با ما همراه باشید

بلاکتوپیا

دی جید (Djed)، استیبل کوین شبکه کاردانو

این ارز باثبات که یک استیبل کوین با پشتوانه بیش از اندازه (Overcollateralization) محسوب می شود، توسط شبکه کوتی راه اندازی شده است. پشتوانه یا وثیقه Djed‌ دو رمزارز ADA و SHEN هستند که با نسبت یک به هشت در نظر گرفته شده اند.

منتشر شده

در

دی جید (Djed)، استیبل کوین شبکه کاردانو

یکی از روش هایی که اکوسیستم های بلاکچینی می توانند کاربر و سرمایه جدید را به پلتفرم خود اضافه کنند، داشتن استیبل کوین بومی است. کاردانو (CARDANO) نیز که تا پیش از این استیبل کوین بومی نداشت، با همکاری شبکه Coti استیبل کوین دی جید (Djed) را معرفی کرد. نکته قابل توجه این است که کاردانو و کوتی ریسک پذیری بالایی دارند، چرا که بعد از فاجعه ترا، به سراغ راه اندازی استیبل کوین الگوریتمی رفته اند. قیمت استیبل کوین کاردانو نسبت به کوین ADA و توکن SHEN تعیین می شود.

استیبل کوین جد یا دی جد (در کامیونیتی فارسی مورد استفاده قرار می گیرد)، جدیدترین استیبل کوین بازار است. پروتکل Djed که اسمش از یک شکل هندسی اقتباس شده و به معنای ثبات است، به صورت غیر متمرکز و کامیونیتی محور اداره می شود و توسعه دهندگان می توانند با توجه به منبع باز بودنش، در این پروتکل مشارکت داشته باشند.

دی جید از شیوه‌ Overcollateralization برای ثابت نگه داشتن قیمت استفاده می کند. مقوله Overcollateralization که معنیش «وثیقه بیش از اندازه» می شود، این مفهوم را به همراه دارد که بیش از میزان لازم که معمولا نسبت یک به یک است، برای دارایی مورد نظر که در اینجا استیبل کوین دی جید است، وثیقه در نظر گرفته شده است.

می توان دو نوع کلی برای استیبل کوین ها در نظر گرفت. گروه اول استیبل کوین هایی با پشتوانه ارزهای فیات هستند که با نسبت یک به یک وثیقه گذاری می شوند؛ یعنی در ازای یک دلار وثیقه گذاری، می توانید یک دلار از این مدل استیبل کوین دریافت کنید. گروه دوم استیبل کوین های الگوریتمی هستند.

به طور معمول در این نوع از ارزهای با ثبات، توکن حاکمیتی شبکه به عنوان وثیقه در نظر گرفته می شود و ثبات آن به اعتماد کاربران بستگی دارد. همچنین نسبت وثیقه گذاری آن با توجه به قیمت توکن حاکمیتی به صورت نسبی یا در برخی مواقع کمتر از نسبت یک به یک در نظر گرفته می شود.

حالتی از استیبل کوین های الگوریتمی وجود دارد که نه تنها بیش از نسبت یک به یک وثیقه در نظر گرفته می شود، بلکه وثیقه ها به طور معمول از دیگر رمزارزها انتخاب می شوند و چند رمز ارز برای این کار در نظر گرفته می شود (به عبارت دیگر وثیقه ها برون زا هستند).

استیبل‌کوین‌ با پشتوانه فیاتاستیبل‌‌کوین الگوریتمیاستیبل کوین با وثیقه بیش از اندازه
نامتتر (USDT)فرکس (FRAX)جد (DJED)، دای (DAI)
نسبت وثیقه گذاری۱:۱نسبی و گاهی اوقات کمتر از ۱:۱بیش از نسبت ۱:۱ (وثیقه گذاری جد ۱:۸ است)
نوع مدیریتمتمرکزغیرمتمرکزغیرمتمرکز
وثیقهبرون زا (ارز فیات)درون زا (توکن حاکمیتی)برون زا (آدا (ADA) و شن (SHEN) برای جد)

دی جید یک استیبل کوین با وثیقه بیش از اندازه است. دو رمزارز ADA و SHEN به عنوان وثیقه آن درنظر گرفته شده اند و نسبت دی جید و وثیقه اش نیز یک به هشت تعیین شده است.

استیبل کوین Djed برای ثابت نگه داشتن قیمت این ارز روی یک دلار، از مکانیسم ضرب و سوزاندن (Mint&Burn) استفاده می کند. اگر کاربران بخواهند Djed داشته باشند، باید کوین ADA خود را در قرارداد هوشمند پروتکل سپرده گذاری کنند و در ازای این کار جد دریا‍فت کنند. برای مثال اگر قیمت آدا ۲ دلار باشد، کاربر باید نیم آدا به قرارداد بفرستد. پروتکل با استفاده از ADA استخرهای خود را تامین نقدینگی می کند.

زمانی که کاربر بخواهد Djed بفروشد، با ارسال آن به قرارداد هوشمند و سوزاندنش، ارز آدا (ADA) دریافت خواهد کرد. مقدار آدایی که کاربر دریافت می کند، برابر با یک دلار خواهد بود. ممکن است به خاطر نوسان قیمت ADA و کافی نبودن ذخایر این رمزارز، در بازخرید توکن ها خللی ایجاد شود.

پروتکل برای حل این مشکل توکن SHEN را وارد بازی می کند. توکن شن به عنوان یک پشتوانه اضافه برای جد در نظر گرفته شده است. این توکن به هیچ دارایی خارجی مانند ارز فیات یا طلا پگ (Peg) نیست و قیمت آن نیز می تواند نوسان داشته باشد. تمرکز SHEN روی تامین مالی قراردادها است و می خواهد این اطمینان را به وجود بیاورد که نرخ وثیقه مورد نیاز برای ثبات Djed وجود دارد. قیمت مطلوب برای SHEN یک ADA در نظر گرفته شده است که همواره قابل باز خرید در مقابل این مقدار باشد.

