با ما همراه باشید

بلاکتوپیا

بیمه رمز ارزها چیست؟

هدف اصلی بیمه رمز ارزها پوشش خسارات در بازار ارزهای دیجیتال است. البته بیمه نامه های رمز ارزها در نوع خود منحصر به فرد هستند چون رمز ارزها در بیشتر کشورها قانونی نیستند و عوامل اثرگذار بر آن ها با عوامل تاثیرگذار بر سیستم های پرداخت و سرمایه گذاری دیگر مثل اوراق بهادار، سهام یا حساب های بانکی متفاوت اند.

منتشر شده

در

بیمه رمز ارزها چیست؟

با رشد روز افزون بازار رمز ارزها، پذیرش این ارزها در سیستم مالی سنتی نیز افزایش یافته است. دولت ها به دنبال روش هایی برای بکارگیری ارزهای دیجیتال بانک های مرکزی (CBDC) بوده و نهادهای مالی نیز در حال تحقیق درباره امکان ارائه خدمات رمز ارزها به مشتریان خود هستند. قطعا دنیای غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال یک دنیای هیجان انگیز است که امکان دسترسی به محصولات، برنامه ها و خدمات مالی فوق العاده ای را برای کاربران در سراسر جهان فراهم می کند؛ اما دنیای رمز ارزها ریسک ها و خطراتی هم دارد. آیا می توان با بکارگیری صنعت بیمه در دنیای رمز ارزها، از این ریسک ها جلوگیری کرد؟

بیمه رمز ارزها چیست؟

کاربرد بیمه‌، پوشش خسارت های ناشی از اتفاقات غیر منتظره است و بیمه رمز ارزها نیز تفاوتی با سایر بیمه ها ندارد. بازار پرنوسان رمز ارزها هر از گاهی هدف هک‌ های میلیون دلاری قرار می گیرد که در نتیجه آن ها، سرمایه گذاران میلیون ها دلار از دست می دهند و میلیاردها دلار ضرر به این حوزه وارد می شود.

طبق گزارش رویترز، سرقت ۶۱۵ میلیون دلاری از یک پروژه مرتبط با بازی اکسی اینفینیتی (Axie Infinity) و سرقت ۲۳.۳ میلیون دلاری از رونین (Ronin) که امکان انتقال رمز ارز بین بلاکچین های مختلف را فراهم می کند، دو نمونه از بزرگترین حمله های هکری در این حوزه هستند.

شرکت Chainalysis در گزارش جرایم رمز ارزها سال ۲۰۲۲ نوشته است:

در سال ۲۰۲۱، جرایم مرتبط با رمز ارزها به اوج جدیدی رسیده است و دریافتی آدرس های غیرقانونی از ۷.۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ به ۱۴ میلیارد دلار رسیده است.

مقابله با جرایم رمز ارزها

برای مقابله با موج گسترده جرایم رمز ارزها، صرافی هایی مثل بایننس و کوین بیس مدعی شدند که دارایی های سرمایه گذاران را در برابر سرقت بیمه می کنند؛ اما زمانی که مجبور شوید در یک طرح اخاذی رمز و اطلاعات عبور خود را در اختیار دیگران قرار دهید، بیمه این صرافی ها نیز کمکی به شما نخواهد کرد.

کوین بیس (Coinbase) در سایت خود نوشته است:

“کوین بیس دارای بیمه جرائم است که بخشی از دارایی های دیجیتال نگهداری شده در سیستم های ذخیره این صرافی را در برابر خسارت های ناشی از سرقت و حمله های سایبری محافظت می کند. اما بیمه ما شامل خسارات مربوط به از دست رفتن اطلاعات ورود شما و دسترسی غیرمجاز به حساب کوین بیس یا کوین بیس پرو، نمی شود.”

صرافی بایننس (Binance) در سال ۲۰۱۸ برای محافظت از سرمایه کاربران، صندوق دارایی تضمین شده برای کاربران یا SAFU را معرفی کرد که در آن بخشی از سرمایه معامله شده را بیمه می کرد. در سال ۲۰۱۹ بایننس به دلیل یک حمله هکری ۴۰ میلیون دلار از دست داد. اما طبق گفته این صرافی، سرمایه گذاران تحت تاثیر قرار نگرفتند و خسارت آن ها از طریق SAFU پرداخت شد.

در صورت سرقت سرمایه و حمله های سایبری، شاید شرکت های بیمه رمزارزی نوپا بخشی از سرمایه از دست رفته را پرداخت کنند، اما نه صرافی و نه سرمایه گذار سرمایه خود را به طور کامل پس نخواهد گرفت. در واقع خسارت های ناشی از نوسانات بازار یا گرفتار شدن کاربران به کلاهبرداری هایی مثل طرح های پانزی (Ponzi)، تحت پوشش بیمه نامه ها قرار نمی گیرد.

همچنین، این بیمه ها آسیب‌ وارده به کیف پول های سخت افزاری و انتقال رمز ارزها به شخص ثالث را پوشش نمی دهند و از سرمایه کاربر در برابر سقوط و ورشکستگی بلاکچین محافظت نمی کنند.

تاریخچه بیمه در صنعت رمز ارزها

لویدز لندن (Lloyds of London) اولین شرکتی بود که نوعی از بیمه رمز ارزها را با سقف ۱,۰۰۰ یورو ارائه داد. این شرکت با مشارکت اتحادیه Atrium و شرکت Coincover تشکیل شد تا سرمایه کاربران را در برابر سرقت های مربوط به کیف پول های آنلاین محافظت کند.

سقف این نوع بیمه پویا است و بر اساس قیمت رمز ارزها تغییر می کند. یعنی حتی در صورت نوسان قیمت ها، فرد بیمه شده در ازای ارزش دارایی های خود غرامت دریافت خواهد کرد.

اما باید به این نکته توجه کرد که رمز ارزها هنوز قانونی نیستند و توسط دولت پشتیبانی نمی شوند. در نتیجه، رمز ارزهایی مانند بیت کوین (Bitcoin)، اتریوم (Ethereum) و …، تحت پوشش شرکت بیمه سپرده فدرال (FDIC) یا شرکت حمایت از سرمایه گذار اوراق بهادار (SIPC) قرار نمی گیرند.

آیا صرافی ها دارایی های شما را بیمه می کنند؟

صنعت بیمه رمز ارزها هنوز در مراحل اولیه خود به سر می برد و بسیاری از رمز ارزها هنوز تحت پوشش بیمه نیستند. اکثر بیمه ها برای مشتریان خصوصی طراحی نشده اند و فقط کسب و‌ کارها و شرکت های بزرگ را تحت پوشش قرار می دهند.

