آموزش
استاپ لاس هانتینگ (Stop Loss Hunting) به چه معناست؟
استاپ هانتیگ (Stop Hunting) زمانی رخ می دهد که شما وارد معامله ای شده اید و حد ضرر خود را تعیین کرده اید. پس از مدتی، قیمت به حد ضرر شما رسیده و بازار شما را از معامله خارج می کند. سپس بعد از این اتفاق بلافاصله حرکت قیمت معکوس شده و در جهت مورد نظر شما حرکت می کند.

منتشر شده
3 سال پیشدر
توسط
روکو (Rocco)![استاپ لاس هانتینگ [Stop Loss Hunting] به چه معناست؟](https://investorent.xyz/wp-content/uploads/استاپ-لاس-هانتینگ-Stop-Loss-Hunting-به-چه-معناست؟.webp)
برای یک معامله گر، هیچ چیز دلهره آورتر از خوردن استاپ (SL) در معامله نیست. از این بدتر، زمانیست که بازار بلافاصله بعد از اینکه به حد ضرر رسید، تغییر جهت داده و در جهت مورد نظر معامله گر حرکت می کند! این اتفاق می تواند تاثیر زیادی بر روحیه معامله گر بگذارد.
بسیاری از معامله گران معتقدند که یا بروکر/ صرافی آن ها یا سایر نیروهای خارجی دیگر قیمت ها را به سمت حد ضرر آن ها کشیده اند. ما سعی می کنیم بعضی از این رمز و رازها را باز کرده و در مورد چگونگی کاهش دفعات رسیدن به حد ضرر راهنمایی هایی ارائه کنیم!
استاپ لاس هانتینگ (Stop Loss Hunting) چیست؟
یکی از تئوری های توطئه که به صورت گسترده در بازار دیده می شود، استاپ هانتینگ است. اکثر معامله گران حداقل یکبار تصور کرده اند که حد ضرر آن ها توسط کارگزار /صرافی یا سایر معامله گران حرفه ای یا نیروهای دیگر بازار زده شده است!
استاپ هانتیگ (Stop Hunting) زمانی رخ می دهد که شما وارد معامله ای شده اید و حد ضرر خود را تعیین کرده اید. پس از مدتی، قیمت به حد ضرر شما رسیده و بازار شما را از معامله خارج می کند. سپس بعد از این اتفاق بلافاصله حرکت قیمت معکوس شده و در جهت مورد نظر شما حرکت می کند.
اکثر معامله گران فعال در بازارهای مالی که چنین تجربه ای را داشته اند، می دانند که چقدر تجربه نا امید کننده ای است و بدترین قسمت آن نیز این است که این اتفاق به طور مداوم در بازارهای مالی رخ می دهد.
این تداوم در رخ دادن این اتفاق باعث می شود که معامله گران از خود بپرسند که آیا تنها قربانی بدشانسی خود شده اند یا نیروهای شروری در بازار علیه آن ها فعالیت می کنند؟!
یکی از تصورات رایج در بین معامله گران این است که استاپ هانتینگ توسط بروکرها / صرافی ها رخ می دهد. چرا که ممکن است آن ها در طرف دیگر معامله قرار داشته باشند.
چرا فعالان بازار خود را درگیر استاپ هانتینگ می کنند؟
اگر مفهوم نقدینگی در بازار را درک کنید، می توانید به راحتی دلیل وقوع این حوادث را بیابید.
برخلاف بسیاری از معامله گران خرد که معاملات نسبتا کوچکی انجام می دهند، معامله گران کلان مانند صندوق های سرمایه گذاری، نهنگ ها، موسسات و میزهای معاملاتی اختصاصی برای ورود و خروج موثر در بازار به دارندگان نقدینگی اعتماد می کنند.
این بازیکنان با “پول هوشمند / Smart Money” خود به طور معمول به دنبال نقاطی در بازار هستند که نقدینگی (Liquidity) بالایی داشته و می توانند معاملات خود را تکمیل کنند.
این معامله گران به خوبی می دانند که سرمایه گذاران خرد حد ضرر خود را در چه نقطه ای قرار می دهند. به همین خاطر تلاش می کنند تا قیمت را به سمت نقطه ای که اکثر این حد ضررها قرار دارد هدایت کنند تا در آنجا به نقدینگی کافی دست پیدا کنند!
بسیاری از افراد این نوع فعالیت را دستکاری در بازار می دانند. با این حال، باید بدانید که هیچکس تلاش نمی کند نقطه ای که شما حد ضرر خود را قرار داده اید را پیدا کند. پس می توانید با ایجاد درک عمیق تر از پویایی این حرکت ها در بازار، معاملات خود را بهبود ببخشید.
اگر خود را جای بازیگران بزرگ بازار که توانایی حرکت دادن بازار را دارند، قرار دهید مسلما بهتر حرکت قیمت ها را درک می کنید و مهمتر از همه، یاد می گیرید که چگونه از قربانی شدن توسط استاپ هانتینگ ها جلوگیری کنید.
آیا بروکرها / صرافی ها حد ضرر های ما را فعال می کنند؟
اکثر قریب به اتفاق بروکرها / صرافی ها استاپ هانتینگ نمی کنند و در فعال شدن حد ضرر شما نقشی ندارند!! البته ممکن است برخی بروکرها / صرافی های غیر استاندارد وجود داشته باشند که به طور ناعادلانه اقدام به فعال کردن حد ضرر شما کنند. به همین خاطر ضروری است که با یک بروکر/ صرافی معتبر کار کنید و مطمئن شوید آن ها توسط نهادهای دولتی رگوله (قانون گذاری) شده باشند. این کار بهترین راه برای محافظت شما در برابر شیوه های غیر اخلاقی معامله گری است.
اما تعداد زیادی از بروکرها / صرافی ها که تحت نظارت نهادهای دولتی هستند، به راحتی نمی توانند اقدام به چنین کارهایی بکنند. چرا که این کار می تواند منجر به جریمه های سنگین و حتی از دست دادن مجوز آن ها شود.
لازم به ذکر نیست که این ضربه به شهرت آن ها غیر قابل جبران است. بنابراین پاسخ کوتاه به این سوال که آیا بروکر/ صرافی شما عمدا حد ضرر شما را فعال می کند، این است که در اکثر قریب به اتفاق موارد خیر.
اما با این وجود گاهی ممکن است این احساس به شما دست بدهد که بروکر /صرافی شما عمدا حد ضرر شما را فعال کرده است یا سودهای شما را دستکاری می کند. این احساس دلیل قابل قبولی دارد. اما عدهای تصور می کنند که توطئه ای بزرگ علیه آن ها در جریان است و فورا انگشت اتهام خود را به سمت بروکر / صرافی خود نشانه می روند.
آنچه که شما به عنوان دستکاری در بازار یا استاپ هانتینگ مشاهده می کنید، در واقع تلاش پول هوشمند برای پر کردن سفارش های خود است. این سناریویی است که باید به جای سناریوی عوام فریبانه دخالت بروکر / صرافی برای زدن حد ضرر شما بر روی آن تمرکز کنید.
بدیهی است که کسی دوست ندارد قربانی شکار استاپ هانتینگ توسط پول هوشمند شود اما در کنار آن باید مسئولیت اقدامات خود در بازار را نیز بپذیریم.
در بسیاری از اوقات، سرزنش کردن دیگران از جمله بروکر/ صرافی، بازیگران دیگر بازار یا نیروهای مرموز و شرور، بسیار آسان است. اما اگر بخواهید برای طولانی مدت در این بازار معامله کنید باید به دنبال مقصر گشتن را تمام کرده و چارچوبی برای قرار دادن حد ضرر خود در معاملات تعیین کنید.
برای افزایش دانش در هر موضوعی، در ابتدا باید منطق اساسی و پایه آن را درک کنید. فقط هنگامی که این کار را انجام دهید، می توانید به سمت استفاده از آن دانش حرکت کنید. اکنون که فهمیدید تهدید واقعی شما بروکر/ صرافی نیست بلکه فعالیت فعالان بازار و نحوه قراردادن استاپ لاس (حد ضرر) است، بیایید ببینیم چگونه می توان در برابر این فعالیت ها از خود محافظت کنیم.
چگونه می توان از استاپ هانتینگ جلوگیری کرد؟
به عنوان یک معامله گر، می دانیم که یکی از بهترین روش ها برای مدیریت ریسک قرار دادن حد ضرر است. اما چگونه می توان حد ضرر قرار داد بدون اینکه در دام استاپ هانتینگ گرفتار شویم؟ در ادامه برخی از روش هایی که به شما کمک میکند تا کمتر گرفتار استاپ هانتینگ شوید را می آوریم.
- از اندیکاتور ATR استفاده کنید
این اندیکاتور که مخفف (Average True Range) است، یک اندیکاتور مبتنی بر نوسانات بازار است که به شما کمک می کند تا نوسانات موجود در بازار را بسنجید. شما می توانید با استفاده از این اندیکاتور حد ضرر خود را در نقطه بهینه تری قرار دهید. این اندیکاتور، میانگین حرکت قیمت در بازه انتخاب شده را نشان می دهد.
اندیکاتور ATR به ما متوسط دامنه قیمت معاملات بازار را نشان می دهد. ما می توانیم از چند روش برای قرار دادن حد ضرر با استفاده از ATR استفاده کنیم.
به عنوان مثال، اگر میزان فعلی ATR در نمودار روزانه جفت ارز EUR/USD برابر با ۱۰۰ پیپ باشد، می توانید حد ضرر خود را ۱.۵ برابر این محدوده تنظیم کنید. به این ترتیب حد ضرر شما ۱۵۰ پیپ دورتر از نقطه ورود قرار می گیرد.
در زیر نمونه ای از اندیکاتور ATR را در نمودار قیمت AUD/USD مشاهده می کنید.