DJED stability mechanism
DJED stability mechanism

دارندگان دی جید برای باز خرید توکن های خود در اولویت هستند؛ یعنی ابتدا کسانی که دی جید (DJED) داشته باشند، می توانند برای باز خریدن آن در ازای ADA اقدام کنند، سپس نوبت به دارندگان SHEN می رسد؛ آن هم در صورتی که نسبت ذخیره کمتر از مقدار تعریف شده در قرارداد نباشد. اگر نرخ ذخیره به بیش از اندازه مورد نیاز برسد، پروتکل اجازه نمی دهد توکن SHEN‌ مینت شود. این کار به منظور جلوگیری از رقیق کردن سهم هولدرهای شین انجام می شود.

پروتکل برای ایجاد انگیزده به هولدرهای شن، از محل کارمزد ضرب و سوزاندن DJED و SHEN به آن ها پاداش می دهد.

این کارمزدها به استخرهای ADA در پروتکل منتقل می شوند و با توجه به سهم هولدرها، میان آن ها توزیع می شود. نکته دیگری که درباره استخرهای آدا وجود دارد، این است که هر چقدر تراکنش کاربران بیشتر و استخر بزرگتر شود، میزان وثیقه نیز بیشتر می شود و روی نقدینگی پروتکل و قیمت وثیقه ها اثر می گذارد.

Djed Stablecoin

هر تراکنش در پروتکل مشمول کارمزد می شود که به آن کارمزد عملیاتی می گویند. این کارمزد به صورت ADA باید پرداخت شود و از سپرده اولیه کسر خواهد شد. مقادیر این تراکنش به COTI تبدیل و به خزانه کوتی منتقل خواهد شد. این مساله به عنوان انگیزه برای کاربران و کامیونیتی Coti در نظر گرفته شده است.

 میزان کارمزد و حداقل میزان مینت و سوزاندن در پروتکل Djed به شرح زیر است.

  • حداقل میزان ممکن برای مینت Djed: پنج هزار Djed
  • حداقل میزان ممکن برای سوزاندن Djed: هزار Djed
  • کارمزد مینت یا سوزاندن جد: ۱.۵ درصد
  • حداقل میزان ممکن برای مینت SHEN: پنج هزار SHEN
  • حداقل میزان ممکن برای سوزاندن SHEN: دو هزار و پانصد SHEN
  • کارمزد مینت یا سوزاندن شن: ۱.۵ درصد
  • کارمزد عملیاتی مینت یا سوزاندن Djed و SHEN: صد ADA

شن به عوان وثیقه عمل می کند تا قیمت Djed را برابر با یک دلار نگه دارد. البته شن (SHEN) در کنار آدا (ADA) توکن بومی شبکه کاردانو در پایدار نگه داشتن قیمت Djed نقش دارند و مکمل یکدیگر هستند.

برای اینکه ۱ عدد استیبل کوین دی جید مینت (ایجاد) شود، باید ارز دیجیتال آدا به آدرس قرارداد هوشمند Djed ارسال شود. اگر فرض کنیم قیمت هر آدا برابر با ۰.۵۰ دلار باشد، هر استیبل کوین الگوریتمی کاردانو برابر با ۲ عدد ADA خواهد بود. پس برای مینت یک عدد دی جد باید ۲ واحد آدا به آدرس والت ارسال شود. در حالت عکس نیز، با ارسال Djed به آدرس قرارداد هوشمند این ارز، استیبل کوین دی جد دریافت شده سوزانده و آدا پرداخت می شود.

حالا فرض کنید که به دلیل نوسانات در بازار، قیمت ADA ریزش کند و مقدار کافی آدا برای تسویه‌ توکن های Djed موجود نباشد. در اینجاست که SHEN وارد عمل می شود.

شن رمز ارز ذخیره برای تضمین ثبات و پایداری قیمت دی جد است. بر خلاف Djed، توکن SHEN یک استیبل کوین نیست و قیمتش به هیچ دارایی قفل نشده و امکان نوسان قیمت برای آن وجود دارد. در واقع شن، قرارداد هوشمند دی جد را با آدا تامین مالی می کند. به این ترتیب:

  • شن نوسانات قیمت آدا را پوشش می دهد.
  • ثبات قیمت دی جد را اعمال می کند.
  • نرخ وثیقه را تضمین می کند.

وجود کوین های ذخیره برای موفقیت اولین استیبل کوین کاردانو بسیار ضروری و حیاتی است، تا به سرنوشت پروژه های شکست خورده در زمینه عرضه ارزهای پایدار الگوریتمی دچار نشود. رمز ارز SHEN نیز مشابه خود Djed توسط شرکت COTI، شریک Cardano در این پروژه، عرضه شده است.

شن (SHEN)

با مینت شدن شن و خرید آن، دارندگان و هولدرهای شن ثبات و پایداری دی جد (DJED) را تضمین می کنند. در واقع پشتوانه SHEN ارز اصلی شبکه کاردانو یعنی ADA است. به همین خاطر هولدرهای آن، در صورتی که نرخ وثیقه پایین تر از حد مجاز باشد، نمی توانند ارزهای خود را به ادا تبدیل کنند، چرا که دارندگان دی جید در اولویت هستند.

در حالت برعکس، اگر نرخ وثیقه بالاتر از حد تعیین شده در قرارداد هوشمند باشد، دیگر شن (SHEN) مینت نخواهد شد. دلیل این مسئله، حفاظت از پاداش دارندگان و هولدرهای شن است، چرا که با توقف مینت، پاداش دارندگان کاهش پیدا نخواهد کرد و در واقع این امتیازی مثبت برای دارندگان SHEN است.

شبکه کوتی وظیفه صدور Djed‌ و ارتباط کاربران با قراردادهای هوشمند را برعهده دارد. کوتی یک شبکه مبتنی بر DAG است که می خواهد سرعت انجام تراکنش ها و به طور کلی مقیاس پذیری را افزایش دهد و شبکه پرداخت سریع و مطمئنی به وجود آورد. الگوریتم اجماع اثبات اعتماد (PoT) هزینه‌ تراکنش را بسیار کاهش می دهد و همچنین تعداد تراکنش ها در ثانیه را می تواند تا ۱۰۰ هزار تراکنش در ثانیه برساند که نشان دهنده مقیاس پذیری فوق العاده Coti است.

