با ما همراه باشید

آموزش

استراتژی معامله گری مارتینگل (Martingale) و آنتی مارتینگل (Anti-Martingale)

در روش مارتینگل، ریسک حساب به شدت افزایش می یابد و باعث افزایش افت حساب می شود. در حالی که در روش آنتی مارتینگل تنها زمانی ریسک افزایش می یابد که معاملات سودآور بوده و موجودی حساب در حال افزایش باشد. همچنین در صورت زیان معاملات، ریسک مرتبا کاهش می یابد.

منتشر شده

در

استراتژی معامله گری مارتینگل و آنتی مارتینگل

عوامل زیادی در بازار وجود دارند که یک معامله گر برای داشتن یک کارنامه معاملاتی موفق، باید از پیش مدیریت کند. اولین چالش، انتخاب جفت ارز، سهام یا کامودیتی، رمز ارز مناسب برای معامله است. اینکه در چه تایم فریمی معامله انجام شود نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. عامل بعدی که باید به آن توجه نمود انتخاب یک استراتژی مناسب معاملاتی است. اما از همه مهم تر تعیین میزان ریسک هر معامله و انتخاب یک روش مدیریت سرمایه مناسب است.

در این مطلب با در نظر گرفتن روش مدیریت سرمایه مارتینگل و آنتی مارتینگل درصدد پاسخ به این سوال هستیم که چگونه ریسک معاملات خود را مدیریت نماییم.

استراتژی مارتینگل (Martingale) چیست؟

سیستم مدیریت ریسک مارتینگل یکی از روش های معروف در شرط بندی است. هر چند این روش، ابتدا در کازینوها استفاده می شد اما از آن می توان به خوبی در بازارهای مالی نظیر فارکس (Forex)، بازار سهام، بازار آتی و معاملات آپشن (Options)، رمزارزها و… نیز استفاده کرد.

مبنای استراتژی شرط‌ بندی مارتینگل بر این اصل استوار است که به ازای هر باخت، مقدار شرط بندی بعدی را دو برابر می کنیم و این پروسه را تا زمانی‌ که در شرط بندی ها می بازیم، ادامه می دهیم. نکته جالب این سیستم در این است که به محض وقوع اولین برد، تمامی باخت های شما جبران خواهد شد!

برای اینکه تصور بهتری از این استراتژی پیدا کنید، بازی گردونه رولت را در کازینو درنظر بگیرید.

فرض کنید مبلغ ۱۰۰ دلار را برای هر بار بازی رولت شرط بندی کرده اید و در صورتی که گردونه روی رنگ قرمز قرار گیرد برنده اید و در غیر این صورت شرط را باخته اید.

طبق روش مارتینگل، اگر گردونه روی رنگ قرمز قرار گرفت، ۱۰۰ دلار برنده شده اید و بازی بعدی را با ۱۰۰ دلار ادامه می‌ دهید اما اگر گردونه روی رنگ سیاه قرار گرفت در این صورت، ۱۰۰ دلار باخته ‎اید و بازی بعدی را باید با ۲۰۰ دلار آغاز کنید. حال اگر بازی دوم را نیز ببازید و به‌ عبارت دیگر ۲۰۰ دلار از دست بدهید بازی سوم را باید با دو برابر آن یعنی ۴۰۰ دلار ادامه دهید.

این پروسه را تا زمانی‌ که بازی را ببرید و گردونه روی رنگ قرمز قرار گیرد ادامه می دهید. در چنین حالتی تمامی مبلغی را که باخته اید جبران می‌ شود و یا تمام مبلغی که اضافه کرده اید از دست می رود!

مارتینگل (Martingale) و آنتی‌مارتینگل (Anti-Martingale)

حال که با مفهوم مارتینگل آشنا شدیم، این روش مدیریت سرمایه را در بازارهای مالی نیز به کار می بریم.

فرض کنید در بازار فارکس وارد معامله جفت ارز EUR/USD با ریسک به ریوارد یک به یک می شوید و روی هر معامله ۲۰۰ دلار ریسک می کنید. در چنین حالتی اگر پوزیشن به ثمر بنشیند، ۲۰۰ دلار سود و در غیر این صورت ۲۰۰ دلار زیان شما خواهد بود. در‌ صورت سودآوری پوزیشن اول علاوه بر اینکه ۲۰۰ دلار به دست آورده اید، می توانید مجددا وارد موقعیت بعدی با ریسکی معادل ۲۰۰ دلار شوید. اما اگر پوزیشن با ضرر بسته شود علاوه بر اینکه ۲۰۰ دلار از دست می دهید، طبق روش مارتینگل، روی پوزیشن بعدی باید ۴۰۰ دلار ریسک کنید.

دو برابر شدن ریسک، همان دو برابر شدن حجم معامله شما است.

مثلا اگر حجم پوزیشن قبلی یک لات بوده است پوزیشن بعدی را با دو لات وارد می شوید. اگر پوزیشن دوم را نیز ببازید مجددا ریسک خود را در پوزیشن بعدی دو برابر، یعنی ۸۰۰ دلار می کنید. در واقع پوزیشن بعدی را با حجمی معادل چهار لات وارد می شوید. این پروسه تا زمانی ادامه می یابد که اولین معامله سود ده شما رخ دهد. در چنین حالتی سود حاصل از پوزیش برنده، همه زیان های شما را جبران خواهد کرد.

“ظاهرا این روش مدیریت سرمایه، روش بدون باختی به نظر می رسد. اما همان طور که می دانیم تئوری ممکن است در عمل نتیجه متفاوتی داشته باشد. به عنوان مثال روش مارتینگل فشار روحی مضاعفی که بر معامله گران وارد می شود را در نظر نمی گیرد.”

طبق روش مارتینگل، برای سناریویی شبیه به بالا، اگر شما پنج بار متوالی دچار زیان شوید که برای بسیاری از استراتژی های معاملاتی نیز محتمل است، میزان ریسکی که در پوزیشن ششم باید در نظر بگیرید معادل ۶,۴۰۰ دلار خواهد بود. چنین مبلغ قابل توجهی، شجاعت و انعطاف پذیری معامله گری که خود را تنها برای ۲۰۰ دلار ریسک در معامله آماده کرده است، خواهد گرفت.

جدای از موانع روانی که روش مارتینگل به معامله گر تحمیل می کند، این روش نیاز به پشتوانه مالی فوق العاده قوی نیز دارد.

