با ما همراه باشید

بلاکتوپیا

ارزش کل قفل شده Total Value Locked (TVL) چیست؟

TVL کل ارزش قفل شده دارایی ها در یک پروتکل دیفای (Defi) است، که اغلب به عنوان معیاری برای منابع مختلف دیفای عمل می کند. همچنین TVL معیاری مرجع برای میزان کاربرد و ارزش و اعتبار یک پروتکل دیفای است.

منتشر شده

در

ارزش کل قفل شده Total Value Locked (TVL) چیست؟

ارزش کل قفل شده (TVL‌) در بازار رمزارز‌ها نشان دهنده مجموع دارایی های سپرده گذاری (Stake) شده در پروتکل های دریافت پاداش‌، سود‌، کوین های جدید و توکن ها‌، درآمد ثابت و غیره در عرصه امور مالی غیر متمرکز (DeFi‌) است. با توجه به اینکه خدمات بلاکچین بر روی شبکه های همتا‌ به همتا توسعه داده می شوند‌، مرجع مرکزی برای حاکمیت‌، ساخت یا بهبود این اکوسیستم وجود ندارد. بنابراین‌، خود سرمایه گذاران رمز ارزها برای ساخت بنیاد تا سطوح بالاتر این شبکه ها مورد استفاده قرار می گیرند.

ارزش کل قفل شده (TVL) معیاری برای ارزیابی پروژه های دیفای

این معیار یک مولفه مهم از بازار کلی دیفای محسوب می شود. به گزارش سایت دیفای لیما (DefiLlama) در حال حاضر‌، کل ارزش قفل شده در این عرصه به صورت جهانی به میزان $۵۵.07b میلیارد دلار رسیده است و سپرده های اتریوم (Ethereum) بیشترین سهم را به خود اختصاص داده اند. این در حالیست که TVL این حوزه در طول دو سال گذشته تنها به میزان ۴۰۰ میلیون دلار بوده است. با وجود تمام این تفاسیر‌، این پروتکل های دیفای دقیقا چه چیزی هستند و ارزش کل قفل شده چه مواردی را شامل می شود‌ و سرمایه گذاران چگونه می توانند از آن ها بهره ببرند؟

اگر از سایت های ردیابی امور مالی غیر متمرکز استفاده کرده باشید‌، احتمالا با عبارت ارزش کل قفل شده به عنوان یک مرجع برای سنجش پروژه های دیفای مواجه شده اید.

به بیان ساده‌، ارزش کل قفل شده نشان دهنده تعداد دارایی هایی است که در آن لحظه در حال استیک شدن در یک پروتکل خاص هستند.

این میزان ارزش به منظور نشان دادن تعداد وام های معوقه نیست‌، بلکه کل ذخایر عرضه بنیادینی را نشان می دهد که امنیت آن توسط یک برنامه خاص ارائه شده توسط دیفای به صورت کامل پشتیبانی می شود.

ارزش کل قفل شده معیاری است که برای اندازه گیری کردن سلامت کلی امور مالی غیر متمرکز و ییلد فارمینگ ها مورد استفاده قرار می گیرد.

سه عامل اصلی در هنگام محاسبه کردن و بررسی تناسب TVL ارزش بازار دیفای / DeFi در نظر گرفته می شوند:

  • محاسبه ذخایر عرضه‌.
  • حداکثر ذخایر عرضه.
  • قیمت فعلی.

برای به دست آوردن میزان ارزش بازار فعلی‌، لازم است تا ذخایر عرضه در گردش را در قیمت فعلی ضرب کنید. برای به دست آوردن میزان تناسب TVL نیز لازم است تا عدد ارزش بازار به دست آمده را بر میزان ارزش کل قفل شده سرویس مورد نظر تقسیم کنید.

یکی از ساده ترین راه ها برای پیاده سازی نسبت TVL، در راستای تخمین زدن پایین بودن میزان ارزش دارایی دیفای مورد نظر یا بالاتر از حد واقعی بودن ارزش آن است. چنین امری به واسطه بررسی کردن نسبتی که مطرح کردیم به انجام می رسد. اگر این نسبت مقداری کمتر از ۱ داشته باشد‌، دارایی مورد نظر جای رشد داشته و ارزشی کمتر از حد واقعی دارد. در ادامه به طور کامل این موضوع را تشریح می کنیم.

شیوه محاسبه ارزش کل قفل شده (TVL)

محاسبه این عدد بسیار ساده است. فرض کنید یک سرمایه گذار کیف پول خود را به یک پلتفرم DeFi متصل کرده و به میزان ۱۰۰۰ دلار رمزارز را به یک استخر پول واریز می کند تا به عنوان اعتبار‌سنج در یک شبکه بلاکچینی فعالیت داشته باشد و در ازای آن پاداش دریافت کند.

در ادامه‌، او ۱۰۰۰ دلار رمز ارز دیگر را در ازای دریافت سود در همان پلتفرم وام می دهد. سپس ۱۰۰۰ دلار کوین را در یک استخر نقدینگی سپرده گذاری می کند تا نقدینگی معاملاتی مورد نیاز برای مبادله بین آلت کوین های فرضی ناشناس را تامین کرده و کمیسیون این معاملات را دریافت کند.

اگر این تنها کسب و کاری بود که پلتفرم فرضی دیفای کسب کرده بود‌، میزان ارزش کل قفل شده آن ۳۰۰۰ دلار بود. این تمام مفاهیمی است که برای محاسبه این عدد باید بدانیم.

