طریق نسخه رونوشت cTrader خود پشتیبانی می کند. بیش از ۸۰ موسسه مالی از cTrader استفاده می کنند که باعث می شود این پلتفرم یک رقیب واقعی برای پلتفرم های متاتریدر ۴ و ۵ محسوب شود. (سوشال تریدینگ: کپی کردن معاملات یک نفر یا کپی تریدینگ را سوشال تریدینگ گویند)
توسعه دهندگان می توانند راه حل های سفارشی را در زبان c# ایجاد کنند
بر خلاف متاکوتز، سیستم های Spotware به توسعه دهندگان اجازه می دهند تا در محیط c# کدنویسی کنند. cTrader Automate یک روش معاملات الگوریتمی فراگیر است که از طریق پلتفرم توسعه یکپارچه در دسترس است. این روش یک محیط آزمایشی پیشرفته تر نسبت به پلتفرم های متاتریدر ۴ و ۵ است که ایجاد ربات های معاملاتی و اندیکاتورهای سفارشی را امکان پذیر می کند.
Open API و FIX API ابزارهای اضافی هستند که cTrader به شرکت های فین تک عرضه کرده است. با وجود سبد محصولات برتر، cTrader در مقایسه با دو سیستم عامل معاملاتی متاکوتز از نظر حجمی به طور واضحی عقب است و هزینه بالاتر آن باعث شده است تعداد کارگزاران کمتری نسبت به cTrader رغبت نشان دهند.
کدام پلتفرم معاملاتی برای کدام دسته از معامله گران مناسب تر است؟
متاتریدر ۴ یک پلتفرم معاملاتی همه کاره و گزینه ای ایده آل برای اکثر معامله گران خرد است. هر معامله گری می تواند با یک سرمایه گذاری اندک برای به روز رسانی های پایه نسخه اصلی از امکانات ارائه شده در MT4 بهره مند شود.
این پلتفرم می تواند به طور کامل شخصی سازی شود تا متناسب با نیازهای فردی معامله گر باشد. با این پلتفرم، توسعه دهندگان بازار فوق العاده ای در اختیار خواهند داشت و معامله گرانی که به دنبال روش های معاملاتی خودکار و اندیکاتورهای سفارشی هستند با برخورداری از ۲۲ هزار گزینه برای انتخاب در بازار، به خوبی نیازشان برطرف خواهد شد.
اکثر کارگزاران متاتریدر ۴ را ارائه می دهند، در عین حال، این پلتفرم همچنان گزینه برتر برای مدیریت دارایی خرده فروشی از طریق حساب های PAMM است. هزاران نفر از مدیران دارایی خرد با متاتریدر ۴ کسب و کار خود را توسعه داده اند که قابلیت پشتیانی از کل اکوسیستم مالی را داراست.
متاتریدر ۵ می تواند گزینه ای مناسب برای معامله گران جدیدی باشد که نیازی به راه حل های موجود در زیرساخت MT4 ندارند. معامله گران دستی ممکن است رابط کاربری بهبود یافته را دلیلی کافی برای باز کردن حساب در کارگزاران ارائه دهنده MT5 به عنوان یک پلتفرم معاملاتی بدانند.
علی رغم پیشرفت های رخ داده، MT5 هنوز به افزونه های شخص ثالث (توسعه داده شده توسط غیر شرکت سازنده) نیاز دارد که طبیعتا تعداد آن ها نسبت به متاتریدر ۴ محدودتر است. متاکوتز پس از اعلام پایان پشتیبانی از MT4، همچنان به بهبود MT5 ادامه می دهد. این موضوع اگر چه امیدوار کننده به نظر می رسد؛ ولی این اقدامات همچنان برای متقاعد کردن کارگزاران و مدیران دارایی برای سرمایه گذاری در این پلتفرم و بازسازی زیرساخت های فعلی و نیز ترغیب معامله گران و توسعه دهندگان فعلی برای کدنویسی مجدد کافی نبوده است.
cTrader کاربرپسندترین رابط کاربری را بین این سه گزینه ارائه می دهد و بروزترین پلتفرم را دارد. اما به دلیل بالا بودن هزینه های خرید و نگهداری، تعداد کارگزاران کمتری از این پلتفرم تجاری استفاده می کنند، با این حال، به دلیل پشتیبانی از زبان برنامه نویسی C#، این پلتفرم موردپسند توسعه دهندگان بیشتری واقع شده است.
این پلتفرم به دلیل پشتیبانی از ماژول های مناسب و بدون نیاز به، به روز رسانی، برای معامله گران دستی مناسبتر است. cTrader در بخش ECN (حوزه ای که ساختار کمیسیون به جای اسپرد تنها تعریف شده است)، به وضوح غالب است. این پلتفرم بیش از یک دهه است که در بازار وجود دارد و دارای ویژگی های اصلی برجسته تر همراه با کاربرپسندی بیشتر است، اما cTrader هنوز نتوانسته به اندازه MT4 موفقیت کسب کند. با این حال همچنان گزینه مطلوب تری نسبت به MT5 است.
در انتها
متاتریدر ۴ همچنان رهبر بی چون و چرای بازار است و از جایگاه مستحکم تری در نزد کاربران برخوردار است، اما تغییراتی در بازار پلت فرم های معاملاتی آغاز شده است. در طول پنج سال گذشته، شرکت های کوچک نوآورتر فینتک کار خود را در زمینه راه حل های نوآورانه معاملاتی با قابلیت یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی آغاز کردند. کارگزاران هنوز از هیچ جایگزین واقعی برای MT4 به طور جدی پشتیبانی نکرده اند، زیرا سرمایه گذاری موجود برای ارائه چنین خدماتی بیش از حد است.
افزونه های شرکت های متفرقه به طور کلی هرگونه کمبود MT4 را برطرف می کنند، اما رقابت برای تولید پلتفرم های منحصر به فرد با قابلیت اتصال به کارگزاران از طریف API ها همچنان ادامه دارد. MT4 به دلیل ماهیت متنوع و کم هزینه خود، ممکن است در این دهه نیز بر بازار غالب باشد. معامله گران سطح بالا همچنان روند فعلی در بخش شرکت های نوظهور و فناوری های انقلابی را زیر نظر دارند؛ شرکت هایی که هدفشان ایجاد یک نسخه پایه عالی از پلتفرم های معاملاتی است که هیچگونه نیازی به ارتقای دوباره نداشته باشند.
- متاتریدر ۴ یا cTrader کدام بهتر است؟
جواب این سوال بستگی به نیاز معامله گر دارد. برای معامله گرانی که از سیستم های معامله گری خودکار استفاده می کنند، متاتریدر ۴ (MT4) انتخاب بهتری می تواند باشد. در حالی که معامله گران دستی به دلیل اینکه cTrader رابط کاربرپسند‌تری دارد، کار با این پلتفرم برایشان لذت بخش تر خواهد بود. انتخاب اول بروکرها پلتفرم MT4 است و تنها تعداد محدودی از بروکرها cTrader را برای مشتریانشان ارائه می دهند.
- چه پلتفرمی از MT4 بهتر است؟
پلتفرم MT4، نسبت به دیگر پلتفرم ها امکانات بیشتری در اختیار تمام معامله گران قرار می دهد. چندین بروکر راه حل های اختصاصی ارائه می دهند که می تواند برای معامله گران دستی انتخاب بهتری باشد؛ البته که گزینه های پیشرفته معمولا برای معامله گران خرد در دسترس نیستند. همچنین باید گفت که چشم انداز برای معامله گران خرد نیز در حال بهترشدن است و پلتفرم های پیشرفته تری احتمالا در آینده برای این معامله گران منتشر می شوند.
- آیا MT4 گزینه خوبی است؟
MT4 برای معامله گران خرد، گزینه عالی و انتخاب قابل اعتمادی محسوب می شود. همینطور که این معامله گران با کسب اطلاعات بیشتر نیازمندی های بیشتری نیز پیدا می کنند این پلتفرم بیش از ۲۲ هزار EA (اکسپرت معاملاتی یا ربات) و اندیکاتورهای سفارشی در اختیار این معامله گران قرار می دهد که این پلتفرم پایه را تبدیل به پلتفرم پیشرفته ای می کند.