دوباره به سناریو قبل برگردیم که در اولین پوزیشن، ۲۰۰ دلار ریسک کردیم و پس از پنجمین شکست متوالی برای ششمین معامله خود نیاز به ۶,۴۰۰ دلار سرمایه داشتیم. حال فرض کنیم ششمین معامله نیز با شکست مواجه شود در این صورت سرمایه مورد نیاز برای هفتمین معامله، رقمی معادل ۱۳,۸۰۰ دلار خواهد بود که مبلغ قابل توجهی است.

روش مارتینگل (Martingale) چیست؟

لذا روش مارتینگل، به‌ دلیل محدودیت های مالی که بسیاری از معامله گران ممکن است با آن مواجه شوند، بسیار چالش برانگیز است.

این چالش ها حتی برای معامله گران بزرگ، نظیر صندوق های پوشش ریسک (Hedge Fund) و موسسات سرمایه گذاری که از ابزارهای لازم و پشتوانه مالی کافی نیز برخوردار هستند، صدق می کند. محدودیت هایی در زمینه حداکثر حجم پوزیشن ها، چالشی است که معامله گران بزرگ با آن مواجه اند و مانع از اجرای درست روش مارتینگل در دنیای واقعی خواهد شد.

اکنون به مثال دیگری از کاربرد روش مارتینگل در بازار سهام می پردازیم.

فرض کنید که شما ۱۰۰ سهم اپل را که در حال حاضر به ارزش هر سهم ۲۰۰ دلار معامله می شود خریداری می نمایید. در واقع شما ۲۰,۰۰۰ دلار در سهام اپل سرمایه گذاری می کنید. فرض کنید سهام اپل به اندازه ۵۰ درصد افت کند. در این‌ صورت طبق روش مارتینگل، باید به اندازه ۴۰,۰۰۰ دلار از سهام اپل که اکنون ارزشی معادل ۱۰۰ دلار دارد را خریداری کنید.

حال اگر میانگین معاملات خود را در نظر بگیرید ارزش هر سهم در معاملات شما معادل ۱۲۰ دلار است. به عبارت دیگر نقطه سر به سر در سبد خریدتان، در سهم ۱۲۰ دلاری رخ می دهد.

اگر سهام اپل مجددا ۵۰ درصد افت کند و به ۵۰ دلار برسد، طبق روش مارتینگل، این بار با سرمایه ای معادل ۸۰,۰۰۰ دلار مجددا وارد خرید می شویم. اکنون متوسط قیمت سهام در معاملات شما به ۶۶.۶ دلار می رسد که نقطه سر به سر معاملات است.

حال در صورت تغییر روند و رشد سهام اپل، سرمایه گذاران به سرعت کلیه ضررهای خود را جبران خواهند نمود.

استراتژی آنتی مارتینگل (Anti-Martingale) چیست؟

آنتی مارتینگل، دقیقا عکس روش مارتینگل است. روش آنتی مارتینگل بر این اصل استوار است که پس از هر معامله ناموفق، معامله بعدی را با نصف ریسک پیشین و در صورت موفقیت، معامله بعدی را با دوبرابر ریسک وارد شویم. با توجه به ماهیت روش آنتی‌ مارتینگل، گاهی اوقات از آن به عنوان مارتینگل معکوس نیز یاد می شود.

این نکته حائز اهمیت است که در روش آنتی مارتینگل زمانی‌ که در دور پیروزی هستیم، سودها چند برابر و هنگامی که در دور شکست هستیم، ضرر‌ها کمتر است. به عبارت دیگر به کمک این روش می توانیم هنگام رشد حساب، با افزایش ریسک، سودها را افزایش و در هنگام کاهش موجودی حساب، زیان را محدود کنیم.

به همین دلیل این روش آنتی مارتینگل نسبت به روش مارتینگل، قابلیت اجرای بهتری در بازارهای مالی دارد.

بسیاری از استراتژی ها و سیستم های معاملاتی در فارکس و بازار آتی کم و بیش از همین روش آنتی مارتینگل استفاده می کنند.

به عنوان مثال، سویینگ تریدرها (Swing Trader) و یا معامله گران روند ( Trend Trader) پس از یک سری معاملات ناموفق، نسبت به حجم پوزیشن های خود بسیار محافظه کارتر می شوند، در مقابل زمانی‌ که فضای معاملاتی تغییر کرده و معامله گر در دور موفقیت قرار دارد، فضا برای ریسک های بیشتر فراهم می شود. بنابراین روش آنتی مارتینگل به روحیات این معامله گران نزدیکتر است.

روش آنتی مارتینگل (Anti-Martingale) چیست؟

همینطور مدل مدیریت سرمایه با ریسک ثابت (Fixed Fractional) در واقع به نوعی همان روش آنتی مارتینگل به شمار می آید.

روش ریسک ثابت بر این ایده استوار است که شما تنها درصد مشخصی از سرمایه خود را در هر معامله ریسک نمایید. انتخاب میزان درصد ریسک تا حدودی سلیقه ای است اما بین یک درصد تا چهار درصد سرمایه، مقدار متداولی است.

حال اگر موجودی حساب شما رشد کند طبیعتا مقداری که در هر معامله ریسک می نمایید نیز افزایش می یابد، دقت کنید که هر چند درصد ریسک شما صرف نظر از رشد حسابتان، همواره درصد ثابتی است (مثلا همیشه ۴ درصد است) ولی به دلیل رشد حساب، معادل دلاری این ریسک ثابت افزایش یافته لذا شما عملا ریسک بیشتری انجام داده اید و طبیعتا اگر موجودی حساب شما کاهش یابد مقدار ریسک معاملات جدیدتان نیز عدد کمتری خواهد بود. بنابراین حتی روش ریسک ثابت نیز نوعی آنتی مارتینگل است.

در دنیای معامله گری احتمالا با این اصل آشنا هستید که:

“به سود ها فرصت رشد دهید و زیان ها را هر چه سریع تر کاهش دهید”
“You should let your winners run, and cut your losses short”

این دقیقا چیزی است که در روش آنتی مارتینگل اجرا می شود. البته می توان روش آنتی مارتینگل را با ایجاد تغییراتی شخصی سازی نمود.