- در استفاده از مناطق بسیار واضح احتیاط کنید
هرچه سطح حمایت و یا مقاومت در نمودار آشکارتر باشد، احتمال استفاده از آن به عنوان منطقه ای با نقدشوندگی بالا، بیشتر است.
به خاطر داشته باشید، اگر منطقه ای را مشاهده می کنید که برای قرار دادن حد ضرر مناسب است، قطعا سایر معامله گران نیز چنین تصوری می کنند و آن را می بینند. به همین خاطر بهتر است حد ضرر خود را در آن نقطه قرار ندهید و فاصله مناسبی از آن داشته باشید.
قرار دادن حد ضرر در این مناطق منجر به آن می شود که تجمع نقدینگی در آن مناطق بالا رفته و در نهایت بازیگران بزرگ برای استفاده از آن، قیمت ها را به آن سمت حرکت دهند. بنابراین مهم است که حد ضرر خود را در این مناطق قرار ندهید. شما می توانید با قرار دادن حد ضرر خود کمی بالاتر از سطوح حمایت و مقاومت آشکار، ایمنی نسبی برای خود فراهم کنید.
- از حد ضرر های متعدد و حجم های ورودی متفاوت استفاده کنید
مقیاس گذاری در پوزیشن های معاملاتی روشی است که بسیاری از معامله گران حرفه ای از آن استفاده می کنند. اما اکثر معامله گران خرد استراتژی های یک ورود و خروج از معامله با تمام حجم صورت گرفته دارند.
اگر چه این استراتژی در بسیاری موارد خوب عمل می کند، اما شما می توانید با ورود به صورت چند مرحله ای در معامله و با قرار دادن حد ضرر های متعدد، هنگامی که یکی از معاملات شما بسته شد، در صورت بازگشت قیمت، از سایر معاملات خود سود کسب کنید.
- مراقب بریک اوت های کاذب باشید
گاهی در یک روند صعودی مشاهده می کنیم که قیمت مقاومت را شکسته اما پس از مدتی قیمت روند معکوس را در پیش گرفته و باز می گردد. همینطور در روند نزولی مشاهده می کنیم که قیمت سطح حمایتی را شکسته اما روند ادامه پیدا نمی کند. بهتر است که مراقب شکست جعلی (False Breakout) باشیم.
در الگوهای شمعی ژاپنی (Japanese Candlestick Patterns)، الگوهایی مانند ستاره دنباله دار یا اینگالفینگ نزولی در بریک اوت های کاذب در روند صعودی، و الگوی چکش یا اینگالف صعودی در بریک اوت های کاذب در روندهای نزولی مشاهده می شود. مهم است که مراقب این نوع الگوهای شمعی باشید چرا که می توانند نشانه بالقوه ای از دستکاری فعالان در بازار و برگشت روند باشند.
استراتژی استاپ لاس هانتینگ (Stop Loss Hunting)
اکنون که روانشناسی استاپ هانتینگ را درک کردید، می توانید به راحتی از خود در برابر اقدامات بازیگران بزرگ محافظت کنید. همچنین اگر شما بدانید الگوی استاپ هانتینگ در نمودارها چگونه ظاهر می شود، می توانید چارچوبی برای پیوستن به پول هوشمند ایجاد کرده و از این نوسانات استفاده کنید. در این صورت دیگر لازم نیست تلاش داشته باشید که حد ضرر خود را در جایی قرار دهید که از استاپ هانتینگ حفظ شود در عوض می توانید از این حرکت سود نیز ببرید.
شما باید پای خود را در کفش موسسات بزرگ و بازیگران با پول کلان قرار دهید. این موسسات به دنبال نقاطی هستند که نقد شوندگی بالایی دارد و قصد دارند با استفاده از آن حجم معاملات خود را پر کنند. همانطور که گفته شد این نقاط به وسیله خطوط حمایت و مقاومت به خوبی مشاهده می شوند.
حال بیایید به دنبال استراتژی مشخصی برای استفاده از استاپ هانتینگ باشیم. در این روش سطوح حمایت و مقاومت به همراه چند کندل معکوس کننده استفاده می شود. این استراتژی در تایم فریم روزانه بهترین عملکرد را دارد.
در زیر قوانین و شرایط ورود و خروج در حرکت صعودی آورده شده است.
- در یک الگوی رنج مستطیلی به دنبال سطح حمایتی واضح باشید.
- منتظر شوید که که قیمت با بریک اوت به زیر سطح حمایتی رفته و کندل بسته شود.
- اگر کندلی که حمایت را شکسته شبیه الگوی چکش ظاهر شود و سایه کندل بلند باشد برای خرید آماده خواهیم شد.
- ورود در یک پیپ بالاتر از کندل چکش انجام می شود.
- حد ضرر در زیر کندل چکش قرار می گیرد.
- حد سود در نزدیکی حد بالایی مستطیل قرار خواهد گرفت.
همچنین برای شرایط نزولی
- در یک الگوی رنج مستطیلی به دنبال سطح مقاومتی واضحی باشید.
- منتظر شوید که که با بریک اوت به بالای سطح مقاومتی رفته و کندل بسته شود.
- اگر کندلی که مقاومت را شکسته شبیه الگوی ستاره دنباله دار ظاهر شود و سایه کندل بلند باشد برای فروش آماده خواهیم شد.
- ورود در یک پیپ پایین تر از کندل ستاره دنباله دار انجام می شود.
- حد ضرر در زیر کندل ستاره دنباله دار قرار می گیرد.
- حد سود در نزدیکی حد پایینی مستطیل قرار خواهد گرفت.
- یک مثال از معامله بر اساس استاپ هانتینگ
حال این استراتژی را با استفاده از یک مثال توضیح می دهیم. در زیر نمودار جفت ارز NZD/USD را در تایم فریم روزانه مشاهده می کنید.

