آموزش
سوگیری یا بایاس (Bias) در معامله گری چیست و انواع آن
سوگیری (Bias) در معاملات یک نوع آمادگی یا بینش در بازارهای مالی است که به موجب آن، معامله گران نسبت به وقوع یک نتیجه معین در مقایسه با سایر گزینه های جایگزین، احتمال بیشتری قائل می شوند.
آیا تا به حال واژه سوگیری (Bias) را شنیده اید؟ سوگیری در معاملات خود را تجربه کرده اید؟ مغز انسان یک ماشین جذاب است. این ماشین به ما امکان می دهد بسیاری از کارها را بدون اینکه به آن ها فکر کنیم، انجام دهیم. شما می توانید رانندگی کنید، در مورد یک موضوع پیچیده با تلفن صحبت کنید، ساندویچ بخورید و به فرزندتان که روی صندلی عقب نشسته است، نگاه کنید. همه این کارها را به صورت کاملا غیر ارادی انجام می دهید. بدون اینکه در مورد چگونگی انجام آن ها فکر کنید.
این فقط به این دلیل امکان پذیر است که مغز ما از میانبرهایی (Shortcuts) برای پردازش خودکار داده ها و اطلاعات استفاده می کند. متاسفانه استفاده از این میانبرها همیشه به نفع ما نیستند، به خصوص وقتی که صحبت از تجارت و سرمایه گذاری می شود، ما به یک مهارت و طرز تفکر متفاوت نیاز داریم.
سوگیری (Bias) در معامله گری چیست؟
قبل از تعریف سوگیری و توجه به انواع سوگیری در معاملات بهتر است به لغت Bias بپردازیم. نزدیکترین واژه برای ترجمه این کلمه مایل بودن و تمایل داشتن است. درست مانند ستونی که به صورت قائم نصب نشده و به یک سمت، مایل است.
سوگیری واژه ای است که در ادبیات علمی و تحقیقی، برای این کلمه انتخاب شده و رواج یافته است.
با وجود واضح بودن مفهوم سوگیری، به دلیل تنوعی که در تعریف سوگیری وجود دارد، به سادگی نمی توان به یک تعریف واحد دست یافت. اما لااقل این مسئله در مورد سوگیری، مورد اتفاق نظر است که:
“سوگیری یا بایاس (Bias)، به معنای خنثی نبودن نسبت به یک پدیده، رویداد، باور و یا ارزش است”
سوگیری در معاملات یک نوع آمادگی یا بینش در بازارهای مالی است که به موجب آن، معامله گران نسبت به وقوع یک نتیجه معین در مقایسه با سایر گزینه های جایگزین، احتمال بیشتری قائل می شوند.
سوگیری در معاملات معمولا توسط عوامل فاندامنتال یا تکنیکال تعیین می شود که هر کدام با رویکردی خاص، رفتار بازار را توضیح می دهند. این مفهوم اغلب با روند بازار که به صورت روند صعودی یا نزولی تعریف می شود، در ارتباط است.
“این ماهیت ابتکار عمل شهودی ما است که وقتی با یک سوال دشوار روبرو می شویم، معمولا راحت ترین جواب را انتخاب می کنیم، بدون اینکه به جایگزین ها فکر کنیم”
دنیل کانمن (Daniel Kahneman)
نظرسنجی: کدام نوع سوگیری ها بیشتر بر تصمیمات سرمایه گذاری تأثیر می گذارد؟
چرا معامله گران به سوگیری نیاز دارند؟
معامله گران برای اینکه تصمیمات معاملاتی خود را متناسب با استراتژی معاملاتی خاص خود اتخاذ کنند، نیاز به سوگیری دارند. هدف نهایی این است که برای سرمایه خود، تصمیمات خوبی بگیریم. در مورد هر معامله باید تصمیمات زیادی اتخاذ شود که می تواند روندی طاقت فرسا باشد و اغلب نیز منجر به خطا می شوند.
به عنوان مثال، یک تاجر باید تعیین کند که کدام دارایی را معامله کند، چه زمانی وارد معامله شود، چه مدت معامله را ادامه دهد، چه زمان خارج شود و به چه میزان معامله کند. تصمیمات زیاد دیگری نیز وجود دارند، به عنوان مثال این که آیا حد ضرر خود را جابجا کنم، آیا سودهای جزئی را بگیرم و خارج شوم؟ و…
در دنیای معامله گری، یک معامله گر تازه کار، اغلب در میان پتانسیل سودآوری و احتمال ضرر، سرگردان است.
این افراد تجربه کافی برای مقاومت در برابر احساسات خود را ندارند. در واقع آن ها از اعتماد به نفس و توانایی در کنترل نتایج مثبت معامله خود برخوردار نیستند. در نتیجه، آن ها اجازه می دهند وقایع دیگر، مانند نتایج حساب به طرز نامناسبی بر احساساتشان تاثیر بگذارد. اگر سعی کنیم پارامترهای اولیه و ساده زیر را بررسی کنیم، می توانیم به سوگیری در معاملات خود، جهت بهتری بدهیم.
باید در چه بازاری معامله کرد؟
پاسخ به این سوال اغلب برای معامله گران تازه کار گیج کننده است. معامله گران غالبا به سمت بازارهای محبوبی گرایش پیدا می کنند که فرصت های معاملاتی مناسبی فراهم نمی کنند. برای اینکه بدانید در چه بازاری باید معامله کنید ابتدا باید استراتژی معاملاتی خاص خود را شناسایی کرده و بازار مناسب با آن را پیدا کنید.
در کدام جهت معامله کنم؟ چه موقع وارد و چه موقع خارج شویم؟
معاملات در بازارهای مالی با توجه به انواع سبک های تحلیلی مختلف انجام می شود. جهت معامله معمولا با روند بازار مرتبط است که آن هم به استراتژی معاملاتی شما مربوط است. جهت معامله می تواند با توجه به نشانه های روند کوتاه مدت و بلند مدت تعیین شود.
نقاط ورود و خروج با توجه به سبک معاملاتی شما، متفاومت است. مانند استفاده از اندیکاتورهای تکنیکال نظیر میانگین های متحرک و یا از طریق بریک اوت (Breakout) ها. معامله گران ممکن است از یک استراتژی و یا ترکیبی از آن ها بدین منظور استفاده کنند.