به عنوان مثال، قاعده دو برابر کردن حجم معاملات پس از پیروزی و نصف کردن حجم آن پس از شکست را می توانید متناسب با استراتژی معاملاتی خود تغییر دهید و به نوعی با حفظ ساختار اصلی روش آنتی مارتینگل، صرفا آن را شخصی سازی نموده تا با محدودیت ها و روحیات خود سازگاری بیشتری داشته باشد.

یکی از بهترین موقعیت ها برای استفاده از روش آنتی مارتینگل، زمانی است که بازار در یک روند قوی صعودی یا نزولی قرار گرفته است.

در چنین حالتی جهت قیمت در طول روند از پایداری خوبی برخوردار است و به شما فرصت می دهد تا با افزایش حجم معاملات، سود خود را افزایش دهید. اگر شما روند را در نقطه مناسبی شکار کرده باشید با اعمال روش آنتی مارتینگل می توانید به سود فوق العاده ای دست یابید.

از آنجایی‌ که روش آنتی مارتینگل، به‌ خاطر ماهیت خود بسیاری از محدودیت ها و ریسک های روش مارتینگل را ندارد به‌ خوبی می تواند در موقعیت ها مختلف و حساب های متنوع استفاده شود. کافیست معامله گر استراتژی معاملاتی خود را به نوعی با روش آنتی مارتینگل همگام کند و از مزایای خاص آن بهره ببرد.

مهمترین مزیت روش آنتی مارتینگل، کاهش افت حساب (Drawdown) است. این مزیت کاملا خلاف روش مارتینگل است که در آن افت حساب شدیدا افزایش می یابد.

بسیاری از معامله گران با تجربه بر این باورند که مهمترین فاکتور موفقیت در بازارهای مالی توانایی در مدیریت ریسک است که روش آنتی مارتینگل ذاتا چنین خصیصه ای را در دل خود جا داده است و با کاهش ریسک در هر معامله، مانع از نابودی کامل حساب شما خواهد شد.

داستان لری ویلیامز (Larry Williams)، یک نمونه عملی از یک سود قابل توجه است که به روش آنتی مارتینگل ایجاد شده است. اگر او را نمی شناسید، لری ویلیامز، یک معامله گر کار کشته بازار آتی است که مدت طولانی را صرف تجزیه و تحلیل روش های مختلف مدیریت سرمایه نموده است.

او در یک مسابقه معاملات آتی تحت عنوان مسابقات بین المللی رابینز (Robbins World Cup of Trading Championship) توانست یک حساب ۱۰,۰۰۰ دلاری را در کمتر از ۱۲ ماه به ۱.۱ میلیون دلار تبدیل کند که معادل ۱۱,۳۰۰ درصد بازده است و در تاریخ این مسابقات یک رکورد منحصر بفرد به شمار می آید.

آقای ویلیامز، دلیل موفقیت خود را در درجه اول مدیریت ریسک مبتنی بر روش آنتی مارتینگل می داند. البته نباید مهارت بالای ایشان در تحلیل بازار را نادیده گرفت اما طبق گفته خودشان اصلی ترین دلیل موفقیتش به کار‌گیری سختگیرانه استراتژی آنتی مارتینگل بوده است.

او روش آنتی مارتینگل را متناسب با سبک و سیاق معاملاتی خود شخصی سازی کرده و نامش را فرمول کِلی (Kelly formula) نامید.

فرمول کلی، بر اساس فاکتورهای متنوعی نظیر: نسبت ریسک به ریوارد معاملات، متوسط نرخ پیروزی معاملات و موجودی حساب، حجم بهینه ریسک را تعیین می کند. با چنین محاسباتی شانس رشد دراز‌ مدت حساب افزایش و احتمال نابودی آن کاهش خواهد یافت.

پس از آن، لری ویلیامز با استفاده از روش مدیریت سرمایه مبتنی بر آنتی مارتینگل، چند حساب کوچک دیگر را نیز تبدیل به حساب های بزرگی نمود. او حتی این روش را به دخترش میشل ویلیامز (Michelle Williams) نیز آموخت که او نیز بر همین مبنا به موفقیت های خوبی در بازارهای مالی دست یافته است.

در انتها

در روش مارتینگل، ریسک حساب به شدت افزایش می یابد و باعث افزایش افت حساب می شود. در حالی که در روش آنتی مارتینگل تنها زمانی ریسک افزایش می یابد که معاملات سودآور بوده و موجودی حساب در حال افزایش باشد. همچنین در صورت زیان معاملات، ریسک مرتبا کاهش می یابد.

روش مارتینگل در شرط بندی ها بسیار محبوب تر است خصوصا برای افرادی که به دنبال راهکارهای بدون نقصی برای موفقیت در کازینوها هستند. هر چند در تئوری روش مارتینگل راه گشا به نظر می رسد اما در عمل، چه در کازینو و چه در بازارهای مالی چالش برانگیز و خانه مان سوز است.

معامله گران باید شیوه ای در مدیریت سرمایه اتخاذ کنند که مبتنی بر روش آنتی مارتینگل باشد. چرا که مسئولیت اول یک معامله گر، کنترل ریسک است که روش آنتی مارتینگل به علت ماهیت خود، باعث کاهش ریسک می شود خصوصا زمانیکه حساب به علت زیان متوالی در مخاطره قرار می گیرد. در آن سوی سکه، این روش به معامله گر این امکان را می دهد که در زمان پیروزی های متوالی نیز سرعت رشد حساب را به طور قابل توجهی افزایش دهد.

هر چند روش آنتی مارتینگل را می توان به صورت های مختلفی پیاده سازی نمود اما یکی از ساده ترین روش های مبتنی بر آنتی مارتینگل همان روش ریسک ثابت است.

بطور کلی در این روش، شما درصد ثابت از قبل تعیین شده ای را در هر پوزیشن ریسک می کنید. تا دو درصد ریسک روی هر پوزیشن، مقدار متداولی است.
هر چند برخی از معامله گران، این روش را تا حدودی محافظه کارانه می دانند اما بطور کلی، این روش یک ترکیب ایده آل را برای رشد حساب در هنگام سود دهی و محافظت از سرمایه هنگام ضرر فراهم می کند.