اولین چیزی که باید به دنبال آن باشیم یک حرکت رنج داخل یک الگوی مستطیل است. یک الگوی مستطیل دارای دو سقف و دو کف در امتداد خطوط مستطیل است.
همانطور که در نمودار بالا می بینید، دو سقف تقریبا در یک سطح وجود دارد که خط مقاومت بالایی را تشکیل می دهد و دو کف نیز وجود دارد که سطح حمایت پایین را نمایان می کند. در اینجا ما منتظر یک بریک اوت از خط مقاومت یا حمایت خواهیم بود. در این حالت می توان به وضوح مشاهده کرد که قیمت پس از یک بریک اوت کاذب و تشکیل الگوی ستاره دنباله دار معکوس شده و به سمت پایین حرکت می کند.
هنگامی که قیمت به سطح مقاومت بالایی نزدیک می شود، پرایس اکشن (حرکت قیمتی) را به دقت زیر نظر می گیریم تا علائم احتمالی فعالیت های نهادی را که برای استاپ هانت کردن پوزیشن ها انجام می شود پیدا کنیم.
در اینجا صبر می کنیم تا بریک اوت صعودی رخ بدهد. هنگامی که این اتفاق افتاد همچنان بر پرایس اکشن نظارت می کنیم و در نهایت قبل از ارزیابی بیشتر منتظر می مانیم تا کندل بریک اوت بسته شود. اگر کندل بریک اوت الگوی ستاره دنباله دار و یا الگوی کندلی دیگری ایجاد کرد و تاییدیه گرفتیم می توانیم آماده فروش شویم.
همانطور که در تصویر با دایره زرد رنگ نشان داده شده است، ما در اینجا شاهد یک الگوی ستاره دنباله دار هستیم. به خاطر داشته باشید که الگوی برگشتی ستاره دنباله دار الگویی است که سایه بالایی حداقل به اندازه دو سوم کل شمع (کندل) است و قیمت نزدیک به انتهای پایینی دامنه بسته می شود. علاوه بر این، سایه پایین در تشکیل ستاره دنباله دار در مقایسه با سایه بالا بسیار ناچیز است.
اکنون که همه شرایط برای موقعیت فروش فراهم شده است، سفارش فروش را در کجا ثبت کنیم؟ طبق قوانین، باید سفارش فروش یک پیپ پایین تر از ستاره دنباله دار باشد. حد ضرر در انتهای بالایی ستاره دنباله دار قرار می گیرد و حد سود در پایین ساختار مستطیل قرار خواهد گرفت. توجه کنید که بهتر است حد سود کمی بالاتر از سطح حمایتی قرار گیرد. در این مثال سود معاملاتی تقریبا پس از ۲ هفته به دست می آید.
بسیاری از ما اهمیت حد ضرر را در معاملات می دانیم اما هنگامی که به صورت مرتب حد ضرر ما زده می شود برخی از معامله گران اعتقاد پیدا می کنند توطئه ای توسط بروکر آن ها در جریان است. امیدواریم در این نوشته توضیح داده باشیم که بیشتر این نگرانی ها حداقل در مورد بروکر / صرافی کمی اغراق آمیز است. حتی اگر بازارساز حد ضرر شما را ببیند بسیار بعید است که علیه تک تک معامله گران معامله ای راه بیندازند!
در بازار کریپتوکارنسی ها نیز معامله گران، صرافی ها را مقصر در لیکویید (کال مارجین) شدن خود می دانند. این اقدامات در بازارهایی با حجم نقدینگی کم بسیار شایع تر است. با این وجود بهتر است که معامله گران از ورود و خروج های ناگهانی و بدون تحلیل دست بردارند و به دید بزرگتری از حرکت قیمت دست پیدا کنند.
البته این بدان معنا نیست که در بازار هیچ دستکاری رخ نمی دهد. اگر چه بسیاری از فعالان بازار دوست دارند این رفتار بازیگران بازار را دستکاری یا استاپ هانتیگ بنامند اما اصطلاح مناسب برای آن می تواند یافتن نقدینگی باشد.
فعالان اصلی بازار همیشه به دنبال نقدینگی هستند تا سفارشات خود را کامل کنند. ما با توجه به این نکته می توانیم از افتادن به دام این معامله گران بزرگ خودداری کنیم. این را بدانید که قرار نیست در یک روند بزرگ، همه معامله گران بازار حضور داشته باشند.
هشدار ریسک و سلب مسئولیت
این مطلب به هیچ عنوان توصیه به خرید یا فروش نیست
بازارهای مالی از ریسک بالایی برخوردارند و امکان از دست رفتن بخش یا تمام حساب معاملاتی شما وجود دارد. تا زمانی که دانش کافی در مورد بازارها به دست نیاورده اید یا امکان قرار دادن سرمایه خود در ریسک محتمل را ندارید در این بازارها سرمایه گذاری نکنید.
شاید دوست داشته باشید
تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟
اندیکاتور ATR چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟
آیا تحلیل تکنیکال بهتنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟
اصطلاحات پایه فارکس که هر معامله گر باید بداند
تفاوت بازار اسپات و فیوچرز در فارکس چیست؟
اپن اینترست (Open Interest) در بازار رمز ارزها چیست؟
آموزش
تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟
تقویم اقتصادی مثل یک “برنامهریزی خبری” برای بازار است. اگر به آن توجه نکنید، ممکن است در لحظه انتشار اخبار مهم با حرکتهای ناگهانی و شدید قیمت غافلگیر شوید. استفاده درست از آن کمک میکند ریسک معاملات را مدیریت کنید و حتی فرصتهای سودآور پیدا کنید.