حجم معامله چقدر باشد؟
تعیین حجم معامله برای هر استراتژی معاملاتی ضروری است. معامله گران تازه کار اغلب از این جنبه استراتژی ها غافل می شوند و با حجم های غیر منطقی معامله می کنند. حجم معامله باید با توجه به اندازه و میزان بالانس حساب معاملاتی شما تعیین شود.
سوگیری تأییدی (Confirmation Bias) چیست؟
سوگیری تأییدی (Confirmation bias)، فیلتر روان شناختی است که منجر می شود افراد اطلاعات را طوری تفسیر کنند که عقیده آن ها را اثبات کند و یا حداقل طوری اطلاعات را تفسیر کنند که آن ها عقیده دارند، درست است یا در آینده آن اتفاق رخ می دهد.
سوگیری تأییدی، یک نوع سوگیری در معاملات است و روش غلطی برای استفاده از منطق برای رسیدن به حقیقت است. وقتی فردی از این روش فکری و سوگیری استفاده می کند، در واقع تنها اطلاعاتی را تایید می کند که هم راستا با عقاید وی باشد. زمانی که تحت چنین سوگیری عمل کنید، تمام اطلاعات را از روشی که اعتقادات از پیش تعیین شده سیستم اعتقادی شما تایید کند، تفسیر می کنید.
زمانی که چیزهای زیادی در سیستم اعتقادی شما مثل پول، خانواده، مذهب، سیاست، ورزش و یا غرور در خطر باشد، سوگیری تاییدی به قوی ترین میزان خود می رسد. دفاع از سیستم اعتقادی، از طریق تفسیر اطلاعات جدید زمانی با احساسات آغشته می شود که کسی نخواهد به اشتباه خود پی ببرد.
افراد می توانند، هر داده و نشانه را تنها با تمرکز بر مواردی که موضع آن ها را تایید کند و نادیده گرفتن مواردی که می تواند غلط بودن موضع آن ها را اثبات کند، تفسیر کنند.
فردی با سوگیری تأییدی که اگر به اندازه کافی قوی باشد، ممکن است از لحاظ شناختی نسبت به حقایقی که می توانند اثبات کنند اعتقاد آن ها غلط است، کور باشد. دو فرد با سوگیری مخالف هم به دلیل فیلتر اطلاعاتی شان، می توانند شواهد یکسان را طوری تفسیر کنند که تاکیدی بر نظرات خود باشد.
سوگیری می تواند منجر شود، افراد همبستگی در رویدادها و اطلاعاتی که کاملا تصادفی هستند را طوری ببینند که پشتیبان اعتقادشان باشد.
چگونه سوگیری های روان شناختی، تصمیمات ما را تحت تأثیر قرار می دهند؟
همانطور که گفته شد، سوگیری در معاملات الزاما به نتایج سودآور منتهی نمی شوند. تفکر و تصمیم گیری غیر ارادی، از طریق سوگیری های روان شناختی (Psychological biases) انجام می شود. در اینجا فهرستی از ۱۶ سوگیری روان شناختی متداول و نحوه تأثیر گذاری آن ها بر تصمیمات معاملاتی، آورده شده است.
سوگیری چگونه معامله گران را تحت تأثیر قرار می دهد؟
- دسترس پذیری (Availability)
در این نوع سوگیری افراد احتمال وقوع یک رویداد را بر اساس سهولت یادآوری آن تخمین می زنند. معامله گران بیش از حد بر معاملات اخیر خود تاکید می کنند و اجازه می دهند نتایج اخیر بر تصمیمات معاملاتی آن ها تاثیر بگذارد. پس از ضرر، معامله گران معمولا می ترسند یا سعی می کنند به نقطه سر به سری برسند. هر دو حالت روانی به سرعت منجر به یک معامله بد می شود.
پس از یک معامله سودآور، بسیاری از معامله گران اعتماد به نفس بیش از حد پیدا کرده و معاملات پر ریسکی انجام می دهند.
شما باید به چگونگی واکنش روان شناختی به نتایج اخیر معاملات خود توجه کنید و معاملات خود را آگاهانه انجام دهید.
- اثر رقیق سازی (Dilution effect)
در این نوع سوگیری داده های بی ربط، سایر اطلاعات مرتبط را تضعیف می کند. استفاده از ابزارهای زیاد در تحلیل قیمت می تواند اهمیت محرک های اصلی را در فرآیند تصمیم گیری تضعیف کند.
شما نباید از ابزارهای زیاد برای تصمیم گیری استفاده کنید چرا که احتمال ایجاد سیگنال های متضاد افزایش می یابد.
- مغالطه قمار باز (Gambler’s fallacy)
در این نوع سوگیری مردم معتقدند احتمالات در کوتاه مدت یکدیگر را خنثی می کنند. معامله گران مفهوم احتمالات تصادفی را بد تعبیر می کنند و معتقدند پس از سه معامله از دست رفته، احتمال برنده شدن وجود دارد. در حالیکه نتایج رخدادهای مستقل از هم، کاملا تصادفی است و احتمالات بر اساس نتایج گذشته تغییر نمی کند.
حتی پس از ۱۰ معامله ضرر ده، یازدهمین معامله همچنان به احتمال ۵۰ درصد موفق خواهد بود.
- لنگر انداختن (Anchoring)
در این نوع سوگیری اهمیت بیش از اندازه برای اولین اطلاعات در دسترس، در فرآیند تصمیم گیری مورد استفاده قرار می گیرد. معامله گران پس از ورود به معامله، تحلیل خود را بر اساس قیمت ورود تنظیم می کنند و توجهی به تایم فریم های بالاتر نداشته و تصویر کلان نمودار را در نظر نمی گیرند.
قبل از اینکه وارد معامله شوید، همیشه باید یک برنامه داشته باشید.
- عدم حساسیت به اندازه نمونه (Insensitivity to sample size)
در این نوع سوگیری اهمیت تعداد نمونه ها برای تصمیم گیری دست کم گرفته می شود. معامله گران غالبا بر اساس چند معامله در مورد صحت سیستم معاملاتی خود نتیجه گیری می کنند و یا پس از تنها چند معامله بازنده، پارامترها را تغییر می دهند.