در کنار شبکه کوتی، ایده اولیه و تحقیقات یا بهتر بگوییم وایت پیپر استیبل کوین کاردانو، توسط تیم مادر و بالادستی کاردانو یعنی IOG نوشته شده است. یواخیم زاننتفرنر (Joachim Zahnentferner)، دیمیترو کایدالوف (Dmytro Kaidalov)، ژان فردریک اتین (Jean-Frédéric Etienne) و خاویر روبرتو دیاز (Javier Roberto Diaz) این وایت پیپر را نوشته اند.

کوتی با توسعه استیبل کوین الگوریتمی Djed، در شبکه کاردانو، پروژه مشترکی را آغاز کرده است. این ارز با ثبات اولین از نوع خود در شبکه Cardano است. Djed برای انجام امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) کاربرد خواهد داشت. دی جید فقط یک استیبل کوین الگوریتمی نیست، بلکه طراحی شده است تا به کوین اصلی برای پرداخت هزینه های تراکنش در شبکه کاردانو تبدیل شود.

Djed, Cardano’s Official Stablecoin
Djed, Cardano’s Official Stablecoin

شبکه کوتی که مسئول پیش برد فنی استیبل کوین کاردانو است، نقشه راه سه بخشی را برای آن در سال ۲۰۲۳ ترسیم کرده است که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.

  • نسخه ۱.۱.۱

در این ورژن از جد که از آن به عنوان مینیمال یاد می شود، برنامه راه اندازی این استیبل کوین در ژانویه مطرح شده بود که اتفاق افتاد. سازگاری با هارد فورک واسیل، ارتقاء اوراکل ها برای دریافت قیمت آدا از ۶ منبع دیگر، محدودسازی مقدار نقدینگی و بازبینی کدها از اقداماتی است که در این مرحله انجام خواهد شد.

  • نسخه ۱.۲

پیاده سازی ویژگی های واسیل از جمله اسکریپت هایی که به مقیاس پذیری بیشتر Djed‌ کمک می کند.

  • نسخه ۱.۳

گسترش زیرساخت های پروتکل برای پیاده سازی مکانیسم کارمزد و قیمت دینامیک
پشتیبانی از استیکینگ با برداشتن محدودیت نقدینگی
افزودن کوین های دیگر مانند WBTC و WETH به عنوان وثیقه
ساختن اپلیکیشن و درگاه پرداخت (Djed Pay)

Future plans
Future plans

همانطور که تا اینجا حتما متوجه شدید، استیبل کوین الگوریتمی Djed مکانیسم های امنیتی بیشتر و قدرتمندتری نسبت به استیبل کوین الگوریتمی UST دارد. به عبارت دیگر، خالقان دی جد از فروپاشی ترا درس گرفته اند. مهمترین نکته‌ درباره امنیت Djed اکوسیستم شبکه کاردانو است.

ADA نقش بسیار کلیدی در ثبات قیمت Djed دارد. رشد اکوسیستم کاردانو و ایجاد نرم افزارهای غیر متمرکز بر بستر آن که منجر به ورود کاربران به این شبکه شود، می تواند ارزش کل بازار این بلاکچین را افزایش بدهد. این موضوع به افزایش ارزش ADA کمک می کند که مطمئنا برای دی جد نیز مثبت است. پس تنها در صورت مرگ شبکه کاردانو یا سقوط شدید ارزش رمز ارز بومی آن، بقای Djed نیز مورد تهدید قرار خواهد گرفت.

فراموش نکنید یکی از موفقیت های کاردانو در مقایسه با بسیاری از پروژه های مطرح، داشتن یک جامعه کاربری بزرگ و متعهد است که ارزش زیادی برای رمز ارز ADA ایجاد کرده است. پس نمی توان ارزش LUNA به عنوان پشتوانه UST را با ADA یعنی پشتوانه Djed مقایسه کرد. البته این صحبت به معنی بدون ریسک بودن پروژه استیبل کوین الگوریتمی دی جد نیست و باید خیلی محتاطانه روند کاردانو و کوتی برای مدیریت این ریسک ها را دنبال کرد.

DJED vs UST

بعد از اینکه دی جد (DJED) روی شبکه اصلی قرار گرفت، طبق قرارداد همکاری که به امضا رسیده است، این استیبل کوین در ۴۰ پلتفرم و برنامه مورد استفاده قرار خواهد گرفت. این برنامه ها برای اینکه استفاده از Djed افزایش یابد، مشوق هایی را برای تامین نقدینگی و استفاده از آن در نظر گرفته اند.

Djed Ecosystem
Djed Ecosystem

در انتها

استیبل کوین جد (DJED) محصول یک استیبل کوین الگوریتمی با وثیقه بیش از اندازه (Overcollateralization) است. این استیبل کوین از دو رمزارز ADA و SHEN به‌عنوان وثیقه استفاده می کند. دی جد استیبل کوین بومی کاردانو محسوب می شود و مسئولیت پیاده سازی قرارداد هوشمند و زیرساخت لازم بر عهده شبکه کوتی است.

اگر می خواهید در مکانیسم Mint And Burn استیبل کوین کاردانو شرکت کنید و از این طریق Djed‌ به دست آورید، باید به سایت djed.xyz مراجعه کنید؛ در غیر این صورت، می توانید از صرافی متمرکز Bitrue آن را بخرید یا در دکس های Miniswap و SundaeSwap استیبل کوین جد را با آدا سواپ کنید.

استیبل کوین دی جید را  می توان از صرافی متمرکز بیترو، دکس های Miniswap و SundaeSwap و سایت پروتکل (djed.xyz) خریداری کرد. Djed را باید در کیف پول هایی که از شبکه کاردانو پشتیبانی می کنند، نگهداری کرد. این کیف پول های شامل نامی (Nami)، یوری (Yoroi)، فلینت (Flint) و اترنل (Eternl) می شوند.

اطلاعات

کیف پول ها

NuFi Wallet
Yoroi wallet
Eternl Wallet
Flint wallet

بازارهای معاملاتی

Minswap
Bitrue
SundaeSwap
WingRiders DEX

اخبار

استارک ور (StarkWare) تأیید کل تاریخچه بلاکچین با ۱ مگابایت حجم ممکن ساخت!