برای محاسبه ارزش فعلی بازار لازم است تا ذخایر در گردش را در قیمت فعلی ضرب کنیم. این در حالیست که میزان TVL به واسطه ضرب کردن میزان منابع مالی که به عنوان وثیقه در یک اکوسیتسم قفل شده اند در قیمت فعلی دارایی ها محاسبه می شود. به بیان ساده‌ می توان گفت:

ارزش بازار = ذخایر در گردش × قیمت توکن

ارزش کل قفل شده = منابع مالی استیک یا سپرده گذاری شده × قیمت دارایی ها

شیوه استفاده از TVL برای سنجش دیفای

اکثر پلتفرم های دیفای مانند پروتکل آوه (Aave‌)، سوشی سواپ (SushiSwap) و یونی سواپ (UniSwap) توکن هایی همسان با نام خود را صادر کرده اند تا کاربران بتوانند از خدماتی که تا به اینجا مطرح کردیم استفاده کنند. از این رو‌، می توانیم با استفاده از TVL به عنوان یک معیار سنجش ارزش بنیادین‌ و سپس تقسیم کردن آن به ارزش بازار در مورد بیشینه بودن و یا کمینه بودن ارزش توکن های مورد نظرمان به نتیجه برسیم. این درست شبیه به روند محاسبه نسبت قیمت به ارزش دفتری (P/B‌) در سهام است.

در زمینه سهام هر چقدر میزان نسبت P/B بیشتر باشد، خرید آن سهام خطرناکتر است زیرا ارزش کمی از دید سرمایه گذاران در آن بستر دیده می شود و احتمال رجوع آن ها به آن سهام بسیار کم است. ارزش بازار شرکت ها نیز می تواند از ارزش دفتری آن ها فراتر برود‌، درست همانطور که ارزش بازار رمز ارزها می تواند از TVL آن ها بیشتر شود!

همین فرایند ارزش گذاری در مثال ما نیز صادق است. هر چقدر نسبت به دست آمده ما کمتر باشد بهتر است.

به عنوان مثال‌، نسبت ارزش بازار به TVL آوه معادل ۰.۲۹ است، این در حالیست که این عدد برای یونی سواپ به میزان ۲.۴۰ و برای پنکیک سواپ به میزان ۰.۸۵ است. بنابر همین سنجش‌، توکن های آوه ارزان قیمت ترین توکن ها از میان این سه پلتفرم هستند و جای رشد بیشتری دارند.

علاوه بر این‌، می توان از نسبت ارزش بازار به TVL برای ارزیابی وضعیت فعلی روان شناسی سرمایه گذاران در بازار دیفای استفاده کرد. با تقسیم کردن مجموع ارزش بازار DeFi به ارزش کل قفل شده ۱۱۸.۰۱ میلیارد دلاری آن عدد ۰.۷۰ حاصل می شود و این امر نشان می دهد که این بستر در شرایط آرمانی به سر نمی برد و جای هیچ نگرانی نیست. تنها زمانی لازم است نگران این موضوع باشیم که عدد حاصل شده از نسبت ما، به ۳ یا ۴ برسد.

در نهایت لازم به ذکر است که می توان از TVL‌برای اندازه گیری یکپارچگی خود پلتفرم های امور مالی غیر متمرکز استفاده کرد. بدون شک‌، همه ما دوست داریم تا با سپرده گذاری کردن توکن های خود در پروتکل های دیفای به بازده و سود بالایی دست پیدا کنیم‌، اما پیشنهاد چنین سود‌هایی از جانب پلتفرم های مخصوصا ناشناخته می تواند کلاهبرداری باشد.

بنابراین‌، بهتر است تنها از پلتفرم هایی استفاده کنیم که ارزش کل قفل شده بیش از ۱ میلیارد دلار دارند و توسط شرکت های امنیت سایبری بلاکچین مانند CertiK حسابرسی می شوند. این فرایند درست شبیه به این است که هر چقدر صورت های مالی شرکت ها توسط حساب رسان بیشتری بررسی شود‌، معتبر‌تر و قابل اعتماد‌تر خواهند بود.

هر چقدر ترازنامه های پروتکل ها بهتر باشد‌، سرمایه گذاران بیشتری نیز به آن ها اعتماد می کنند. به صورت کلی‌، این معیار مهمی برای سرمایه گذاران محسوب می شود که بدانند آیا می خواهند بر روی توکن های دیفای سرمایه گذاری کنند و یا اینکه قصد دارند تا از خدمات سود‌آور مختلف این اکوسیستم در حال تکامل بهره ببرند.

ارزش کل قفل شده (TVL) یکی از مهمترین شاخص ها برای ارزیابی یک پروژه دیفای محسوب می شود. این شاخص نشان دهنده کارایی و میزان اعتماد کاربران به یک پروتکل دیفای است. همچنین TVL می تواند نشان دهنده میزان استفاده از یک شبکه بلاکچینی برای ساخت و توسعه برنامه های غیر‌ متمرکز (DApps) باشد.

توصیه می شود برای سرمایه گذاری در هر یک از پروتکل های دیفای، ابتدا میزان ارزش کل قفل شده آن را مورد بررسی قرار داده و سپس اقدام به سرمایه گذاری کنید.

از کجا باید TVL پروژه های مختلف را به دست بیاوریم؟

معمولا با مراجعه کردن به وب سایت یک پروژه می توانید میزان TVL آن را متوجه شوید. همچنین میزان ارزش کل قفل شده (TVL) پروژه های مختلف را می توان از منابع گوناگونی به دست آورد. در ادامه به بررسی برخی از آن ها می پردازیم.

  • DeFi Pulse

می توانید TVL پروژه های مختلف را از وب سایت هایی نظیر DeFi Pulse ردیابی کنید. ارزش کل قفل شده به عنوان یک استاندارد واحد در ابتدا توسط DeFi Pulse بنیانگذاری شد. با این حال‌، توجه داشته باشید که DeFi Pulse بخش زیادی از منابع مالی قفل شده در محصولات ییلد فارمینگ را پوشش نمی دهد زیرا این پلتفرم تنها قرارداد‌های هوشمند زیرساختی را بر روی بستر بلاکچین اتریوم مورد بررسی قرار می دهد.

نمودار‌های این وب سایت به صورت ساعتی و با استفاده از مقدار کل ذخایر اتر (ETH‌) و توکن های ERC-20 تحت پوشش این قرارداد‌های هوشمند بروز رسانی می شوند. میزان TVL به دلار نیز با استفاده از این ذخایر منابع مالی و ضرب کردن آن ها در قیمت ارز مورد نظر به دلار محاسبه می شود.