- آیا MT4 برای معامله گری مناسب است؟
MT4 برای معامله گران بهترین انتخاب قلمداد می شود چون از تمام ابزارهای مورد نیاز برای معامله گری پشتیبانی می کند. معامله گران می توانند بسته به استراتژی خود، این پلتفرم را به روز رسانی کنند و تغییر دهند. بیشتر بروکرها از طریق این پلتفرم صدها دارایی (ابزار معاملاتی) را در چندین دسته بندی برای شما فراهم می کنند تا بتوانید آن ها را معامله کنید. همچنین این پلتفرم برای مدیریت دارایی ها می تواند پلتفرم مناسبی باشد. بیش از هزاران مدیریت کننده حساب های میکرو و معامله گران خرد از این پلتفرم استفاده می کنند. موفقیت این پلتفرم در دنیای بازارهای مالی بخاطر ده ها میلیون معامله گری است که به این پلتفرم وفادار هستند.
آموزش
متاتریدر ۵ (MetaTrader 5) نصب، راه اندازی و نحوه کار
متاتریدر (Meta Trader)، MT4 یا MT5، یک سکوی معامله الکترونیک است که به طور گسترده توسط سرویس های کارگزاری و معامله گران بازار فارکس، بازارهای آتی و سی اف دی استفاده می شود. این نرم افزار به وسیله شرکت MetaQuotes تهیه و در سال ۲۰۰۵ منتشر شد. متاتریدر به این دلیل محبوب شد که به کاربران اجازه نوشتن اسکریپت و ساخت ربات را می داد، این قابلیت باعث خودکارسازی معاملات و آسان سازی کار معامله گران می شد. از ژوئن ۲۰۱۶، نسخه چهارم این پلتفرم به همراه نسخه پنجم آن به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد، نسخه های اول، دوم و سوم دیگر استفاده و پشتیبانی نمی شوند.
یکی از معروفترین نرم افزارهای معاملاتی دنیای فارکس، متاتریدر است. متاتریدر یکی از قدرتمندترین و همه فن حریف ترین نرم افزارهای ترید در کل دنیا به شمار می رود. تقریبا می توان گفت ۲۰ میلیون تریدر در کل دنیا از متاتریدر در بازار فارکس، رمز ارزها، سهام، شاخص ها، فلزات گران بها و… استفاده می کنند.
نسخه ای از این برنامه که در سال ۲۰۱۰ توسط شرکت روسی MetaQuotes ارایه شد متاتریدر ۵ است. در واقع متاتریدر ۵ بستری حرفه ای و مناسب برای ترید کردن در فارکس است. یک پلتفرم چند دارایی است که امکان تجارت فارکس، سهام و معاملات فیوچرز را فراهم می کند. ابزارهای برتر را برای تجزیه و تحلیل جامع قیمت، استفاده از برنامه های معاملاتی الگوریتمی (رباتهای معامله گر، مشاور متخصص) و تجارت کپی ارائه می دهد.
آخرین و بروزترین نسخه نرم افزار متاتریدر، یعنی متاتریدر ۵ (MT5) از ویژگی های منحصر به فردی برخوردار است. شما به عنوان یک تریدر حرفه ای باید نحوه کار با متاتریدر ۵ را بلد باشید تا تریدهای خود را به درستی ثبت و مدیریت کنید. در این مطلب از اینوستورنت، با آموزش متاتریدر ۵ از نحوه نصب تا معرفی منوها و اجرای معاملات، همراه شما هستیم.
پلتفرم معاملاتی متاتریدر ۵ چیست؟
متاتریدر ۵ آخرین نسخه از نرم افزار قدرتمند متاتریدر است که در سال ۲۰۱۰ توسط شرکت MetaQuotes رونمایی شد و پس از آن هر ساله برای آن آپدیت های گوناگونی منتشر می شود.
به طور کلی، متاتریدر را به جرات می توان بهترین نرم افزار معاملاتی فارکس و سهام در کل دنیا به شمار آورد که انقلابی بزرگ برای تمام معامله گران جهانی ایجاد کرد. این نرم افزار ترید فارکس، امکاناتی همچون ابزارهای پیشرفته مدیریت چارت، اندیکاتورهای قدرتمند با قابلیت شخصی سازی و یک محیط یکپارچه برای ایجاد تجربه لذت بخش ترید ایجاد کرد.
در پلتفرم معاملاتی متاتریدر ۵ شما می توانید همه دارایی های بازارهای جهانی مانند فارکس (Forex)، سهام، کالاها، فلزات گران بها، رمز ارزها (Cryptocurrencies)، سی اف دی ها (CFDs)، شاخص ها و… را معامله کنید. علاوه بر این، الگوریتم های قدرتمند این اپلیکیشن این امکان را به شما می دهد که استراتژی های خود را برنامه نویسی کنید تا تریدهای شما به صورت اتوماتیک یا الگوریتمی اجرا و بسته شوند. همچنین داده های عمیق متاتریدر ۵ از بازار به شما کمک می کند فضای بازاری که در آن ترید می کنید را به طور کامل درک کنید و تصمیمات صحیحی بگیرید.
آموزش متاتریدر ۵ با توجه به محیط کاری بسیار روان، ساده و کاربرپسند آن، کار راحتی است. شما می توانید با سرعت بسیار بالا معاملات خود را اجرا کنید یا ببندید و تقریبا هیچ تاخیری در اجرای این دستورات وجود ندارد. این ویژگی راندمان معاملاتی شما را در مقابل نرم افزارهای ترید دیگر به شدت بالا می برد.
MetaTrader 5 — Forex, Stocks
A powerful platform for Forex and Exchange markets
برخی از ویژگی های متاتریدر ۵
- پلتفرم چند دارایی متاتریدر ۵ از روش پوشش دهی پشتیبانی می کند، که امکان باز کردن موقعیت های متعدد از یک ابزار مالی مشابه، مخالف یا یک جهت را فراهم می کند. این ویژگی به طور گسترده در معاملات فارکس استفاده می شود.
- متاتریدر۵ همچنین از عمق بازار پیشرفته و سیستم شبکه ای پشتیبانی می کند که در بازارهای مبادله ای به کار گرفته شده است.
- عملیات معاملاتی را می توان از طریق ۲ نوع سفارش بازار، ۶ نوع سفارش در حال انتظار، ۲ دستور توقف و توقف پایانی انجام داد.
- ۳۸ اندیکاتور داخلی برای تجزیه و تحلیل فنی حرفه ای موجود است.
- ۴۴ شیء تحلیلی داخلی تجزیه و تحلیل جامعی از قیمت ارز و سهام ارائه می دهند.
- مستقیماً از پلتفرم در سیگنال های معامله گران موفق مشترک شوید و معاملات آن ها را کپی کنید.
- تقویم اقتصادی به پیش بینی حرکت بازار کمک می کند.
- انتشار اخبار مالی بر نقل قول های امنیت مالی تأثیر می گذارد. می توانید اخبار را مستقیماً از پلتفرم خود بخوانید.
- بزرگترین بازار ربات های تجاری و شاخص های فنی متاتریدر ۵ مستقیماً از پلتفرم در دسترس است.
- می توانید ربات های معامله گر را در حالت بصری آزمایش کنید تا الگوریت مهای معاملاتی آن ها را بهتر درک کنید.
- متاتریدر۵ کاملاً با پلتفرم های تلفن همراه برای دستگاه های Android و iOS ادغام شده است. شناسه MetaQuotes خود را مشخص کنید و اعلان ها را از ربات های تجاری به گوشی هوشمند خود دریافت کنید.
متاتریدر۵ یک سیستم معاملاتی قدرتمند با عمق بازار و یک سیستم حسابداری جداگانه سفارشات و معاملات را ارائه می دهد. این سیستم از هر دو سیستم حسابداری سفارش پشتیبانی می کند. سیستم سنتی خالص سازی و سیستم اختیار پوشش ریسک.
چهار حالت اجرای سفارش برای دستیابی به اهداف مختلف معاملاتی موجود است: اجرای فوری، درخواست، بازار و صرافی. این پلتفرم از انواع سفارشات تجاری، از جمله سفارشات بازار، در حال انتظار و توقف، و همچنین توقف پایانی پشتیبانی می کند.
علاوه بر این، منابع تحلیلی ترمینال به ابزارهای داخلی محدود نمی شود. معامله گران می توانند از بین هزاران اندیکاتور رایگان از Code Base یکی را انتخاب کنند، برنامه های کاربردی را از بازار بیش از ۲۵۰۰ برنامه الگوریتمی آماده خریداری یا اجاره کنند و همچنین از طریق سرویس Freelance از برنامه نویسان حرفه ای اندیکاتورهای سفارشی سفارش دهند. با کارایی بالای زبان برنامه نویسی MQL5 می توانید اندیکاتور خود را با ویژگی های منحصر به فرد خود ایجاد کنید. همه این ویژگی ها ظرفیت تحلیلی پلتفرم شما و توانایی شما برای دستیابی به دقیقترین تحلیل فنی را افزایش می دهد.