منتشر شده
3 روز پیشدر
شهریور 21, 1404توسط
روکو (Rocco)
اگر معاملهگر یا فعال بازارهای مالی باشید، حتما تجربه کردهاید که یک خبر اقتصادی میتواند ظرف چند دقیقه بازار را زیر و رو کند. مثلا اعلام نرخ بیکاری آمریکا یا تصمیم فدرال رزرو درباره نرخ بهره کافی است تا قیمت دلار، طلا یا حتی بیت کوین نوسان شدیدی پیدا کند. در چنین شرایطی، دانستن زمان دقیق این رویدادها میتواند مرز میان یک معامله سودآور یا پشیمانکننده باشد.
اینجاست که تقویم اقتصادی به عنوان یک ابزار به کمک شما میآید. ابزاری که تمام اتفاقات مهم اقتصادی و مالی جهان را در یک جدول زمانی مشخص نمایش میدهد و به شما کمک میکند همیشه چند قدم جلوتر از بازار باشید. اگر میخواهید بدانید تقویم اقتصادی دقیقا چیست، چه اجزایی دارد و چطور باید از آن استفاده کنید، این مطلب را از دست ندهید.
تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست؟
یک لیست زمانبندیشده از اعلامیههای اقتصادی، دادههای کلان، سخنرانیهای مقامات مالی و انتشار شاخصهای اقتصادی مثل نرخ بهره، تورم، بیکاری، تولید ناخالص داخلی و … است. علاوه بر این معمولاً زمان بیانیه های بانک مرکزی، سخنرانی های سیاست گذاران پولی و انتخابات را فهرست می کند.
بیشتر تقویم های اقتصادی منتشر شده شامل نوع داده مثل نرخ بیکاری، نتیجه قبلی که منتشر شده بود و انتظارات اجماع بازار برای نتیجه آتی می شوند. باید توجه داشت که نوع انتشار به طور کلی بسته به اینکه چه تاثیری می تواند داشته باشد؛ بصورت زیاد، متوسط، کم یا بدون تاثیر، کد گذاری می شود.
برای مثال، تصور کنید بانک مرکزی اروپا (ECB) قرار است درباره نرخ بهره (Interest Rate) جلسه برگزار کند. این تصمیم میتواند ارزش یورو را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. اگر شما معاملهگر بازار فارکس باشید و این تاریخ را ندانید، ممکن است در میانه یک معامله ناگهان با نوسانی شدید روبهرو شوید و فرصت مدیریت آن را از دست بدهید. اما وقتی به تقویم اقتصادی نگاه میکنید، میبینید که این رویداد دقیقا چه روز و ساعتی اتفاق میافتد و میتوانید از قبل برایش برنامهریزی کنید.
تقویم اقتصادی نه فقط برای معاملهگران حرفهای، بلکه برای هر فردی که در بازارهای مالی فعالیت میکند (از بورس و فارکس گرفته تا ارزهای دیجیتال) یک ابزار ضروری است. حتی سرمایهگذاران بلندمدت هم با نگاه به این تقویم میتوانند تصمیمهای دقیقتری برای مدیریت پرتفوی خود بگیرند.
اگر انتشار داده اقتصادی تأثیر کمی داشته باشد، آنگاه جفت ارز حرکتی نداشته و یا واکنشی جزیی نسبت به نتیجه از خود نشان خواهد داد. اما اگر در رویدادی با تأثیر متوسط، نتیجه نهایی با چیزی که انتظار می رفت خیلی تفاوت داشته باشد، باعث می شود جفت ارز به میزان بیشتری تغییر کند. زمانی که انتشار داده ها به طور قابل توجهی بیشتر یا کمتر از نتیجه مورد انتظار بازار باشند، به خصوص زمانی که صحبت از داده هایی با تأثیر بالا باشد، جفت ارز مرتبط تمایل بیشتری به حرکت دارد و بازار نوسانات قابل توجهی را در این فرآیند تجربه می کند.
چرا تقویم اقتصادی مهم است؟
- تقویم اقتصادی مانند یک نقشه راه است که مسیر حرکت بازارها را روشنتر میکند و شما را از غافلگیریهای ناگهانی نجات میدهد. به این ترتیب شما میتوانید تصمیمات معاملاتی خودتان را بر پایه اطلاعات موثق بگیرید.
- انتشار دادههای اقتصادی میتواند باعث نوسانات شدید در بازارهای مالی شود. برای مثال، اگر نرخ تورم بالاتر از حد انتظار اعلام شود، سرمایهگذاران انتظار افزایش نرخ بهره خواهند داشت و همین موضوع میتواند بازار سهام یا ارزهای دیجیتال را تحت تاثیر قرار دهد.
- بدون تقویم اقتصادی، بسیاری از تصمیمها بر اساس حدس و گمان گرفته میشود. معاملهگرانی که فقط با تحلیل تکنیکال کار میکنند، ممکن است در لحظه انتشار یک خبر بزرگ، گرفتار نوسانات غیرمنتظره بازار شوند. در حالیکه کسی که تقویم اقتصادی را دنبال میکند، میداند چه زمانی باید محتاطتر باشد یا حتی برای شکار فرصتهای جدید آماده شود.
- یکی از مهمترین مزیتهای تقویم اقتصادی، مدیریت ریسک است. اگر قبل از انتشار یک داده مهم پوزیشن باز دارید، میتوانید حجم معاملات خود را کاهش دهید، حد ضرر تنظیم کنید یا حتی معامله را ببندید تا از ضررهای سنگین جلوگیری شود.
- استفاده از تقویم اقتصادی به شما امکان میدهد استراتژیهای کوتاهمدت و بلندمدت خود را بر اساس دادههای واقعی طراحی کنید. به این ترتیب، معاملات شما نظم بیشتری پیدا میکند و احتمال موفقیت بالاتر میرود.
- بسیاری از ضررها به دلیل تصمیمات عجولانه و احساسی اتفاق میافتد. وقتی بدانید چه چیزی در راه است، آرامش بیشتری خواهید داشت و کمتر اسیر ترس یا طمع میشوید.
اجزای اصلی یک تقویم اقتصادی
وقتی وارد یک تقویم اقتصادی مثل Trading Economics یا Investing.com میشوید، در نگاه اول ممکن است جدول شلوغی ببینید که پر از عدد و کلمه است. اما اگر بدانید هر ستون چه معنایی دارد، کار با آن بسیار ساده خواهد شد. در ادامه تکتک اجزای اصلی این جدول که از وبسایت تریدینگ اکونومیکس آورده شده را توضیح میدهیم.