  • DeFi Llama

DeFi Llama تقریبا میزان TVL کل زنجیره های دیفای و نه فقط اتریوم صرف را محاسبه می کند. شما می توانید میزان ارزش کل قفل شده زنجیره های مختلف را به صورت جداگانه در این وب سایت بررسی کنید. به صورت طبیعی‌، هرچقدر میزان ارزش بیشتری در یک پروژه قفل یا لاک شده باشد، این احتمال وجود دارد که بازده ییلد فارمینگ بیشتری در آن پروژه ارائه شود. دلیل آن نیز به این واقعیت برمی گردد که سرمایه گذاران پول خود را در بستری قرار می دهند که بازده بالاتری داشته باشد.

تفاوت بین DeFi Pulse و DeFi Llama و هر جمع آوری کننده یا اگریگیتور داده دیگری‌ از ارائه دهندگان داده متفاوت و قوانین مختلف پروژه ها سر چشمه می گیرد.

دابل کامپوند چیست؟

این عبارت نشان دهنده ایده بسیار مهمی است که ممکن است برای افراد تازه وارد به حوزه دیفای کمی گیج کننده باشد. این اصطلاح در رابطه با رپد توکن ها (Wrapped Tokens) و توکن های مشتقه یا مصنوعی به کار می رود. به عنوان مثال به استفاده از ۵۰۰ دلار بیت کوین در شبکه اتریوم به عنوان وثیقه می توان اشاره کرد.

در کل اکوسیستم بازار رمزارز این مقدار به عنوان ۱۰۰۰ دلار ارزش محسوب می شود. بدین صورت که به میزان ارزش ۵۰۰ دلار BTC در بلاکچین بیت کوین و ۵۰۰ دلار رپد BTC در اکوسیستم اتریوم در مجموع وجود خواهد داشت. در هنگام تبادل کردن استیبل کوین هایی مثل USDC و تبدیل آن ها به CUSDC (استیبل کوین مشتقه کامپوند که نسبت ۱ به ۱ با USDC دارد‌) در کامپوند (Compound) و یا هر پلتفرم وام دهی دیگری‌ نیز فرایند یکسانی با مثال قبل شکل می گیرد.

البته که گاهی از اوقات توکن ها دو بار شمارش می شوند. این امر هیچ مشکلی در روند بررسی TVL به وجود نمی آورد. تنها کافیست بدانید که گاهی ارزش کل قفل شده در چنین بستر‌هایی دو بار شمرده می شود. در هنگام محاسبه TVL هر دوی این مقادیر را در نظر می گیریم. شاید این رویکرد کامل و صحیحی نباشد، اما تا به امروز به عنوان تنها دست یافت و راهکار پیش روی ما محسوب می شود.

در انتها

شاخص TVL معیاری برای نشان دادن میزان کل نقدینگی در یک اکوسیستم در بلاک چین و در حوزه دیفای است. کاربران در پروتکل های دیفای دارایی های خود در استخرهای نقدینگی سپرده گذاری یا استیک می کنند. کل ارزش قفل شده در این پروتکل ها نشان دهنده شاخص TVL است. ارزش کل قفل شده (TVL) یکی از مهم‌ترین شاخص ها برای ارزیابی یک پروژه دیفای محسوب می شود.

ارزش کل قفل شده هر پروژه نشان دهنده میزان اعتبار و استفاده کاربران از آن است. هر چه میزان TVL یک پروژه بالاتر باشد، امنیت آن نیز بالاتر خواهد بود. به طور کلی یکی از مواردی که کاربران برای سرمایه گذاری در پروتکل های دیفای باید به آن توجه داشته باشند، میزان TVL پروژه و اطمینان از امنیت آن است. TVL یک پروژه از ضرب میزان دارایی ها استیک شده در آن در قیمت دارایی ها محاسبه می شود. همچنین TVL می تواند نشان دهنده میزان استفاده از یک شبکه بلاکچینی برای ساخت و توسعه برنامه های غیر‌متمرکز (DApps) باشد. توصیه می شود برای سرمایه گذاری در هر یک از پروتکل های دیفای، ابتدا میزان ارزش کل قفل شده آن را مورد بررسی قرار داده و سپس اقدام به سرمایه گذاری کنید.

اخبار

استارک ور (StarkWare) تأیید کل تاریخچه بلاکچین با ۱ مگابایت حجم ممکن ساخت!

شرکت StarkWare فناوری جدیدی اعلام کرده که «تصدیق بلوک‌های بلاک‌چین بیت‌کوین از ابتدای پیدایش تا حال» را در قالب یک پرُف (proof) تقریباً ۱ مگابایتی ممکن می‌کند، البته نه به معنی دانلود کل تاریخچه تراکنش‌ها، بلکه فقط هِدِر بلوک‌ها.

منتشر شده

در

شرکت استارک‌ور (StarkWare) که در زمینه فناوری پیشرفته دانش صفر (Zero-Knowledge یا ZK) تخصص دارد، از یک دستاورد بزرگ رونمایی کرده است که می‌تواند اساس تعامل کاربران با شبکه بیت‌کوین را دگرگون کند. این شرکت موفق به ساخت یک اثبات تأیید (Verification Proof) مبتنی بر دانش صفر از کل بلاکچین بیت‌کوین شده است که به طرز شگفت‌انگیزی سبک بوده و به راحتی بر روی دستگاه‌های موبایل قابل اجراست. این نوآوری به هر کاربری اجازه می‌دهد تا به طور مستقل و بدون نیاز به سخت‌افزارهای گران‌قیمت، تاریخچه بیت‌کوین را اعتبارسنجی کند.