شرکت StarkWare فناوری جدیدی اعلام کرده که «تصدیق بلوک‌های بلاک‌چین بیت‌کوین از ابتدای پیدایش تا حال» را در قالب یک پرُف (proof) تقریباً ۱ مگابایتی ممکن می‌کند، البته نه به معنی دانلود کل تاریخچه تراکنش‌ها، بلکه فقط هِدِر بلوک‌ها.

منتشر شده

در

شرکت استارک‌ور (StarkWare) که در زمینه فناوری پیشرفته دانش صفر (Zero-Knowledge یا ZK) تخصص دارد، از یک دستاورد بزرگ رونمایی کرده است که می‌تواند اساس تعامل کاربران با شبکه بیت‌کوین را دگرگون کند. این شرکت موفق به ساخت یک اثبات تأیید (Verification Proof) مبتنی بر دانش صفر از کل بلاکچین بیت‌کوین شده است که به طرز شگفت‌انگیزی سبک بوده و به راحتی بر روی دستگاه‌های موبایل قابل اجراست. این نوآوری به هر کاربری اجازه می‌دهد تا به طور مستقل و بدون نیاز به سخت‌افزارهای گران‌قیمت، تاریخچه بیت‌کوین را اعتبارسنجی کند.

این اثبات که توسط استارک‌ور توسعه داده شده، تنها ۱ مگابایت حجم دارد. این در حالی است که حجم کامل بلاکچین بیت‌کوین (Bitcoin) در حال حاضر از مرز ۶۸۰ گیگابایت فراتر رفته است. به گفته عبدالحمید بختا (Abdelhamid Bakhta)، مدیر اکوسیستم در استارک‌ور، این تکنولوژی به کاربران امکان می‌دهد تا تراکنش‌ها را در کمتر از ۱۰۰ میلی‌ثانیه تأیید کنند. این پیشرفت، تحقق مدرن ایده‌ای است که برای اولین بار توسط ساتوشی ناکاموتو در وایت‌پیپر بیت‌کوین تحت عنوان تأیید پرداخت ساده شده (SPV) مطرح شد و اکنون موانع فنی و مالی را برای میلیون‌ها کاربر از میان برمی‌دارد.

An illustrated model of SPV outlined in Satoshi’s Bitcoin whitepaper. Source: Nakamoto Institute
An illustrated model of SPV outlined in Satoshi’s Bitcoin whitepaper. Source: Nakamoto Institute

چگونه ۶۸۰ گیگابایت داده در ۱ مگابایت فشرده می‌شود؟

راز این فشرده‌سازی خارق‌العاده در محتوای اثبات نهفته است. این فایل ۱ مگابایتی، تاریخچه کامل و جزئیات تمام تراکنش‌ها را در خود جای نداده است؛ بلکه شامل تمام هدرهای بلاک (Block Headers) از اولین بلاک شبکه (بلاک جنسیس) تا به امروز است. هر هدر بلاک مانند یک شناسنامه برای آن بلاک عمل می‌کند و حاوی اطلاعات کلیدی زیر است:

  • شماره نسخه (Version Number): نسخه نرم‌افزار بیت‌کوین که برای استخراج بلاک استفاده شده است.
  • ارجاع به بلاک قبلی (Previous Block Reference): پیوندی رمزنگاری‌شده که زنجیره بلاک‌ها را به هم متصل می‌کند.
  • برچسب زمانی (Timestamp): زمان تقریبی ایجاد بلاک.
  • اندازه بلاک (Block Size): حجم بلاک.
  • نانس (Nonce): عدد تصادفی که ماینرها برای حل معمای محاسباتی و افزودن بلاک به دفتر کل، آن را پیدا می‌کنند.

با در اختیار داشتن زنجیره‌ای از این هدرها، یک کاربر می‌تواند به طور مستقل و با اطمینان بالا، صحت و اعتبار کل تاریخچه شبکه را بدون نیاز به دانلود صدها گیگابایت داده، بررسی کند.

The number of Bitcoin nodes has been steadily rising since 2015. Source: Coin Dance
Bitcoin Nodes

این دستاورد در زمانی ارائه می‌شود که جامعه بیت‌کوین درگیر یکی از مهم‌ترین بحث‌های داخلی خود، یعنی چالش حفظ تمرکززدایی (Decentralization) در مقابل رشد روزافزون حجم بلاکچین است. یکی از ارزش‌های بنیادین بیت‌کوین این است که اجرای یک نود کامل (Full Node) برای هر کسی با یک کامپیوتر شخصی معمولی امکان‌پذیر باشد. این دسترسی آسان، تضمین‌کننده امنیت و مکانیزم اجماع شبکه است که توسط هزاران اپراتور نود مستقل در سراسر جهان اجرا می‌شود.

با این حال، ظهور پدیده‌هایی مانند اُردینالز و اینسکریپشن‌ها که امکان ذخیره‌سازی داده‌های غیرپولی (مانند تصاویر و متن) را روی بلاکچین (Blockchain) فراهم می‌کنند، این اصل را به چالش کشیده‌اند. منتقدان معتقدند این روند باعث «پف‌کردن» بلاکچین شده و با افزایش سرسام‌آور حجم دفتر کل توزیع شده (DLT)، نیازمندی‌های سخت‌افزاری برای اجرای نود را بالا می‌برد. اگر اجرای نود بیش از حد گران شود، شبکه به سمت تمرکزگرایی پیش خواهد رفت و تنها شرکت‌های بزرگ و مراکز داده توانایی مشارکت در آن را خواهند داشت که این امر کاملاً با فلسفه وجودی بیت‌کوین در تضاد است.

The breakdown of different implementations of the Bitcoin node software. Source Coin Dance
The breakdown of different implementations of the Bitcoin node software. Source Coin Dance

به‌روزرسانی Bitcoin Core و طغیان جامعه

این تنش با اعلام برنامه‌های مربوط به به‌روزرسانی آینده نرم‌افزار Bitcoin Core 30 که برای انتشار در ماه اکتبر برنامه‌ریزی شده، به نقطه جوش خود رسیده است. توسعه‌دهندگان Bitcoin Core (که نرم‌افزار مورد استفاده حدود ۸۰٪ از نودهای شبکه است) قصد دارند محدودیت OP_Return را حذف کنند. این قابلیت در حال حاضر حجم داده‌های غیرپولی قابل جاسازی در تراکنش‌ها را به ۸۰ بایت محدود می‌کند که برای ذخیره اکثر محتواهای چندرسانه‌ای امروزی بسیار ناچیز است.

