تزوس (Tezos) یک شبکه بلاکچینی متن باز است که با استفاده از قراردادهای هوشمند، انجام تراکنش های همتا به همتا را پشتیبانی می کند. این شبکه بستری برای ساخت برنامه های غیرمتمرکز (DApp) فراهم آورده است؛ به همین جهت برخی آن را رقیب شبکه اتریوم می دانند. تزوس به دلیل مکانیسم های داخلی اش برای ارتقاء شبکه، مورد توجه قرار گرفته است. این مکانیسم تحت عنوان “خود اصلاح گری” از فورک شدن یا تشکیل شبکه جدید برای رفع مشکلات، جلوگیری می کند.

روش خود اصلاحی از طریق به کارگیری مکانیسم های حاکمیتی درون شبکه ای، قابلیت های جدید را تصویب و پیاده سازی می کند. این ویژگی شرایطی فراهم می کند که هماهنگی لازم برای انتخاب، پیاده سازی، و پاداش دهی به توسعه دهندگان از طریق رای گیری انجام شود.

تزوس تحت نظارت بنیاد Tezos در سوئیس فعالیت می کند. این بنیاد مسئولیت ارتقاء، کمک های مالی، همکاری های استراتژیک و این قبیل فعالیت ها برای افزایش آگاهی از اکوسیستم تزوس را برعهده دارد. شاید به نظر برسد با وجود چنین بنیادی، این شبکه یک شبکه متمرکز باشد اما تمام تغییرات در شبکه باید به تایید افراد جامعه (کسانی که کوین XTZ دارند) برسد.

تزوس در وب سایت خود ویژگی های زیر را برای توصیف پلتفرم خود به کار برده است.

• خود اصلاح گر (Self-Amendment)

ویژگی خود اصلاحی به تزوس این امکان را می دهد تا بدون نیاز به فورک یا جدا شدن زنجیره ها به دو بلاکچین متفاوت، به روز رسانی های خود را اعمال کند. این مورد از این جهت حائز اهمیت است که می تواند جلوی چند قسمت شدن جامعه، تغییر انگیزه های سهام داران و مختل شدن شبکه در طول زمان را بگیرد. به خاطر ویژگی خود اصلاحی تزوس هزینه های اجرای به روز رسانی در پروتکل و پیاده سازی نوآوری ها در آینده کاهش می یابد.

• مدیریت درون زنجیره ای (On-Chain Governance)

در شبکه تزوس تمامی سهام داران می توانند در مدیریت پروتکل شریک باشند. چرخه انتخاباتی برای سهامداران یک فرایند سازمان‌ یافته است تا درباره طرح های پیشنهادی توافق جمعی حاصل شود.

• نوآوری غیر متمرکز (Decentralized Innovation)

اصلاحات پیشنهاد شده که پذیرفته می شوند، می تواند شامل پرداخت کردن به گروه ها یا افرادی باشد که قصد بهبود پروتکل را دارند. این نوع ساز و کار تامین مالی نگه داری از شبکه را به صورت غیر متمرکز ممکن می سازد. ایجاد یک اکوسیستم از توسعه دهندگان فعال و متنوع که برای مشارکت در پروتکل انگیزه اقتصادی دارند، روند توسعه و پذیرش تزوس را بهبود خواهد بخشید.

• قراردادهای هوشمند (Smart Contracts)

شبکه تزوس قابلیت ایجاد قراردادهای هوشمند و برنامه های غیر متمرکزی را که امکان دستکاری و مختل کردن آن توسط اشخاص ثالث و نهاد متمرکز وجود ندارد را به کاربران می دهد. علاوه بر این تزوس به فرایند بررسی رسمی قراردادهای هوشمند را که برای بهبود امنیت آن هاست، کمک می کند. این تکنیک در صورت استفاده صحیح از باگ های هزینه‌ بر و جنجال آفرین در آینده جلوگیری می کند.

• اثبات سهام (Proof-of-Stake)

مشارکت کنندگان (نودها) در شبکه های همتا به همتای غیر متمرکز منابع محاسباتی لازم برای بقا و ادامه حیات شبکه را فراهم می کنند. بر خلاف دیگر رمزارزها مبتنی بر اثبات سهام (PoS)، در تزوس هر سهامداری می تواند در فرایند اجماع شرکت کند و به دلیل مشارکت در تامین امنیت و پایداری شبکه، از سوی آن جایزه بگیرد. موانع ورود در ساز و کار تزوس کمتر از بقیه و هزینه های آن نیز در مقایسه با سایرین اندک است.