این اثبات که توسط استارک‌ور توسعه داده شده، تنها ۱ مگابایت حجم دارد. این در حالی است که حجم کامل بلاکچین بیت‌کوین (Bitcoin) در حال حاضر از مرز ۶۸۰ گیگابایت فراتر رفته است. به گفته عبدالحمید بختا (Abdelhamid Bakhta)، مدیر اکوسیستم در استارک‌ور، این تکنولوژی به کاربران امکان می‌دهد تا تراکنش‌ها را در کمتر از ۱۰۰ میلی‌ثانیه تأیید کنند. این پیشرفت، تحقق مدرن ایده‌ای است که برای اولین بار توسط ساتوشی ناکاموتو در وایت‌پیپر بیت‌کوین تحت عنوان تأیید پرداخت ساده شده (SPV) مطرح شد و اکنون موانع فنی و مالی را برای میلیون‌ها کاربر از میان برمی‌دارد.

An illustrated model of SPV outlined in Satoshi’s Bitcoin whitepaper. Source: Nakamoto Institute
An illustrated model of SPV outlined in Satoshi’s Bitcoin whitepaper. Source: Nakamoto Institute

چگونه ۶۸۰ گیگابایت داده در ۱ مگابایت فشرده می‌شود؟

راز این فشرده‌سازی خارق‌العاده در محتوای اثبات نهفته است. این فایل ۱ مگابایتی، تاریخچه کامل و جزئیات تمام تراکنش‌ها را در خود جای نداده است؛ بلکه شامل تمام هدرهای بلاک (Block Headers) از اولین بلاک شبکه (بلاک جنسیس) تا به امروز است. هر هدر بلاک مانند یک شناسنامه برای آن بلاک عمل می‌کند و حاوی اطلاعات کلیدی زیر است:

  • شماره نسخه (Version Number): نسخه نرم‌افزار بیت‌کوین که برای استخراج بلاک استفاده شده است.
  • ارجاع به بلاک قبلی (Previous Block Reference): پیوندی رمزنگاری‌شده که زنجیره بلاک‌ها را به هم متصل می‌کند.
  • برچسب زمانی (Timestamp): زمان تقریبی ایجاد بلاک.
  • اندازه بلاک (Block Size): حجم بلاک.
  • نانس (Nonce): عدد تصادفی که ماینرها برای حل معمای محاسباتی و افزودن بلاک به دفتر کل، آن را پیدا می‌کنند.

با در اختیار داشتن زنجیره‌ای از این هدرها، یک کاربر می‌تواند به طور مستقل و با اطمینان بالا، صحت و اعتبار کل تاریخچه شبکه را بدون نیاز به دانلود صدها گیگابایت داده، بررسی کند.

The number of Bitcoin nodes has been steadily rising since 2015. Source: Coin Dance
Bitcoin Nodes

این دستاورد در زمانی ارائه می‌شود که جامعه بیت‌کوین درگیر یکی از مهم‌ترین بحث‌های داخلی خود، یعنی چالش حفظ تمرکززدایی (Decentralization) در مقابل رشد روزافزون حجم بلاکچین است. یکی از ارزش‌های بنیادین بیت‌کوین این است که اجرای یک نود کامل (Full Node) برای هر کسی با یک کامپیوتر شخصی معمولی امکان‌پذیر باشد. این دسترسی آسان، تضمین‌کننده امنیت و مکانیزم اجماع شبکه است که توسط هزاران اپراتور نود مستقل در سراسر جهان اجرا می‌شود.

با این حال، ظهور پدیده‌هایی مانند اُردینالز و اینسکریپشن‌ها که امکان ذخیره‌سازی داده‌های غیرپولی (مانند تصاویر و متن) را روی بلاکچین (Blockchain) فراهم می‌کنند، این اصل را به چالش کشیده‌اند. منتقدان معتقدند این روند باعث «پف‌کردن» بلاکچین شده و با افزایش سرسام‌آور حجم دفتر کل توزیع شده (DLT)، نیازمندی‌های سخت‌افزاری برای اجرای نود را بالا می‌برد. اگر اجرای نود بیش از حد گران شود، شبکه به سمت تمرکزگرایی پیش خواهد رفت و تنها شرکت‌های بزرگ و مراکز داده توانایی مشارکت در آن را خواهند داشت که این امر کاملاً با فلسفه وجودی بیت‌کوین در تضاد است.

The breakdown of different implementations of the Bitcoin node software. Source Coin Dance
The breakdown of different implementations of the Bitcoin node software. Source Coin Dance

به‌روزرسانی Bitcoin Core و طغیان جامعه

این تنش با اعلام برنامه‌های مربوط به به‌روزرسانی آینده نرم‌افزار Bitcoin Core 30 که برای انتشار در ماه اکتبر برنامه‌ریزی شده، به نقطه جوش خود رسیده است. توسعه‌دهندگان Bitcoin Core (که نرم‌افزار مورد استفاده حدود ۸۰٪ از نودهای شبکه است) قصد دارند محدودیت OP_Return را حذف کنند. این قابلیت در حال حاضر حجم داده‌های غیرپولی قابل جاسازی در تراکنش‌ها را به ۸۰ بایت محدود می‌کند که برای ذخیره اکثر محتواهای چندرسانه‌ای امروزی بسیار ناچیز است.

این تصمیم پیشنهادی، موجی از مخالفت را برانگیخته و باعث یک جهش تاریخی در استفاده از Bitcoin Knots شده است. Bitcoin Knots یک نرم‌افزار جایگزین برای نود بیت‌کوین است که قابلیت‌های شخصی‌سازی بیشتری را به اپراتورها می‌دهد؛ از جمله این امکان که خودشان برای میزان داده‌های OP_Return که مایل به ذخیره و بازنشر آن هستند، محدودیت تعیین کنند. آمارها نشان می‌دهد سهم بازار نودهای Knots از حدود ۱٪ در پایان سال ۲۰۲۴، با یک رشد تقریباً عمودی، به نزدیک ۲۰٪ در سال ۲۰۲۵ رسیده است که نشان‌دهنده واکنش شدید بخشی از جامعه به مسیر پیش روی توسعه بیت‌کوین است. در این میان، راهکار استارک‌ور می‌تواند فارغ از این جدال‌ها، قدرت تأیید مستقل را به دست تک‌تک کاربران بازگرداند.