صرافی ها و شرکت های کیف پول بیمه هایی را برای محافظت در برابر تهدیدات امنیتی و حمله های سایبری خریداری می کنند. بیمه های دیگر هنوز در حال توسعه هستند و احتمالا پوشش های دیگری مثل بیمه دیفای (DeFi) نیز معرفی خواهد شد که می تواند خسارت های ناشی از متوقف شدن یک سرویس، از دست رفتن کلید خصوصی و یا اتفاقات ناگوار دیگر را تحت پوشش قرار دهد.

اما این نوع بیمه ها هنوز در دسترس مشتریان نیستند. در واقع، میزان حفاظت از یک مشتری تا حد زیادی به نوع سرویسی بستگی دارد که توسط او استفاده می شود. برای دسترسی به امنیت کامل در سطح پایه، حتما باید از تایید هویت دو مرحله ای (2FA) یا چند مرحله ای (MFA) استفاده شود. در این صورت هنگام ورود از کاربر خواسته می شود که اطلاعات اضافی مثل یک کد را وارد کند.

همچنین برای ذخیره بسیاری از رمز ارزها می توان از کیف پول سخت ‌افزاری استفاده کرد. استفاده از کیف پول های نرم‌ افزاری راحت تر بوده، اما دسترسی به آن ها برای هکرها نیز آسان تر است. کیف پول های سخت افزاری آفلاین هستند و با استفاده از یک فناوری به نام Air gap در برابر بسیاری از حملات هکری بسیار مقاوم هستند.

اکثر صرافی ها، برنامه های امنیتی دیگری مثل طرح های مختلف بیمه را ارائه می کنند. بر خلاف بانک ها، این طرح ها توسط بیمه های دولتی پشتیبانی نمی شوند؛ اما اگر صرافی هک شود دارایی های شما حفظ می شود و بسته به مقداری که در بیمه شخص شده است، به شما خسارت پرداخت می شود.

آیا رمز ارزها به بیمه نیاز دارند؟

تنها در سال ۲۰۲۱، بازار رمز ارزها دفعات متعددی مورد حمله های هکری قرار گرفت. در هک پالی نتورک (Poly Network)، ۶۰۰ میلیون دلار سرمایه از کیف پول های اتریوم، BSC و پالیگان (Polygon) به سرقت رفت. پروتکل کریم فایننس (Cream Finance) دو بار هک شد و روی هم رفته ۱۵۰ میلیون دلار اتریوم، بیت کوین و استیبل کوین از دست رفت. در ماه دسامبر نیز هکرها از کیف پول های اتریوم و BSC حدود ۲۰۰ میلیون دلار سرقت کردند.

سرمایه گذاری در بازار رمز ارزها سودآور است، اما یک بازار نوسانی ریسک های بزرگی هم دارد. قطعا نیاز مبرمی به وجود بیمه در این حوزه وجود دارد، اما بیمه نامه ها و حق بیمه‌ بر اساس سوابق تاریخی تعیین می شوند. از آنجایی که این بازار هنوز نوظهور است، سوابق تاریخی چندانی ندارد و نوسانی و ریسکی بودن آن، کار را بسیار سخت تر می کند.

با رشد قیمت بیت کوین و آلت کوین ها (Altcoin)، توجه هکر‌ها به کیف پول ها و صرافی ها جلب می شود. برای مثال، Crypto.com در روز ۲۰ ژانویه (۳۰ دی) اعلام کرد که این سایت هک شده و از حساب ۴۰۰ کاربر آن، برداشت های غیرمجاز انجام گرفته است.

در نتیجه این اتفاقات، شرکت لویدز لندن اعلام کرد که از استراتژی های کاهش ریسک مختلف استفاده کرده و کیف پول های سخت افزار‌ی، کیف پول های چند امضایی و مسائل امنیتی مربوط به سرورها را تحت پوشش قرار خواهد داد. بیمه رمز ارز می تواند شکاف های امنیتی این حوزه را پر کرده و از سیستم های آسیب پذیر و پرنوسان محافظت کند.

ضرورت و اهمیت بیمه چیست؟

هدف اصلی بیمه رمز ارزها پوشش خسارات در بازار ارزهای دیجیتال است. البته بیمه نامه های رمز ارزها در نوع خود منحصر به فرد هستند چون رمز ارزها در بیشتر کشورها قانونی نیستند و عوامل اثرگذار بر آن ها با عوامل تاثیرگذار بر سیستم های پرداخت و سرمایه گذاری دیگر مثل اوراق بهادار، سهام یا حساب های بانکی متفاوت اند. نوسانات قیمتی، هک و کلاهبرداری ها، عوامل اصلی اثرگذار بر صنعت بلاکچین و رمز ارزها هستند.

نوسانات قیمتی

رمز ارزها پرنوسان هستند. بازار ممکن است تنها در یک روز و یا در مدت چند ماه نوسانات شدیدی را تجربه کند. این نوسانات ممکن است به دلایل مختلفی مثل تصمیمات دولت یا توییت یک فرد مشهور مثل ایلان ماسک، رخ دهند.

برای مثال، قیمت بیت کوین که قدیمی ترین و با ارزش ترین رمز ارز بازار است، در روز ۸ نوامبر ۲۰۲۱ (۱۷ آبان ۱۴۰۰) بیش از ۶۷,۰۰۰ دلار بود. در حالی که در ۱۴ ژوئن ۲۰۲۲ (۲۴ خرداد ۱۴۰۱)، بیت کوین در محدوده ۲۲,۰۰۰ دلار معامله می شود که نشان از سقوط ۶۷ درصدی قیمت بیت کوین در طول ۷ ماه دارد.

این نوسانات عمدتا به خاطر نوپا بودن بازار رمز ارزهاست و اکثر اقتصادهای جهان هنوز برای پذیرش آن در شک و تردید هستند. در هر صورت، نوسانات زیاد تنها بخشی از نگرانی های سرمایه گذاران در این بازار است.

هک

یکی از بزرگترین خطراتی که دنیای رمز ارزها را تهدید می کند، هک و حمله های هکری است. تا کنون هک های زیادی در صرافی ها رخ داده و میلیون ها دلار دارایی دیجیتال به سرقت رفته است.

در سال ۲۰۲۰، هکرها از صرافی سنگاپوری کوکوین (KuCoin) ۲۰۰ میلیون دلار را به سرقت بردند. بزرگترین هک رمز ارزها در آگوست ۲۰۲۱ رخ داد که در آن ۶۱۰ میلیون دلار سرمایه از پلتفرم غیرمترکز پالی نتورک دزدیده شد. البته هکرها در همان ماه بخش زیادی از این سرمایه را به پالی نتورک برگرداندند.