- تحلیل بنیادی (Fundamental)
تحلیل بنیادی ابزار دیگری است که می تواند برای پیش بینی پویایی قیمت ابزارهای مالی مورد استفاده قرار گیرد. هدف تحلیل بنیادی، پایش مداوم شاخص های مختلف اقتصادی و صنعتی منبع باز است. داده های اصلی مستقیماً از متاتریدر ۵ در دسترس است.
گزارش های خبری از خبرگزاری های بین المللی به طور مستقیم در پلتفرم پخش می شود و اطلاعات مالی ضروری را در اختیار شما قرار می دهد. تقویم اقتصادی شاخص های اصلی اقتصاد کلان کشورهای مختلف را نشان می دهد و به معامله گران اجازه می دهد تا تأثیر آن ها را بر ابزارهای مالی مختلف تجزیه و تحلیل کنند.
- سیگنال های ترید و کپی تریدینگ (Trading signals and copy trading)
زمانی برای تجارت دستی یا تجزیه و تحلیل بازارها ندارید؟ مشکلی نیست؛ در سیگنال یک معامله گر موفق مشترک شوید و MetaTrader 5 به طور خودکار تمام معاملات او را در حساب شما بازتولید می کند. از میان صدها سیگنال رایگان و پولی موجود برای حساب های آزمایشی یا زنده با سطح ریسک و سود مطلوب انتخاب کنید. تنها با چند کلیک در ارائه دهنده سیگنال انتخابی مشترک شوید و پلتفرم شما به طور خودکار برای شما معامله می کند. می توانید انتخاب کنید که نتایج معاملات را زیر نظر داشته باشید یا کاملاً بر رفتار سیگنال تکیه کنید.
آموزش نصب متاتریدر ۵ (MT5)، نسخه ویندوز
پس از اجرای متاتریدر، مطابق تصویر زیر بر روی دکمه Next کلیک کنید.
سپس مطابق تصویر زیر اجازه دهید نرم افزار به طور کامل دانلود و نصب شود. در این مرحله به هیچ وجه اتصال خود از اینترنت را قطع نکنید. این مرحله کمی زمان بر است.
پس از اتمام دانلود و نصب، روی دکمه Finish کلیک کنید. پلتفرم متاتریدر ۵ اکنون برای شما قابل اجراست.
افتتاح حساب در متاتریدر ۵ (MT5)
پس از اجرای نرم فزار، متاتریدر ۵ به صورت خودکار یک حساب دمو (آزمایشی) ۱۰,۰۰۰ دلاری برای شما در سرور MetaQuotes Software Corp ایجاد می کند که می توانید با آن به ترید آزمایشی بپردازید؛ اما اگر تمایل داشتید یک حساب جدید برای خود بسازید، در ادامه آموزش متاتریدر ۵ به آن می پردازیم.
ابتدا به منوی File رفته و گزینه Open an Account را کلیک کنید.
سپس عبارت MetaQuotes را جستجو کرده و گزینه MetaQuotes Software Corp را انتخاب و روی Next کلیک کنید.
در پنجره باز شده گزینه اول را انتخاب و روی Next کلیک کنید.
در پنجره بعدی مشخصات زیر را وارد کرده و مابقی گزینه ها را مطابق تصویر تنظیم کنید. در انتها روی دکمه Next کلیک کنید.
- First Name: نام خود را به انگلیسی وارد کنید.
- Second Name: نام خانوادگی خود را به انگلیسی وارد کنید.
- Email: آدرس ایمیل معتبر خود را وارد کنید.
- Mobile Phone: شماره موبایل خود را با پیش شماره +۹۸ برای کشور ایران وارد کنید.
- Deposit: مقدار موجودی حساب دموی خود را وارد کنید. سعی کنید عددی را وارد کنید که بعدا در حساب واقعی نیز قرار است با همین مقدار دپوزیت معامله کنید و از وارد کردن اعداد غیر واقعی به عنوان دپوزیت در معامله بپرهیزید.
- Leverage: لوریج در متاتریدر را اگر تازه کار هستید، نهایتا تا عدد ۲۰۰ تنظیم کنید. لوریج بالاتر به شما امکان باز کردن چند پوزیشن سنگین همزمان را می دهد.
پس از این مرحله، حساب شما با مشخصات زیر ساخته شده و به صورت اتوماتیک فعال می شود. از افشای اطلاعات کاربری خود به افراد دیگر خودداری کنید.
ورود به حساب بروکر فارکس خود در متاتریدر ۵ (MT5)
اگر از قبل در یک بروکر فارکس (Forex Broker) ثبت نام و احراز هویت کرده و یک حساب دمو یا واقعی ساخته اید و می خواهید حساب خود را به متاتریدر ۵ متصل کنید، در این بخش از آموزش متاتریدر ۵، به این موضوع می پردازیم.
ابتدا به منوی File رفته و گزینه Open an Account را کلیک کنید.
سپس نام بروکر فارکس خود را جستجو کرده و از بین گزینه های نمایش داده شده، گزینه مورد نظر خود را انتخاب و روی Next کلیک کنید.
در پنجره باز شده اطلاعات حساب خود را وارد کرده و در انتها روی دکمه Finish کلیک کنید. در این مرحله حساب شما باید به متاتریدر ۵ متصل شود.
نصب و افتتاح حساب متاتریدر ۵ در موبایل
برای نصب متاتریدر ۵ (Metatrader5)، این بار با مرورگر گوشی موبایل خود به همان آدرس که معرفی کردیم، مراجعه کنید و روی یکی از نسخه های اندروید یا iOS کلیک کنید تا وارد Google Play یا App Store شوید. سپس نرم افزار را دانلود کنید. پس از اتمام دانلود، نرم افزار به صورت اتوماتیک نصب می شود.
سپس اپلیکیشن را اجرا کرده و در تصویر زیر بر روی دکمه Accept کلیک کنید.
سپس در صفحه ای که باز می شود، روی دکمه منو کلیک کنید. سپس روی Manage Accounts کلیک کنید و در انتها روی علامت + کلیک کنید.
در این مرحله توجه داشته باشید که اگر قبلا در یک بروکر فارکس ثبت نام و احراز هویت کرده اید و یک اکانت فعال دارید، نام آن بروکر را در پنجره زیر جستجو کرده و با کلیک روی آیکون آن، مشخصات اکانت خود را وارد کنید تا وارد شوید. اگر این طور نیست، روی گزینه MetaQuotes Software Corp کلیک کرده و سپس روی گزینه Open a Demo Account کلیک کنید.
سپس مشخصات خود را همانطور که قبلا گفتیم، وارد کرده و باقی تنظیمات را مطابق شکل اعمال کنید و روی گزینه Register کلیک کنید.
کار با منوها و معرفی قابلیت ها متا تریدر ۵ (Metatrader 5)
به تصویر زیر نگاه کنید؛ ما اجزای مختلف متاتریدر ۵ را علامت گذاری کرده ایم و در ادامه به معرفی و کاربرد هر کدام می پردازیم.
بخش های اصلی نرم افزار MT5 عبارتند از:
- Main Menu: منوی اصلی شامل تمام تنظیمات و عملکردهای مختلف متاتریدر ۵ است.
- Toolbar: نوار ابزار شامل ابزارهای ضروری است که شما در حین انجام معامله به آن ها احتیاج دارید.
- Chart: چارت همان نمودار لحظه ای قیمت یک دارایی است که قرار است آن را معامله کنید.
- Market Watch: ناظر بازار شامل لیست تمام دارایی ها، سهام، جفت ارزها (Currency Pairs) و… است که می توانید روی آن ها معامله انجام دهید.
- Navigator: فایل‌ها و فولدرهای نصب اندیکاتورها و اکسپرت های معاملاتی در این بخش قرار دارند.
- Terminal: در ترمینال، معاملات یا پوزیشن های باز شما و میزان موجودی حساب و مارجین و… نمایش داده می شود تا بتوانید تریدهای خود را مدیریت کنید.
بخش Toolbar (نوار ابزار) در متاتریدر ۵
نوار ابزار از دو بخش مهم تشکیل شده است؛ ابزارهای ترسیم و تایم فریم ها.