در انتها بیان این نکته خالی از لطف نیست که می توانید در پوزیشن های خود از مکانیزم حد ضرر متحرک (Trailing Stop) استفاده کنید تا حداکثر سود را از معاملات پیروز خود کسب نمایید. حتی این مکانیزم نیز می تواند نوعی آنتی مارتینگل باشد چرا که مفهوم آنتی مارتینگل بر این اصل استوار است که در بردها سود خود را حداکثر کرده و در باخت ها از زیان خود بکاهید.

هشدار ریسک و سلب مسئولیت

این مطلب به هیچ عنوان توصیه به خرید یا فروش نیست

بازارهای مالی از ریسک بالایی برخوردارند و امکان از دست رفتن بخش یا تمام حساب معاملاتی شما وجود دارد. تا زمانی که دانش کافی در مورد بازارها به دست نیاورده اید یا امکان قرار دادن سرمایه خود در ریسک محتمل را ندارید در این بازارها سرمایه گذاری نکنید.

آموزش

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

تقویم اقتصادی مثل یک “برنامه‌ریزی خبری” برای بازار است. اگر به آن توجه نکنید، ممکن است در لحظه انتشار اخبار مهم با حرکت‌های ناگهانی و شدید قیمت غافلگیر شوید. استفاده درست از آن کمک می‌کند ریسک معاملات را مدیریت کنید و حتی فرصت‌های سودآور پیدا کنید.

منتشر شده

در

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

اگر معامله‌گر یا فعال بازارهای مالی باشید، حتما تجربه کرده‌اید که یک خبر اقتصادی می‌تواند ظرف چند دقیقه بازار را زیر و رو کند. مثلا اعلام نرخ بیکاری آمریکا یا تصمیم فدرال رزرو درباره نرخ بهره کافی است تا قیمت دلار، طلا یا حتی بیت کوین نوسان شدیدی پیدا کند. در چنین شرایطی، دانستن زمان دقیق این رویدادها می‌تواند مرز میان یک معامله سودآور یا پشیمان‌کننده باشد.

اینجاست که تقویم اقتصادی به عنوان یک ابزار به کمک شما می‌آید. ابزاری که تمام اتفاقات مهم اقتصادی و مالی جهان را در یک جدول زمانی مشخص نمایش می‌دهد و به شما کمک می‌کند همیشه چند قدم جلوتر از بازار باشید. اگر می‌خواهید بدانید تقویم اقتصادی دقیقا چیست، چه اجزایی دارد و چطور باید از آن استفاده کنید، این مطلب را از دست ندهید.

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست؟

یک لیست زمان‌بندی‌شده از اعلامیه‌های اقتصادی، داده‌های کلان، سخنرانی‌های مقامات مالی و انتشار شاخص‌های اقتصادی مثل نرخ بهره، تورم، بیکاری، تولید ناخالص داخلی و … است. علاوه بر این معمولاً زمان بیانیه های بانک مرکزی، سخنرانی های سیاست گذاران پولی و انتخابات را فهرست می کند.

بیشتر تقویم های اقتصادی منتشر شده شامل نوع داده مثل نرخ بیکاری، نتیجه قبلی که منتشر شده بود و انتظارات اجماع بازار برای نتیجه آتی می شوند. باید توجه داشت که نوع انتشار به طور کلی بسته به اینکه چه تاثیری می تواند داشته باشد؛ بصورت زیاد، متوسط، کم یا بدون تاثیر، کد گذاری می شود.

برای مثال، تصور کنید بانک مرکزی اروپا (ECB) قرار است درباره نرخ بهره (Interest Rate) جلسه برگزار کند. این تصمیم می‌تواند ارزش یورو را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. اگر شما معامله‌گر بازار فارکس باشید و این تاریخ را ندانید، ممکن است در میانه یک معامله ناگهان با نوسانی شدید روبه‌رو شوید و فرصت مدیریت آن را از دست بدهید. اما وقتی به تقویم اقتصادی نگاه می‌کنید، می‌بینید که این رویداد دقیقا چه روز و ساعتی اتفاق می‌افتد و می‌توانید از قبل برایش برنامه‌ریزی کنید.

تقویم اقتصادی نه فقط برای معامله‌گران حرفه‌ای، بلکه برای هر فردی که در بازارهای مالی فعالیت می‌کند (از بورس و فارکس گرفته تا ارزهای دیجیتال) یک ابزار ضروری است. حتی سرمایه‌گذاران بلندمدت هم با نگاه به این تقویم می‌توانند تصمیم‌های دقیق‌تری برای مدیریت پرتفوی خود بگیرند.

اگر انتشار داده اقتصادی تأثیر کمی داشته باشد، آنگاه جفت ارز حرکتی نداشته و یا واکنشی جزیی نسبت به نتیجه از خود نشان خواهد داد. اما اگر در رویدادی با تأثیر متوسط، نتیجه نهایی با چیزی که انتظار می رفت خیلی تفاوت داشته باشد، باعث می شود جفت ارز به میزان بیشتری تغییر کند. زمانی که انتشار داده ها به طور قابل توجهی بیشتر یا کمتر از نتیجه مورد انتظار بازار باشند، به خصوص زمانی که صحبت از داده هایی با تأثیر بالا باشد، جفت ارز مرتبط تمایل بیشتری به حرکت دارد و بازار نوسانات قابل توجهی را در این فرآیند تجربه می کند.

چرا تقویم اقتصادی مهم است؟

  • تقویم اقتصادی مانند یک نقشه راه است که مسیر حرکت بازارها را روشن‌تر می‌کند و شما را از غافلگیری‌های ناگهانی نجات می‌دهد. به این ترتیب شما می‌توانید تصمیمات معاملاتی خودتان را بر پایه اطلاعات موثق بگیرید.
  • انتشار داده‌های اقتصادی می‌تواند باعث نوسانات شدید در بازارهای مالی شود. برای مثال، اگر نرخ تورم بالاتر از حد انتظار اعلام شود، سرمایه‌گذاران انتظار افزایش نرخ بهره خواهند داشت و همین موضوع می‌تواند بازار سهام یا ارزهای دیجیتال را تحت تاثیر قرار دهد.
  • بدون تقویم اقتصادی، بسیاری از تصمیم‌ها بر اساس حدس و گمان گرفته می‌شود. معامله‌گرانی که فقط با تحلیل تکنیکال کار می‌کنند، ممکن است در لحظه انتشار یک خبر بزرگ، گرفتار نوسانات غیرمنتظره بازار شوند. در حالی‌که کسی که تقویم اقتصادی را دنبال می‌کند، می‌داند چه زمانی باید محتاط‌تر باشد یا حتی برای شکار فرصت‌های جدید آماده شود.
  • یکی از مهم‌ترین مزیت‌های تقویم اقتصادی، مدیریت ریسک است. اگر قبل از انتشار یک داده مهم پوزیشن باز دارید، می‌توانید حجم معاملات خود را کاهش دهید، حد ضرر تنظیم کنید یا حتی معامله را ببندید تا از ضررهای سنگین جلوگیری شود.
  • استفاده از تقویم اقتصادی به شما امکان می‌دهد استراتژی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت خود را بر اساس داده‌های واقعی طراحی کنید. به این ترتیب، معاملات شما نظم بیشتری پیدا می‌کند و احتمال موفقیت بالاتر می‌رود.
  • بسیاری از ضررها به دلیل تصمیمات عجولانه و احساسی اتفاق می‌افتد. وقتی بدانید چه چیزی در راه است، آرامش بیشتری خواهید داشت و کمتر اسیر ترس یا طمع می‌شوید.