این تصمیم پیشنهادی، موجی از مخالفت را برانگیخته و باعث یک جهش تاریخی در استفاده از Bitcoin Knots شده است. Bitcoin Knots یک نرم‌افزار جایگزین برای نود بیت‌کوین است که قابلیت‌های شخصی‌سازی بیشتری را به اپراتورها می‌دهد؛ از جمله این امکان که خودشان برای میزان داده‌های OP_Return که مایل به ذخیره و بازنشر آن هستند، محدودیت تعیین کنند. آمارها نشان می‌دهد سهم بازار نودهای Knots از حدود ۱٪ در پایان سال ۲۰۲۴، با یک رشد تقریباً عمودی، به نزدیک ۲۰٪ در سال ۲۰۲۵ رسیده است که نشان‌دهنده واکنش شدید بخشی از جامعه به مسیر پیش روی توسعه بیت‌کوین است. در این میان، راهکار استارک‌ور می‌تواند فارغ از این جدال‌ها، قدرت تأیید مستقل را به دست تک‌تک کاربران بازگرداند.

ادامه مطلب

آموزش

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

تقویم اقتصادی مثل یک “برنامه‌ریزی خبری” برای بازار است. اگر به آن توجه نکنید، ممکن است در لحظه انتشار اخبار مهم با حرکت‌های ناگهانی و شدید قیمت غافلگیر شوید. استفاده درست از آن کمک می‌کند ریسک معاملات را مدیریت کنید و حتی فرصت‌های سودآور پیدا کنید.

منتشر شده

در

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

اگر معامله‌گر یا فعال بازارهای مالی باشید، حتما تجربه کرده‌اید که یک خبر اقتصادی می‌تواند ظرف چند دقیقه بازار را زیر و رو کند. مثلا اعلام نرخ بیکاری آمریکا یا تصمیم فدرال رزرو درباره نرخ بهره کافی است تا قیمت دلار، طلا یا حتی بیت کوین نوسان شدیدی پیدا کند. در چنین شرایطی، دانستن زمان دقیق این رویدادها می‌تواند مرز میان یک معامله سودآور یا پشیمان‌کننده باشد.

اینجاست که تقویم اقتصادی به عنوان یک ابزار به کمک شما می‌آید. ابزاری که تمام اتفاقات مهم اقتصادی و مالی جهان را در یک جدول زمانی مشخص نمایش می‌دهد و به شما کمک می‌کند همیشه چند قدم جلوتر از بازار باشید. اگر می‌خواهید بدانید تقویم اقتصادی دقیقا چیست، چه اجزایی دارد و چطور باید از آن استفاده کنید، این مطلب را از دست ندهید.

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست؟

یک لیست زمان‌بندی‌شده از اعلامیه‌های اقتصادی، داده‌های کلان، سخنرانی‌های مقامات مالی و انتشار شاخص‌های اقتصادی مثل نرخ بهره، تورم، بیکاری، تولید ناخالص داخلی و … است. علاوه بر این معمولاً زمان بیانیه های بانک مرکزی، سخنرانی های سیاست گذاران پولی و انتخابات را فهرست می کند.

بیشتر تقویم های اقتصادی منتشر شده شامل نوع داده مثل نرخ بیکاری، نتیجه قبلی که منتشر شده بود و انتظارات اجماع بازار برای نتیجه آتی می شوند. باید توجه داشت که نوع انتشار به طور کلی بسته به اینکه چه تاثیری می تواند داشته باشد؛ بصورت زیاد، متوسط، کم یا بدون تاثیر، کد گذاری می شود.

برای مثال، تصور کنید بانک مرکزی اروپا (ECB) قرار است درباره نرخ بهره (Interest Rate) جلسه برگزار کند. این تصمیم می‌تواند ارزش یورو را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. اگر شما معامله‌گر بازار فارکس باشید و این تاریخ را ندانید، ممکن است در میانه یک معامله ناگهان با نوسانی شدید روبه‌رو شوید و فرصت مدیریت آن را از دست بدهید. اما وقتی به تقویم اقتصادی نگاه می‌کنید، می‌بینید که این رویداد دقیقا چه روز و ساعتی اتفاق می‌افتد و می‌توانید از قبل برایش برنامه‌ریزی کنید.

تقویم اقتصادی نه فقط برای معامله‌گران حرفه‌ای، بلکه برای هر فردی که در بازارهای مالی فعالیت می‌کند (از بورس و فارکس گرفته تا ارزهای دیجیتال) یک ابزار ضروری است. حتی سرمایه‌گذاران بلندمدت هم با نگاه به این تقویم می‌توانند تصمیم‌های دقیق‌تری برای مدیریت پرتفوی خود بگیرند.

اگر انتشار داده اقتصادی تأثیر کمی داشته باشد، آنگاه جفت ارز حرکتی نداشته و یا واکنشی جزیی نسبت به نتیجه از خود نشان خواهد داد. اما اگر در رویدادی با تأثیر متوسط، نتیجه نهایی با چیزی که انتظار می رفت خیلی تفاوت داشته باشد، باعث می شود جفت ارز به میزان بیشتری تغییر کند. زمانی که انتشار داده ها به طور قابل توجهی بیشتر یا کمتر از نتیجه مورد انتظار بازار باشند، به خصوص زمانی که صحبت از داده هایی با تأثیر بالا باشد، جفت ارز مرتبط تمایل بیشتری به حرکت دارد و بازار نوسانات قابل توجهی را در این فرآیند تجربه می کند.