حجم نمونه مناسب برای تغییر روش معاملاتی حداقل ۵۰ تا ۱۰۰ معامله است.
قبل از رسیدن به این تعداد، تغییری در رویکرد معاملاتی خود ایجاد نکنید.
مطمئن شوید از همان قوانین پیروی می کنید تا تصویری دقیق از معاملات بر اساس این تعداد نمونه، به دست آید.
- ترس از سرایت (Contagion heuristic)
در این نوع سوگیری مردم از تماس با اشیائی که تصور می کنند قبلا آلوده شده است، اجتناب می کنند. بعضی معامله گران پس از یک ضرر بزرگ، در معامله یک ابزار مالی (مثلاً معامله طلا)، دیگر حاضر به معامله آن ابزار مالی نمی شوند و به نوعی از آن بازار خارج می شوند.
- واپس نگری (Hindsight)
در این نوع سوگیری ما رخدادهایی را که قبلا اتفاق افتاده اند، نسبت به آنچه واقعا وجود دارد محتمل تر می دانیم. به معاملات گذشته خود بازگردید و به دنبال دلیلی بگردید که منجر به شکست معامله شما شده است.
اندیکاتورها و تنظیمات خود را پس از زیان تغییر ندهید. بپذیرید که ضرر کردن طبیعی است و همیشه برنامه معاملاتی خود را دنبال کنید.
- مغالطه دست گرم (Hot-hand fallacy)
در این نوع سوگیری در یک رویداد تصادفی پس از چند نتیجه موفقیت آمیز، فکر می کنیم که احتمال موفقیت افزایش می یابد. معامله گران بر این باورند که به محض این که چند معامله موفق داشتند، همه چیز راحت تر شده و آن ها می توانند حرکت بعدی بازار را «احساس» کنند.
لازم به ذکر نیست که این تفکر چقدر اشتباه است و رویدادهای تصادفی، مستقل از نتایج قبلی هستند.
- قاعده اوج و حضیض (Peak–end rule)
در این نوع سوگیری افراد بر اساس احساسی که در اوج دارند وقایع را قضاوت می کنند. معامله گران به یک معامله زیان ده نگاه کرده و به تنها چیزی که فکر می کنند اینست که حداکثر چقدر می توانستند از این معامله سود کسب کنند، اما به اشتباه هایی که در نهایت منجر به ضرر در این معامله شد، توجه نمی کنند.
تمرکز خود را بر روی معامله از دست ندهید و همواره پیش از ورود به یک معامله، برای مدیریت و نقطه خروج، برنامه داشته باشید.
- شبیه سازی (Simulation heuristic)
شکست، وقتی تنها یک قدم تا پیروزی مانده، بسیار دردناکتر است. معامله ای که با تفاوت کمی به هدف نمی رسد و یا با سود کمی بسته می شود معمولا نسبت به سایر معاملات بدتر تلقی می شوند.
باید یاد بگیرید که نتیجه از کنترل شما خارج است و نمی توانید بر حرکت قیمت تاثیر بگذارید. تنها کاری که می توانید کنید این است که چارچوب معاملاتی خود را مدیریت کنید.
- اثبات اجتماعی (Social proof)
افراد هنگامی که مطمئن نیستند در حال انجام چه کاری هستند، به دنبال روشی می روند که دیگران انجام داده اند. معامله گران غالبا وقتی نمی دانند چه کاری انجام می دهند، به سراغ معامله گران دیگر می روند تا از آن ها مشاوره بگیرند. این اتفاق حتی زمانی که استراتژی دو معامله گر کاملا با یکدیگر متفاوت است نیز رخ می دهد.
شما باید مسئولیت کارهای خود را بر عهده بگیرید. در بازارهای مالی هیچ نظر صحیح یا غلطی وجود ندارد. به تنها چیزی که می توانید اعتماد کنید برنامه معاملاتی خودتان است.
- چارچوب بندی (Framing)
افراد بر اساس شکل ارائه یک موضوع، تصمیم گیری می کنند. کسب سود بسیار شیرین تر از ضرر است. کسب سود کم اما سریع، بهتر از انتظار کشیدن برای بدست آوردن سود بزرگتر احتمالی در آینده است.
معامله گران معاملات سودآور را خیلی زود می بندند، چرا که تصور می کنند سود مطمئن فعلی از سود بالقوه آتی ارزش بیشتری دارد.
زود بستن معامله برنده یکی از مشکلات مرسوم در معامله گران است. اگر نمی توانید بر این مشکل غلبه کنید، بهتر است روند حرکت قیمت را نگاه نکنید.
- هزینه غرق شدن (Sunk cost)
افراد گاهی تنها به این دلیل روی چیزی سرمایه گذاری می کنند، که قبلا نیز روی آن سرمایه گذاری کرده اند. بسیاری از معامله گران تصور می کنند، افزودن به حجم معامله ای که در حال حاضر در ضرر می باشد و در واقع عملا از دست رفته است، می توانند سود کلانی کسب کرده و در واقع یک ضرر کوچک را به یک سود بزرگ تبدیل کنند. در حالی که این کار سریعترین راه برای تبدیل یک ضرر کوچک به یک ضرر هنگفت و شاید از دست دادن کل حساب است.
شما باید قبل از ورود به معامله حد ضرر خود را مشخص کرده و به محض رسیدن به آن معامله را ببندید.
- تاییدیه (Confirmation)
تنها به دنبال اطلاعاتی می گردید که باورها و ایده های شما را تایید کند. معامله گرانی که تنها به دنبال تایید روش معاملاتی خود می گردند ممکن است درگیر توجیهات کاذب شوند و دلایلی که می تواند منجر به زیان آن ها شود را نبینند.
باید تا جایی که می توانید بدون سوگیری تمام دلایل موجود را ببینید و سپس تصمیم بگیرید.
- اعتماد به نفس بیش از حد (Overconfidence)
افراد گاهی اعتماد به نفس بالایی نسبت به مهارت های خود دارند. معامله گران معمولا سطح تخصص خود را نادرست ارزیابی می کنند و یادگیری مداوم را فراموش می کنند.
شما باید نتایج خود را به صورت عینی و با دقت بررسی کنید.
داشتن یک ژورنال معاملاتی در این مسیر می تواند به خوبی به شما کمک کند.