اجزای اصلی یک تقویم اقتصادی

وقتی وارد یک تقویم اقتصادی مثل Trading Economics یا Investing.com می‌شوید، در نگاه اول ممکن است جدول شلوغی ببینید که پر از عدد و کلمه است. اما اگر بدانید هر ستون چه معنایی دارد، کار با آن بسیار ساده خواهد شد. در ادامه تک‌تک اجزای اصلی این جدول که از وب‌سایت تریدینگ اکونومیکس آورده شده را توضیح می‌دهیم.

Economic Calendar
All events, interest rate, prices & inflation, labour market, GDP growth, foreign trade, government, business confidence, consumer sentiment, housing market.

در قسمت بالای جدول بخشی برای فیلتر کردن نتایج آورده شده است. گزینه «Recent» فیلتری برای نشان دادن رویدادهای اخیر است و فقط موارد نزدیک به زمان فعلی را نشان می‌دهد. اگر می‌خواهید مثلا رویدادهای اقتصادی چند ماه دیگر را ببینید کافی است این فیلتر را تغییر دهید.

با استفاده از گزینه «Impact» شما می‌توانید این رویدادهای اقتصادی را بر اساس سطح اهمیت آن ها دسته‌بندی کنید. تریدینگ اکونومیکس سه دسته‌بندی دارد. رویدادهای یک ستاره، دو ستاره و سه ستاره که طبیعتا اهمیت آن ها بر اساس تعداد ستاره افزایش می‌یابد.

قسمت «Countries» امکان فیلتر کردن بر اساس کشور یا اقتصاد موردنظر را فراهم می‌کند. مثلا اگر قصد دارید فقط شاخص‌های اقصتادی کلان آمریکا را ببینید، کافی است روی این گزینه کلیک کرده و «United States» را انتخاب کنید.

فیلتر «Category» دسته‌بندی رویدادها را نمایش می‌دهد. مثلا شما می‌توانید در این فیلتر گزینه «Prices & Inflation» را انتخاب کرده و فقط داده‌های تورمی را مشاهده کنید.

بخش «UTC +3:30» نیز برای تعیین منطقه زمانی است. شما می‌توانید منطقه زمانی خودتان (تهران-ایران) را تنظیم کنید تا ببینید دقیقا رویداد موردنظرتان در چه ساعتی به وقت ایران رخ می‌دهد.

  • تاریخ و ساعت

اولین چیزی که در تقویم اقتصادی به چشم می‌آید، ستون زمان انتشار است. در این بخش دقیقا مشخص می‌شود که هر رویداد چه روز و ساعتی منتشر خواهد شد. اهمیت این قسمت بسیار بالاست، چون بازارها معمولا درست در همان لحظه انتشار خبر واکنش نشان می‌دهند. مثلا اگر در ساعت ۴:۰۰ صبح «شاخص اعتماد مصرف‌کننده استرالیا» منتشر شود، معامله‌گران بازار فارکس در همان دقیقه باید آماده واکنش باشند.

همانطور که گفتیم، ساعت تقویم معمولا بر اساس منطقه زمانی قابل تغییر است. مثلا شما می‌توانید آن را روی «تهران (UTC+3:30)» تنظیم کنید تا دقیقاً با ساعت محلی خودتان هماهنگ باشد.

  • کشور

در ستون بعدی، پرچم و کد کشور (مثلاً GB = بریتانیا، AU = استرالیا، MX = مکزیک) قرار دارد که نشان می‌دهد داده متعلق به کدام اقتصاد است. گاهی اوقات هم رویدادها مربوط به یک بلوک منطقه‌ای خاص مثلا اروپا (EA = Euro Area) هستند. در این صورت آن داده را باید به عنوان یک شاخص منطقه‌ای و نه مربوط به یک کشور واحد تفسیر کرد.

  • عنوان رویداد

این ستون عنوان خبر یا شاخص اقتصادی را نشان می‌دهد. گاهی هم کنار این عنوان، مخفف ماه میلادی (مثل AUG، SEP) دیده می‌شود که نشان می‌دهد داده مربوط به کدام ماه است. شناخت هر شاخص اهمیت زیادی دارد، چون هرکدام اثر متفاوتی روی بازار می‌گذارند.

اما نکته مهم اینجاست که همه رویدادها عددی و آماری نیستند. بعضی از آن ها بیشتر کیفی هستند و باید با توجه به ماهیتشان تفسیر شوند. برای درک بهتر، به چند نمونه نگاه کنیم:

  • شاخص‌های آماری (عدد‌محور)

مثل نرخ بیکاری (Unemployment Rate)، شاخص قیمت مصرف کننده (CPI)، یا تولید ناخالص داخلی (GDP). اینها همیشه یک عدد مشخص دارند که می‌توان آن را با مقدار قبلی و پیش‌بینی بازار مقایسه کرد.

  • سخنرانی‌ها (Speech)

مثلا «سخنرانی رئیس فدرال رزرو». این نوع رویداد عدد ندارد، بلکه مهم محتوای صحبت‌هاست. اگر لحن سخنران به سمت سیاست انقباضی (افزایش نرخ بهره) باشد، بازار واکنش منفی به دارایی‌های پرریسک نشان می‌دهد. اگر لحن انبساطی باشد، می‌تواند باعث رشد بازار سهام یا ارزهای دیجیتال شود.