ادامه مطلب

آموزش

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

تقویم اقتصادی مثل یک “برنامه‌ریزی خبری” برای بازار است. اگر به آن توجه نکنید، ممکن است در لحظه انتشار اخبار مهم با حرکت‌های ناگهانی و شدید قیمت غافلگیر شوید. استفاده درست از آن کمک می‌کند ریسک معاملات را مدیریت کنید و حتی فرصت‌های سودآور پیدا کنید.

منتشر شده

در

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

اگر معامله‌گر یا فعال بازارهای مالی باشید، حتما تجربه کرده‌اید که یک خبر اقتصادی می‌تواند ظرف چند دقیقه بازار را زیر و رو کند. مثلا اعلام نرخ بیکاری آمریکا یا تصمیم فدرال رزرو درباره نرخ بهره کافی است تا قیمت دلار، طلا یا حتی بیت کوین نوسان شدیدی پیدا کند. در چنین شرایطی، دانستن زمان دقیق این رویدادها می‌تواند مرز میان یک معامله سودآور یا پشیمان‌کننده باشد.

اینجاست که تقویم اقتصادی به عنوان یک ابزار به کمک شما می‌آید. ابزاری که تمام اتفاقات مهم اقتصادی و مالی جهان را در یک جدول زمانی مشخص نمایش می‌دهد و به شما کمک می‌کند همیشه چند قدم جلوتر از بازار باشید. اگر می‌خواهید بدانید تقویم اقتصادی دقیقا چیست، چه اجزایی دارد و چطور باید از آن استفاده کنید، این مطلب را از دست ندهید.

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست؟

یک لیست زمان‌بندی‌شده از اعلامیه‌های اقتصادی، داده‌های کلان، سخنرانی‌های مقامات مالی و انتشار شاخص‌های اقتصادی مثل نرخ بهره، تورم، بیکاری، تولید ناخالص داخلی و … است. علاوه بر این معمولاً زمان بیانیه های بانک مرکزی، سخنرانی های سیاست گذاران پولی و انتخابات را فهرست می کند.

بیشتر تقویم های اقتصادی منتشر شده شامل نوع داده مثل نرخ بیکاری، نتیجه قبلی که منتشر شده بود و انتظارات اجماع بازار برای نتیجه آتی می شوند. باید توجه داشت که نوع انتشار به طور کلی بسته به اینکه چه تاثیری می تواند داشته باشد؛ بصورت زیاد، متوسط، کم یا بدون تاثیر، کد گذاری می شود.

برای مثال، تصور کنید بانک مرکزی اروپا (ECB) قرار است درباره نرخ بهره (Interest Rate) جلسه برگزار کند. این تصمیم می‌تواند ارزش یورو را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. اگر شما معامله‌گر بازار فارکس باشید و این تاریخ را ندانید، ممکن است در میانه یک معامله ناگهان با نوسانی شدید روبه‌رو شوید و فرصت مدیریت آن را از دست بدهید. اما وقتی به تقویم اقتصادی نگاه می‌کنید، می‌بینید که این رویداد دقیقا چه روز و ساعتی اتفاق می‌افتد و می‌توانید از قبل برایش برنامه‌ریزی کنید.

تقویم اقتصادی نه فقط برای معامله‌گران حرفه‌ای، بلکه برای هر فردی که در بازارهای مالی فعالیت می‌کند (از بورس و فارکس گرفته تا ارزهای دیجیتال) یک ابزار ضروری است. حتی سرمایه‌گذاران بلندمدت هم با نگاه به این تقویم می‌توانند تصمیم‌های دقیق‌تری برای مدیریت پرتفوی خود بگیرند.

اگر انتشار داده اقتصادی تأثیر کمی داشته باشد، آنگاه جفت ارز حرکتی نداشته و یا واکنشی جزیی نسبت به نتیجه از خود نشان خواهد داد. اما اگر در رویدادی با تأثیر متوسط، نتیجه نهایی با چیزی که انتظار می رفت خیلی تفاوت داشته باشد، باعث می شود جفت ارز به میزان بیشتری تغییر کند. زمانی که انتشار داده ها به طور قابل توجهی بیشتر یا کمتر از نتیجه مورد انتظار بازار باشند، به خصوص زمانی که صحبت از داده هایی با تأثیر بالا باشد، جفت ارز مرتبط تمایل بیشتری به حرکت دارد و بازار نوسانات قابل توجهی را در این فرآیند تجربه می کند.

چرا تقویم اقتصادی مهم است؟

  • تقویم اقتصادی مانند یک نقشه راه است که مسیر حرکت بازارها را روشن‌تر می‌کند و شما را از غافلگیری‌های ناگهانی نجات می‌دهد. به این ترتیب شما می‌توانید تصمیمات معاملاتی خودتان را بر پایه اطلاعات موثق بگیرید.
  • انتشار داده‌های اقتصادی می‌تواند باعث نوسانات شدید در بازارهای مالی شود. برای مثال، اگر نرخ تورم بالاتر از حد انتظار اعلام شود، سرمایه‌گذاران انتظار افزایش نرخ بهره خواهند داشت و همین موضوع می‌تواند بازار سهام یا ارزهای دیجیتال را تحت تاثیر قرار دهد.
  • بدون تقویم اقتصادی، بسیاری از تصمیم‌ها بر اساس حدس و گمان گرفته می‌شود. معامله‌گرانی که فقط با تحلیل تکنیکال کار می‌کنند، ممکن است در لحظه انتشار یک خبر بزرگ، گرفتار نوسانات غیرمنتظره بازار شوند. در حالی‌که کسی که تقویم اقتصادی را دنبال می‌کند، می‌داند چه زمانی باید محتاط‌تر باشد یا حتی برای شکار فرصت‌های جدید آماده شود.
  • یکی از مهم‌ترین مزیت‌های تقویم اقتصادی، مدیریت ریسک است. اگر قبل از انتشار یک داده مهم پوزیشن باز دارید، می‌توانید حجم معاملات خود را کاهش دهید، حد ضرر تنظیم کنید یا حتی معامله را ببندید تا از ضررهای سنگین جلوگیری شود.
  • استفاده از تقویم اقتصادی به شما امکان می‌دهد استراتژی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت خود را بر اساس داده‌های واقعی طراحی کنید. به این ترتیب، معاملات شما نظم بیشتری پیدا می‌کند و احتمال موفقیت بالاتر می‌رود.
  • بسیاری از ضررها به دلیل تصمیمات عجولانه و احساسی اتفاق می‌افتد. وقتی بدانید چه چیزی در راه است، آرامش بیشتری خواهید داشت و کمتر اسیر ترس یا طمع می‌شوید.