• نمایندگی (Delegation)

کاربرانی که نمی خواهند مستقیماً در پروتکل اجماع شرکت کنند، قادر به انتخاب نماینده و سپردن حقوق خود به آن ها هستند.

هدف اصلی راه‌اندازی پروژه Tezos، حل مساله توسعه پروتکل ها در بلاکچین ها مطرح شده است. این پروژه چهار مشکل را برای شبکه های معروفی مانند بیت کوین (Bitcoin) معرفی می کند.

• بلاکچین های قدیمی بعضا برای رفع موضوعات اساسی خود، نیازمند اعمال فورک و تقسیم شبکه هستند. فورک شدن باعث تجزیه شبکه و بروز مشکلاتی به علت وجود ناهماهنگی میان بخش های مختلف می شود.
• استفاده از مکانیزم اجماع گواه اثبات کار (Proof of Work) ممکن است در برخی موارد منجر به متمرکز شدن شبکه شود (افزایش قدرت سخت افزاری و توان استخراج برخی ماینرها و فارم های ماینینگ). این کار ممکن است، باعث ایجاد هزینه و مشکلاتی برای کل سیستم شود.
• مدل های برنامه نویسی بیت کوین محدودیت های دارند که باعث به وجود آمدن مشکل در اجرای قراردادهای هوشمند می شوند.
• به دلیل موارد بالا و احتمال بروز ریسک و خطر در شبکه‌، نگرانی هایی درباره امنیت دارایی های دیجیتال وجود دارد که پذیرش آن ها را سخت خواهد کرد.

شبکه تزوس با استفاده از مکانیسم خود اصلاحی خود قصد دارد مشکلات و مسائل بالا را کاهش دهد و از بین ببرد و شبکه بلاکچین را به محیطی مناسب برای ورود افراد و پذیرش ارزهای دیجیتال، تبدیل کند.

تزوس یک پلتفرم غیر انحصاری، توزیع شده و خود اصلاح گر به تمام معنا است که از قراردادهای هوشمند برای فراهم آوردن یک ساز و کار حاکمیتی درون زنجیره ای منحصر بفرد و ایجاد برخی بهبودها نسبت به پلتفرم هایی مانند شبکه اتریوم بهره می برد. تمرکز اصلی پلتفرم بر روی یک طراحی چند ساختاری با به روز رسانی های جزئی درون زنجیره ای در پروتکل است که به نوعی از مدل اجماع اثبات سهام اصلاح شده استفاده می کند که در آن سهامداران قادر به تغییر ساختار حاکمیتی پروتکل هستند.

شبکه تزوس مانند بلاکچین های رقیب، پلتفرمی برای ساخت و اجرای برنامه های غیرمتمرکز (DApps) است. همانطور که اشاره کردیم، این بلاکچین از قراردادهای هوشمند در شبکه خود استفاده می کند. قراردادهای هوشمند شبکه تزوس به زبان میکلسون (Michelson) و به طور اختصاصی نوشته می شوند.

تزوس یک بلاکچین مبتنی بر گواه اثبات سهام (PoS) است. چیزی که باعث تمایز این شبکه می شود، به کار بردن نوع خاصی از الگوریتم PoS است که نودها در آن می تواننند به جای خود نماینده یا وکیل انتخاب کنند. به این روش، اثبات سهام وکالتی، DPoS یا Delegated Proof of Stake می گویند.

این الگوریتم که توسط دنیل لریمر (Daniel Larimer) در سال ۲۰۱۴ ابداع شد، به این شکل کار می کند که دارنده سهام، کوین یا توکن حاکمیتی یک شبکه، این اختیار را به فرد دیگر می دهد که به جای او در تصمیم گیری ها مشارکت کند. افراد زیادی معتقدند این روش بسیار کارامد و دموکراتیک است.