- ادراک انتخابی (Selective perception)
افراد معمولا سعی می کنند چیزهایی که باعث ناراحتی آن ها می شود را فراموش کنند.
معامله گران به راحتی اشتباهات و تصمیمات معاملاتی اشتباهی که باعث ضرر زیادی شده است، فراموش می کنند.
شرایط ناعادلانه، بازیگران، بروکر یا هر رویداد خارجی دیگری را سرزنش نکنید.
مسئولیت نتایج معاملات شما، تنها بر عهده خود شماست. مقصر دانستن دیگران کمکی به پیشرفت شما نمی کند.
در انتها
سوگیری در معاملات را می توان در بسیاری از مشاغل مثل سرمایه گذاری و تجارت نیز دید. در این نوع مشاغل، ناتوانی برای دیدن اطلاعات جدید و یا چیزی که روند را نشان می دهد، می تواند منجر به ضررهای لجوجانه و از دست دادن مقدار زیادی پول شود چرا که در این روش نظرات از قبل مشخص شده اند و هر اطلاعات جدیدی که مخالف اطلاعات قبلی باشند، نادیده گرفته می شوند. این که بتوانید سوگیری هایی که دارید را بشناسید و در برابر اطلاعات جدید ذهن باز داشته باشید به عنوان لبه (Edge) محسوب می شود، چرا که در این صورت، متوجه اشتباه خواهید شد و برنامه خود را تغییر می دهید. مغزهای بزرگ انعطاف پذیر هستند و از اطلاعات جدید یاد می گیرند.
آموزش
بروکر (Broker) چیست؟ انواع کارگزار معاملاتی و تفاوت آن ها با صرافی
بروکر که در زبان فارسی به آن کارگزاری می گویند، یک شخص یا شرکتی است که از طرف مشتریان خود مجاز به خرید و فروش سهام یا انجام سایر سرمایه گذاری های مالی باشد.
یکی از مشکلات اصلی کاربران ایرانی بازار فارکس (Forex)، به ویژه کسانی که به تازگی وارد این بازار مالی شده اند، انتخاب بروکر یا کارگزاری معتبر و مناسب است. به طور کلی بروکرها در انواع مختلف همچون کارگزاری های سرمایه گذاری، کارگزاری های املاک و مستغلات و کارگزاری های بیمه، خدمات متفاوتی را به مشتریان ارائه می دهند. صرف نظر از نوع بروکر و صنعت مرتبط با آن، به فرد یا شرکتی که به عنوان یک واسطه بین دو طرف معامله عمل کند، بروکر (Broker) می گویند. در این مطلب سعی کرده ایم به زبان ساده در پاسخ به سؤالات بروکر چیست؟ معیار انتخاب آن برای ایرانیان چیست و چه بروکرهایی برای ایرانیان مناسب است؟ توضیحاتی را ارائه دهیم؛ پس تا پایان همراه ما باشید.
مفهوم بروکر (Broker)
بروکر که در زبان فارسی به آن کارگزاری می گویند، یک شخص یا شرکتی است که از طرف مشتریان خود مجاز به خرید و فروش سهام یا انجام سایر سرمایه گذاری های مالی باشد.
در واقع بروکرها به عنوان یک واسطه انجام معاملات مالی را میان فروشندگان، خریداران و انواع بازارهای مالی؛ مانند اوراق بهادار و فارکس تسهیل می کنند. بروکرها تضمین کننده درست انجام شدن معاملات هستند و اطلاعات لازم را در اختیار طرفین معامله قرار می دهند.
از آنجایی که بازارهای مالی همچون بورس و فارکس تنها به بروکرهای تأیید شده اجازه فعالیت می دهند، لازم است در هنگام انتخاب کارگزاری به این نکته توجه داشته باشید. در نهایت کارگزاری ها نیز در قبال خدماتی که ارائه می دهند،کارمزد دریافت کرده و کسب درآمد می کنند.
بروکر رگوله شده (Regulated broker) چیست؟
اغلب بروکرها با دریافت مجوزهای لازم فعالیت قانونی داشته و تحت نظر نهادهای دولتی فعالیت می کنند. به این گروه از بروکرهای قانون گذاری شده و تحت نظارت بروکرهای رگوله (Regulated broker) گفته می شود. از آنجایی که بروکرهای رگوله از مقررات خاصی پیروی کرده و قانونمند هستند، کاربران آن ها می توانند با خیال آسوده به انجام معاملات بپردازند.
بروکرها چگونه کسب درآمد می کنند؟
بروکرها برای انجام هر معامله خرید یا فروش، مقداری پول به عنوان کمیسیون (Commission) و یا اسپرد (Spread) اخذ می کنند. درآمد بروکرهای فارکس از این طریق بدست می آید.
معامله گران با ثبت هر سفارش خرید یا فروش، مبلغی را به عنوان کارمزد معامله به بروکر پرداخت می کنند. در واقع این روش درآمدزایی اغلب در شرکت های کارگزاری که سرویس های کاملی را ارائه می دهند (Full-service brokerage firm) دیده می شود.
در مقابل اگر سرمایه گذاران شخصاً حساب کارگزاری خود را مدیریت کرده و از یک بروکر آنلاین برای خرید و فروش و سرمایه گذاری استفاده کنند، می توانند بدون پرداخت حق کمیسیون به ثبت سفارش بپردازند. اما این بدان معنا نیست که این گروه از کارگزاری ها درآمدزایی نداشته باشند؛ این بروکرها از روش های دیگر همچون موارد زیر کسب درآمد می کنند.
- کسب سود از طریق مبالغ نقدی موجود در حساب کاربران
بسیاری از سرمایه گذاران مبالغ اندکی را در حساب های بروکر خود نگهداری می کنند. بروکرها این مبالغ را به یک حساب سپرده انتقال می دهند. بخش کوچکی از این سود به حساب کاربران واریز شده و بخش اعظم آن را بروکرها برداشت می کنند.
- فروش معاملات به مارکت میکرها (Market Makers)
یکی دیگر از روش های درآمدزایی بروکرهای آنلاین، فروش معاملات به مارکت میکرها (بازارساز) است. با انجام این کار به ازای هر معامله کمیسیون اندکی به بروکر پرداخت می شود. این امر سبب افزایش هزینه و کند شدن معاملات می شود. اما با این حال به ندرت معامله گران متوجه این موضوع می شوند.