در ابزارهای ترسیم، شما می توانید خط و خطوط و محاسبات ریاضی و تحلیل های خود را روی چارت قیمت رسم کنید تا با استفاده از آن ها بازار را تحلیل و بررسی کرده و موقعیت های معاملاتی مناسب را پیدا کنید.
در تایم فریم ها، می توانید چهارچوب زمانی نمودار را تغییر دهید؛ مثلا اگر در تایم فریم H1 باشید، هر کندل در نمودار نمایان گر تغییرات قیمت در ۱ ساعت است. معانی نمادهای تایم فریم به شرح زیر است.
- MN: در این تایم فریم، هر کندل نمایان گر تغییرات قیمت در ۱ ماه است.
- W1: در این تایم فریم، هر کندل نمایان گر تغییرات قیمت در ۱ هفته است.
- D1: در این تایم فریم، هر کندل نمایان گر تغییرات قیمت در ۱ روز است.
- H4: در این تایم فریم، هر کندل نمایان گر تغییرات قیمت در ۴ ساعت است.
- H1: در این تایم فریم، هر کندل نمایان گر تغییرات قیمت در ۱ ساعت است.
- M30: در این تایم فریم، هر کندل نمایان گر تغییرات قیمت در ۳۰ دقیقه است.
- M15: در این تایم فریم، هر کندل نمایان گر تغییرات قیمت در ۱۵ دقیقه است.
- M5: در این تایم فریم، هر کندل نمایان گر تغییرات قیمت در ۵ دقیقه است.
- M1: در این تایم فریم، هر کندل نمایان گر تغییرات قیمت در ۱ دقیقه است.
شکل زیر تایم فریم ۱ ساعته را در مقایسه با تایم فریم ۵ دقیقه نشان می دهد. تایم فریم ۵ دقیقه، ۱۲ بار بیشتر جزئیات تغییرات قیمت را نشان می دهد.
ناظر بازار (Market Watch) در متاتریدر ۵
در ناظر بازار تمام دارایی های معاملاتی که بروکر شما پشتیبانی می کند را می توانید اضافه کنید و در صورت تمایل به معامله بپردازید.
برای اضافه کردن نماد معاملاتی، روی ناظر بازار راست کلیک کرده و گزینه Symbols را کلیک کنید. در پنجره باز شده می توانید تمام نمادهای ممکن را ببینید. با دو بار کلیک روی هر نماد می توانید آن را به لیست ناظر بازار اضافه کنید. اگر نماد یک جفت ارز زرد باشد، یعنی در لیست ناظر بازار موجود است و اگر خاکستری باشد، یعنی موجود نیست.
پس از انتخاب ارزها، با راست کلیک کردن روی نماد آن ارز در ناظر بازار و انتخاب گزینه Chart Window می توانید چارت جفت ارز را باز کنید.
نویگیتور (Navigator) و آموزش اضافه کردن اکسپرت در متاتریدر ۵
نویگیتور محل نمایش اکسپرت های معاملاتی یا ربات های برنامه نویسی شده برای ترید است. ربات فارکس به برنامه نویسان این امکان را می دهد تا با الگوریتم های ریاضی و تحلیلی، یک استراتژی معاملاتی (Trading Strategy) را به ربات تبدیل کرده تا به صورت اتوماتیک معامله کند و دیگر نیاز به حضور معامله گر نباشد.
شاید استفاده از این بخش برای معامله گران تازه کار ضروری نباشد؛ اما اگر علاقه مندید یک اکسپرت اضافه کنید، ابتدا فایل اکسپرت را دانلود کرده و سپس از طریق منوی File و انتخاب Open Data Folder به پوشه اصلی نرم افزار بروید. حال در پوشه MQL5 و سپس در Scripts رفته و فایل اکسپرت خود را در آنجا کپی پیست کنید.
سپس در نرم افزار متاتریدر ۵ از قسمت Navigator و پوشه Scripts، فایل اکسپرت مورد نظر را راست کلیک کرده و Modify را بزنید. اکنون در پنجره باز شده دکمه Compile را زده و صبر کنید تا اکسپرت نصب شود. مجددا از داخل نرم افزار، از قسمت Navigator و پوشه Scripts، فایل اکسپرت مورد نظر را راست کلیک کرده و این بار Attach to Chart را بزنید تا تغییرات در برنامه اعمال شود.
Auto Trading در متاتریدر ۵
اگر شما اکسپرت معاملاتی را به متاتریدر خود اضافه کرده اید و قصد معامله با ربات را دارید، باید این گزینه را از قسمت نوار ابزار فعال کنید. در غیر این صورت اکسپرت شما به درستی کار نخواهد کرد. برای این کار از نوار ابزار، دکمه Algo Trading را فعال کنید تا از حالت قرمز به حالت سبز تغییر رنگ دهد.
نحوه باز کردن معامله جدید در MT5
در صفحه متاتریدر ۵ ابتدا چارت جفت ارز مورد نظر را از قسمت ناظر بازار با راست کلیک و انتخاب Chart Window باز کرده تا نمودار قیمت نمایش داده شود. سپس از نوار ابزار، گزینه New Order را کلیک کنید تا یک پنجره باز شود. در قسمت Volume حجم مورد نظر معامله، در قسمت Stop Loss قیمت حد ضرر و در قسمت Take Profit قیمت حد سود خود را وارد کرده و در انتها روی یکی از گزینه های Buy یا Sell کلیک کنید تا معامله بلافاصله اجرا شود.
اصلاح و بستن پوزیشن های معاملاتی در متاتریدر ۵
حال که یک پوزیشن باز دارید، برای مدیریت آن روش های زیر را پیش رو دارید.
اگر می خواهید حد سود (TP) و حد ضرر (SL) خود را تغییر دهید (دو خط نقطه چین قرمز در بالا و پایین قیمت)، می توانید با کشیدن و رها کردن آن ها در نقطه دلخواه این کار را انجام دهید. پس از کشیدن و رها کردن یک پنجره تایید باز می شود که با کلیک روی Modify تغییرات اعمال می شود.
اگر قصد دارید پوزیشن معاملاتی خود را به صورت دستی ببندید نیز می توانید روی علامت ضربدر در سمت راست پنجره ترمینال کلیک کرده، سپس روی گزینه Close کلیک کنید.
شخصی سازی نمودارها در متاتریدر ۵
اگر از شکل و شمایل فعلی نمودارها خوشتان نمی آید، می توانید از طریق تنظیمات متاتریدر ۵ آن را تغییر دهید. برای این کار روی نمودار راست کلیک کرده و گزینه Properties را انتخاب کنید. در پنجره باز شده می توانید از رنگ کندل ها و پس زمینه تا تمام جزئیات بصری را به دلخواه خود تغییر دهید. در انتها روی گزینه Ok کلیک کنید تا تغییرات اعمال شوند.
اضافه کردن اندیکاتور در متاتریدر ۵
در اینجا برای اضافه کردن انواع اندیکاتور، به منوی Insert رفته و Indicators را انتخاب کنید. در لیست باز شده تعداد بسیار زیادی از انواع اندیکاتورهای کمکی از جمله مکدی (MACD)، آر اس آی (RSI) و… قرار دارند که می توانید انتخاب کنید.
پس از آن، پنجره تنظیمات متاتریدر ۵ مخصوص به هر اندیکاتور باز می شود که می توانید آن ها را تغییر داده یا به طور پیش فرض باقی بگذارید. پس از کلیک بر OK، اندیکاتور به چارت شما اضافه می شود.
کار با متاتریدر ۵؛ نحوه معامله سهام و CFD
معامله سهام و CFD ها تفاوتی با آنچه تا الان درباره نحوه معامله در متاتریدر ۵ گفته ایم، ندارد. فقط لازم است نماد سهام مورد نظر خود را از قسمت ناظر بازار و Symbols و Stocks یا CFDs انتخاب کرده و اضافه کنید. وجود این نمادهای معاملاتی در لیست MT5 شما مستلزم این است که بروکر شما معاملات این دارایی ها را پشتیبانی کند. در غیر این صورت امکان دسترسی و نمایش آن برای شما مقدور نخواهد بود.
در انتها
در این مطلب درباره پلتفرم معاملاتی متاتریدر ۵ و آموزش بخش های مختلف آن صحبت کردیم. از آموزش دانلود و نصب گرفته تا افتتاح حساب و کار با این پلتفرم برای معاملات مختلف از جمله سهام، CFD، فلزات گران بها و… را پوشش دادیم. با مرور مجدد سرفصل ها و مطالب آموزش متاتریدر ۵، می توانید در نحوه استفاده از این پلتفرم مسلط شوید و مهارت های لازم برای کار در این پلتفرم را بیاموزید.