چرا تقویم اقتصادی مهم است؟

  • تقویم اقتصادی مانند یک نقشه راه است که مسیر حرکت بازارها را روشن‌تر می‌کند و شما را از غافلگیری‌های ناگهانی نجات می‌دهد. به این ترتیب شما می‌توانید تصمیمات معاملاتی خودتان را بر پایه اطلاعات موثق بگیرید.
  • انتشار داده‌های اقتصادی می‌تواند باعث نوسانات شدید در بازارهای مالی شود. برای مثال، اگر نرخ تورم بالاتر از حد انتظار اعلام شود، سرمایه‌گذاران انتظار افزایش نرخ بهره خواهند داشت و همین موضوع می‌تواند بازار سهام یا ارزهای دیجیتال را تحت تاثیر قرار دهد.
  • بدون تقویم اقتصادی، بسیاری از تصمیم‌ها بر اساس حدس و گمان گرفته می‌شود. معامله‌گرانی که فقط با تحلیل تکنیکال کار می‌کنند، ممکن است در لحظه انتشار یک خبر بزرگ، گرفتار نوسانات غیرمنتظره بازار شوند. در حالی‌که کسی که تقویم اقتصادی را دنبال می‌کند، می‌داند چه زمانی باید محتاط‌تر باشد یا حتی برای شکار فرصت‌های جدید آماده شود.
  • یکی از مهم‌ترین مزیت‌های تقویم اقتصادی، مدیریت ریسک است. اگر قبل از انتشار یک داده مهم پوزیشن باز دارید، می‌توانید حجم معاملات خود را کاهش دهید، حد ضرر تنظیم کنید یا حتی معامله را ببندید تا از ضررهای سنگین جلوگیری شود.
  • استفاده از تقویم اقتصادی به شما امکان می‌دهد استراتژی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت خود را بر اساس داده‌های واقعی طراحی کنید. به این ترتیب، معاملات شما نظم بیشتری پیدا می‌کند و احتمال موفقیت بالاتر می‌رود.
  • بسیاری از ضررها به دلیل تصمیمات عجولانه و احساسی اتفاق می‌افتد. وقتی بدانید چه چیزی در راه است، آرامش بیشتری خواهید داشت و کمتر اسیر ترس یا طمع می‌شوید.

اجزای اصلی یک تقویم اقتصادی

وقتی وارد یک تقویم اقتصادی مثل Trading Economics یا Investing.com می‌شوید، در نگاه اول ممکن است جدول شلوغی ببینید که پر از عدد و کلمه است. اما اگر بدانید هر ستون چه معنایی دارد، کار با آن بسیار ساده خواهد شد. در ادامه تک‌تک اجزای اصلی این جدول که از وب‌سایت تریدینگ اکونومیکس آورده شده را توضیح می‌دهیم.

Economic Calendar
All events, interest rate, prices & inflation, labour market, GDP growth, foreign trade, government, business confidence, consumer sentiment, housing market.

در قسمت بالای جدول بخشی برای فیلتر کردن نتایج آورده شده است. گزینه «Recent» فیلتری برای نشان دادن رویدادهای اخیر است و فقط موارد نزدیک به زمان فعلی را نشان می‌دهد. اگر می‌خواهید مثلا رویدادهای اقتصادی چند ماه دیگر را ببینید کافی است این فیلتر را تغییر دهید.

با استفاده از گزینه «Impact» شما می‌توانید این رویدادهای اقتصادی را بر اساس سطح اهمیت آن ها دسته‌بندی کنید. تریدینگ اکونومیکس سه دسته‌بندی دارد. رویدادهای یک ستاره، دو ستاره و سه ستاره که طبیعتا اهمیت آن ها بر اساس تعداد ستاره افزایش می‌یابد.

قسمت «Countries» امکان فیلتر کردن بر اساس کشور یا اقتصاد موردنظر را فراهم می‌کند. مثلا اگر قصد دارید فقط شاخص‌های اقصتادی کلان آمریکا را ببینید، کافی است روی این گزینه کلیک کرده و «United States» را انتخاب کنید.

فیلتر «Category» دسته‌بندی رویدادها را نمایش می‌دهد. مثلا شما می‌توانید در این فیلتر گزینه «Prices & Inflation» را انتخاب کرده و فقط داده‌های تورمی را مشاهده کنید.

بخش «UTC +3:30» نیز برای تعیین منطقه زمانی است. شما می‌توانید منطقه زمانی خودتان (تهران-ایران) را تنظیم کنید تا ببینید دقیقا رویداد موردنظرتان در چه ساعتی به وقت ایران رخ می‌دهد.

  • تاریخ و ساعت

اولین چیزی که در تقویم اقتصادی به چشم می‌آید، ستون زمان انتشار است. در این بخش دقیقا مشخص می‌شود که هر رویداد چه روز و ساعتی منتشر خواهد شد. اهمیت این قسمت بسیار بالاست، چون بازارها معمولا درست در همان لحظه انتشار خبر واکنش نشان می‌دهند. مثلا اگر در ساعت ۴:۰۰ صبح «شاخص اعتماد مصرف‌کننده استرالیا» منتشر شود، معامله‌گران بازار فارکس در همان دقیقه باید آماده واکنش باشند.

همانطور که گفتیم، ساعت تقویم معمولا بر اساس منطقه زمانی قابل تغییر است. مثلا شما می‌توانید آن را روی «تهران (UTC+3:30)» تنظیم کنید تا دقیقاً با ساعت محلی خودتان هماهنگ باشد.

  • کشور

در ستون بعدی، پرچم و کد کشور (مثلاً GB = بریتانیا، AU = استرالیا، MX = مکزیک) قرار دارد که نشان می‌دهد داده متعلق به کدام اقتصاد است. گاهی اوقات هم رویدادها مربوط به یک بلوک منطقه‌ای خاص مثلا اروپا (EA = Euro Area) هستند. در این صورت آن داده را باید به عنوان یک شاخص منطقه‌ای و نه مربوط به یک کشور واحد تفسیر کرد.

  • عنوان رویداد

این ستون عنوان خبر یا شاخص اقتصادی را نشان می‌دهد. گاهی هم کنار این عنوان، مخفف ماه میلادی (مثل AUG، SEP) دیده می‌شود که نشان می‌دهد داده مربوط به کدام ماه است. شناخت هر شاخص اهمیت زیادی دارد، چون هرکدام اثر متفاوتی روی بازار می‌گذارند.

اما نکته مهم اینجاست که همه رویدادها عددی و آماری نیستند. بعضی از آن ها بیشتر کیفی هستند و باید با توجه به ماهیتشان تفسیر شوند. برای درک بهتر، به چند نمونه نگاه کنیم:

  • شاخص‌های آماری (عدد‌محور)

مثل نرخ بیکاری (Unemployment Rate)، شاخص قیمت مصرف کننده (CPI)، یا تولید ناخالص داخلی (GDP). اینها همیشه یک عدد مشخص دارند که می‌توان آن را با مقدار قبلی و پیش‌بینی بازار مقایسه کرد.