- هزینه های مشاوره
برخی از بروکرهایی که دارای مجوزهای لازم مشاوره مالی هستند؛ در ازای ارائه مشاوره های حرفه ای مبالغی را از مشتریان دریافت می کنند. به عنوان مثال، کاربران می توانند در مورد خرید و فروش یک سهام خاص از مشاوران مالی راهنمایی بگیرند.
- هزینه های مربوط به اسپردها
علاوه بر موارد قبلی بروکرهای بازار سهام می توانند از اسپردها نیز درآمد کسب کنند. در واقع بروکرها می تواند ارزش اوراق را مشخص کرده و تفاوت قیمتی موجود را به عنوان سود در نظر بگیرند.
معرفی انواع بروکرها
بسیاری از افراد بروکرها را تنها به بازار سرمایه و بورس مرتبط می دانند، اما جالب است بدانید که بسیاری از صنایع دیگر نیز جهت تسهیل و تضمین معاملات خود، به کارگزاری ها متکی هستند. در ادامه لیستی از انواع بروکرها آورده شده است.
- بروکرهای حوزه سرمایه گذاری
- بروکرهای حوزه بورس
- بروکرهای فارکس
- Broker-dealer
- Prime Broker
- برورکرهای حوزه املاک و مستغلات
- Options Broker
- بروکرهای حوزه کالا
- بروکرهای حوزه بیمه
- Information (data) broker
- Ship broker
- Mortagage broker
بروکر در بازار فارکس (Forex Broker)
بروکر فارکس بستری برای خرید و فروش انواع ارزها و کالاهای موجود در بازار فارکس است. بروکر فارکس نیز درست مانند موارد قبلی، واسطه ای میان خریداران و فروشندگان بازار است. به این ترتیب خریداران و فروشندگان ارزها و کالاهای ارائه شده در بازار فارکس، برای انجام معاملات از طریق یک بروکر تأیید شده اقدام می کنند. در نهایت لازم به ذکر است که تنها راه ورود به بازار فارکس عضویت در یک بروکر معتبر است.
درست مانند سایر بازارهای مالی همچون رمز ارزها (Cryptocurrencies) و بورس اوراق بهادار ورود و فعالیت در بازار فارکس نیز نیازمند استفاده از یک بستر شخص ثالث است. در نتیجه بدون ثبت نام در یک کارگزاری تأیید شده و معتبر امکان معامله در بازار فارکس وجود نخواهد داشت. در واقع با نمایش قیمت ها و سفارشات خرید و فروش در بروکرهای فارکس معامله گران تنها از طریق بروکرها می توانند به این اطاعات دسترسی پیدا کنند.
ویژگی های یک بروکر مناسب
با وجود تعدد بروکرهای فعال در بازار فارکس انتخاب از میان این گزینه ها می تواند چالش برانگیز و دشوار باشد. در هنگام انتخاب بروکر فارکس به شهرت بروکر، سوابق و تاییده های آن، امکان واریز و برداشت آسان، پشتیبانی از پلتفرم های معاملاتی متفاوت همچون متاتریدر ۴ و ۵، ارائه حساب دمو (آزمایشی)، پشتیبانی مناسب از کاربران، سرعت بالای معامله، پشتیبانی از انواع معاملات، ارائه رابط کاربری مناسب برای کاربران موبایل، امنیت توجه کافی داشته باشید.
چگونه می توان یک بروکر مناسب انتخاب کرد؟
بسیاری از سرمایه گذاران با هدف کاهش هزینه ها و صرفه جویی در زمان برای انجام معاملات خود از خدمات بروکرها استفاده می کنند. فرقی نمی کند به دنبال چه نوع بروکری هستید، روش های متعددی برای یافتن بروکر مناسب وجود دارد.
قبل از هر چیزی باید توجه داشته باشید که کارگزاری مورد نظر مجوزهای لازم را جهت فعالیت دریافت کرده و دانش و اطلاعات کافی را دارد. همچنین بررسی روش درآمدزایی بروکر و میزان کارمزدهای دریافتی توسط آن ها نیز در انتخاب بهترین بروکر، حائز اهمیت است. همچنین بهتر است در هنگام انتخاب بروکر آنلاین به نکات زیر توجه کنید.
- به دنبال بروکری باشید که در آن امکان فعالیت با حداقل سرمایه ممکن نیز وجود داشته باشد.
- بروکری را انتخاب کنید که در هنگام انجام معاملات خرید و فروش کارمزدی دریافت نکند.
- اگر یک سرمایه گذار مبتدی هستید، بهتر است بروکری را انتخاب کنید که در آن منابع آموزشی در دسترس باشد.
بررسی تفاوت بروکر (Broker) و صرافی (Exchange)
ممکن است درک تفاوت بروکر و صرافی برای برخی افراد گیج کننده باشد. به ویژه از زمانی که صرافی ها و بروکرها ویژگی های یکدیگر را به لیست خدمات خود اضافه کردند. به عنوان مثال معاملات مارجین (Margin Trading) یکی از خدمات اصلی بروکرها است که امروزه توسط صرافی های رمز ارزی (Crypto Exchanges) نیز ارائه می شود.
صرافی های معاملاتی نیز مانند بروکرها به عنوان یک پلتفرم شخص ثالث قابل اعتماد؛ خریداران و فروشندگان دارایی ها را به یکدیگر متصل می کنند. صرافی ها در انواع مختلف پلتفرم های متمرکز (CEX) و غیرمتمرکز (DEX) فعالیت کرده و اغلب شاهد حضور آن ها در حوزه رمز ارزها هستیم.
تفاوتی که میان بروکرها و صرافی ها وجود دارد این است که در صرافی ها دارایی A با دارایی B مبادله می شود. معمولاً سفارشات خرید و فروش کاربران صرافی، در یک لیست تحت عنوان دفتر سفارشات (Order Book) ثبت و نگهداری می شود. در نهایت سفارشات خرید و فروشی که با یکدیگر مطابقت داشته باشند، نهایی و اجرا می شوند.