اما شبکه تزوس پا را از این نیز فراتر گذاشته و الگوریتم DPoS را تغییر داده و به شکل LPoS استفاده می کند. مکانیسم سهام واگذار شده در Tezos مانند بلاکچین های ترون (TRON) و ایاس (EOS) عمل نمی کند. ساختاری که تزوس استفاده می کند، Liquid Proof of Stake نام دارد. تفاوت این مکانیسم با DPoS در این است که تفویض اختیار در LPoS به صورت اختیاری انجام می شود.

در شبکه Tezos افرادی که بیش از هشت هزار XTZ هولد کرده باشند، می توانند به عنوان نماینده انتخاب شوند و در بیک (Bake) شبکه مشارکت کنند.

بیک یا بیکینگ اصطلاحی است که تزوس برای افراد و عملیات ساخت یک بلاک جدید استفاده می کند؛ به عبارت دیگر کسی که یک بلاک جدید می سازد، بیکر (Baker) و عملی که انجام می دهد، بیکینگ (Baking) نام دارد.

همچنین تایید یک بلاک ایجاد شده، از وظایف بیکر است. این اصطلاحات را می توان معادل ماینر و ماینینگ در شبکه هایی که از الگوریتم PoW استفاده می کنند، در نظر گرفت.

تغییرات بلاکچین تزوس از مدل حاکمیتی درون شبکه ای پیروی می کند. درخواست اعمال تغییرات، در قالب آپدیت کدها توسط نماینده‌ها (Delegators) ثبت می شود. سپس هولدرها باید برای قبول یا رد هرکدام، رای دهند.

مکانیزم اجماع اثبات سهام لیکویید (LPoS) الگوریتمی ریشه گرفته از الگوریتم اثبات سهام (PoS) است. این پروتکل به گونه ای طراحی شده است که اجازه می دهد اعتبارسنج ها یک بلاک را استخراج کنند و بعد برای اعتباربخشی به آن بلاک، به تعدادی امضا به صورت کاملا تصادفی احتیاج خواهند داشت.

به بیان دیگر، گروهی از اعتبارسنج ها هر کدام یک بلاک می سازند، اما فقط بلاکی که زودتر از بقیه به تعداد مشخصی امضا برسد برای متصل شدن به بلاک چین انتخاب می شود. بقیه بلاک های ساخته شده رد می شوند و فرآیند از ابتدا آغاز می شود. این فرآیند تولید بلاک همانی است که جایزه ۴۰ XTZ دارد و امضاکنندگان بلاک هم مقدار کمی جایزه دریافت می کنند.

به علاوه، LPoS اقدامات امنیتی خاصی هم برای مقابله با دو امضایی (دابل سیگنچر) دارد که در آن یک اعتبارسنج سعی می کند همزمان دو بلاک مختلف را امضا و تضمین کند تا در هر صورت جایزه امضای بلاک را دریافت کند. در این شرایط، LPoS با از بین بردن سود بلاک های ذکر شده، اعتبارسنج را مجازات می کند.

مکانیزم اجماع اثبات سهام لیکویید (LPoS)  اثبات سهام سیال (LIQUID PROOF OF STAKE) الگوریتمی ریشه گرفته از الگوریتم اثبات سهام (PoS) است. این پروتکل به گونه ای طراحی شده است که اجازه می دهد اعتبارسنج ها یک بلاک را استخراج کنند و بعد برای اعتباربخشی به آن بلاک، به تعدادی امضا به صورت کاملا تصادفی احتیاج خواهند داشت.

پیاده سازی اثبات سهام ترکیب بهینه ای از مفاهیم مختلفی مانند اسلشر (Slasher)، زنجیره فعال (Chain of Activity) و اثبات سوزاندن (Proof of Burn) است. تزوس به جای استخراج یا ماینینگ از فرایندی به نام بیکینگ (Baking) استفاده می کند.

ایجاد بلاک ها در این ساز و کار توسط سهام داران صورت می گیرد؛ به این صورت که به جای حل یک معمای ریاضی پیچیده، هنگامی می توانند یک بلاک جدید ایجاد کنند که توکن تزوس در اختیارشان به صورت تصادفی برای ایجاد بلاک انتخاب شود.

به بیان دیگر، گروهی از اعتبارسنج ها هر کدام یک بلاک می سازند، اما فقط بلاکی که زودتر از بقیه به تعداد مشخصی امضا برسد برای متصل شدن به بلاک چین انتخاب می شود. بقیه بلاک های ساخته شده رد می شوند و فرآیند از ابتدا آغاز می شود. این فرآیند تولید بلاک همانی است که جایزه ۴۰ XTZ دارد و امضاکنندگان بلاک هم مقدار کمی جایزه دریافت می کنند.