  • حراج اوراق (Auction)

مثل «حراج اوراق ۱۰ ساله آمریکا» یا «حراج اوراق خزانه ژاپن». اینجا اعداد مربوط به بازده (Yield) یا حجم اوراق فروخته‌شده اهمیت دارند. بالا رفتن بازده معمولا نشانه افزایش هزینه استقراض دولت و احتمال بالا رفتن نرخ بهره است.

  • شاخص‌های نظرسنجی و اعتماد (Survey/Confidence Index)

مثل «شاخص اعتماد مصرف‌کننده» یا «شاخص مدیران خرید (PMI)». اینها با پرسش‌نامه از فعالان اقتصادی یا مصرف‌کنندگان تهیه می‌شوند و بازتاب‌دهنده چشم‌انداز آینده هستند.

ستون Previous نشان‌دهنده نتیجه گزارش قبلی است. مثلا اگر شاخص بیکاری ماه گذشته ۸٪ بوده، این عدد در ستون Previous نمایش داده می‌شود. این بخش برای مقایسه روند بسیار مهم است، چون بازار همیشه تغییرات نسبت به گذشته را در نظر می‌گیرد.

در قسمت (Consensus / Forecast) دو ستون پیش‌بینی تحلیلگران و اقتصاددانان درباره آن شاخص یا داده اقتصادی آورده می‌شود. اما چه تفاوتی با هم دارند؟

Consensus یا اجماع در واقع میانگین پیش‌بینی جمعی تحلیلگران، اقتصاددان‌ها و موسسات مالی است. یعنی چندین منبع معتبر پیش‌بینی خود را درباره یک شاخص اعلام می‌کنند و تقویم اقتصادی میانگین یا اجماع آنها را نمایش می‌دهد.

Forecast گاهی به همان معنی Consensus به کار می‌رود، اما در بعضی تقویم‌ها (مثل Trading Economics) یک تفاوت کوچک دارد:

  • Forecast معمولاً پیش‌بینی اختصاصی خود سایت یا موسسه منتشرکننده تقویم است.
  • در حالی که Consensus نماینده پیش‌بینی کلی بازار و تحلیل‌گران مختلف است.

در ستون (Actual) مقدار واقعی در لحظه انتشار خبر به‌روزرسانی می‌شود و عدد واقعی گزارش را نشان می‌دهد. در حقیقت، مهم‌ترین بخش برای معامله‌گران همین ستون است، چون مستقیما رفتار بازار را شکل می‌دهد.

بعضی تقویم‌ها مثل Trading Economics در کنار هر شاخص نمودارهای کوچکی نمایش می‌دهند. این نمودار روند تاریخی آن شاخص را نشان می‌دهد (مثلا تغییرات نرخ بیکاری در چند ماه گذشته). با نگاه سریع به این بخش می‌توانید متوجه شوید وضعیت در حال بهبود یا بدتر شدن است.

Economic Calendar
Economic Calendar

طبق ستون اول متوجه می‌شویم که شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) آمریکا ساعت ۴ بعد از ظهر به وقت محلی منتشر می‌شود. به طور کلی، شاخص‌های اقتصادی را می‌توان در بازه زمانی‌های مختلفی ارزیابی کرد. منظور از MoM بازه زمانی ماهانه است و YoY تغییرات کل یک سال نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد.

در سطر اول که مربوط به شاخص PPI اصلی در بازه ماهانه است، می‌بینیم که مقدار قبلی ۰.۹٪ ثبت شده است. این یعنی در ماه گذشته قیمت تولیدکننده‌ها نسبت به ماه ماقبلش ۰.۹٪ افزایش داشته است. در ستون Forecast پیش‌بینی تریدینگ اکونومیکس برای این ماه ۰.۳٪ است و Consensus که میانگین پیش‌بینی اقتصاددانان و تحلیلگران مختلف را نشان می‌دهد ۰.۴٪ ثبت شده است. مقدار Actual یا واقعی هم هنوز منتشر نشده و به همین دلیل این ستون خالی مانده و در لحظه انتشار شاخص پر می‌شود.

چطور از تقویم اقتصادی استفاده کنیم؟

این بخش مهم‌ترین قسمت مقاله است، چون فقط دانستن اینکه رویدادها چه زمانی هستند کافی نیست؛ باید بدانید چطور از این اطلاعات استفاده کنید.

  • برنامه‌ریزی هفتگی: در ابتدای هفته به تقویم اقتصادی نگاه کنید و رویدادهای مهم (مثل NFP یا تصمیم نرخ بهره) را علامت بزنید. این کار به شما کمک می‌کند از قبل آماده باشید.
  • ترکیب با تحلیل تکنیکال: اگر می‌بینید یک خبر مهم نزدیک است، سطوح حمایت و مقاومت نمودار را بررسی کنید. مثلا اگر خبر منفی بیاید و بازار به حمایت نزدیک باشد، احتمال شکستن حمایت بیشتر می‌شود.
  • استراتژی معاملاتی متناسب با خبر: بعضی معامله‌گران قبل از انتشار خبر، از بازار خارج می‌شوند تا ریسک نکنند. برخی دیگر ترجیح می‌دهند منتظر بمانند و پس از انتشار داده و مشخص شدن جهت بازار وارد معامله شوند.
  • مدیریت حجم و حد ضرر: در زمان‌هایی که احتمال نوسان شدید وجود دارد، بهتر است حجم معامله کمتر شود یا حد ضرر نزدیک‌تر قرار بگیرد.
  • ثبت تجربه‌ها: بهترین راه برای یادگیری استفاده از تقویم اقتصادی، تجربه شخصی است. بعد از هر رویداد مهم یادداشت کنید بازار چگونه واکنش نشان داد و استراتژی شما چقدر موفق بود.