دومین هک بزرگ این حوزه نیز در ۲۳ مارس ۲۰۲۲ (۳ فروردین) رخ داد و ۵۴۰ میلیون دلار ارز دیجیتال از پروژه رونین به سرقت رفت. علاوه بر این ها، هک منجر به فروپاشی صرافی هایی مثل Mt Gox ژاپن نیز شده است.

بر خلاف دارایی های حقیقی سرقت شده که می توان با بستن حساب های سارق آن ها را کنترل کرد، بدون داشتن کلیدهای خصوصی به هیچ وجه نمی توان رمز ارزهای به سرقت رفته را از هکر پس گرفت و یک مانع قانونی دیگر است. این اتفاق دقیقا در اکتبر ۲۰۲۱ افتاد. یک هکر ۱۸ ساله ۱۶ میلیون دلار دارایی دیجیتال را از صرافی Indexed Finance دزدید و ناپدید شد. علی رغم شناسایی هکر، هیچکاری از دست صرافی برنیامد.

کلاهبرداری

در ۳ ژوئن ۲۰۲۲ (۳ فروردین) یک گزارش منتشر شده توسط کمیسیون فدرال تجارت (FTC) نشان داد که از ۱ ژانویه ۲۰۲۱ (۱۲ دی ۹۹) تا ۳۱ مارس ۲۰۲۲ (۱۱ فروردین ۱۴۰۱)، بیش از ۴۶,۰۰۰ نفر سرمایه ای بالغ بر ۱ میلیارد دلار را در کلاهبرداری های رمز ارزها از دست داده اند.

FTC متوجه شد که مقدار سرمایه‌ از دست رفته در این حوزه از هر روش پرداخت دیگری بیشتر است. دولت آمریکا نیز مطلع شد که ۷۰ درصد از کلاهبرداری ها به بیت کوین مربوط بوده است و بیش از نصف کلاهبرداری ها از طریق آگهی، پست یا پیام مخرب در شبکه های اجتماعی انجام گرفته است.

مشکل دیگر برای سرمایه گذاران این حوزه، از دست رفتن یا فراموش کردن کلید خصوصی (Private Key) است که همانند یک رمز عبور عمل می کند. از آنجایی که امکان بازیابی کلید خصوصی وجود ندارد، فراموش کردن آن منجر به از دست رفتن کل سرمایه موجود در حساب می شود. اگر کلید خصوصی در یک دستگاه یا سرویسی مثل کیف پول (که امکان دسترسی به اینترنت را دارد) ذخیره شده باشد، هکرها می توانند این کلیدها را بدزدند.

اکنون که رمز ارزها در آستانه تبدیل شدن به یک روش پرداخت اصلی هستند، این مشکلات هنوز وجود دارند. در نتیجه، تقاضا بزرگی برای بیمه آن ها وجود دارد که باعث شده‌ است برخی از بیمه گران اولین قدم ها را در این زمینه بردارند.

نحوه کار بیمه رمز ارزها چگونه است؟

در ایالات متحده معمولا سرمایه گذارانی که دارای اوراق بهادار قراردادی مثل اوراق قرضه یا سهام هستند، از دولت آمریکا یا شرکت های خصوصی پیشتوانه بیمه ای دارند. اما سرمایه گذاران رمز ارزها از این حفاظت ها برخوردار نیستند. در این شرایط، بیمه رمز ارزها می تواند از دارایی های سرمایه گذاران این حوزه محافظت کند.

در حال حاضر به دلیل اتفاقاتی مثل سرقت سرمایه، تقاضای بالایی برای بیمه ارز دیجیتال وجود دارد؛ اما مشکل اصلی بیمه گران خود فرایند بیمه نویسی است. چون به دلیل نبود قوانین منسجم در صنعت بیمه برای رمز ارزها، ارزیابی ریسک در این حوزه پیچیده تر است. برخی از استارت آپ های جدید در این حوزه فعال بوده اند، اما هنوز به طور کامل و عمیق به حل این مسئله نپرداخته اند.

اگر این صنعت در حال توسعه تا این اندازه غیرقابل پیش بینی است، چگونه می توان از امنیت رمز ارزهای خود مطمئن شد؟

در این شرایط، بیمه شرکت هایی مثل جمینای (Gemini) می تواند مفید واقع شود.

یوسف حسین، مدیر مقابله با ریسک در جمینای می گوید:

“تاکنون به دلیل استانداردهای امنیتی ضعیف، کنترل های داخلی، سیاست های حوزه رمز ارزها و وقوع هک های بزرگ که در سال های گذشته منجر به از دست رفتن سرمایه های زیادی شده است، بیمه گران برای بیمه کردن این صنعت مردد بودند. در نتیجه، اکثر صرافی ها یا قادر به دریافت بیمه نبودند و یا به‌‌ علت هزینه های بالای بیمه از آن اجتناب می کردند.

اما ما با موفقیت توانستیم به بیمه گران نشان دهیم که شرکت جمینای نیویورک یک صرافی امن است که در آن کاربران می توانند با روش های قانونی و امن به خرید، فروش و ذخیره ارزهای دیجیتال بپردازند.”

نحوه کار بیمه کاملا به ‌آمادگی شرکت برای بیمه کردن دارایی های دیجیتال بستگی دارد.

برای مثال، شرکت کوین بیس گفته است:

“ما در حال ساخت یک اقتصاد و یک سیستم مالی کریپتویی هستیم که شفاف‌، کارآمد، قابل دسترس و منصفانه تر است. در سال ۲۰۱۲ کار خود را با این ایده شروع کردیم که هر کسی در هر مکانی باید بتواند به راحتی بیت کوین ارسال کرده و دریافت کند. در حال حاضر، ما یک پلتفرم قابل اعتماد و ساده را برای دسترسی به اقتصاد دیجیتال ارائه کرده ایم.”

و البته این شرکت در کار خود جدی است. کوین بیس دارای ۷۳ میلیون کاربر تایید شده، ۱۰,۰۰۰ نهاد مختلف و ۱۸۵,۰۰۰ همکار و شریک در ۱۰۰ کشور دنیا است. سرمایه موجود در این پلتفرم نیز ۲۵۵ میلیارد دلار است.

نحوه کار بیمه‌ رمز ارزها در عین ساده بودن پیچیده است. با اینکه رمز ارزها قانونی نیستند، پولی که صرف خریداری رمز ارزها می شود (مثل دلار، یورو و پوند) قانونی است. پول قانونی استفاده شده برای خریداری رمز ارز، بخشی از ریسک سبد سرمایه گذاران است که بیمه گران آن را ارزیابی می کنند و تصمیم می گیرند که بیمه را صادر کنند یا خیر.