آموزش
عبارات بازیابی (Mnemonic Phrase) چیست؟
عبارات بازیابی، یادآور (Mnemonic Phrase) یا سید (Seed) یا کلمات پشتیبانی مجموعه ای از کلماتی است که به عنوان راهی برای بازگرداندن اطلاعات کیف پول استفاده می شوند. این عبارات با توجه به کیف پول انتخابی کاربران معمولا از حداقل ۱۲ تا ۲۴ کلمه تصادفی تشکیل شده است.
اگر شما هم به تازگی وارد دنیای ارزهای دیجیتال شده اید و قصد فعالیت در این زمینه را داشته باشید، قبل از هر کاری به یک کیف پول نیاز دارید. یکی از موارد مهمی که به هنگام استفاده از یک کیف پول رمز ارزی باید مورد توجه قرار بگیرد، Seed Phrase یا عبارات بازیابی (Recovery Phrase) است. تقریبا تمامی والت های مطرح در هنگام ساخت یک کیف پول توسط کاربر، یک رشته از کلمات را به کاربر نشان می دهند که داشتن آن ها برای دسترسی به ولت، الزامی است.
عبارات بازیابی چیست؟ چه کاربردی دارد؟ آیا با کلید خصوصی متفاوت است؟ در این مطلب می‌خواهیم به این سوالات پاسخ دهیم. با اینوستورنت همراه باشید.
عبارات بازیابی (Seed Phrase) چیست؟
عبارات بازیابی، یادآور (Mnemonic Phrase) یا سید (Seed) یا کلمات پشتیبانی مجموعه ای از کلماتی است که به عنوان راهی برای بازگرداندن اطلاعات کیف پول استفاده می شوند. این عبارات با توجه به کیف پول انتخابی کاربران معمولا از حداقل ۱۲ تا ۲۴ کلمه تصادفی تشکیل شده است. در اولین قدم از نصب کیف پول، این برنامه از کاربر می خواهد کلمات یادآوری را یادداشت کند. برخی از کیف پول های سخت افزاری مانند سیف پل (Safe Pal)، صفحات فلزی را در اختیار مشتریانشان قرار می دهند که بتوانند عبارات بازیابی را به صورت ایمن نگهداری کنند.
این رشته واژگان، تقریباً شبیه به یک رمز عبور عمل می کنند و وظیفه اصلی آن ها بازسازی کلیدهای خصوصی (Private Key) برای دسترسی به کیف پول و تراکنش های رمزنگاری شده است.
کلمات بازیابی معمولاً توسط نرم افزار یک کیف پول ارز دیجیتال تولید می شود و پس از راه اندازی اولیه کیف پول، در اختیار کاربر قرار می گیرد. در این زمان کاربران وظیفه دارند واژگان نمایش داده شده در کیف پول ارز دیجیتال را به ترتیب در جایی امن یادداشت و نگهداری کنند. هنگامی که دسترسی به کیف پول از دست می رود یا کلید خصوصی فراموش می شود، عبارت بازیابی به افراد کمک می کند تا دوباره بتوانند به کیف پول و دارایی های درون آن دسترسی پیدا کنند.
“کلید خصوصی و عبارات بازیابی دو مفهوم مستقل از یکدیگر هستند و در این موضوع در ادامه بیشتر صحبت خواهیم کرد. البته باید متذکر شد اگر یک هکر بتواند به هر‌کدام از این دو دسترسی پیدا کند، دارایی های درون کیف پول با خطر مواجه خواهند شد.”
کلمات یادآور یا Mnemonic Phrase اهمیت بسیار زیادی دارد؛ زیرا اگر به هر دلیل دسترسی به کیف پولتان را از دست بدهید و علاوه بر آن عبارات یادآورتان را نیز فراموش کرده باشید، باید برای همیشه با دارایی های کیف پولتان خداحافظی کنید. کلمات زیر عبارات بازیابی ۱۲ کلمه ای است. همانطور که مشاهده می کنید، این کلمات هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند و در کنار هم معنی خاصی ندارند؛ اما هر به‌خاطر سپردن هر کدام از آن ها بسیار راحت تر از یک رشته عدد و حرف است.
کلماتی که در عبارات بازیابی استفاده می شوند، به نوعی ترجمه زبان باینری کامپیوتر است. این برگردان برای سهولت در فهم، تشخیص و از همه مهم تر یادآوری کلمات انجام شده است.
برای اینکه کاربران زمان کار با کیف پول های خود در کنار ایمنی، راحتی نیز داشته باشند، علاوه بر کلید خصوصی، عبارات بازیابی نیز اضافه شده است. با توجه به جنبه های ریاضیاتی بیت کوین (Bitcoin)، تصور کنید برای جا به جایی دارایی تان بین کیف پول های مختلف، مجبور بودید یک رشته عدد ۲۵۶ تایی از صفر و یک را بخوانید یا کپی کنید. به این خاطر از بیت کوین نام بردیم، زیرا اولین بار استفاده از عبارات بازیابی در طرح توسعه BIP39 این ارز دیجیتال مطرح شد.
تفاوت عبارات بازیابی و کلید خصوصی چیست؟
همه ما می دانیم که کلید خصوصی، مهمترین ابزار برای مدیریت و کنترل دارایی در کیف پول ارز دیجیتال است. کلید خصوصی حکم سند مالکیت ارزهای دیجیتال موجود در کیف پول را دارد. افراد تنها زمانی می توانند تسلط کامل بر دارایی هایی دیجیتال خود داشته باشد که کلید خصوصی خود را در اختیار دارند.
کلید خصوصی یک رشته عدد و حرف هگزا دسیمال ۶۴ بیتی است. ساخت آن به صورت تصادفی و با الگوریتم های رمزنگاری انجام می شود. عبارات زیر یک نمونه از کلید خصوصی است.
هر کیف پول کلیدهای خصوصی خود را دارد. کلیدهای خصوصی قابل تغییر نیستند و امکان مشابه بودن دو کلید خصوصی تقریبا صفر است. از آنجایی که به خاطر سپردن رشته کاراکترهای بالا کار دشواری است، عبارات بازیابی یا سید فریز یا Mnemonic Phrase به عنوان جانشین آن ها مطرح شدند.
عبارات بازیابی (یادآور) شکل دیگری از کلید خصوصی است. یک کلید خصوصی ۶۴ بیتی به ۱۲ یا ۲۴ کلمه رایج تبدیل می شود. البته هر کلمه ای در این فرایند مورد استفاده قرار نمی گیرد. در پروپوزال ۳۹ بیت کوین، لیستی از ۲۰۴۸ کلمه به زبان های انگلیسی، فرانسوی، ایتالیایی، ژاپنی، کره‌ای، پرتغالی، اسپانیایی و چکی قرار داده شده است. برای مشاهده این کلمات می توانید از این لینک، وارد صفحه گیت هاب آن شوید.
نکته جالب در فهرست کلمات این است، کلمات به گونه ای انتخاب شده اند که هیچگونه شباهتی به یکدیگر نداشته باشند. چهار حرف ابتدایی هر کلمه یکتا بوده و تکراری نیست؛ زیرا باید این امکان برای کاربر فراهم باشد که با نگاه کردن به چهار حرف ابتدایی، کلمه را به خاطر بیاورد.
“در این میان ممکن است برای برخی سوال باشد که Seed Phrase چیست؟ باید بگوییم نام دیگر کلمات یادآور، سید (Seed) است که هر دوی آن ها در میان کاربران فضای کریپتو رایج و متداول است.”
عبارات بازیابی (Recovery Phrase) چگونه ساخته می شود؟
بعد از اینکه متوجه شدیم عبارات بازیابی چیست، به سراغ نحوه ساخته شدن آن می رویم. همانطور که گفتیم، عبارات بازیابی در یکی از طرح های توسعه ای بیت کوین (Bitcoin Improvement Proposal) تحت عنوان BIP39 مطرح شد. برای اینکه نحوه ساخته شدن عبارات یادآور را متوجه شویم، خوب است این طرح را مورد بررسی قرار دهیم.