در قسمت بالای جدول بخشی برای فیلتر کردن نتایج آورده شده است. گزینه «Recent» فیلتری برای نشان دادن رویدادهای اخیر است و فقط موارد نزدیک به زمان فعلی را نشان میدهد. اگر میخواهید مثلا رویدادهای اقتصادی چند ماه دیگر را ببینید کافی است این فیلتر را تغییر دهید.
با استفاده از گزینه «Impact» شما میتوانید این رویدادهای اقتصادی را بر اساس سطح اهمیت آن ها دستهبندی کنید. تریدینگ اکونومیکس سه دستهبندی دارد. رویدادهای یک ستاره، دو ستاره و سه ستاره که طبیعتا اهمیت آن ها بر اساس تعداد ستاره افزایش مییابد.
قسمت «Countries» امکان فیلتر کردن بر اساس کشور یا اقتصاد موردنظر را فراهم میکند. مثلا اگر قصد دارید فقط شاخصهای اقصتادی کلان آمریکا را ببینید، کافی است روی این گزینه کلیک کرده و «United States» را انتخاب کنید.
فیلتر «Category» دستهبندی رویدادها را نمایش میدهد. مثلا شما میتوانید در این فیلتر گزینه «Prices & Inflation» را انتخاب کرده و فقط دادههای تورمی را مشاهده کنید.
بخش «UTC +3:30» نیز برای تعیین منطقه زمانی است. شما میتوانید منطقه زمانی خودتان (تهران-ایران) را تنظیم کنید تا ببینید دقیقا رویداد موردنظرتان در چه ساعتی به وقت ایران رخ میدهد.
- تاریخ و ساعت
اولین چیزی که در تقویم اقتصادی به چشم میآید، ستون زمان انتشار است. در این بخش دقیقا مشخص میشود که هر رویداد چه روز و ساعتی منتشر خواهد شد. اهمیت این قسمت بسیار بالاست، چون بازارها معمولا درست در همان لحظه انتشار خبر واکنش نشان میدهند. مثلا اگر در ساعت ۴:۰۰ صبح «شاخص اعتماد مصرفکننده استرالیا» منتشر شود، معاملهگران بازار فارکس در همان دقیقه باید آماده واکنش باشند.
همانطور که گفتیم، ساعت تقویم معمولا بر اساس منطقه زمانی قابل تغییر است. مثلا شما میتوانید آن را روی «تهران (UTC+3:30)» تنظیم کنید تا دقیقاً با ساعت محلی خودتان هماهنگ باشد.
- کشور
در ستون بعدی، پرچم و کد کشور (مثلاً GB = بریتانیا، AU = استرالیا، MX = مکزیک) قرار دارد که نشان میدهد داده متعلق به کدام اقتصاد است. گاهی اوقات هم رویدادها مربوط به یک بلوک منطقهای خاص مثلا اروپا (EA = Euro Area) هستند. در این صورت آن داده را باید به عنوان یک شاخص منطقهای و نه مربوط به یک کشور واحد تفسیر کرد.
- عنوان رویداد
این ستون عنوان خبر یا شاخص اقتصادی را نشان میدهد. گاهی هم کنار این عنوان، مخفف ماه میلادی (مثل AUG، SEP) دیده میشود که نشان میدهد داده مربوط به کدام ماه است. شناخت هر شاخص اهمیت زیادی دارد، چون هرکدام اثر متفاوتی روی بازار میگذارند.
اما نکته مهم اینجاست که همه رویدادها عددی و آماری نیستند. بعضی از آن ها بیشتر کیفی هستند و باید با توجه به ماهیتشان تفسیر شوند. برای درک بهتر، به چند نمونه نگاه کنیم:
- شاخصهای آماری (عددمحور)
مثل نرخ بیکاری (Unemployment Rate)، شاخص قیمت مصرف کننده (CPI)، یا تولید ناخالص داخلی (GDP). اینها همیشه یک عدد مشخص دارند که میتوان آن را با مقدار قبلی و پیشبینی بازار مقایسه کرد.
- سخنرانیها (Speech)
مثلا «سخنرانی رئیس فدرال رزرو». این نوع رویداد عدد ندارد، بلکه مهم محتوای صحبتهاست. اگر لحن سخنران به سمت سیاست انقباضی (افزایش نرخ بهره) باشد، بازار واکنش منفی به داراییهای پرریسک نشان میدهد. اگر لحن انبساطی باشد، میتواند باعث رشد بازار سهام یا ارزهای دیجیتال شود.
- حراج اوراق (Auction)
مثل «حراج اوراق ۱۰ ساله آمریکا» یا «حراج اوراق خزانه ژاپن». اینجا اعداد مربوط به بازده (Yield) یا حجم اوراق فروختهشده اهمیت دارند. بالا رفتن بازده معمولا نشانه افزایش هزینه استقراض دولت و احتمال بالا رفتن نرخ بهره است.
- شاخصهای نظرسنجی و اعتماد (Survey/Confidence Index)
مثل «شاخص اعتماد مصرفکننده» یا «شاخص مدیران خرید (PMI)». اینها با پرسشنامه از فعالان اقتصادی یا مصرفکنندگان تهیه میشوند و بازتابدهنده چشمانداز آینده هستند.
ستون Previous نشاندهنده نتیجه گزارش قبلی است. مثلا اگر شاخص بیکاری ماه گذشته ۸٪ بوده، این عدد در ستون Previous نمایش داده میشود. این بخش برای مقایسه روند بسیار مهم است، چون بازار همیشه تغییرات نسبت به گذشته را در نظر میگیرد.
در قسمت (Consensus / Forecast) دو ستون پیشبینی تحلیلگران و اقتصاددانان درباره آن شاخص یا داده اقتصادی آورده میشود. اما چه تفاوتی با هم دارند؟
Consensus یا اجماع در واقع میانگین پیشبینی جمعی تحلیلگران، اقتصاددانها و موسسات مالی است. یعنی چندین منبع معتبر پیشبینی خود را درباره یک شاخص اعلام میکنند و تقویم اقتصادی میانگین یا اجماع آنها را نمایش میدهد.
Forecast گاهی به همان معنی Consensus به کار میرود، اما در بعضی تقویمها (مثل Trading Economics) یک تفاوت کوچک دارد:
- Forecast معمولاً پیشبینی اختصاصی خود سایت یا موسسه منتشرکننده تقویم است.
- در حالی که Consensus نماینده پیشبینی کلی بازار و تحلیلگران مختلف است.
در ستون (Actual) مقدار واقعی در لحظه انتشار خبر بهروزرسانی میشود و عدد واقعی گزارش را نشان میدهد. در حقیقت، مهمترین بخش برای معاملهگران همین ستون است، چون مستقیما رفتار بازار را شکل میدهد.
بعضی تقویمها مثل Trading Economics در کنار هر شاخص نمودارهای کوچکی نمایش میدهند. این نمودار روند تاریخی آن شاخص را نشان میدهد (مثلا تغییرات نرخ بیکاری در چند ماه گذشته). با نگاه سریع به این بخش میتوانید متوجه شوید وضعیت در حال بهبود یا بدتر شدن است.