در انتها

رمز ارزها  روز به روز به یک جریان اصلی و محبوب تبدیل می شوند و رشد این صنعت، با افزایش علاقه و سرمایه گذاری مردم در دارایی های دیجیتال بیشتر و بیشتر خواهد شد. پتانسیل های موجود در این صنعت قانون گذاری نشده تقریبا نامحدود‌ هستند و این باعث می شود که صنعت ریسک گریز بیمه برای ورود به دنیای رمز ارزها تردید داشته باشد. با این حال این به معنی کمبود فرصت های مناسب در بازار رمز ارزها نیست. در این بازار احتیاط کنید، کیف پول خود را امن نگه دارید و آگاهانه سرمایه گذاری کنید.

قانون گذاری، سرمایه گذاری در رمز ارزها را برای نهادهای مالی سنتی آسان تر خواهد کرد. احتمالا شرکت های مالی سنتی شروع به ادغام با شرکت های کریپتویی مثل صرافی ها و شرکت های فناوری خواهند کرد و خدمات آن ها نیز گسترش خواهد یافت. این باعث می شود که سرمایه های بیشتری به این فضا وارد شود. در حال حاضر، صنعت بیمه رمز ارزها هنوز نتوانسته پاسخگوی تقاضای موجود برای بیمه در این فضا باشد. اما با ادامه رشد این حوزه، تغییراتی بزرگی در عرصه بیمه رخ خواهد داد. شرکت هایی که با دارایی های دیجیتال کار می کنند باید از ریسک های موجود و نحوه کنترل آن ها آگاه باشند و مناسب ترین شرکت بیمه را برای کسب و کار خود انتخاب کنند.

اخبار

استارک ور (StarkWare) تأیید کل تاریخچه بلاکچین با ۱ مگابایت حجم ممکن ساخت!

شرکت StarkWare فناوری جدیدی اعلام کرده که «تصدیق بلوک‌های بلاک‌چین بیت‌کوین از ابتدای پیدایش تا حال» را در قالب یک پرُف (proof) تقریباً ۱ مگابایتی ممکن می‌کند، البته نه به معنی دانلود کل تاریخچه تراکنش‌ها، بلکه فقط هِدِر بلوک‌ها.

منتشر شده

در

شرکت استارک‌ور (StarkWare) که در زمینه فناوری پیشرفته دانش صفر (Zero-Knowledge یا ZK) تخصص دارد، از یک دستاورد بزرگ رونمایی کرده است که می‌تواند اساس تعامل کاربران با شبکه بیت‌کوین را دگرگون کند. این شرکت موفق به ساخت یک اثبات تأیید (Verification Proof) مبتنی بر دانش صفر از کل بلاکچین بیت‌کوین شده است که به طرز شگفت‌انگیزی سبک بوده و به راحتی بر روی دستگاه‌های موبایل قابل اجراست. این نوآوری به هر کاربری اجازه می‌دهد تا به طور مستقل و بدون نیاز به سخت‌افزارهای گران‌قیمت، تاریخچه بیت‌کوین را اعتبارسنجی کند.

این اثبات که توسط استارک‌ور توسعه داده شده، تنها ۱ مگابایت حجم دارد. این در حالی است که حجم کامل بلاکچین بیت‌کوین (Bitcoin) در حال حاضر از مرز ۶۸۰ گیگابایت فراتر رفته است. به گفته عبدالحمید بختا (Abdelhamid Bakhta)، مدیر اکوسیستم در استارک‌ور، این تکنولوژی به کاربران امکان می‌دهد تا تراکنش‌ها را در کمتر از ۱۰۰ میلی‌ثانیه تأیید کنند. این پیشرفت، تحقق مدرن ایده‌ای است که برای اولین بار توسط ساتوشی ناکاموتو در وایت‌پیپر بیت‌کوین تحت عنوان تأیید پرداخت ساده شده (SPV) مطرح شد و اکنون موانع فنی و مالی را برای میلیون‌ها کاربر از میان برمی‌دارد.

An illustrated model of SPV outlined in Satoshi’s Bitcoin whitepaper. Source: Nakamoto Institute
An illustrated model of SPV outlined in Satoshi’s Bitcoin whitepaper. Source: Nakamoto Institute

چگونه ۶۸۰ گیگابایت داده در ۱ مگابایت فشرده می‌شود؟

راز این فشرده‌سازی خارق‌العاده در محتوای اثبات نهفته است. این فایل ۱ مگابایتی، تاریخچه کامل و جزئیات تمام تراکنش‌ها را در خود جای نداده است؛ بلکه شامل تمام هدرهای بلاک (Block Headers) از اولین بلاک شبکه (بلاک جنسیس) تا به امروز است. هر هدر بلاک مانند یک شناسنامه برای آن بلاک عمل می‌کند و حاوی اطلاعات کلیدی زیر است:

  • شماره نسخه (Version Number): نسخه نرم‌افزار بیت‌کوین که برای استخراج بلاک استفاده شده است.
  • ارجاع به بلاک قبلی (Previous Block Reference): پیوندی رمزنگاری‌شده که زنجیره بلاک‌ها را به هم متصل می‌کند.
  • برچسب زمانی (Timestamp): زمان تقریبی ایجاد بلاک.
  • اندازه بلاک (Block Size): حجم بلاک.
  • نانس (Nonce): عدد تصادفی که ماینرها برای حل معمای محاسباتی و افزودن بلاک به دفتر کل، آن را پیدا می‌کنند.

با در اختیار داشتن زنجیره‌ای از این هدرها، یک کاربر می‌تواند به طور مستقل و با اطمینان بالا، صحت و اعتبار کل تاریخچه شبکه را بدون نیاز به دانلود صدها گیگابایت داده، بررسی کند.

The number of Bitcoin nodes has been steadily rising since 2015. Source: Coin Dance
Bitcoin Nodes

این دستاورد در زمانی ارائه می‌شود که جامعه بیت‌کوین درگیر یکی از مهم‌ترین بحث‌های داخلی خود، یعنی چالش حفظ تمرکززدایی (Decentralization) در مقابل رشد روزافزون حجم بلاکچین است. یکی از ارزش‌های بنیادین بیت‌کوین این است که اجرای یک نود کامل (Full Node) برای هر کسی با یک کامپیوتر شخصی معمولی امکان‌پذیر باشد. این دسترسی آسان، تضمین‌کننده امنیت و مکانیزم اجماع شبکه است که توسط هزاران اپراتور نود مستقل در سراسر جهان اجرا می‌شود.