طرح BIP39 مراحل تبدیل شدن سیدهای کیف پول به سیدهای یادآوری را توضیح داده است. این فرایندها و در نهایت استاندارد‌سازی، قابلیت استفاده در پروژه های دیگر را نیز دارد. این طرح اهمیت زیادی دارد و فعالان سرشناس این حوزه در کتاب های خود به آن پرداخته اند. آندرس آنتونوپولوس یکی از این افراد است که در کتاب “Mastering Bitcoin” درباره کیف پول ها و عبارات بازیابی صحبت کرده است.
طرح توسعه شماره ۳۹ بیت کوین به کاربران کمک می کند به وسیله کلمات مشخص و واضح که همان Mnemonic Phrase هستند، کلید اصلی و مخفی کیف پول خود را ایمن کنند.
ساخت عبارات بازبابی یا سید فریزها با ایجاد آنتروپی اولیه شروع می شود. تعاریف مختلفی از آنتروپی وجود دارد؛ اما در مبحث ما، به جمع آوری تصادفی اطلاعات توسط کامپیوتر آنتروپی می گویند. در اصل، این یک دنباله تصادفی از بیت ها (صفر و یک) است که با هدف استفاده برای رمزنگاری تولید می شود. هرچه آنتروپی بیشتر باشد، امنیت نیز بیشتر است.
برای ایجاد عبارات بازیابی یا Mnemonic Phrase به حداقل ۱۲۸ بیت و حداکثر ۲۵۶ آنتروپی نیاز است. با توجه به طول آنتروپی اولیه، سید فریز ۱۲ یا ۲۴ کلمه خواهد بود. فرض کنید می خواهیم عبارات ۱۲ کلمه ای ایجاد کنیم؛ بنابراین با تولید یک آنتروپی ۱۲۸ بیتی شروع می کنیم. عبارات بازیابی ۱۲ کلمه ای از رمزنگاری ۲۰۴۸ به توان ۱۲ بدست می آید. به عبارت دیگر، برای جایگشت هر کدام از ۱۲ کلمه، ۲۰۴۸ احتمال وجود دارد.
در قدم بعدی طول اولین آنتروپی را بر ۳۲ تقسیم کرده و با توجه به تابع SHA-256 آن را محاسبه می کنیم. در مثال ما ۱۲۸ تقسیم بر ۳۲ برابر با ۴ می شود. خروجی آن با تابع گفته شده ۰۱۰۰ خواهد بود. این چک سام (Checksum) عبارات یادآوری ما است. سپس چک سام را به آنتروپی خود اضافه می کنیم. با توجه به آنتروپی ۱۲۸، حاصل ۱۳۲ می شود. یک رشته عدد ۱۳۲ بیتی که صفر و یک است بدست می آید.
۱۱۱۱۱۰۱۱۰۰۰۱۱۱۱۱۰۱۱۰۰۰۰۰۰۰۰۱۱۱۱۰۰۱۰۰۰۱۰۰۰۰۰۱۱۰۱۱۱۰۱۱۰۱۰۰۰۰۱۱۰۰۰۱۰۱۰۰۰۰۰۰۰۱۱۱۱۰۱۰۰۱۰۱۰۱۱۱۱۱۱۰۱۰۱۱۱۰۰۰۰۱۱۱۱۱۱۱۱۰۱۰۰۰۰۱۱۱۱۱۱۱۰۱۱۱۱۰۰۱۰۰
در قدم بعد رشته ۱۳۲ بیتی را به گروه های ۱۱ بیتی تقسیم می کنیم. هر کدام از سلول ها، یک رشته عدد ۱۱ کاراکتری است.
| ۱۱۱۱۱۰۱۱۰۰۰ |
| ۱۰۱۰۱۱۱۱۱۱۱ |
| ۰۰۰۰۰۱۱۱۱۰۰ |
| ۱۰۰۰۱۰۰۰۰۰۱ |
| ۱۰۱۱۱۰۱۱۰۱۰ |
| ۰۰۰۱۱۰۰۰۱۰۱ |
| ۰۰۰۰۰۰۰۱۱۱۱ |
| ۰۱۰۰۱۰۱۰۱۱۱ |
| ۱۱۱۰۱۰۱۱۱۰۰ |
| ۰۰۱۱۱۱۱۱۱۱۰ |
| ۱۰۰۰۰۱۱۱۱۱۱ |
| ۱۰۱۱۱۱۰۰۱۰۰ |
برای اینکه اعداد باینری بر مبنای دو را به اعداد اعشاری بر مبنای ۱۰ تبدیل کنیم، می تواینم از ابزارهای موجود در اینترنت استفاده کنیم. اعداد باینری برای ماشین ها و کامپیوتر و اعداد اعشاری یا دهگان برای زبان انسان است. پس از تبدیل اعداد باینری به اعداد بر مبنای ۱۰، هر کدام از رشته اعداد صفر و یک جدول بالا، برابر با یک عدد طبیعی می شود.
| ۲۰۰۸ | ۱۱۱۱۱۰۱۱۰۰۰ |
| ۱۴۰۷ | ۱۰۱۰۱۱۱۱۱۱۱ |
| ۶۰ | ۰۰۰۰۰۱۱۱۱۰۰ |
| ۱۰۸۹ | ۱۰۰۰۱۰۰۰۰۰۱ |
| ۱۴۹۸ | ۱۰۱۱۱۰۱۱۰۱۰ |
| ۱۹۷ | ۰۰۰۱۱۰۰۰۱۰۱ |
| ۱۵ | ۰۰۰۰۰۰۰۱۱۱۱ |
| ۵۹۹ | ۰۱۰۰۱۰۱۰۱۱۱ |
| ۱۸۸۴ | ۱۱۱۰۱۰۱۱۱۰۰ |
| ۵۱۰ | ۰۰۱۱۱۱۱۱۱۱۰ |
| ۱۰۸۷ | ۱۰۰۰۰۱۱۱۱۱۱ |
| ۱۵۰۸ | ۱۰۱۱۱۱۰۰۱۰۰ |
با توجه به فهرست کلماتی که گفتیم، اعداد بدست آمده معادل یک کلمه می شوند. در این مثال، ما از فهرست انگلیسی استفاده می کنیم. معادل هر کدام از اعداد ستون دوم در جدول بالا را یادداشت می کنیم.
| wild | ۲۰۰۸ | ۱۱۱۱۱۰۱۱۰۰۰ |
| quiz | ۱۴۰۷ | ۱۰۱۰۱۱۱۱۱۱۱ |
| always | ۶۰ | ۰۰۰۰۰۱۱۱۱۰۰ |
| market | ۱۰۸۹ | ۱۰۰۰۱۰۰۰۰۰۱ |
| robust | ۱۴۹۸ | ۱۰۱۱۱۰۱۱۰۱۰ |
| board | ۱۹۷ | ۰۰۰۱۱۰۰۰۱۰۱ |
| acid | ۱۵ | ۰۰۰۰۰۰۰۱۱۱۱ |
| enough | ۵۹۹ | ۰۱۰۰۱۰۱۰۱۱۱ |
| twist | ۱۸۸۴ | ۱۱۱۰۱۰۱۱۱۰۰ |
| divert | ۵۱۰ | ۰۰۱۱۱۱۱۱۱۱۰ |
| margin | ۱۰۸۷ | ۱۰۰۰۰۱۱۱۱۱۱ |
| route | ۱۵۰۸ | ۱۰۱۱۱۱۰۰۱۰۰ |
ستون سوم در جدول بالا، عبارات بازیابی یا Mnemonic Phrase ما را نشان می دهند. این کلمات با توجه به شماره ستون دوم از لیست پروپوزال شماره ۳۹ بیت کوین بدست می آیند.
نمونه‌هایی از عبارت بازیابی (Seed Phrase)
کلمات بازیابی یک کیف پول ارز دیجیتال از واژگان تصادفی تشکیل شده است. باید توجه داشت که عبارت Seed در کیف پول نرم افزاری و کیف پول سخت افزاری وجود دارد. برای نمونه ممکن است در کیف پول تراست ولت (Trust Wallet) عبارت هایی نظیر «Dog»، «Look»، «Car»، «Time»، «Bag» و «Lizard» را به عنوان بخشی از عبارت بازیابی کیف پول ارز دیجیتال مشاهده کنید. در تصویر زیر نیز نمونه ای از چگونگی نمایش عبارت بازیابی یا Recovery Phrase را در این کیف پول مشاهده می کنید.