  • سخنرانی‌ها (Speech)

مثلا «سخنرانی رئیس فدرال رزرو». این نوع رویداد عدد ندارد، بلکه مهم محتوای صحبت‌هاست. اگر لحن سخنران به سمت سیاست انقباضی (افزایش نرخ بهره) باشد، بازار واکنش منفی به دارایی‌های پرریسک نشان می‌دهد. اگر لحن انبساطی باشد، می‌تواند باعث رشد بازار سهام یا ارزهای دیجیتال شود.

  • حراج اوراق (Auction)

مثل «حراج اوراق ۱۰ ساله آمریکا» یا «حراج اوراق خزانه ژاپن». اینجا اعداد مربوط به بازده (Yield) یا حجم اوراق فروخته‌شده اهمیت دارند. بالا رفتن بازده معمولا نشانه افزایش هزینه استقراض دولت و احتمال بالا رفتن نرخ بهره است.

  • شاخص‌های نظرسنجی و اعتماد (Survey/Confidence Index)

مثل «شاخص اعتماد مصرف‌کننده» یا «شاخص مدیران خرید (PMI)». اینها با پرسش‌نامه از فعالان اقتصادی یا مصرف‌کنندگان تهیه می‌شوند و بازتاب‌دهنده چشم‌انداز آینده هستند.

ستون Previous نشان‌دهنده نتیجه گزارش قبلی است. مثلا اگر شاخص بیکاری ماه گذشته ۸٪ بوده، این عدد در ستون Previous نمایش داده می‌شود. این بخش برای مقایسه روند بسیار مهم است، چون بازار همیشه تغییرات نسبت به گذشته را در نظر می‌گیرد.

در قسمت (Consensus / Forecast) دو ستون پیش‌بینی تحلیلگران و اقتصاددانان درباره آن شاخص یا داده اقتصادی آورده می‌شود. اما چه تفاوتی با هم دارند؟

Consensus یا اجماع در واقع میانگین پیش‌بینی جمعی تحلیلگران، اقتصاددان‌ها و موسسات مالی است. یعنی چندین منبع معتبر پیش‌بینی خود را درباره یک شاخص اعلام می‌کنند و تقویم اقتصادی میانگین یا اجماع آنها را نمایش می‌دهد.

Forecast گاهی به همان معنی Consensus به کار می‌رود، اما در بعضی تقویم‌ها (مثل Trading Economics) یک تفاوت کوچک دارد:

  • Forecast معمولاً پیش‌بینی اختصاصی خود سایت یا موسسه منتشرکننده تقویم است.
  • در حالی که Consensus نماینده پیش‌بینی کلی بازار و تحلیل‌گران مختلف است.

در ستون (Actual) مقدار واقعی در لحظه انتشار خبر به‌روزرسانی می‌شود و عدد واقعی گزارش را نشان می‌دهد. در حقیقت، مهم‌ترین بخش برای معامله‌گران همین ستون است، چون مستقیما رفتار بازار را شکل می‌دهد.

بعضی تقویم‌ها مثل Trading Economics در کنار هر شاخص نمودارهای کوچکی نمایش می‌دهند. این نمودار روند تاریخی آن شاخص را نشان می‌دهد (مثلا تغییرات نرخ بیکاری در چند ماه گذشته). با نگاه سریع به این بخش می‌توانید متوجه شوید وضعیت در حال بهبود یا بدتر شدن است.

Economic Calendar
Economic Calendar

طبق ستون اول متوجه می‌شویم که شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) آمریکا ساعت ۴ بعد از ظهر به وقت محلی منتشر می‌شود. به طور کلی، شاخص‌های اقتصادی را می‌توان در بازه زمانی‌های مختلفی ارزیابی کرد. منظور از MoM بازه زمانی ماهانه است و YoY تغییرات کل یک سال نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد.

در سطر اول که مربوط به شاخص PPI اصلی در بازه ماهانه است، می‌بینیم که مقدار قبلی ۰.۹٪ ثبت شده است. این یعنی در ماه گذشته قیمت تولیدکننده‌ها نسبت به ماه ماقبلش ۰.۹٪ افزایش داشته است. در ستون Forecast پیش‌بینی تریدینگ اکونومیکس برای این ماه ۰.۳٪ است و Consensus که میانگین پیش‌بینی اقتصاددانان و تحلیلگران مختلف را نشان می‌دهد ۰.۴٪ ثبت شده است. مقدار Actual یا واقعی هم هنوز منتشر نشده و به همین دلیل این ستون خالی مانده و در لحظه انتشار شاخص پر می‌شود.

چطور از تقویم اقتصادی استفاده کنیم؟

این بخش مهم‌ترین قسمت مقاله است، چون فقط دانستن اینکه رویدادها چه زمانی هستند کافی نیست؛ باید بدانید چطور از این اطلاعات استفاده کنید.

  • برنامه‌ریزی هفتگی: در ابتدای هفته به تقویم اقتصادی نگاه کنید و رویدادهای مهم (مثل NFP یا تصمیم نرخ بهره) را علامت بزنید. این کار به شما کمک می‌کند از قبل آماده باشید.
  • ترکیب با تحلیل تکنیکال: اگر می‌بینید یک خبر مهم نزدیک است، سطوح حمایت و مقاومت نمودار را بررسی کنید. مثلا اگر خبر منفی بیاید و بازار به حمایت نزدیک باشد، احتمال شکستن حمایت بیشتر می‌شود.
  • استراتژی معاملاتی متناسب با خبر: بعضی معامله‌گران قبل از انتشار خبر، از بازار خارج می‌شوند تا ریسک نکنند. برخی دیگر ترجیح می‌دهند منتظر بمانند و پس از انتشار داده و مشخص شدن جهت بازار وارد معامله شوند.
  • مدیریت حجم و حد ضرر: در زمان‌هایی که احتمال نوسان شدید وجود دارد، بهتر است حجم معامله کمتر شود یا حد ضرر نزدیک‌تر قرار بگیرد.
  • ثبت تجربه‌ها: بهترین راه برای یادگیری استفاده از تقویم اقتصادی، تجربه شخصی است. بعد از هر رویداد مهم یادداشت کنید بازار چگونه واکنش نشان داد و استراتژی شما چقدر موفق بود.