بررسی تفاوت بروکر (Broker) و بروکریج (Brokerage)
در زبان فارسی دو عبارت بروکر (Broker) و بروکریج (Brokerage) به کارگزاری معنا می شوند. اما این دو عبارت در زبان انگلیسی با یکدیگر تفاوت دارند، اما سؤالی که مطرح می شود آن است که تفاوت این دو در چیست؟
- بروکر (Broker): به کارگزاری گفته می شود که کاربران در بستر آن، تنها امکان اجرای معاملات و مدیریت سبدهای سرمایه گذاری خود را دارند.
- بروکریج (Brokerage): اما این نوع کارگزاری علاوه بر ارائه خدمات معمول، خدماتی با ارزش افزوده همچون تحقیقات بازار، مشاوره سرمایه گذاری و توصیه های معاملاتی را نیز در اختیار کاربران خود قرار می دهند. همچنین ممکن است برخی از بروکریج ها دارای خدمات متنوع تری همچون سرویس های نقدینگی، یک واحد کارگزاری اصلی (Prime brokerage unit) و یک تیم داخلی توسعه فناوری نیز باشند.
با وجود اینکه به طور معمول بروکر و بروکریج در موارد مذکور تفاوت هایی با یکدیگر دارند، توجه به چند نکته زیر حائز اهمیت است.
- بسیاری از بروکرهای امروزی از انواع بروکرهای تخفیفی بوده و به دنبال کاهش هزینه ها، ارائه ابزارهای معاملاتی و منابع آموزشی هستند.
- Robo-Advisor ها از بروکرهای تخفیفی یا شرکت های فین تک هستند که خدماتی همچون مشاوره های معاملاتی الگوریتمی و مدیریت پورتفولیو را به کاربران خود ارائه می دهند.
- بروکرهای Full Service نیز از انواع بروکرهای سنتی و قدیمی هستند. این نوع بروکرها خدماتی همچون مدیریت و نظارت بر حساب های مالی را از طریق نیروی انسانی انجام داده و نسبت به انواع دیگر بروکرها پرهزینه هستند.
تفاوت بروکر Discount و Full-service
- بروکرهای تخفیفی (Discount): این نوع از بروکرها، می توانند از طرف مشتریان خود انواع معاملات را اجرا و ثبت کنند. بروکرهای تخفیفی، نسبت به بروکرهای فول سرویس، در ازای هر معامله کارمزد کمتری را دریافت می کنند. همچنین در مواردی این بروکرها به جای دریافت کمیسیون حقوق ثابت دریافت می کنند. اکثر بروکرهای تخفیفی به صورت آنلاین از طریق پلتفرم های معاملاتی خدمات خود را ارائه می دهند. در این بروکرها مشاوره های مالی ارائه نشده و از سرمایه گذاران خودگردان (Self-directed investors) نیز هیچگونه کمسیونی دریافت نمی شود.
- بروکرهای فول سرویس (Full-Service): همانطور که از نامش مشخص است، در این گروه از بروکرها خدمات کاملی به مشتریان ارائه می شود. این خدمات شامل تحقیقات بازار، مشاوره های سرمایه گذاری، برنامه ریزی بازنشستگی، طیف وسیعی از محصولات سرمایه گذاری و… می شود. طبیعتاً کاربرانی که بخواهند به این خدمات دسترسی داشته باشند باید در ازای آن کمسیون بالاتری پرداخت کنند.
مراحل شروع معامله گری در بازار فارکس
۱. انتخاب بروکر
شما در مرحله اول باید بروکر مورد نظر خودتان را در مقایسه با معیارهای ذکرشده در قسمت بالا انتخاب کنید.
۲. ثبت نام و احراز هویت
مرحله بعد از انتخاب بروکر (Broker)، ثبت نام و احراز هویت در آن است. هنگامی که تمامی مراحل افتتاح حساب را گذراندید، نوبت به ارسال مدارک برای وریفای شدن حسابتان می رسد. بر.کر ها برای مقابله با پول شویی تنها در صورتی به شما خدمات خواهند داد که تصویر مدارک واقعی خود را ارسال کنید و این مدارک با مشخصاتی که زمان ثبت نام وارد کرده اید همخوانی داشته باشند.
بعضی بروکرها بلافاصله بعد از افتتاح حساب به شما اجازه معامله کردن می دهند؛ حتی اگر مدارک خود را ارسال نکرده باشید، اما زمان برداشت اصل پول یا سودتان حتماً باید مدارک خود را ارسال کنید و حسابتان تأیید و فعال شود. کارگزاری ها معمولاً روش های مشابهی دارند و اگر یکبار در یک کارگزار حساب افتتاح کنید، این روند را به صورت کامل یاد خواهید گرفت.
معمولاً بروکرهایی که با ایران کار می کنند تصویر کارت ملی و شناسنامه یا گذرنامه را برای احراز هویت می پذیرند. به ندرت بروکرها ترجمه مدارک را از شما می خواهند، اما در صورت نیاز می توانید از بخش انگلیسی پاسپورت خود استفاده کنید. بخش دیگر احراز هویت، تصویر مدرکی برای احراز آدرس شماست.
معمولاً یک قبض خدماتی مثل آب یا گاز یا برق یا غیره برای این امر کفایت می کند؛ قبضی که آدرس شما در آن درج شده و نباید بیش از ۶ ماه از صدور آن گذشته باشد. اگر قبض خدماتی در دسترستان نیست، می توانید از بانک پرینت حساب خود را که آدرستان در آن درج شده بگیرید و تصویر آن را برای کارگزار بفرستید، اما به صورت کلی بروکرها سخت گیری چندانی روی این امر ندارند.
۳. دریافت نرم افزار معاملات
بروکرها نرم افزارهای معاملاتی مختلفی دارند که بعد از ایجاد حساب در اختیار شما قرار می گیرد. این نرم افزارها درحقیقت پلتفرم معاملاتی هستند که قرار است شما در آن تحلیل ها، بررسی ها و معاملات خود را انجام دهید. بیشتر بروکرها از نرم افزار متاتریدر استفاده می کنند. نرم افزار متاتریدر (MetaTrader) یکی از بهترین نرم افزارهای معاملاتی فارکس به شمار می رود که برای انجام معامله به کار می رود.