طبق ستون اول متوجه میشویم که شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) آمریکا ساعت ۴ بعد از ظهر به وقت محلی منتشر میشود. به طور کلی، شاخصهای اقتصادی را میتوان در بازه زمانیهای مختلفی ارزیابی کرد. منظور از MoM بازه زمانی ماهانه است و YoY تغییرات کل یک سال نسبت به سال قبل را نشان میدهد.
در سطر اول که مربوط به شاخص PPI اصلی در بازه ماهانه است، میبینیم که مقدار قبلی ۰.۹٪ ثبت شده است. این یعنی در ماه گذشته قیمت تولیدکنندهها نسبت به ماه ماقبلش ۰.۹٪ افزایش داشته است. در ستون Forecast پیشبینی تریدینگ اکونومیکس برای این ماه ۰.۳٪ است و Consensus که میانگین پیشبینی اقتصاددانان و تحلیلگران مختلف را نشان میدهد ۰.۴٪ ثبت شده است. مقدار Actual یا واقعی هم هنوز منتشر نشده و به همین دلیل این ستون خالی مانده و در لحظه انتشار شاخص پر میشود.
چطور از تقویم اقتصادی استفاده کنیم؟
این بخش مهمترین قسمت مقاله است، چون فقط دانستن اینکه رویدادها چه زمانی هستند کافی نیست؛ باید بدانید چطور از این اطلاعات استفاده کنید.
- برنامهریزی هفتگی: در ابتدای هفته به تقویم اقتصادی نگاه کنید و رویدادهای مهم (مثل NFP یا تصمیم نرخ بهره) را علامت بزنید. این کار به شما کمک میکند از قبل آماده باشید.
- ترکیب با تحلیل تکنیکال: اگر میبینید یک خبر مهم نزدیک است، سطوح حمایت و مقاومت نمودار را بررسی کنید. مثلا اگر خبر منفی بیاید و بازار به حمایت نزدیک باشد، احتمال شکستن حمایت بیشتر میشود.
- استراتژی معاملاتی متناسب با خبر: بعضی معاملهگران قبل از انتشار خبر، از بازار خارج میشوند تا ریسک نکنند. برخی دیگر ترجیح میدهند منتظر بمانند و پس از انتشار داده و مشخص شدن جهت بازار وارد معامله شوند.
- مدیریت حجم و حد ضرر: در زمانهایی که احتمال نوسان شدید وجود دارد، بهتر است حجم معامله کمتر شود یا حد ضرر نزدیکتر قرار بگیرد.
- ثبت تجربهها: بهترین راه برای یادگیری استفاده از تقویم اقتصادی، تجربه شخصی است. بعد از هر رویداد مهم یادداشت کنید بازار چگونه واکنش نشان داد و استراتژی شما چقدر موفق بود.
تقویم اقتصادی را از کجا ببینیم؟
امروزه دهها وبسایت معتبر وجود دارد که تقویم اقتصادی رایگان و بهروزی ارائه میدهند. برخی از بهترین منابع عبارتاند از:
- Trading Economics: همه رویدادها، نرخ بهره، قیمتها و تورم، بازار کار، رشد تولید ناخالص داخلی، تجارت خارجی، دولت، اعتماد تجاری، احساسات مصرفکننده، بازار مسکن.
- Investing.com: تقویم اقتصادی همزمان با اعلام رویدادهای اقتصادی، شاخصها را دریافت کنید و تأثیر فوری آنها بر بازار جهانی را مشاهده کنید – از جمله رویدادهای قبلی، …
- Forex Factory: با تقویم اقتصادی فارکس محور، رویدادهای تأثیرگذار بر بازار را خیلی قبل از وقوع پیشبینی کنید.
- TradingView: تقویم اقتصادی آخرین و رویدادهای اقتصادی آینده را نشان میدهد که میتوانند بر داراییها، مناطق و بازارهای جهانی خاصی تأثیر بگذارند.
- FXStreet: تقویم اقتصادی لحظهای، رویدادها و شاخصهای اقتصادی سراسر جهان را پوشش میدهد.
- MyFxBook: تقویم اقتصادی به صورت آنی که تمام رویدادها و اطلاعیههای اقتصادی را پوشش میدهد. مقادیر تاریخی، قبلی، اجماعی و واقعی هر شاخص را مشاهده کنید.
همچنین بروکرهای فارکس هم معمولاً تقویم اقتصادی روی سایت خود دارند.
در انتها
تقویم اقتصادی مثل یک “برنامهریزی خبری” برای بازار است. اگر به آن توجه نکنید، ممکن است در لحظه انتشار اخبار مهم با حرکتهای ناگهانی و شدید قیمت غافلگیر شوید. استفاده درست از آن کمک میکند ریسک معاملات را مدیریت کنید و حتی فرصتهای سودآور پیدا کنید. در دنیایی که ثانیهها حرف اول را میزنند، اطلاع از آنچه در راه است، برگ برنده شماست. با استفاده منظم از این ابزار، دیگر از نوسانات ناگهانی غافلگیر نخواهید شد و میتوانید با اطمینان بیشتری برای آینده سرمایهگذاری خود برنامهریزی کنید.
به یاد داشته باشید، موفقیت در بازارهای مالی تنها به تحلیل نمودارها محدود نمیشود. تسلط بر اطلاعات و درک وقایع کلان اقتصادی، مکمل تحلیل تکنیکال است و شما را در مسیری قرار میدهد که به جای دنبال کردن بازار، آن را پیشبینی کنید. به همین خاطر توصیه میکنیم که از همین امروز، استفاده از تقویم اقتصادی را به یکی از عادتهای معاملاتی خود تبدیل کنید.
سودآوری و معامله گری بصورت مداوم در بازار می تواند بسیار چالش برانگیز باشد، و واقعیت مسلم این است که اکثر معامله گران خرد معمولا پول خود را در این بازار از دست می دهند. با این وجود، با یک برنامه معاملاتی جامع، ابزارهای مناسب و دانش کافی از بازار ارز، شانس موفقیت شما به عنوان یک معامله گر به میزان قابل توجهی افزایش می یابد.
آموزش
اندیکاتور ATR چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟

منتشر شده
3 هفته پیشدر
شهریور 1, 1404توسط
روکو (Rocco)
بررسی دامنه تغییرات قیمت سهام یکی از موثرترین روشها برای اندازهگیری میزان نوسان قیمت است. برای تعیین دامنه تغییرات، کافی است بالاترین و پایینترین قیمت را در یک بازه زمانی معین مقایسه کنیم. در ادامه، به بررسی جزئیات بیشتری درباره اندیکاتور ATR، از جمله نحوه محاسبه آن، کاربردهای مختلف در معاملات و نکاتی برای استفاده بهینه در تحلیل تکنیکال میپردازیم. با اینوستورنت همراه باشید.
اندیکاتور ATR چیست؟
اندیکاتور ATR، مختصر کلمه (Average True Range) یا میانگین دامنه واقعی است. این اندیکاتور یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال است که برای اندازهگیری نوسانات بازار استفاده میشود. این اندیکاتور توسط ولز وایلدر (Welles Wilder) سال ۱۹۷۸ در کتابی با عنوان “مفاهیم جدید در سیستمهای معاملاتی تکنیکال” معرفی شد. ATR به معاملهگران کمک میکند تا نوسانات بازار را بهتر درک کنند و تصمیمات معاملاتی بهتری بگیرند.
اندیکاتور ATR نوسانات را به صورت مطلق اندازهگیری میکند و مقادیر حاصل از آن درصدی از قیمتهای فعلی نیستند. به عبارتی دیگر، ATR سهام با قیمت بالا، بیشتر از ATR سهام با قیمت پایین خواهد بود. به عنوان مثال، سهامی که قیمت آن در بازه ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار معامله میشود، ATR بالاتری نسبت به سهامی با بازه قیمتی ۵۰ تا ۶۰ هزار خواهد داشت. بنابراین، نمیتوان مقادیر ATR سهام مختلف را با یکدیگر مقایسه کرد.
نحوه محاسبه اندیکاتور ATR
محاسبه ATR شامل مراحلی است که به ترتیب زیر انجام میشود:
۱. محاسبه دامنه واقعی (True Range)
TR بزرگترین مقدار بین سه دسته زیر است:
اختلاف بین بالاترین (High) و پایینترین قیمت (Low) در دوره فعلی
تفاوت بین بالاترین قیمت دوره فعلی (High) و قیمت بسته شدن دوره قبلی (Previous Close)
تفاوت بین پایینترین قیمت دوره فعلی (Low) و قیمت بسته شدن دوره قبلی (Previous Close)
۲. میانگینگیری دامنه واقعی:
ATR با میانگینگیری دامنه واقعی (TR) در یک دوره مشخص محاسبه میشود. معمولاً این دوره ۱۴ روزه است، اما میتوان آن را بر اساس نیازهای خاص تنظیم کرد.