کاربران اغلب برای محافظت از ارزهای دیجیتال خود مجبورند، از کیف پول ارز دیجیتال استفاده کنند و کلید خصوصی خود را به بهترین شیوه ممکن از هکرها پنهان کنند. فرقی ندارد از کیف پول نرم افزاری یا سخت افزاری استفاده می کنید، زمانی که صحبت از عبارت بازیابی به میان می آید، در واقع کلید اصلی به کیف پول و تمامی دارایی های درون آن مورد بحث است. از دست دادن عبارت Seed ممکن است مرگبار تمام شود. در نتیجه، ذخیره و نگهداری Seed Phrase به صورت ایمن، امری بسیار حساس و ضروری محسوب می شود.
در اینجا به برخی از بهترین توص ه‌ها برای محافظت از عبارت بازیابی اشاره می کنیم.
- عبارت بازیابی را به صورت آنلاین ذخیره نکنید
یکی از مهمترین اقدامات برای محافظت از عبارت بازیابی ذخیره نکردن آن در دستگاهی است که به اینترنت وصل می شود و یا کیف پول ارز دیجیتال شما نیز در آن دستگاه قرار دارد. احتمال هک شدن و یافتن عبارت Seed در چنین مواردی وجود دارد. بنابراین نگهداری آفلاین عبارت بازیابی می تواند شما را از هرگونه حمله سایبری محافظت کند. برای نمونه، عکس گرفتن یا ذخیره عبارت بازیابی در سرویس های ابری از جمله مواردی است که به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
- عبارت بازیابی را به صورت کاغذی یادداشت کنید
استفاده از قلم و کاغذ سنتی شاید بهترین رویکرد برای به جلوگیری از لو رفتن عبارت بازیابی باشد. با این حال، باید توجه داشت که این کاغذ ارزشمند را در مکانی نگهداری کنید که در اثر عناصر طبیعی دچار آسیب یا تغییر نشود. برخی ترجیح می دهند که چند نسخه کاغذی از عبارت بازیابی کیف پول ارز دیجیتال خود تهیه کنند و آن ها را در مکان های مختلفی نگهداری کنند تا میزان ریسک از دست رفتن عبارت بازیابی کیف پول خود را به حداقل برسانند.
- عبارت بازیابی را از دید عموم پنهان کنید
خیلی طبیعی است که محل نگهداری عبارت Seed شما پنهان باشد و تنها خودتان از محل نگهداری عبارت بازیابی باخبر باشید. از آنجایی که شما نیازی به استفاده از عبارت بازیابی برای انجام تراکنش ها ندارید و کلید خصوصی کیف پول شما به صورت ایمن این کار را انجام می دهد، پس دلیلی ندارد که عبارت بازیابی شما در دسترس فردی غیر از شما قرار داشته باشد.
متفاوت بودن تعداد کلمات در عبارات بازیابی (Mnemonic Phrase)
بر اساس مستندات BIP39، یک Seed Phrase می تواند متشکل از ۱۲، ۱۵، ۱۸، ۲۱ یا ۲۴ کلمه باشد. در حال حاضر، عبارت بازیابی در برخی از کیف پول ها مانند تراست والت متشکل از ۱۲ کلمه است. برخی دیگر، مانند کیف پول کوینومی، از مدل ۲۴ کلمه ای استفاده می کنند که البته بیشتر در کیف پول های سخت افزاری رایج است.
شایان ذکر است که فارغ از تعداد کلمات، یک Seed Phrase را می توان در هر کیف پولی که از این استاندارد پشتیبانی می کند وارد نمود و به دارایی ها دست پیدا کرد. به عنوان مثال، اگرچه تراست ولت هنگام ساخت یک کیف پول عبارات ۱۲ کلمه ای تولید می کند، اما امکان ایمپورت کردن یک عبارت بازیابی ۲۴ کلمه ای تولید شده توسط کوینومی در کیف پول تراست و دسترسی به دارایی ها وجود دارد.
تعداد کلمات محدود و اهمیت ترتیب آن ها در عبارات بازیابی کیف پول
لیست تعداد کلماتی که برای تولید Seed Phrase استفاده می شوند، نامحدود نیست، بلکه عبارت بازیابی کیف پول (با هر تعداد کلمه، مثلا ۱۲ یا ۲۴ کلمه ای) از ۲۰۴۸ کلمه انتخاب می شود. لیست این کلمات را می توانید از طریق این لینک مشاهده کنید. به عنوان مثال، Spatial یکی از این ۲۰۴۸ کلمه است و در عبارت های بازیابی مورد استفاده قرار می گیرد، اما کلمه Vanilla جزئی از این کلمات نیست و در هیچ Seed Phrase وجود نخواهد داشت.
همچنین لازم به ذکر است که ترتیب کلمات وارد شده برای بازیابی کیف پول ارز دیجیتال از طریق Recovery Phrase مهم است. اگر یکی از کلمات با دیگری جا به جا شود، امکان دسترسی به دارایی ها وجود نخواهد داشت.
ارزیابی احتمال هک شدن عبارت بازیابی
از دست دادن ارزهای دیجیتال، کابوس شب های سرمایه گذاران در این بازار است. افتادن عبارت بازیابی کیف پول خود در اختیار یک هکر مساوی از دست دادن تمام رمز ارزهای ذخیره در آن است. مدتی است تبهکاران سایبری تمرکز ویژه ای روی رمز ارزها دارند، چرا که می دانند بعد از سرقت مقداری دارایی، احتمال ردیابی آن ها بسیار پایین است. اما آیا امکان چنین اتفاقی وجود دارد؟ آیا هکرها می توانند یک عبارت بازیابی را هک کنند؟
با توجه به تعدد و جایگاه کلماتی که می توان با آن ها یک سید فریز درست کرد، امکان حدس زدن عملا وجود ندارد. اصلی ترین روش هکرها برای دست پیدا کردن به مجموعه کلماتی که ترکیب آن ها یک سری کلید خصوصی حاوی مقداری ارز دیجیتال را ایجاد می کند، فیشینگ (Phishing) است. فیشینگ به زبان ساده، دست پیدا کردن به اطلاعات حساس کاربران با فریب دادن آن ها است. کاربران اغلب با تصور هکر به عنوان یک موجودیت رسمی مربوط به وب سایت، پروژه، پلتفرم یا اپلیکیشن مورد نظر خود، اطلاعاتشان را دو دستی تقدیم آن می کنند.
یکی از ترفندهای هکرها برای هک کردن عبارت بازیابی کیف پول ارز دیجیتال، ارسال ایمیل به کاربران با معرفی خود به عنوان بخش پشتیبانی والت است. آن ها ممکن است از آدرس ایمیلی مشابه دامین اصلی توسعه دهنده استفاده کنند، در حالی که با کمی دقت متوجه تفاوت آن ها خواهید شد. احتمالا در این ایمیل، دارایی های شما به خاطر بروز یک رخنه امنیتی در معرض خطر اعلام می شود که راهکار رفع دردسر، فرستادن عبارت بازیابی به سازنده برنامه است!
یک روش بسیار متداول دیگر، توسعه بد افزارهایی مشابه و هم نام کیف پول های رسمی است. مشابه این اتفاق به دفعات طی سال های اخیر رخ داده که جنجالی ترین آن ها مربوط به گسترش نسخه جعلی اتمیک ولت (Atomic Wallet) بود، اتفاقی که به سرقت سرمایه بیش از هزار کاربر منجر شد. ممکن است یک هکر، اپلیکیشنی تقریبا یا حتی کاملا مشابه با تراست والت، اتمیک والت یا هر کیف پول معروف دیگر بسازد و آن را در اینترنت منتشر کند. به محض نصب نرم افزار (یا به عبارت بهتر بدافزار) و وارد کردن عبارت بازیابی ولت رمز ارز خود در آن، در اصل کلمه ها را برای هکر فرستاده اید. آن ها شما را داخل اپلیکیشن جعلی خود مشغول نگه می دارند، در حالیکه در پس پرده داخل نرم افزار اورجینال مشغول انتقال دادن ارزهای شما هستند.
به همین دلیل همیشه توصیه می کنیم لینک دانلود کیف پول های ارز دیجیتال را فقط و فقط از وب سایت رسمی توسعه دهنده دریافت کنید. البته این کار نیز چالش خود را دارد، به طوری که ممکن است یک هکر با طراحی یک وب سایت فیشینگ مشابه وب سایت رسمی یک والت، بدافزار خود را به خورد شما بدهد! راه دیگر، جستجوی برنامه کیف پول دلخواه در فروشگاه نرم افزاری اپل استور و گوگل پلی استور است، اما باید قبل از نصب برنامه روی گوشی یا کامپیوتر، به تعداد نصب، اطلاعات توسعه دهنده و دیگر اطلاعات مربوط به آن توجه کنید. فراموش نکنید نسخه جعلی اتمیک والت داخل فروشگاه رسمی نرم افزارهای اندروید بارگذاری و توسط کاربران نصب شده بود!