اما هیچ الزامی برای شرکت کردن همه در این فرایند وجود ندارد. کاربرانی که قصد شرکت نکردن در رای دهی را دارند، می توانند با انتخاب یک نماینده برای کوین هایشان قدرت رای دهی خود را در اختیار آن ها قرار دهند. به بیکر‌ها (Baker ها کسانی هستند که بیکینگ را انجام می دهند) چند هفته پیش از آغاز رای دهی اطلاع داده می شود تا توکن های ضمانت (Bond) را که یک سپرده هوشمند بر اساس تعداد بلاک هایی است که یک نماینده برای ایجاد آن ها انتخاب شده را ایجاد کنند.

بیکرها در صورت درست انجام دادن عملیات به عنوان پاداش توکن دریافت می کنند و در صورت متقلب بودن (اقدام به دوبار خرج کردن، پیش بردن انشعابات زنجیره در شاخه های مختلف) توکن های سهام گذاری شده آنان به عنوان مجازات ضبط می شود.

پروتکل سید (Seed Protocol) اسمی است که به پروتکل جنسیس تزوس داده شده است. به بیان ساده، یک سری قوانین است که از روز ابداع تزوس تا امروز بر عملیات های داخلی آن حاکمیت دارد. قوانین پروتکل سید نشان دهنده شیوه برخورد شبکه با مواردی همچون ساخت ارز دیجیتال تزوس (XTZ)، پروتکل اجماع آن، روابط میان اعتبارسنج ها، اجرای قراردادهای هوشمند و حتی حاکمیت شبکه است. از این منظر، پروتکل سید توانایی کنترل بیشتر عناصر مربوط بلاکچین را در اختیار دارد.

فرآیند ساختن یک بلاک در تزوس پختن یا بیکینگ (Baking) نامیده می شود. علت این نامگذاری، بیکر (Baker) نام داشتن اعتبارسنج های این شبکه است.

وظیفه بیکرها این است که هم قدرت پردازشی و هم مقداری کوین تزوس استیک شده داشته باشند تا بدین ترتیب بر اساس مشارکتشان در شبکه اجازه ساخت بلاک های جدید را به دست بیاورند. این فرآیند با قوانین و مقررات پروتکل اجماع اثبات سهام لیکویید، انجام می شود.

برای آنکه در شبکه تزوس یک بیکر شوید باید مقدار ۸۰۰۰ توکن XTZ داشته باشید، اما هر چه مشارکتتان در شبکه بیشتر باشد، احتمال اینکه یک بلاک بسازید هم بالاتر است. علاوه بر این، هر بیکر برای ساخت یک بلاک باید مبلغ ۵۱۲ توکن XTZ را (که به نوعی اثبات سهام بیکر محسوب می شود) در شبکه به عنوان وثیقه قرار بدهد.

این وثیقه برای مدت ۱۴ روز قفل می ماند و ضامنی برای مقابله با تقلب محسوب می شود. اگر بیکر دست به دو امضایی یا تولید دو بلاک همزمان بزند، یا یک قانون دیگر LPoS را زیر پا بگذارد، این شخص تمام وثیقه ۵۱۲ تزوس خود را از دست خواهد داد. بدون شک این اقدام امنیتی برای مقابله با تقلب های این مدلی بسیار موثر است، اما شاید تعجب کنید اگر بدانید که بسیاری از اعتبارسنج ها دست به تقلب می زنند و وثیقه خود را از دست می دهند.

آخرین قدم برای درک شیوه کار الگوریتم اجماع تزوس، فهمیدن این است که پروتکل چطور تصمیم می گیرد کدام فورک یا شاخه زنجیره، درست است. قانون انتخاب فورک بیت کوین ساده است: طولانی ترین رشته همان رشته درست یا استاندارد است.

تزوس زنجیره استاندارد را بر اساس تعداد بیکرهایی که بلاک را پشتیبانی کرده اند انتخاب می کند. بیکرها برای ساخت بلاک های جدید حق بیکینگ دارند، اما یک بیکر همچنین وظیفه دارد بلاک ها را پشتیبانی کند. در هر شماره یا ارتفاع بلاک، ۳۲ رول (هر رول ۸ هزار XTZ را شامل می شود) به صورت رندوم برای پشتیبانی یک بلاک انتخاب می شوند و بلاکی که بیشترین تعداد پشتیبانی را داشته باشد، جزء زنجیره استاندارد محسوب می شود.