تقویم اقتصادی را از کجا ببینیم؟

امروزه ده‌ها وب‌سایت معتبر وجود دارد که تقویم اقتصادی رایگان و به‌روزی ارائه می‌دهند. برخی از بهترین منابع عبارت‌اند از:

  • Trading Economics: همه رویدادها، نرخ بهره، قیمت‌ها و تورم، بازار کار، رشد تولید ناخالص داخلی، تجارت خارجی، دولت، اعتماد تجاری، احساسات مصرف‌کننده، بازار مسکن.
  • Investing.com: تقویم اقتصادی همزمان با اعلام رویدادهای اقتصادی، شاخص‌ها را دریافت کنید و تأثیر فوری آنها بر بازار جهانی را مشاهده کنید – از جمله رویدادهای قبلی، …
  • Forex Factory: با تقویم اقتصادی فارکس محور، رویدادهای تأثیرگذار بر بازار را خیلی قبل از وقوع پیش‌بینی کنید.
  • TradingView: تقویم اقتصادی آخرین و رویدادهای اقتصادی آینده را نشان می‌دهد که می‌توانند بر دارایی‌ها، مناطق و بازارهای جهانی خاصی تأثیر بگذارند.
  • FXStreet: تقویم اقتصادی لحظه‌ای، رویدادها و شاخص‌های اقتصادی سراسر جهان را پوشش می‌دهد.
  • MyFxBook: تقویم اقتصادی به صورت آنی که تمام رویدادها و اطلاعیه‌های اقتصادی را پوشش می‌دهد. مقادیر تاریخی، قبلی، اجماعی و واقعی هر شاخص را مشاهده کنید.

همچنین بروکرهای فارکس هم معمولاً تقویم اقتصادی روی سایت خود دارند.

در انتها

تقویم اقتصادی مثل یک “برنامه‌ریزی خبری” برای بازار است. اگر به آن توجه نکنید، ممکن است در لحظه انتشار اخبار مهم با حرکت‌های ناگهانی و شدید قیمت غافلگیر شوید. استفاده درست از آن کمک می‌کند ریسک معاملات را مدیریت کنید و حتی فرصت‌های سودآور پیدا کنید. در دنیایی که ثانیه‌ها حرف اول را می‌زنند، اطلاع از آنچه در راه است، برگ برنده شماست. با استفاده منظم از این ابزار، دیگر از نوسانات ناگهانی غافلگیر نخواهید شد و می‌توانید با اطمینان بیشتری برای آینده سرمایه‌گذاری خود برنامه‌ریزی کنید.

به یاد داشته باشید، موفقیت در بازارهای مالی تنها به تحلیل نمودارها محدود نمی‌شود. تسلط بر اطلاعات و درک وقایع کلان اقتصادی، مکمل تحلیل تکنیکال است و شما را در مسیری قرار می‌دهد که به جای دنبال کردن بازار، آن را پیش‌بینی کنید. به همین خاطر توصیه می‌کنیم که از همین امروز، استفاده از تقویم اقتصادی را به یکی از عادت‌های معاملاتی خود تبدیل کنید.

سودآوری و معامله گری بصورت مداوم در بازار می تواند بسیار چالش برانگیز باشد، و واقعیت مسلم این است که اکثر معامله گران خرد معمولا پول خود را در این بازار از دست می دهند. با این وجود، با یک برنامه معاملاتی جامع، ابزارهای مناسب و دانش کافی از بازار ارز، شانس موفقیت شما به عنوان یک معامله گر به میزان قابل توجهی افزایش می یابد.

ادامه مطلب

آموزش

اندیکاتور ATR چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟

منتشر شده

در

بررسی دامنه تغییرات قیمت سهام یکی از موثرترین روش‌ها برای اندازه‌گیری میزان نوسان قیمت است. برای تعیین دامنه تغییرات، کافی است بالاترین و پایین‌ترین قیمت را در یک بازه زمانی معین مقایسه کنیم. در ادامه، به بررسی جزئیات بیشتری درباره اندیکاتور ATR، از جمله نحوه محاسبه آن، کاربردهای مختلف در معاملات و نکاتی برای استفاده بهینه در تحلیل‌ تکنیکال می‌پردازیم. با اینوستورنت همراه باشید.

اندیکاتور ATR چیست؟

اندیکاتور ATR، مختصر کلمه (Average True Range) یا میانگین دامنه واقعی است. این اندیکاتور یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال است که برای اندازه‌گیری نوسانات بازار استفاده می‌شود. این اندیکاتور توسط ولز وایلدر (Welles Wilder) سال ۱۹۷۸ در کتابی با عنوان “مفاهیم جدید در سیستم‌های معاملاتی تکنیکال” معرفی شد. ATR به معامله‌گران کمک می‌کند تا نوسانات بازار را بهتر درک کنند و تصمیمات معاملاتی بهتری بگیرند.

اندیکاتور ATR نوسانات را به صورت مطلق اندازه‌گیری می‌کند و مقادیر حاصل از آن درصدی از قیمت‌های فعلی نیستند. به عبارتی دیگر، ATR سهام‌ با قیمت بالا، بیشتر از ATR سهام‌ با قیمت پایین خواهد بود. به عنوان مثال، سهامی که قیمت آن در بازه ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار معامله می‌شود، ATR بالاتری نسبت به سهامی با بازه قیمتی ۵۰ تا ۶۰ هزار خواهد داشت. بنابراین، نمی‌توان مقادیر ATR سهام‌ مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد.

نحوه محاسبه اندیکاتور ATR

محاسبه ATR شامل مراحلی است که به ترتیب زیر انجام می‌شود:

۱. محاسبه دامنه واقعی (True Range)

TR بزرگ‌ترین مقدار بین سه دسته زیر است:

اختلاف بین بالاترین (High) و پایین‌ترین قیمت (Low) در دوره فعلی

تفاوت بین بالاترین قیمت دوره فعلی (High) و قیمت بسته شدن دوره قبلی (Previous Close)

تفاوت بین پایین‌ترین قیمت دوره فعلی (Low) و قیمت بسته شدن دوره قبلی (Previous Close)

۲. میانگین‌گیری دامنه واقعی:

ATR با میانگین‌گیری دامنه واقعی (TR) در یک دوره مشخص محاسبه می‌شود. معمولاً این دوره ۱۴ روزه است، اما می‌توان آن را بر اساس نیازهای خاص تنظیم کرد.

Average True Range (ATR)
Average True Range (ATR)

دوره های استاندارد برای محاسبه ATR

ولز وایلدر مخترع اندیکاتور ATR، محاسبه این اندیکاتور را با یک دوره زمانی ۱۴ روزه پیشنهاد کرده است. استفاده از این دوره استاندارد ۱۴ روزه باعث می‌شود که ATR نه بیش از حد حساس باشد و نه تغییرات مهم را از دست بدهد. اگرچه دوره ۱۴ روزه به عنوان یک استاندارد عمومی پذیرفته شده است، اما استفاده از دوره‌های کوتاه‌تر یا بلندتر نیز می‌تواند با توجه به عوامل مختلفی از جمله استراتژی معاملاتی، افق زمانی افراد و نوع بازار مفید باشد. مقدار ATR به دوره زمانی انتخابی حساس است و ممکن است در دوره‌های مختلف نتایج متفاوتی ارائه دهد.