آیا عبارت بازیابی (Seed Phrase) قابل برگشت است؟
عبارت بازیابی فقط در یک کیف پول غیر حضانتی (Non Custodial) در اختیار کاربر قرار می گیرد. در ولت های حضانتی، کلیدهای خصوصی در اختیار مجری پروژه قرار داشته و به کاربر داده نمی شود، در نتیجه خبری از عبارت بازیابی و ۱۲ کلمه هم نخواهد بود. از طرفی می دانیم در یک والت غیر حضانتی، مسئولیت نگهداری از دارایی بر عهده کاربر است. این نحوه کار، کنترل کامل دارایی را در اختیار کاربر قرار می دهد و قدرت وی را افزایش می دهد، اما مسئولیتش را نیز همزمان افزایش می دهد.
در این جا دیگر خبری از یک سیستم متمرکز نظیر یک بانک نیست تا با مراجعه به یکی از شعب آن و ارائه کارت شناسایی، دوباره رمز ورود به حساب و دسترسی مجدد به پولتان را بدست آورید. در بانکداری سنتی این کار به خاطر قبول حضانت سرمایه شما توسط یک نهاد مشخص امکانپذیر است. اما در ارتباط با راهکارهای غیر حضانتی چنین چیزی وجود ندارد. اگر عبارت بازیابی یا به زبان بهتر چکیده کلیدهای خصوصی تان را از دست بدهید، کار تمام است؛ در این صورت راهی برای برگشت وجود ندارد. حتما باید دوازده کلمه بازیابی را داشته باشید. بدانید افراد زیادی با وجود داشتن میلیون ها دلار در یک آدرس متعلق به خود، به خاطر گم کردن سید فریز دیگر قادر به استفاده از این سرمایه نیستند، و شبانه روز حسرت می خورند.
آیا بازیابی تراست ولت بدون کلمات امکانپذیر است؟
این سوال توسط کاربران تراست ولت، محبوب ترین و پر استفاده ترین کیف پول ارز دیجیتال در دنیا، به کرات پرسیده می شود. با توجه به توضیحی که در بالا دادیم، متاسفانه چنین کاری امکانپذیر نیست. برای برگرداندن ارزهای دیجیتال ذخیره در یک کیف پول Trust Wallet حتما باید Seed Phrase آن را داشته باشید. در نظر داشته باشید بعد از گم کردن کلمه ها، در صورت دسترسی به اپلیکیشن، مجددا می توانید کلمات بازیابی تراست والت را مشاهده و یادداشت کنید. شرط این کار، عدم فراموشی رمز ورود به برنامه است.
تکنولوژی قوانین خاص خود را دارد، وگرنه پایدار نخواهد بود. این فناوری ها، به طور مثال بلاکچین (Blockchain)، بر اساس یک سری پروتکل مشخص کار می کنند، و فاقد احساسات هستند. در بلاکچین اهمیتی ندارد که شما تنها چند صد هزار تومان یا شاید چند میلیارد تومان (دار و ندارتان) را در یک والت ارز دیجیتال غیر حضانتی نگه می دارید. اگر کلیدهای خصوصی که در سید فریز خلاصه می شوند را نداشته باشید، رمز ارزهایتان برای همیشه از دست رفته اند. بدون عبارت بازیابی ۱۲ کلمه ای نمی توان دارایی ها را برگرداند، و این موضوع درباره تراست والت یا هر کیف پول دیگر صادق است.
در انتها
اهمیت حفظ امنیت دارایی های رمزنگاری شده، یکی از مباحثی است که همواره مورد توجه کاربران و فعالان این حوزه قرار دارد. یکی از مواردی که امنیت کیف پول ارز دیجیتال را تامین می کند، عبارت بازیابی یا Mnemonic Phrase است. درصورتی که هر کدام از کیف پول های شما دچار مشکل شود، می توانید با استفاده از کلمات یادآور، دارایی های خود را به یک کیف پول جدید انتقال دهید.
توصیه می کنیم برای اینکه بتوانید امنیت کیف پول خود را همواره حفظ کنید، عبارت یادآوری را روی کاغذ و به صورت آفلاین نگهداری کنید. همچنین اگر می خواهید از ابزارهایی مانند صفحات فلزی برای این کار استفاده کنید، آن را در محیط های امن و به دور از خطرات محیطی نگه دارید.
در پایان لازم است اشاره کنیم که موارد فنی ساده اما با اهمیت همواره از کانون توجه افراد خارج می شود و باعث می شود که دارایی های آن ها در معرض خطر قرار گیرد. بنابراین توصیه ما این است همواره اطلاعات کافی از فناوری هایی که استفاده می کنید کسب کنید و موارد ایمنی را در دنیای کریپتوکارنسی بیش از پیش جدی بگیرید.
سید فریز (Seed Phrase) یا عبارات بازیابی چیست؟
عبارات بازیابی (Recovery phrase) چیست؟
از عبارات بازیابی یادآوری برای بازگرداندن یا بازیابی دارایی های دیجیتال در کیف پول های دیگر استفاده می شود. از این رو به کلمات یادآوری، عبارت بازیابی یا Recovery phrase نیز می گویند.
تفاوت میان عبارت بازیابی و کلید خصوصی چیست؟
عبارت بازیابی (Seed Phrase) به عنوان یک پشتیبان برای کلید خصوصی کیف پول ارز دیجیتال شما عمل می کند و در صورتی که کلید خصوصی خود را اشتباه وارد کنید یا فراموش کنید، عبارت بازیابی امکان بازیابی دسترسی به کیف پول را فراهم می کند. کلید خصوصی (Private Key)، به عنوان یک توالی رمزنگاری مجزا، توسط نرم افزار کیف پول ایجاد می شود و برای امضای تراکنش ها و دسترسی مستقیم به دارایی ها استفاده می شود.
چطور از عبارت بازیابی محافظت کنیم؟
برای محافظت از عبارت بازیابی خود، می توانید از روش هایی مانند ذخیره سازی آفلاین، یادداشت به صورت کاغذی و نگهداری آن در مکانی امن استفاده کنید. این اقدامات کمک می کنند تا عبارت بازیابی شما کمتر در معرض خطر قرار بگیرند و از دسترسی غیرمجاز به دارایی هایتان جلوگیری شود.
چگونه می توانیم عبارت بازیابی را از دید عموم پنهان کنیم؟
برای محافظت از عبارت بازیابی، می توانید محل نگهداری آن را از دید عموم پنهان کنید و تنها خودتان از محل نگهداری اسناد مربوط به آن اطلاع داشته باشند. همچنین به هیچ عنوان اطلاعات مربوط به عبارت بازیابی را به شکل عکس یا متن در موبایل یا رایانه خود نگهداری نکنید. این اقدامات کمک می کند تا از دسترسی غیرمجاز به دارایی هایتان جلوگیری شود و امنیت عبارت بازیابی شما تضمین شود.
آیا ممکن است عبارت بازیابی هک شود؟
امکان هک عبارت بازیابی به صورت مستقیم کم است، اما ممکن است اشتباهات انسانی مانند سهل انگاری، مهندسی اجتماعی و مواردی از این نوع منجر به لو رفتن و در نتیجه هک عبارت بازیابی شود. بنابراین، مراقبت و مدیریت صحیح عبارت بازیابی توسط کاربران امری بسیار مهم است تا از هرگونه دسترسی غیرمجاز به دارایی های دیجیتال جلوگیری شود.
ایا عبارت بازیابی همه کیف پول ها ۱۲ کلمه ای است؟
خیر، برخی کیف پول های نرم افزاری نظیر کوینومی (Coinomi) یا تن کییپر (TonKeeper) عبارت بازیابی ۲۴ کلمه ای ایجاد می کنند.
آیا امکان تغییر عبارت بازیابی یک کیف پول وجود دارد؟
خیر، بعد از ایجاد عبارت بازیابی دیگر نمی توان آن را عوض کرد. در صورت هک شدن Seed Phrase باید خیلی سریع یک کیف پول جدید، با عبارت بازیابی متفاوت، ایجاد کنید و دارایی های خود را از کیف پول هک شده به آن انتقال بدهید.
برای ارسال نظر باید وارد شوید ورود