با این حال، ظهور پدیده‌هایی مانند اُردینالز و اینسکریپشن‌ها که امکان ذخیره‌سازی داده‌های غیرپولی (مانند تصاویر و متن) را روی بلاکچین (Blockchain) فراهم می‌کنند، این اصل را به چالش کشیده‌اند. منتقدان معتقدند این روند باعث «پف‌کردن» بلاکچین شده و با افزایش سرسام‌آور حجم دفتر کل توزیع شده (DLT)، نیازمندی‌های سخت‌افزاری برای اجرای نود را بالا می‌برد. اگر اجرای نود بیش از حد گران شود، شبکه به سمت تمرکزگرایی پیش خواهد رفت و تنها شرکت‌های بزرگ و مراکز داده توانایی مشارکت در آن را خواهند داشت که این امر کاملاً با فلسفه وجودی بیت‌کوین در تضاد است.

The breakdown of different implementations of the Bitcoin node software. Source Coin Dance
The breakdown of different implementations of the Bitcoin node software. Source Coin Dance

به‌روزرسانی Bitcoin Core و طغیان جامعه

این تنش با اعلام برنامه‌های مربوط به به‌روزرسانی آینده نرم‌افزار Bitcoin Core 30 که برای انتشار در ماه اکتبر برنامه‌ریزی شده، به نقطه جوش خود رسیده است. توسعه‌دهندگان Bitcoin Core (که نرم‌افزار مورد استفاده حدود ۸۰٪ از نودهای شبکه است) قصد دارند محدودیت OP_Return را حذف کنند. این قابلیت در حال حاضر حجم داده‌های غیرپولی قابل جاسازی در تراکنش‌ها را به ۸۰ بایت محدود می‌کند که برای ذخیره اکثر محتواهای چندرسانه‌ای امروزی بسیار ناچیز است.

این تصمیم پیشنهادی، موجی از مخالفت را برانگیخته و باعث یک جهش تاریخی در استفاده از Bitcoin Knots شده است. Bitcoin Knots یک نرم‌افزار جایگزین برای نود بیت‌کوین است که قابلیت‌های شخصی‌سازی بیشتری را به اپراتورها می‌دهد؛ از جمله این امکان که خودشان برای میزان داده‌های OP_Return که مایل به ذخیره و بازنشر آن هستند، محدودیت تعیین کنند. آمارها نشان می‌دهد سهم بازار نودهای Knots از حدود ۱٪ در پایان سال ۲۰۲۴، با یک رشد تقریباً عمودی، به نزدیک ۲۰٪ در سال ۲۰۲۵ رسیده است که نشان‌دهنده واکنش شدید بخشی از جامعه به مسیر پیش روی توسعه بیت‌کوین است. در این میان، راهکار استارک‌ور می‌تواند فارغ از این جدال‌ها، قدرت تأیید مستقل را به دست تک‌تک کاربران بازگرداند.

ادامه مطلب

آموزش

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

تقویم اقتصادی مثل یک “برنامه‌ریزی خبری” برای بازار است. اگر به آن توجه نکنید، ممکن است در لحظه انتشار اخبار مهم با حرکت‌های ناگهانی و شدید قیمت غافلگیر شوید. استفاده درست از آن کمک می‌کند ریسک معاملات را مدیریت کنید و حتی فرصت‌های سودآور پیدا کنید.

منتشر شده

در

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

اگر معامله‌گر یا فعال بازارهای مالی باشید، حتما تجربه کرده‌اید که یک خبر اقتصادی می‌تواند ظرف چند دقیقه بازار را زیر و رو کند. مثلا اعلام نرخ بیکاری آمریکا یا تصمیم فدرال رزرو درباره نرخ بهره کافی است تا قیمت دلار، طلا یا حتی بیت کوین نوسان شدیدی پیدا کند. در چنین شرایطی، دانستن زمان دقیق این رویدادها می‌تواند مرز میان یک معامله سودآور یا پشیمان‌کننده باشد.

اینجاست که تقویم اقتصادی به عنوان یک ابزار به کمک شما می‌آید. ابزاری که تمام اتفاقات مهم اقتصادی و مالی جهان را در یک جدول زمانی مشخص نمایش می‌دهد و به شما کمک می‌کند همیشه چند قدم جلوتر از بازار باشید. اگر می‌خواهید بدانید تقویم اقتصادی دقیقا چیست، چه اجزایی دارد و چطور باید از آن استفاده کنید، این مطلب را از دست ندهید.

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست؟

یک لیست زمان‌بندی‌شده از اعلامیه‌های اقتصادی، داده‌های کلان، سخنرانی‌های مقامات مالی و انتشار شاخص‌های اقتصادی مثل نرخ بهره، تورم، بیکاری، تولید ناخالص داخلی و … است. علاوه بر این معمولاً زمان بیانیه های بانک مرکزی، سخنرانی های سیاست گذاران پولی و انتخابات را فهرست می کند.

بیشتر تقویم های اقتصادی منتشر شده شامل نوع داده مثل نرخ بیکاری، نتیجه قبلی که منتشر شده بود و انتظارات اجماع بازار برای نتیجه آتی می شوند. باید توجه داشت که نوع انتشار به طور کلی بسته به اینکه چه تاثیری می تواند داشته باشد؛ بصورت زیاد، متوسط، کم یا بدون تاثیر، کد گذاری می شود.

برای مثال، تصور کنید بانک مرکزی اروپا (ECB) قرار است درباره نرخ بهره (Interest Rate) جلسه برگزار کند. این تصمیم می‌تواند ارزش یورو را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. اگر شما معامله‌گر بازار فارکس باشید و این تاریخ را ندانید، ممکن است در میانه یک معامله ناگهان با نوسانی شدید روبه‌رو شوید و فرصت مدیریت آن را از دست بدهید. اما وقتی به تقویم اقتصادی نگاه می‌کنید، می‌بینید که این رویداد دقیقا چه روز و ساعتی اتفاق می‌افتد و می‌توانید از قبل برایش برنامه‌ریزی کنید.

تقویم اقتصادی نه فقط برای معامله‌گران حرفه‌ای، بلکه برای هر فردی که در بازارهای مالی فعالیت می‌کند (از بورس و فارکس گرفته تا ارزهای دیجیتال) یک ابزار ضروری است. حتی سرمایه‌گذاران بلندمدت هم با نگاه به این تقویم می‌توانند تصمیم‌های دقیق‌تری برای مدیریت پرتفوی خود بگیرند.