کاربردهای ATR

اندیکاتور ATR کاربردهای متنوعی دارد که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آنها اشاره می‌شود:

۱. اندازه‌گیری نوسانات بازار

ATR به تحلیل‌گران کمک می‌کند تا نوسانات بازار را اندازه‌گیری کنند. مقادیر بالای ATR نشان‌دهنده نوسانات زیاد سهام و مقادیر پایین نشان‌دهنده نوسانات کم است. این اطلاعات می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های معاملاتی کمک کنند.

۲. تعیین حد ضرر (Stop Loss)

یکی از کاربردهای مهم ATR تعیین حد سود و حد ضرر است. معامله‌گران می‌توانند از ATR برای تعیین فاصله مناسب حد ضرر استفاده کنند. زمانی که اندیکاتور ATR مقادیر بالاتری را نمایش می‌دهد، معامله‌گران نوسانات قیمتی بیشتری را پیش‌بینی می‌کنند. در نتیجه، آنها معمولاً حد ضرر خود را با فاصله بیشتری از قیمت فعلی قرار می‌دهند تا از نوسانات شدید بازار در امان بمانند. برعکس، زمانی که ATR نشان‌دهنده نوسانات کمتری باشد، معامله‌گران حد ضرر را نزدیک‌تر به قیمت فعلی تعیین می‌کنند تا از حرکات قیمتی کوچک نیز بهره‌برداری کنند.

«خروج شاندلیر» (Chandelier Exit) یکی از تکنیک‌های مشهور است که توسط «چاک لبو» (Chuck LeBeau) ابداع شده است. این روش یک تکنیک مبتنی بر ATR است که محدوده حد ضرر را برای موقعیت‌های معاملاتی خرید و فروش تعیین می‌کند.

محدودیت‌های اندیکاتور ATR

دو محدودیت اصلی برای استفاده از اندیکاتور ATR وجود دارد که معامله‌گران باید به آنها توجه داشته باشند.

۱. محدودیت اول، متفاوت بودن تفسیر نتایج ATR است. هر معامله‌گری ممکن است برداشت متفاوتی از نتایج این اندیکاتور داشته باشد.

۲. محدودیت دوم این است که اندیکاتور ATR جهت قیمت را مورد بررسی قرار نمی‌دهد و تنها به اندازه‌گیری نوسانات می‌پردازد. به همین دلیل، ممکن است معامله‌گر حرکت‌های متفاوتی را از بازار دریافت کند، به خصوص زمانی که پیوت‌ها در حال شکل‌گیری هستند یا روندها معکوس می‌شوند.

برای مثال، اگر قیمت حرکت چشم‌گیری برخلاف روند قبلی داشته باشد و اندیکاتور ATR نیز به میزان قابل‌توجهی افزایش یابد، برخی معامله‌گران ممکن است تصور کنند که ATR روند قبلی را تأیید می‌کند، در حالی که این برداشت ممکن است نادرست باشد.

اندیکاتور ATR یکی از ابزارهای مهم و کاربردی در تحلیل تکنیکال است که به معامله‌گران کمک می‌کند تا نوسانات بازار را بهتر درک کنند و تصمیمات معاملاتی بهتری بگیرند. با توجه به مزایا و کاربردهای متعدد ATR، این اندیکاتور می‌تواند نقش مهمی در استراتژی‌های معاملاتی ایفا کند. با این حال، معامله‌گران باید به محدودیت‌های آن نیز توجه کنند و از ATR در کنار سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال استفاده کنند تا به نتایج دقیق‌تری دست یابند.

ادامه مطلب
تبلیغات
اخبار1 روز پیش

استارک ور (StarkWare) تأیید کل تاریخچه بلاکچین با ۱ مگابایت حجم ممکن ساخت!

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟
آموزش1 روز پیش

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

ارتقای آلپنگلو (Alpenglow) در سولانا تأیید شد؛ تراکنش‌ها بزودی با سرعت اینترنت نهایی می‌شوند
اخبار1 هفته پیش

ارتقای آلپنگلو (Alpenglow) در سولانا تأیید شد؛ تراکنش‌ها بزودی با سرعت اینترنت نهایی می‌شوند

تراست ولت امکان معامله سهام های توکنیزه را برای کاربران فعال کرد
اخبار1 هفته پیش

تراست ولت امکان معامله سهام های توکنیزه (RWA) را برای کاربران فعال کرد

آموزش3 هفته پیش

اندیکاتور ATR چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟

۹ عادت مالی که افراد منظم را به ثبات و آزادی مالی می‌رساند
بلاکتوپیا3 ماه پیش

۹ عادت مالی که افراد منظم را به ثبات و آزادی مالی می‌رساند

اخبار3 ماه پیش

کاناری کپیتال برای ETF اینجکتیو (INJ) ثبت‌نام کرد

کاردینال؛ اولین پروتکل دیفای بیت کوین بر بستر کاردانو
اخبار3 ماه پیش

کاردینال؛ اولین پروتکل دیفای بیت کوین بر بستر کاردانو

هر اونس چند گرم طلای ۱۸ عیار است؟ تبدیل ساده انس به گرم طلا
بلاکتوپیا3 ماه پیش

هر اونس چند گرم طلای ۱۸ عیار است؟ تبدیل ساده انس به گرم طلا

آیا تحلیل تکنیکال به‌تنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟
آموزش3 ماه پیش

آیا تحلیل تکنیکال به‌تنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟

کوین‌بیس توکن اتنا (ENA) را به رودمپ خود اضافه کرد
اخبار3 ماه پیش

کوین‌بیس توکن اتنا (ENA) را به رودمپ خود اضافه کرد

در ۲ ماه اخیر بیش از ۱۰٪ پروژه‌ها ناپدید شده‌اند!
اخبار3 ماه پیش

در ۲ ماه اخیر بیش از ۱۰٪ پروژه‌ها ناپدید شده‌اند!

برترین ها