در این نرم افزار از زبان برنامه نویسی MetaQuotes Language ۴ استفاده شده که همه امکانات مورد نیاز برای معاملات ارزی را دارد. مشاهده قیمت ها، نمودارها، دریافت جدیدترین اخبار و آگاهی از نوسانات واقعی قیمت ارزها از مزایای دیگر نرم افزار متاتریدر محسوب می شود.
۴. شارژ حساب برای انجام معاملات
برای شروع معامله شما باید سرمایه مورد نظر خود را به حساب بروکر واریز کنید. امکان واریز وجه در شرایط مختلفی وجود دارد که مه‌ترین آن ها پرداخت ریالی، تتری (USDT)، مستر/ ویزا کارت است.
۵. برداشت سود
بسیاری از ایرانیان فکر می کنند به دلیل اینکه فارکس بازاری بین المللی است و ایران هم تحت تحریم های بانکی قرار دارد، نمی توان به راحتی در آن معامله کرد؛ درحالیکه این تصور غلط است و معامله گری در فارکس انجام می شود و افراد هم به راحتی می توانند از حساب خود در فارکس پول برداشت کنند. پرکاربردترین این فرایندها، انتقال بانکی، انتقال به کیف پول و برداشت از طریق تاپ چنج (TC-PAY) هستند.
توجه: اگر در معاملات فارکس تازه وارد هستید، باید تا زمانی که سیستم معاملاتی مطمئن و سودآوری ایجاد نکرده اید، به صورت آزمایشی در حساب دمو (Demo) معامله کرده و سپس درباره قراردادن پول واقعی در حساب معاملاتی فکر کنید. این نکته یکی از مهمترین نکات معامله گری است که بدون آموزش و تمرین وارد هیچ بازار معاملاتی نشوید.
در انتها
سعی کردیم شما را با مفهوم بروکر (Broker) و فعالیتی که کارگزاری ها انجام می دهند، آشنا کنیم. همانطور که اشاره کردیم، بروکر یا کارگزاری واسطه ای برای انجام معاملات است که نرخ بازارهای مختلف را به مشتریان خود نمایش می دهد و سفارش های آن ها را اعم از خرید یا فروش انجام می دهد.
بروکرها در قالب یک وب سایت فعالیت می کنند که شما بعد از مراحل ثبت نام و احراز هویت، در قالب یک پلتفرم معاملاتی، قابلیت خرید و فروش آنلاین جفت ارزها و دیگر دارایی ها را خواهید داشت. بروکرها نقش بسیار مهمی در انجام معاملات در بازار فارکس بر عهده دارند. برای انجام معاملات در این بازار تنها کافی است به یک بروکر معتبر متصل شوید و به کسب درآمد دلاری دست پیدا کنید.
در میان بروکرهای معتبر بروکرهای آلپاری، لایت فارکس و روبوفارکس می توانند گزینه مناسبی برای ایرانیان باشند.
آموزش
اندیکاتور جریان نقدینگی چایکین (Chaikin Money Flow)
اندیکاتور جریان نقدینگی چایکین (Chaikin Money Flow) در دسته اندیکاتورهای مومنتومی قرار می گیرد و از همین رو در بازارهای دارای روند (Trend) برای تشخیص قدرت و جهت روند، کارکرد بهتری دارد.
در دنیای معامله گری، موج های بزرگ عموما توسط صندوق های سرمایه گذاری، صندوق های پوشش ریسک (Hedge Funds)، صندوق های بازنشستگی، کارگزاران و سایر موسسات مالی ایجاد می شوند. این موسسات برخلاف معامله گران خرد اکثریت حجم را در اختیار دارند.
اگر بتوانید جهت معاملات این موسسات را تشخیص دهید بازدهی شگفت انگیزی خواهید داشت. اهمیت بالای اندیکاتورها و اسیلاتورهای تکنیکالی برای معامله گران خرد نیز از همین مساله نشات می گیرد. اندیکاتورها می توانند علت روندها، خواه صعودی یا نزولی و احتمال معکوس شدن آن ها را نشان دهند.
اگر می خواهید قدرت یک روند را بر اساس فشار خرید یا فروش و حجم معاملات تعیین کنید، اندیکاتور CMF ابزاری است که می توانید روی آن حساب کنید. در این مطلب با این اندیکاتور آشنا خواهید شد.
اندیکاتور جریان نقدینگی چایکین (Chaikin Money Flow) چیست؟
این اندیکاتور در دهه ۱۹۸۰ توسط تحلیلگر مشهور بازار سهام، مارک چایکین (Marc Chaikin) ابداع شد. این اندیکاتور بر این اساس بنا شده که اگر قیمت بسته شدن در نزدیکی کف باشد در فاز توزیع (Distribution) و اگر قیمت بسته شدن در نزدیکی سقف باشد در فاز انباشت (Accumulation) هستیم.
اندیکاتور CMF از یک خط قرمز یا سبز رنگ که حول خط ۰ به میزان ۱۰۰- تا ۱۰۰+ نوسان می کند، تشکیل شده است. نواحی قرمز و سبز به ترتیب بیانگر فشار فروش و خرید هستند. زمانی که در محدوده منفی باشیم فشار فروش و زمانی که در محدوده مثبت باشیم فشار خرید بیشتر است.
فرمول محاسبه جریان نقدینگی چایکین (CMF calculation and formula)
فرمول این اندیکاتور بسیار ساده است (برای این مثال از دوره ۲۱ روزه استفاده می کنیم).
ابتدا با استفاده از فرمول (۱) ضریب جریان نقدینگی را محاسبه می کنیم و سپس با استفاده از فرمول (۲) حجم جریان نقدینگی را به دست می آوریم و در نهایت با استفاده از رابطه (۳) اندیکاتور CMF به دست می آید:
(مینیمم قیمت_ ماکزیمم قیمت) / [(قیمت بسته شدن _ ماکزیمم قیمت) _ (مینیمم قیمت _ قیمت بسته شدن)] = ضریب جریان نقدینگی
Money Flow Multiplier = [(Close – Low) – (High – Close)] /(High – Low)
حجم کل دوره زمانی × ضریب جریان پول = حجم جریان نقدینگی
Money Flow Volume = Money Flow Multiplier x Volume for the Period
مجموع حجم دوره ۲۱ روزه / حجم جریان نقدینگی دوره ۲۱ روزه = مقدار اندیکاتور CMF در دوره ۲۱ روزه
۲۱ Period CMF = 21 Period Sum of Money Flow Volume / 21 Period Sum of Volume
مانند سایر اندیکاتورهای تکنیکال، لازم نیست این محاسبات را خودتان انجام دهید زیرا شاخص CMF در اکثر پلتفرم ها و نرم افزارهای معاملاتی یافت می شود. تنها وظیفه شما این است که بیاموزید چگونه آن ها را اجرا و بررسی کنید.