اگر انتشار داده اقتصادی تأثیر کمی داشته باشد، آنگاه جفت ارز حرکتی نداشته و یا واکنشی جزیی نسبت به نتیجه از خود نشان خواهد داد. اما اگر در رویدادی با تأثیر متوسط، نتیجه نهایی با چیزی که انتظار می رفت خیلی تفاوت داشته باشد، باعث می شود جفت ارز به میزان بیشتری تغییر کند. زمانی که انتشار داده ها به طور قابل توجهی بیشتر یا کمتر از نتیجه مورد انتظار بازار باشند، به خصوص زمانی که صحبت از داده هایی با تأثیر بالا باشد، جفت ارز مرتبط تمایل بیشتری به حرکت دارد و بازار نوسانات قابل توجهی را در این فرآیند تجربه می کند.

چرا تقویم اقتصادی مهم است؟

  • تقویم اقتصادی مانند یک نقشه راه است که مسیر حرکت بازارها را روشن‌تر می‌کند و شما را از غافلگیری‌های ناگهانی نجات می‌دهد. به این ترتیب شما می‌توانید تصمیمات معاملاتی خودتان را بر پایه اطلاعات موثق بگیرید.
  • انتشار داده‌های اقتصادی می‌تواند باعث نوسانات شدید در بازارهای مالی شود. برای مثال، اگر نرخ تورم بالاتر از حد انتظار اعلام شود، سرمایه‌گذاران انتظار افزایش نرخ بهره خواهند داشت و همین موضوع می‌تواند بازار سهام یا ارزهای دیجیتال را تحت تاثیر قرار دهد.
  • بدون تقویم اقتصادی، بسیاری از تصمیم‌ها بر اساس حدس و گمان گرفته می‌شود. معامله‌گرانی که فقط با تحلیل تکنیکال کار می‌کنند، ممکن است در لحظه انتشار یک خبر بزرگ، گرفتار نوسانات غیرمنتظره بازار شوند. در حالی‌که کسی که تقویم اقتصادی را دنبال می‌کند، می‌داند چه زمانی باید محتاط‌تر باشد یا حتی برای شکار فرصت‌های جدید آماده شود.
  • یکی از مهم‌ترین مزیت‌های تقویم اقتصادی، مدیریت ریسک است. اگر قبل از انتشار یک داده مهم پوزیشن باز دارید، می‌توانید حجم معاملات خود را کاهش دهید، حد ضرر تنظیم کنید یا حتی معامله را ببندید تا از ضررهای سنگین جلوگیری شود.
  • استفاده از تقویم اقتصادی به شما امکان می‌دهد استراتژی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت خود را بر اساس داده‌های واقعی طراحی کنید. به این ترتیب، معاملات شما نظم بیشتری پیدا می‌کند و احتمال موفقیت بالاتر می‌رود.
  • بسیاری از ضررها به دلیل تصمیمات عجولانه و احساسی اتفاق می‌افتد. وقتی بدانید چه چیزی در راه است، آرامش بیشتری خواهید داشت و کمتر اسیر ترس یا طمع می‌شوید.

اجزای اصلی یک تقویم اقتصادی

وقتی وارد یک تقویم اقتصادی مثل Trading Economics یا Investing.com می‌شوید، در نگاه اول ممکن است جدول شلوغی ببینید که پر از عدد و کلمه است. اما اگر بدانید هر ستون چه معنایی دارد، کار با آن بسیار ساده خواهد شد. در ادامه تک‌تک اجزای اصلی این جدول که از وب‌سایت تریدینگ اکونومیکس آورده شده را توضیح می‌دهیم.

Economic Calendar
All events, interest rate, prices & inflation, labour market, GDP growth, foreign trade, government, business confidence, consumer sentiment, housing market.

در قسمت بالای جدول بخشی برای فیلتر کردن نتایج آورده شده است. گزینه «Recent» فیلتری برای نشان دادن رویدادهای اخیر است و فقط موارد نزدیک به زمان فعلی را نشان می‌دهد. اگر می‌خواهید مثلا رویدادهای اقتصادی چند ماه دیگر را ببینید کافی است این فیلتر را تغییر دهید.

با استفاده از گزینه «Impact» شما می‌توانید این رویدادهای اقتصادی را بر اساس سطح اهمیت آن ها دسته‌بندی کنید. تریدینگ اکونومیکس سه دسته‌بندی دارد. رویدادهای یک ستاره، دو ستاره و سه ستاره که طبیعتا اهمیت آن ها بر اساس تعداد ستاره افزایش می‌یابد.

قسمت «Countries» امکان فیلتر کردن بر اساس کشور یا اقتصاد موردنظر را فراهم می‌کند. مثلا اگر قصد دارید فقط شاخص‌های اقصتادی کلان آمریکا را ببینید، کافی است روی این گزینه کلیک کرده و «United States» را انتخاب کنید.

فیلتر «Category» دسته‌بندی رویدادها را نمایش می‌دهد. مثلا شما می‌توانید در این فیلتر گزینه «Prices & Inflation» را انتخاب کرده و فقط داده‌های تورمی را مشاهده کنید.

بخش «UTC +3:30» نیز برای تعیین منطقه زمانی است. شما می‌توانید منطقه زمانی خودتان (تهران-ایران) را تنظیم کنید تا ببینید دقیقا رویداد موردنظرتان در چه ساعتی به وقت ایران رخ می‌دهد.

  • تاریخ و ساعت

اولین چیزی که در تقویم اقتصادی به چشم می‌آید، ستون زمان انتشار است. در این بخش دقیقا مشخص می‌شود که هر رویداد چه روز و ساعتی منتشر خواهد شد. اهمیت این قسمت بسیار بالاست، چون بازارها معمولا درست در همان لحظه انتشار خبر واکنش نشان می‌دهند. مثلا اگر در ساعت ۴:۰۰ صبح «شاخص اعتماد مصرف‌کننده استرالیا» منتشر شود، معامله‌گران بازار فارکس در همان دقیقه باید آماده واکنش باشند.

همانطور که گفتیم، ساعت تقویم معمولا بر اساس منطقه زمانی قابل تغییر است. مثلا شما می‌توانید آن را روی «تهران (UTC+3:30)» تنظیم کنید تا دقیقاً با ساعت محلی خودتان هماهنگ باشد.

  • کشور

در ستون بعدی، پرچم و کد کشور (مثلاً GB = بریتانیا، AU = استرالیا، MX = مکزیک) قرار دارد که نشان می‌دهد داده متعلق به کدام اقتصاد است. گاهی اوقات هم رویدادها مربوط به یک بلوک منطقه‌ای خاص مثلا اروپا (EA = Euro Area) هستند. در این صورت آن داده را باید به عنوان یک شاخص منطقه‌ای و نه مربوط به یک کشور واحد تفسیر کرد.