اجزای اصلی یک تقویم اقتصادی

وقتی وارد یک تقویم اقتصادی مثل Trading Economics یا Investing.com می‌شوید، در نگاه اول ممکن است جدول شلوغی ببینید که پر از عدد و کلمه است. اما اگر بدانید هر ستون چه معنایی دارد، کار با آن بسیار ساده خواهد شد. در ادامه تک‌تک اجزای اصلی این جدول که از وب‌سایت تریدینگ اکونومیکس آورده شده را توضیح می‌دهیم.

Economic Calendar
All events, interest rate, prices & inflation, labour market, GDP growth, foreign trade, government, business confidence, consumer sentiment, housing market.

در قسمت بالای جدول بخشی برای فیلتر کردن نتایج آورده شده است. گزینه «Recent» فیلتری برای نشان دادن رویدادهای اخیر است و فقط موارد نزدیک به زمان فعلی را نشان می‌دهد. اگر می‌خواهید مثلا رویدادهای اقتصادی چند ماه دیگر را ببینید کافی است این فیلتر را تغییر دهید.

با استفاده از گزینه «Impact» شما می‌توانید این رویدادهای اقتصادی را بر اساس سطح اهمیت آن ها دسته‌بندی کنید. تریدینگ اکونومیکس سه دسته‌بندی دارد. رویدادهای یک ستاره، دو ستاره و سه ستاره که طبیعتا اهمیت آن ها بر اساس تعداد ستاره افزایش می‌یابد.

قسمت «Countries» امکان فیلتر کردن بر اساس کشور یا اقتصاد موردنظر را فراهم می‌کند. مثلا اگر قصد دارید فقط شاخص‌های اقصتادی کلان آمریکا را ببینید، کافی است روی این گزینه کلیک کرده و «United States» را انتخاب کنید.

فیلتر «Category» دسته‌بندی رویدادها را نمایش می‌دهد. مثلا شما می‌توانید در این فیلتر گزینه «Prices & Inflation» را انتخاب کرده و فقط داده‌های تورمی را مشاهده کنید.

بخش «UTC +3:30» نیز برای تعیین منطقه زمانی است. شما می‌توانید منطقه زمانی خودتان (تهران-ایران) را تنظیم کنید تا ببینید دقیقا رویداد موردنظرتان در چه ساعتی به وقت ایران رخ می‌دهد.

  • تاریخ و ساعت

اولین چیزی که در تقویم اقتصادی به چشم می‌آید، ستون زمان انتشار است. در این بخش دقیقا مشخص می‌شود که هر رویداد چه روز و ساعتی منتشر خواهد شد. اهمیت این قسمت بسیار بالاست، چون بازارها معمولا درست در همان لحظه انتشار خبر واکنش نشان می‌دهند. مثلا اگر در ساعت ۴:۰۰ صبح «شاخص اعتماد مصرف‌کننده استرالیا» منتشر شود، معامله‌گران بازار فارکس در همان دقیقه باید آماده واکنش باشند.

همانطور که گفتیم، ساعت تقویم معمولا بر اساس منطقه زمانی قابل تغییر است. مثلا شما می‌توانید آن را روی «تهران (UTC+3:30)» تنظیم کنید تا دقیقاً با ساعت محلی خودتان هماهنگ باشد.

  • کشور

در ستون بعدی، پرچم و کد کشور (مثلاً GB = بریتانیا، AU = استرالیا، MX = مکزیک) قرار دارد که نشان می‌دهد داده متعلق به کدام اقتصاد است. گاهی اوقات هم رویدادها مربوط به یک بلوک منطقه‌ای خاص مثلا اروپا (EA = Euro Area) هستند. در این صورت آن داده را باید به عنوان یک شاخص منطقه‌ای و نه مربوط به یک کشور واحد تفسیر کرد.

  • عنوان رویداد

این ستون عنوان خبر یا شاخص اقتصادی را نشان می‌دهد. گاهی هم کنار این عنوان، مخفف ماه میلادی (مثل AUG، SEP) دیده می‌شود که نشان می‌دهد داده مربوط به کدام ماه است. شناخت هر شاخص اهمیت زیادی دارد، چون هرکدام اثر متفاوتی روی بازار می‌گذارند.

اما نکته مهم اینجاست که همه رویدادها عددی و آماری نیستند. بعضی از آن ها بیشتر کیفی هستند و باید با توجه به ماهیتشان تفسیر شوند. برای درک بهتر، به چند نمونه نگاه کنیم:

  • شاخص‌های آماری (عدد‌محور)

مثل نرخ بیکاری (Unemployment Rate)، شاخص قیمت مصرف کننده (CPI)، یا تولید ناخالص داخلی (GDP). اینها همیشه یک عدد مشخص دارند که می‌توان آن را با مقدار قبلی و پیش‌بینی بازار مقایسه کرد.