تقویم اقتصادی را از کجا ببینیم؟

امروزه ده‌ها وب‌سایت معتبر وجود دارد که تقویم اقتصادی رایگان و به‌روزی ارائه می‌دهند. برخی از بهترین منابع عبارت‌اند از:

  • Trading Economics: همه رویدادها، نرخ بهره، قیمت‌ها و تورم، بازار کار، رشد تولید ناخالص داخلی، تجارت خارجی، دولت، اعتماد تجاری، احساسات مصرف‌کننده، بازار مسکن.
  • Investing.com: تقویم اقتصادی همزمان با اعلام رویدادهای اقتصادی، شاخص‌ها را دریافت کنید و تأثیر فوری آنها بر بازار جهانی را مشاهده کنید – از جمله رویدادهای قبلی، …
  • Forex Factory: با تقویم اقتصادی فارکس محور، رویدادهای تأثیرگذار بر بازار را خیلی قبل از وقوع پیش‌بینی کنید.
  • TradingView: تقویم اقتصادی آخرین و رویدادهای اقتصادی آینده را نشان می‌دهد که می‌توانند بر دارایی‌ها، مناطق و بازارهای جهانی خاصی تأثیر بگذارند.
  • FXStreet: تقویم اقتصادی لحظه‌ای، رویدادها و شاخص‌های اقتصادی سراسر جهان را پوشش می‌دهد.
  • MyFxBook: تقویم اقتصادی به صورت آنی که تمام رویدادها و اطلاعیه‌های اقتصادی را پوشش می‌دهد. مقادیر تاریخی، قبلی، اجماعی و واقعی هر شاخص را مشاهده کنید.

همچنین بروکرهای فارکس هم معمولاً تقویم اقتصادی روی سایت خود دارند.

در انتها

تقویم اقتصادی مثل یک “برنامه‌ریزی خبری” برای بازار است. اگر به آن توجه نکنید، ممکن است در لحظه انتشار اخبار مهم با حرکت‌های ناگهانی و شدید قیمت غافلگیر شوید. استفاده درست از آن کمک می‌کند ریسک معاملات را مدیریت کنید و حتی فرصت‌های سودآور پیدا کنید. در دنیایی که ثانیه‌ها حرف اول را می‌زنند، اطلاع از آنچه در راه است، برگ برنده شماست. با استفاده منظم از این ابزار، دیگر از نوسانات ناگهانی غافلگیر نخواهید شد و می‌توانید با اطمینان بیشتری برای آینده سرمایه‌گذاری خود برنامه‌ریزی کنید.

به یاد داشته باشید، موفقیت در بازارهای مالی تنها به تحلیل نمودارها محدود نمی‌شود. تسلط بر اطلاعات و درک وقایع کلان اقتصادی، مکمل تحلیل تکنیکال است و شما را در مسیری قرار می‌دهد که به جای دنبال کردن بازار، آن را پیش‌بینی کنید. به همین خاطر توصیه می‌کنیم که از همین امروز، استفاده از تقویم اقتصادی را به یکی از عادت‌های معاملاتی خود تبدیل کنید.

سودآوری و معامله گری بصورت مداوم در بازار می تواند بسیار چالش برانگیز باشد، و واقعیت مسلم این است که اکثر معامله گران خرد معمولا پول خود را در این بازار از دست می دهند. با این وجود، با یک برنامه معاملاتی جامع، ابزارهای مناسب و دانش کافی از بازار ارز، شانس موفقیت شما به عنوان یک معامله گر به میزان قابل توجهی افزایش می یابد.

ادامه مطلب
تبلیغات
اخبار4 روز پیش

استارک ور (StarkWare) تأیید کل تاریخچه بلاکچین با ۱ مگابایت حجم ممکن ساخت!

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟
آموزش4 روز پیش

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

ارتقای آلپنگلو (Alpenglow) در سولانا تأیید شد؛ تراکنش‌ها بزودی با سرعت اینترنت نهایی می‌شوند
اخبار2 هفته پیش

ارتقای آلپنگلو (Alpenglow) در سولانا تأیید شد؛ تراکنش‌ها بزودی با سرعت اینترنت نهایی می‌شوند

تراست ولت امکان معامله سهام های توکنیزه را برای کاربران فعال کرد
اخبار2 هفته پیش

تراست ولت امکان معامله سهام های توکنیزه (RWA) را برای کاربران فعال کرد

آموزش3 هفته پیش

اندیکاتور ATR چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟

۹ عادت مالی که افراد منظم را به ثبات و آزادی مالی می‌رساند
بلاکتوپیا3 ماه پیش

۹ عادت مالی که افراد منظم را به ثبات و آزادی مالی می‌رساند

اخبار3 ماه پیش

کاناری کپیتال برای ETF اینجکتیو (INJ) ثبت‌نام کرد

کاردینال؛ اولین پروتکل دیفای بیت کوین بر بستر کاردانو
اخبار3 ماه پیش

کاردینال؛ اولین پروتکل دیفای بیت کوین بر بستر کاردانو

هر اونس چند گرم طلای ۱۸ عیار است؟ تبدیل ساده انس به گرم طلا
بلاکتوپیا3 ماه پیش

هر اونس چند گرم طلای ۱۸ عیار است؟ تبدیل ساده انس به گرم طلا

آیا تحلیل تکنیکال به‌تنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟
آموزش3 ماه پیش

آیا تحلیل تکنیکال به‌تنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟

کوین‌بیس توکن اتنا (ENA) را به رودمپ خود اضافه کرد
اخبار3 ماه پیش

کوین‌بیس توکن اتنا (ENA) را به رودمپ خود اضافه کرد

در ۲ ماه اخیر بیش از ۱۰٪ پروژه‌ها ناپدید شده‌اند!
اخبار3 ماه پیش

در ۲ ماه اخیر بیش از ۱۰٪ پروژه‌ها ناپدید شده‌اند!

برترین ها