  • عنوان رویداد

این ستون عنوان خبر یا شاخص اقتصادی را نشان می‌دهد. گاهی هم کنار این عنوان، مخفف ماه میلادی (مثل AUG، SEP) دیده می‌شود که نشان می‌دهد داده مربوط به کدام ماه است. شناخت هر شاخص اهمیت زیادی دارد، چون هرکدام اثر متفاوتی روی بازار می‌گذارند.

اما نکته مهم اینجاست که همه رویدادها عددی و آماری نیستند. بعضی از آن ها بیشتر کیفی هستند و باید با توجه به ماهیتشان تفسیر شوند. برای درک بهتر، به چند نمونه نگاه کنیم:

  • شاخص‌های آماری (عدد‌محور)

مثل نرخ بیکاری (Unemployment Rate)، شاخص قیمت مصرف کننده (CPI)، یا تولید ناخالص داخلی (GDP). اینها همیشه یک عدد مشخص دارند که می‌توان آن را با مقدار قبلی و پیش‌بینی بازار مقایسه کرد.

  • سخنرانی‌ها (Speech)

مثلا «سخنرانی رئیس فدرال رزرو». این نوع رویداد عدد ندارد، بلکه مهم محتوای صحبت‌هاست. اگر لحن سخنران به سمت سیاست انقباضی (افزایش نرخ بهره) باشد، بازار واکنش منفی به دارایی‌های پرریسک نشان می‌دهد. اگر لحن انبساطی باشد، می‌تواند باعث رشد بازار سهام یا ارزهای دیجیتال شود.

  • حراج اوراق (Auction)

مثل «حراج اوراق ۱۰ ساله آمریکا» یا «حراج اوراق خزانه ژاپن». اینجا اعداد مربوط به بازده (Yield) یا حجم اوراق فروخته‌شده اهمیت دارند. بالا رفتن بازده معمولا نشانه افزایش هزینه استقراض دولت و احتمال بالا رفتن نرخ بهره است.

  • شاخص‌های نظرسنجی و اعتماد (Survey/Confidence Index)

مثل «شاخص اعتماد مصرف‌کننده» یا «شاخص مدیران خرید (PMI)». اینها با پرسش‌نامه از فعالان اقتصادی یا مصرف‌کنندگان تهیه می‌شوند و بازتاب‌دهنده چشم‌انداز آینده هستند.

ستون Previous نشان‌دهنده نتیجه گزارش قبلی است. مثلا اگر شاخص بیکاری ماه گذشته ۸٪ بوده، این عدد در ستون Previous نمایش داده می‌شود. این بخش برای مقایسه روند بسیار مهم است، چون بازار همیشه تغییرات نسبت به گذشته را در نظر می‌گیرد.

در قسمت (Consensus / Forecast) دو ستون پیش‌بینی تحلیلگران و اقتصاددانان درباره آن شاخص یا داده اقتصادی آورده می‌شود. اما چه تفاوتی با هم دارند؟

Consensus یا اجماع در واقع میانگین پیش‌بینی جمعی تحلیلگران، اقتصاددان‌ها و موسسات مالی است. یعنی چندین منبع معتبر پیش‌بینی خود را درباره یک شاخص اعلام می‌کنند و تقویم اقتصادی میانگین یا اجماع آنها را نمایش می‌دهد.

Forecast گاهی به همان معنی Consensus به کار می‌رود، اما در بعضی تقویم‌ها (مثل Trading Economics) یک تفاوت کوچک دارد:

  • Forecast معمولاً پیش‌بینی اختصاصی خود سایت یا موسسه منتشرکننده تقویم است.
  • در حالی که Consensus نماینده پیش‌بینی کلی بازار و تحلیل‌گران مختلف است.

در ستون (Actual) مقدار واقعی در لحظه انتشار خبر به‌روزرسانی می‌شود و عدد واقعی گزارش را نشان می‌دهد. در حقیقت، مهم‌ترین بخش برای معامله‌گران همین ستون است، چون مستقیما رفتار بازار را شکل می‌دهد.

بعضی تقویم‌ها مثل Trading Economics در کنار هر شاخص نمودارهای کوچکی نمایش می‌دهند. این نمودار روند تاریخی آن شاخص را نشان می‌دهد (مثلا تغییرات نرخ بیکاری در چند ماه گذشته). با نگاه سریع به این بخش می‌توانید متوجه شوید وضعیت در حال بهبود یا بدتر شدن است.

Economic Calendar
Economic Calendar

طبق ستون اول متوجه می‌شویم که شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) آمریکا ساعت ۴ بعد از ظهر به وقت محلی منتشر می‌شود. به طور کلی، شاخص‌های اقتصادی را می‌توان در بازه زمانی‌های مختلفی ارزیابی کرد. منظور از MoM بازه زمانی ماهانه است و YoY تغییرات کل یک سال نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد.

در سطر اول که مربوط به شاخص PPI اصلی در بازه ماهانه است، می‌بینیم که مقدار قبلی ۰.۹٪ ثبت شده است. این یعنی در ماه گذشته قیمت تولیدکننده‌ها نسبت به ماه ماقبلش ۰.۹٪ افزایش داشته است. در ستون Forecast پیش‌بینی تریدینگ اکونومیکس برای این ماه ۰.۳٪ است و Consensus که میانگین پیش‌بینی اقتصاددانان و تحلیلگران مختلف را نشان می‌دهد ۰.۴٪ ثبت شده است. مقدار Actual یا واقعی هم هنوز منتشر نشده و به همین دلیل این ستون خالی مانده و در لحظه انتشار شاخص پر می‌شود.

چطور از تقویم اقتصادی استفاده کنیم؟

این بخش مهم‌ترین قسمت مقاله است، چون فقط دانستن اینکه رویدادها چه زمانی هستند کافی نیست؛ باید بدانید چطور از این اطلاعات استفاده کنید.