  • سخنرانی‌ها (Speech)

مثلا «سخنرانی رئیس فدرال رزرو». این نوع رویداد عدد ندارد، بلکه مهم محتوای صحبت‌هاست. اگر لحن سخنران به سمت سیاست انقباضی (افزایش نرخ بهره) باشد، بازار واکنش منفی به دارایی‌های پرریسک نشان می‌دهد. اگر لحن انبساطی باشد، می‌تواند باعث رشد بازار سهام یا ارزهای دیجیتال شود.

  • حراج اوراق (Auction)

مثل «حراج اوراق ۱۰ ساله آمریکا» یا «حراج اوراق خزانه ژاپن». اینجا اعداد مربوط به بازده (Yield) یا حجم اوراق فروخته‌شده اهمیت دارند. بالا رفتن بازده معمولا نشانه افزایش هزینه استقراض دولت و احتمال بالا رفتن نرخ بهره است.

  • شاخص‌های نظرسنجی و اعتماد (Survey/Confidence Index)

مثل «شاخص اعتماد مصرف‌کننده» یا «شاخص مدیران خرید (PMI)». اینها با پرسش‌نامه از فعالان اقتصادی یا مصرف‌کنندگان تهیه می‌شوند و بازتاب‌دهنده چشم‌انداز آینده هستند.

ستون Previous نشان‌دهنده نتیجه گزارش قبلی است. مثلا اگر شاخص بیکاری ماه گذشته ۸٪ بوده، این عدد در ستون Previous نمایش داده می‌شود. این بخش برای مقایسه روند بسیار مهم است، چون بازار همیشه تغییرات نسبت به گذشته را در نظر می‌گیرد.

در قسمت (Consensus / Forecast) دو ستون پیش‌بینی تحلیلگران و اقتصاددانان درباره آن شاخص یا داده اقتصادی آورده می‌شود. اما چه تفاوتی با هم دارند؟

Consensus یا اجماع در واقع میانگین پیش‌بینی جمعی تحلیلگران، اقتصاددان‌ها و موسسات مالی است. یعنی چندین منبع معتبر پیش‌بینی خود را درباره یک شاخص اعلام می‌کنند و تقویم اقتصادی میانگین یا اجماع آنها را نمایش می‌دهد.

Forecast گاهی به همان معنی Consensus به کار می‌رود، اما در بعضی تقویم‌ها (مثل Trading Economics) یک تفاوت کوچک دارد:

  • Forecast معمولاً پیش‌بینی اختصاصی خود سایت یا موسسه منتشرکننده تقویم است.
  • در حالی که Consensus نماینده پیش‌بینی کلی بازار و تحلیل‌گران مختلف است.

در ستون (Actual) مقدار واقعی در لحظه انتشار خبر به‌روزرسانی می‌شود و عدد واقعی گزارش را نشان می‌دهد. در حقیقت، مهم‌ترین بخش برای معامله‌گران همین ستون است، چون مستقیما رفتار بازار را شکل می‌دهد.

بعضی تقویم‌ها مثل Trading Economics در کنار هر شاخص نمودارهای کوچکی نمایش می‌دهند. این نمودار روند تاریخی آن شاخص را نشان می‌دهد (مثلا تغییرات نرخ بیکاری در چند ماه گذشته). با نگاه سریع به این بخش می‌توانید متوجه شوید وضعیت در حال بهبود یا بدتر شدن است.

Economic Calendar
Economic Calendar

طبق ستون اول متوجه می‌شویم که شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) آمریکا ساعت ۴ بعد از ظهر به وقت محلی منتشر می‌شود. به طور کلی، شاخص‌های اقتصادی را می‌توان در بازه زمانی‌های مختلفی ارزیابی کرد. منظور از MoM بازه زمانی ماهانه است و YoY تغییرات کل یک سال نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد.

در سطر اول که مربوط به شاخص PPI اصلی در بازه ماهانه است، می‌بینیم که مقدار قبلی ۰.۹٪ ثبت شده است. این یعنی در ماه گذشته قیمت تولیدکننده‌ها نسبت به ماه ماقبلش ۰.۹٪ افزایش داشته است. در ستون Forecast پیش‌بینی تریدینگ اکونومیکس برای این ماه ۰.۳٪ است و Consensus که میانگین پیش‌بینی اقتصاددانان و تحلیلگران مختلف را نشان می‌دهد ۰.۴٪ ثبت شده است. مقدار Actual یا واقعی هم هنوز منتشر نشده و به همین دلیل این ستون خالی مانده و در لحظه انتشار شاخص پر می‌شود.

چطور از تقویم اقتصادی استفاده کنیم؟

این بخش مهم‌ترین قسمت مقاله است، چون فقط دانستن اینکه رویدادها چه زمانی هستند کافی نیست؛ باید بدانید چطور از این اطلاعات استفاده کنید.

  • برنامه‌ریزی هفتگی: در ابتدای هفته به تقویم اقتصادی نگاه کنید و رویدادهای مهم (مثل NFP یا تصمیم نرخ بهره) را علامت بزنید. این کار به شما کمک می‌کند از قبل آماده باشید.
  • ترکیب با تحلیل تکنیکال: اگر می‌بینید یک خبر مهم نزدیک است، سطوح حمایت و مقاومت نمودار را بررسی کنید. مثلا اگر خبر منفی بیاید و بازار به حمایت نزدیک باشد، احتمال شکستن حمایت بیشتر می‌شود.
  • استراتژی معاملاتی متناسب با خبر: بعضی معامله‌گران قبل از انتشار خبر، از بازار خارج می‌شوند تا ریسک نکنند. برخی دیگر ترجیح می‌دهند منتظر بمانند و پس از انتشار داده و مشخص شدن جهت بازار وارد معامله شوند.
  • مدیریت حجم و حد ضرر: در زمان‌هایی که احتمال نوسان شدید وجود دارد، بهتر است حجم معامله کمتر شود یا حد ضرر نزدیک‌تر قرار بگیرد.
  • ثبت تجربه‌ها: بهترین راه برای یادگیری استفاده از تقویم اقتصادی، تجربه شخصی است. بعد از هر رویداد مهم یادداشت کنید بازار چگونه واکنش نشان داد و استراتژی شما چقدر موفق بود.