نحوه معامله با اندیکاتور CMF
اندیکاتور جریان نقدینگی چایکین (Chaikin Money Flow) در دسته اندیکاتورهای مومنتومی قرار می گیرد و از همین رو در بازارهای دارای روند (Trend) برای تشخیص قدرت و جهت روند، کارکرد بهتری دارد.
این اندیکاتور بر اساس اینکه قیمت به طور میانگین در بالا یا پایین محدوده روزانه بسته شود به ترتیب مثبت و منفی می شود. باید توجه داشت که حاصل در حجم معاملات هر روز ضرب می شود. بنابراین یک روز منفی با حجم کم، نسبت به یک روز منفی با حجم بالا عدد بالاتری در اندیکاتور خواهد داشت.
این اندیکاتور اغلب در چارت های روزانه استفاده می شود، اما استفاده از تایم فریم های بالاتری که داده حجمی آن موجود باشد نیز در بین معامله گران رواج دارد.
دوره ۲۱ روزه نیز به دلیل اینکه بیانگر تعداد روزهای معاملاتی یک ماه است در فرمول محاسبه اندیکاتور معمولا استفاده می شود. هرچند سایر ضرایب این عدد، یعنی ۴۲، ۶۳، ۸۴، ۱۲۶ یا ۲۵۲ نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
برای معاملات روزانه و سایر استراتژی های کوتاه مدت، دوره های زمانی کوچکتر به دلیل واکنش سریع به تغییر روندها کاربرد بیشتری دارند. اما معامله گران بلند مدت، دوره های زمانی بزرگتر را ترجیح می دهند.
برای استفاده از اندیکاتور CMF ابتدا باید نموداری را پیدا کنید که در حالت رنج (Range) قرار نداشته باشد. حالت رنج معمولا زمانی رخ می دهد که قیمت برای یافتن مسیرش، در سطح مشخصی فشرده می شود. سپس باید دوره زمانی مورد نظرتان را تنظیم کنید. می توانید برای شروع از دوره ۱۲ روزه شروع کنید و در نهایت اندیکاتور را روی چارت اعمال کنید. به حرکات گذشته توجه کنید. هنگامی که اندیکاتور رو به بالا حرکت کند، زمان خرید است. برعکس، اگر اندیکاتور زیر صفر باشد و یا به سمت پایین حرکت کند، زمان فروش است.
در ادامه به سایر روش های استفاده از این اندیکاتور می پردازیم.
- شکست ها (Breakouts)
برای تایید شکست های قیمتی می توان از اندیکاتور CMF استفاده کرد. ناحیه مقاومتی یا حمایتی که قیمت چندین بار از آنجا برگشته را مشخص کنید.
اگر قیمت بتواند از مقاومت عبور کند و CMF هم بالای صفر باشد، روند جدید می تواند مورد تایید باشد، در غیر این صورت احتمال برگشت قیمت وجود دارد. همچنین اگر قیمت حمایت خود را بشکند و CMF زیر صفر باشد، روند جدید مورد تایید است، در غیر این صورت احتمال برگشت وجود دارد.
زمانی که اندیکاتور CMF از خط صفر خود عبور کند، می تواند نشان دهنده اتمام روند فعلی باشد. اگر خط صفر از بالا به پایین شکسته شود نشانه نزول قیمت و اگر از پایین به بالا شکسته شود نشانه صعود قیمت خواهد بود. توجه کنید که شکست های جزئی شما را گمراه نکنند. می توان با بررسی سابقه سهم یا دارایی و تطبیق آستانه شکست تصمیم بهتری گرفت.
- تایید روند (Trend confirmation)
برای تایید روندها نیز می توان از این اندیکاتور استفاده نمود. برای مثال اگر روند صعودی باشد، قدرت خرید منعکس شده در اندیکاتور می تواند موجب اطمینان شما از ادامه روند شود. عکس این مورد یعنی در زمانیکه روند نزولی است، صادق است.
مزایای استفاده از اندیکاتور CMF
استفاده از این ابزار در تعیین جهت و قدرت روند قیمتی به شما کمک خواهد کرد. همچنین واگرایی بین اندیکاتور و قیمت نیز می تواند زمان ورود و خروج را به معامله گر نشان دهد.
محدودیت های اندیکاتور CMF
این اندیکاتور به دلیل دنبال کردن قیمت، همواره به گذشته توجه دارد. همچنین اگر روند مشخص نباشد و بازار بی ثبات باشد این اندیکاتور می تواند سیگنال های اشتباه بسیاری بدهد.
در انتها
در این مطلب به تنظیمات و نحوه استفاده از اندیکاتور CMF پرداختیم. این اندیکاتور می تواند در تعیین روندهایی که هنگام ورود صندوق های پوشش ریسک یا سایر معامله گران بزرگ وال استریت تشکیل می شوند، کاربردی باشد. اما همانند تمامی اندیکاتورها، این ابزار تکنیکال نیز سیگنال های اشتباهات زیادی دارد. پس در استفاده از آن احتیاط کرده و آن را با ابزارهایی نظیر خطوط روند (Trendline) یا میانگین متحرک (Moving Average) ترکیب کنید.
هشدار ریسک و سلب مسئولیت
این مطلب به هیچ عنوان توصیه به خرید یا فروش نیست
بازارهای مالی از ریسک بالایی برخوردارند و امکان از دست رفتن بخش یا تمام حساب معاملاتی شما وجود دارد. تا زمانی که دانش کافی در مورد بازارها به دست نیاورده اید یا امکان قرار دادن سرمایه خود در ریسک محتمل را ندارید در این بازارها سرمایه گذاری نکنید.
برای ارسال نظر باید وارد شوید ورود