  • برنامه‌ریزی هفتگی: در ابتدای هفته به تقویم اقتصادی نگاه کنید و رویدادهای مهم (مثل NFP یا تصمیم نرخ بهره) را علامت بزنید. این کار به شما کمک می‌کند از قبل آماده باشید.
  • ترکیب با تحلیل تکنیکال: اگر می‌بینید یک خبر مهم نزدیک است، سطوح حمایت و مقاومت نمودار را بررسی کنید. مثلا اگر خبر منفی بیاید و بازار به حمایت نزدیک باشد، احتمال شکستن حمایت بیشتر می‌شود.
  • استراتژی معاملاتی متناسب با خبر: بعضی معامله‌گران قبل از انتشار خبر، از بازار خارج می‌شوند تا ریسک نکنند. برخی دیگر ترجیح می‌دهند منتظر بمانند و پس از انتشار داده و مشخص شدن جهت بازار وارد معامله شوند.
  • مدیریت حجم و حد ضرر: در زمان‌هایی که احتمال نوسان شدید وجود دارد، بهتر است حجم معامله کمتر شود یا حد ضرر نزدیک‌تر قرار بگیرد.
  • ثبت تجربه‌ها: بهترین راه برای یادگیری استفاده از تقویم اقتصادی، تجربه شخصی است. بعد از هر رویداد مهم یادداشت کنید بازار چگونه واکنش نشان داد و استراتژی شما چقدر موفق بود.

تقویم اقتصادی را از کجا ببینیم؟

امروزه ده‌ها وب‌سایت معتبر وجود دارد که تقویم اقتصادی رایگان و به‌روزی ارائه می‌دهند. برخی از بهترین منابع عبارت‌اند از:

  • Trading Economics: همه رویدادها، نرخ بهره، قیمت‌ها و تورم، بازار کار، رشد تولید ناخالص داخلی، تجارت خارجی، دولت، اعتماد تجاری، احساسات مصرف‌کننده، بازار مسکن.
  • Investing.com: تقویم اقتصادی همزمان با اعلام رویدادهای اقتصادی، شاخص‌ها را دریافت کنید و تأثیر فوری آنها بر بازار جهانی را مشاهده کنید – از جمله رویدادهای قبلی، …
  • Forex Factory: با تقویم اقتصادی فارکس محور، رویدادهای تأثیرگذار بر بازار را خیلی قبل از وقوع پیش‌بینی کنید.
  • TradingView: تقویم اقتصادی آخرین و رویدادهای اقتصادی آینده را نشان می‌دهد که می‌توانند بر دارایی‌ها، مناطق و بازارهای جهانی خاصی تأثیر بگذارند.
  • FXStreet: تقویم اقتصادی لحظه‌ای، رویدادها و شاخص‌های اقتصادی سراسر جهان را پوشش می‌دهد.
  • MyFxBook: تقویم اقتصادی به صورت آنی که تمام رویدادها و اطلاعیه‌های اقتصادی را پوشش می‌دهد. مقادیر تاریخی، قبلی، اجماعی و واقعی هر شاخص را مشاهده کنید.

همچنین بروکرهای فارکس هم معمولاً تقویم اقتصادی روی سایت خود دارند.

در انتها

تقویم اقتصادی مثل یک “برنامه‌ریزی خبری” برای بازار است. اگر به آن توجه نکنید، ممکن است در لحظه انتشار اخبار مهم با حرکت‌های ناگهانی و شدید قیمت غافلگیر شوید. استفاده درست از آن کمک می‌کند ریسک معاملات را مدیریت کنید و حتی فرصت‌های سودآور پیدا کنید. در دنیایی که ثانیه‌ها حرف اول را می‌زنند، اطلاع از آنچه در راه است، برگ برنده شماست. با استفاده منظم از این ابزار، دیگر از نوسانات ناگهانی غافلگیر نخواهید شد و می‌توانید با اطمینان بیشتری برای آینده سرمایه‌گذاری خود برنامه‌ریزی کنید.

به یاد داشته باشید، موفقیت در بازارهای مالی تنها به تحلیل نمودارها محدود نمی‌شود. تسلط بر اطلاعات و درک وقایع کلان اقتصادی، مکمل تحلیل تکنیکال است و شما را در مسیری قرار می‌دهد که به جای دنبال کردن بازار، آن را پیش‌بینی کنید. به همین خاطر توصیه می‌کنیم که از همین امروز، استفاده از تقویم اقتصادی را به یکی از عادت‌های معاملاتی خود تبدیل کنید.

سودآوری و معامله گری بصورت مداوم در بازار می تواند بسیار چالش برانگیز باشد، و واقعیت مسلم این است که اکثر معامله گران خرد معمولا پول خود را در این بازار از دست می دهند. با این وجود، با یک برنامه معاملاتی جامع، ابزارهای مناسب و دانش کافی از بازار ارز، شانس موفقیت شما به عنوان یک معامله گر به میزان قابل توجهی افزایش می یابد.

ادامه مطلب
تبلیغات
اخبار4 روز پیش

استارک ور (StarkWare) تأیید کل تاریخچه بلاکچین با ۱ مگابایت حجم ممکن ساخت!

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟
آموزش4 روز پیش

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

ارتقای آلپنگلو (Alpenglow) در سولانا تأیید شد؛ تراکنش‌ها بزودی با سرعت اینترنت نهایی می‌شوند
اخبار2 هفته پیش

ارتقای آلپنگلو (Alpenglow) در سولانا تأیید شد؛ تراکنش‌ها بزودی با سرعت اینترنت نهایی می‌شوند

تراست ولت امکان معامله سهام های توکنیزه را برای کاربران فعال کرد
اخبار2 هفته پیش

تراست ولت امکان معامله سهام های توکنیزه (RWA) را برای کاربران فعال کرد

آموزش3 هفته پیش

اندیکاتور ATR چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟

۹ عادت مالی که افراد منظم را به ثبات و آزادی مالی می‌رساند
بلاکتوپیا3 ماه پیش

۹ عادت مالی که افراد منظم را به ثبات و آزادی مالی می‌رساند

اخبار3 ماه پیش

کاناری کپیتال برای ETF اینجکتیو (INJ) ثبت‌نام کرد

کاردینال؛ اولین پروتکل دیفای بیت کوین بر بستر کاردانو
اخبار3 ماه پیش

کاردینال؛ اولین پروتکل دیفای بیت کوین بر بستر کاردانو

هر اونس چند گرم طلای ۱۸ عیار است؟ تبدیل ساده انس به گرم طلا
بلاکتوپیا3 ماه پیش

هر اونس چند گرم طلای ۱۸ عیار است؟ تبدیل ساده انس به گرم طلا

آیا تحلیل تکنیکال به‌تنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟
آموزش3 ماه پیش

آیا تحلیل تکنیکال به‌تنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟

کوین‌بیس توکن اتنا (ENA) را به رودمپ خود اضافه کرد
اخبار3 ماه پیش

کوین‌بیس توکن اتنا (ENA) را به رودمپ خود اضافه کرد

در ۲ ماه اخیر بیش از ۱۰٪ پروژه‌ها ناپدید شده‌اند!
اخبار3 ماه پیش

در ۲ ماه اخیر بیش از ۱۰٪ پروژه‌ها ناپدید شده‌اند!

برترین ها