دوره های استاندارد برای محاسبه ATR
ولز وایلدر مخترع اندیکاتور ATR، محاسبه این اندیکاتور را با یک دوره زمانی ۱۴ روزه پیشنهاد کرده است. استفاده از این دوره استاندارد ۱۴ روزه باعث میشود که ATR نه بیش از حد حساس باشد و نه تغییرات مهم را از دست بدهد. اگرچه دوره ۱۴ روزه به عنوان یک استاندارد عمومی پذیرفته شده است، اما استفاده از دورههای کوتاهتر یا بلندتر نیز میتواند با توجه به عوامل مختلفی از جمله استراتژی معاملاتی، افق زمانی افراد و نوع بازار مفید باشد. مقدار ATR به دوره زمانی انتخابی حساس است و ممکن است در دورههای مختلف نتایج متفاوتی ارائه دهد.
کاربردهای ATR
اندیکاتور ATR کاربردهای متنوعی دارد که در ادامه به برخی از مهمترین آنها اشاره میشود:
۱. اندازهگیری نوسانات بازار
ATR به تحلیلگران کمک میکند تا نوسانات بازار را اندازهگیری کنند. مقادیر بالای ATR نشاندهنده نوسانات زیاد سهام و مقادیر پایین نشاندهنده نوسانات کم است. این اطلاعات میتوانند در تصمیمگیریهای معاملاتی کمک کنند.
۲. تعیین حد ضرر (Stop Loss)
یکی از کاربردهای مهم ATR تعیین حد سود و حد ضرر است. معاملهگران میتوانند از ATR برای تعیین فاصله مناسب حد ضرر استفاده کنند. زمانی که اندیکاتور ATR مقادیر بالاتری را نمایش میدهد، معاملهگران نوسانات قیمتی بیشتری را پیشبینی میکنند. در نتیجه، آنها معمولاً حد ضرر خود را با فاصله بیشتری از قیمت فعلی قرار میدهند تا از نوسانات شدید بازار در امان بمانند. برعکس، زمانی که ATR نشاندهنده نوسانات کمتری باشد، معاملهگران حد ضرر را نزدیکتر به قیمت فعلی تعیین میکنند تا از حرکات قیمتی کوچک نیز بهرهبرداری کنند.
«خروج شاندلیر» (Chandelier Exit) یکی از تکنیکهای مشهور است که توسط «چاک لبو» (Chuck LeBeau) ابداع شده است. این روش یک تکنیک مبتنی بر ATR است که محدوده حد ضرر را برای موقعیتهای معاملاتی خرید و فروش تعیین میکند.
محدودیتهای اندیکاتور ATR
دو محدودیت اصلی برای استفاده از اندیکاتور ATR وجود دارد که معاملهگران باید به آنها توجه داشته باشند.
۱. محدودیت اول، متفاوت بودن تفسیر نتایج ATR است. هر معاملهگری ممکن است برداشت متفاوتی از نتایج این اندیکاتور داشته باشد.
۲. محدودیت دوم این است که اندیکاتور ATR جهت قیمت را مورد بررسی قرار نمیدهد و تنها به اندازهگیری نوسانات میپردازد. به همین دلیل، ممکن است معاملهگر حرکتهای متفاوتی را از بازار دریافت کند، به خصوص زمانی که پیوتها در حال شکلگیری هستند یا روندها معکوس میشوند.
برای مثال، اگر قیمت حرکت چشمگیری برخلاف روند قبلی داشته باشد و اندیکاتور ATR نیز به میزان قابلتوجهی افزایش یابد، برخی معاملهگران ممکن است تصور کنند که ATR روند قبلی را تأیید میکند، در حالی که این برداشت ممکن است نادرست باشد.
اندیکاتور ATR یکی از ابزارهای مهم و کاربردی در تحلیل تکنیکال است که به معاملهگران کمک میکند تا نوسانات بازار را بهتر درک کنند و تصمیمات معاملاتی بهتری بگیرند. با توجه به مزایا و کاربردهای متعدد ATR، این اندیکاتور میتواند نقش مهمی در استراتژیهای معاملاتی ایفا کند. با این حال، معاملهگران باید به محدودیتهای آن نیز توجه کنند و از ATR در کنار سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال استفاده کنند تا به نتایج دقیقتری دست یابند.

استارک ور (StarkWare) تأیید کل تاریخچه بلاکچین با ۱ مگابایت حجم ممکن ساخت!

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

ارتقای آلپنگلو (Alpenglow) در سولانا تأیید شد؛ تراکنشها بزودی با سرعت اینترنت نهایی میشوند

تراست ولت امکان معامله سهام های توکنیزه (RWA) را برای کاربران فعال کرد

اندیکاتور ATR چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟

۹ عادت مالی که افراد منظم را به ثبات و آزادی مالی میرساند

کاناری کپیتال برای ETF اینجکتیو (INJ) ثبتنام کرد

کاردینال؛ اولین پروتکل دیفای بیت کوین بر بستر کاردانو

هر اونس چند گرم طلای ۱۸ عیار است؟ تبدیل ساده انس به گرم طلا

آیا تحلیل تکنیکال بهتنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟

کوینبیس توکن اتنا (ENA) را به رودمپ خود اضافه کرد

در ۲ ماه اخیر بیش از ۱۰٪ پروژهها ناپدید شدهاند!

ارتقای آلپنگلو (Alpenglow) در سولانا تأیید شد؛ تراکنشها بزودی با سرعت اینترنت نهایی میشوند

اندیکاتور ATR چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟

تراست ولت امکان معامله سهام های توکنیزه (RWA) را برای کاربران فعال کرد

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

استارک ور (StarkWare) تأیید کل تاریخچه بلاکچین با ۱ مگابایت حجم ممکن ساخت!

سریال پول به زبان ساده (Money, Explained) قسمت پنجم (آخر)

سریال پول به زبان ساده (Money, Explained) قسمت چهارم

سریال پول به زبان ساده (Money, Explained) قسمت سوم

سریال پول به زبان ساده (Money, Explained) قسمت دوم

سریال پول به زبان ساده (Money, Explained) قسمت اول

مستند دیپ وب (Deep Web) 2015

مستند شغل داخلی (Inside Job) بحران مالی

مارجین کال (Margin Call)

فیلم بازیکن شماره یک آماده (Ready Player One)

فیلم مرد آزاد (Free Guy)
![مستند کریپتوپیا [Cryptopia]، بیت کوین، بلاکچین و آینده اینترنت](https://investorent.xyz/wp-content/uploads/مستند-کریپتوپیا-Cryptopia-80x80.webp)
مستند کریپتوپیا (Cryptopia)

برای ارسال نظر باید وارد شوید ورود