تقویم اقتصادی را از کجا ببینیم؟

امروزه ده‌ها وب‌سایت معتبر وجود دارد که تقویم اقتصادی رایگان و به‌روزی ارائه می‌دهند. برخی از بهترین منابع عبارت‌اند از:

  • Trading Economics: همه رویدادها، نرخ بهره، قیمت‌ها و تورم، بازار کار، رشد تولید ناخالص داخلی، تجارت خارجی، دولت، اعتماد تجاری، احساسات مصرف‌کننده، بازار مسکن.
  • Investing.com: تقویم اقتصادی همزمان با اعلام رویدادهای اقتصادی، شاخص‌ها را دریافت کنید و تأثیر فوری آنها بر بازار جهانی را مشاهده کنید – از جمله رویدادهای قبلی، …
  • Forex Factory: با تقویم اقتصادی فارکس محور، رویدادهای تأثیرگذار بر بازار را خیلی قبل از وقوع پیش‌بینی کنید.
  • TradingView: تقویم اقتصادی آخرین و رویدادهای اقتصادی آینده را نشان می‌دهد که می‌توانند بر دارایی‌ها، مناطق و بازارهای جهانی خاصی تأثیر بگذارند.
  • FXStreet: تقویم اقتصادی لحظه‌ای، رویدادها و شاخص‌های اقتصادی سراسر جهان را پوشش می‌دهد.
  • MyFxBook: تقویم اقتصادی به صورت آنی که تمام رویدادها و اطلاعیه‌های اقتصادی را پوشش می‌دهد. مقادیر تاریخی، قبلی، اجماعی و واقعی هر شاخص را مشاهده کنید.

همچنین بروکرهای فارکس هم معمولاً تقویم اقتصادی روی سایت خود دارند.

در انتها

تقویم اقتصادی مثل یک “برنامه‌ریزی خبری” برای بازار است. اگر به آن توجه نکنید، ممکن است در لحظه انتشار اخبار مهم با حرکت‌های ناگهانی و شدید قیمت غافلگیر شوید. استفاده درست از آن کمک می‌کند ریسک معاملات را مدیریت کنید و حتی فرصت‌های سودآور پیدا کنید. در دنیایی که ثانیه‌ها حرف اول را می‌زنند، اطلاع از آنچه در راه است، برگ برنده شماست. با استفاده منظم از این ابزار، دیگر از نوسانات ناگهانی غافلگیر نخواهید شد و می‌توانید با اطمینان بیشتری برای آینده سرمایه‌گذاری خود برنامه‌ریزی کنید.

به یاد داشته باشید، موفقیت در بازارهای مالی تنها به تحلیل نمودارها محدود نمی‌شود. تسلط بر اطلاعات و درک وقایع کلان اقتصادی، مکمل تحلیل تکنیکال است و شما را در مسیری قرار می‌دهد که به جای دنبال کردن بازار، آن را پیش‌بینی کنید. به همین خاطر توصیه می‌کنیم که از همین امروز، استفاده از تقویم اقتصادی را به یکی از عادت‌های معاملاتی خود تبدیل کنید.

سودآوری و معامله گری بصورت مداوم در بازار می تواند بسیار چالش برانگیز باشد، و واقعیت مسلم این است که اکثر معامله گران خرد معمولا پول خود را در این بازار از دست می دهند. با این وجود، با یک برنامه معاملاتی جامع، ابزارهای مناسب و دانش کافی از بازار ارز، شانس موفقیت شما به عنوان یک معامله گر به میزان قابل توجهی افزایش می یابد.

ادامه مطلب
تبلیغات
اخبار3 روز پیش

استارک ور (StarkWare) تأیید کل تاریخچه بلاکچین با ۱ مگابایت حجم ممکن ساخت!

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟
آموزش4 روز پیش

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

ارتقای آلپنگلو (Alpenglow) در سولانا تأیید شد؛ تراکنش‌ها بزودی با سرعت اینترنت نهایی می‌شوند
اخبار2 هفته پیش

ارتقای آلپنگلو (Alpenglow) در سولانا تأیید شد؛ تراکنش‌ها بزودی با سرعت اینترنت نهایی می‌شوند

تراست ولت امکان معامله سهام های توکنیزه را برای کاربران فعال کرد
اخبار2 هفته پیش

تراست ولت امکان معامله سهام های توکنیزه (RWA) را برای کاربران فعال کرد

آموزش3 هفته پیش

اندیکاتور ATR چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟

۹ عادت مالی که افراد منظم را به ثبات و آزادی مالی می‌رساند
بلاکتوپیا3 ماه پیش

۹ عادت مالی که افراد منظم را به ثبات و آزادی مالی می‌رساند

اخبار3 ماه پیش

کاناری کپیتال برای ETF اینجکتیو (INJ) ثبت‌نام کرد

کاردینال؛ اولین پروتکل دیفای بیت کوین بر بستر کاردانو
اخبار3 ماه پیش

کاردینال؛ اولین پروتکل دیفای بیت کوین بر بستر کاردانو

هر اونس چند گرم طلای ۱۸ عیار است؟ تبدیل ساده انس به گرم طلا
بلاکتوپیا3 ماه پیش

هر اونس چند گرم طلای ۱۸ عیار است؟ تبدیل ساده انس به گرم طلا

آیا تحلیل تکنیکال به‌تنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟
آموزش3 ماه پیش

آیا تحلیل تکنیکال به‌تنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟

کوین‌بیس توکن اتنا (ENA) را به رودمپ خود اضافه کرد
اخبار3 ماه پیش

کوین‌بیس توکن اتنا (ENA) را به رودمپ خود اضافه کرد

در ۲ ماه اخیر بیش از ۱۰٪ پروژه‌ها ناپدید شده‌اند!
اخبار3 ماه پیش

در ۲ ماه اخیر بیش از ۱۰٪ پروژه‌ها ناپدید شده‌اند!

برترین ها