وقتی بیکرها یک بلاک را تایید می کنند و در نهایت آن بلاک استاندارد می شود، پاداشی در قالب تزوس به آن ها تعلق می گیرد. در نتیجه یک بیکر ترجیح می دهد از بلاک هایی با اولویت بالاتر پشتیبانی کند. بلاک با اولویت بالاتر یعنی بلاکی که بیکر حدس می زند بقیه بیکرها هم حمایتش خواهند کرد. درست مثل فرآیند بیکینگ، یک بیکر برای تایید هر بلاک هم باید ۴۰ XTZ گرو بگذارد و بدین ترتیب، مشکل هیچ در گرو نداشتن حل می شود.

یکی دیگر از موضوعات مهم در عملکرد شبکه تزوس، قراردادهای هوشمند آن است. در حقیقت، قراردادهای هوشمند درون شبکه تزوس از این نظر تشابه بسیاری به قراردادهای هوشمند اتریوم دارند. به بیان دیگر، عملیات ها و برنامه نویسی شان مقدار گس (GAS) مشخصی دارند که برای اجرایی شدن آن ها باید با توکن XTZ پرداخت شود.

اما اگر این تشابه را نادیده بگیریم، قراردادهای هوشمند شبکه تزوس به زبان برنامه نویسی میکلسون (Michelson) نوشته می شوند و قراردادهای هوشمند اتریوم با سالیدیتی (Solidity).

میکلسون زبان اختصاصی بلاکچین تزوس برای نوشتن قراردادهای هوشمند است. این زبان مبتنی بر استک است و هیچ متغیری ندارد. زبان های برنامه نویسی مبتنی بر استک بر اساس یک یا چند استک که هر کدام هدف متفاوتی دارند، عمل می کنند. این مشخصه موجب انعطاف بسیار بالای این زبان می شود، اما کار کردن با آن را سخت می کند.

در بحث تزوس، زبان میکلسون بسیار کارآمدتر است. میکلسون به لطف قدرت و سرعت بسیار بیشترش نسبت به سالیدیتی، ساختارهای داده استاندارد داخلی، دقت رقمی بالاتر، و سینتکس بسیار شفاف تری که دارد، از نظر ساختاری زبان بسیار بهتری محسوب می شود. به علاوه، ایجاد چارچوبی که اجازه می دهد کاربران با زبان های دیگر از جمله پاسکال و پایتون شناخته شده قراردادهای هوشمند خود را بنویسند، به تزوس قدرتی می دهد که سالیدیتی در اتریوم هنوز به آن نرسیده است.

همچنین، وجود قراردادهای هوشمند به این پلتفرم اجازه ساخت توکن های مثلی و توکن های غیرمثلی (NFT) را می دهد.

در این لحظه توکن های مثلی تزوس با استاندارد ERC-20 اتریوم همخوانی دارند و در TZIP-7 مشخص شده اند. همین اتفاق برای توکن های غیرمثلی هم می افتد که از استاندارد ERC-721 و ERC-1155 اتریوم پیروی می کنند و در TZIP-12 تزوس مشخص شده اند. به این روش، تزوس به سادگی می تواند میان توکن های اتریوم و بلاکچین خودش پل های ارتباطی ایجاد کند.

پروتکل شبکه که اغلب از آن به عنوان پروتکل “سخن چینی” یاد می شود و چگونگی مخابره و پخش شدن تراکنش ها را در سرتاسر شبکه بین نودها (مشارکت کنندگان در شبکه) تعیین می کند. این پروتکل همچنین شامل نحوه دانلود کردن بلاکچین، پیدا کردن یا کشف نودهای دیگر در شبکه و چگونگی اعلام بلاک های یافت شده به شبکه است. در حالت کلی، پروتکل شبکه شاهد بیشترین نوآوری ها و فعالیت های مربوط به توسعه است.

 پروتکل تراکنش توسط زبان اسکریپت نویسی یک رمزارز تعریف می شود و برای بیت کوین همان مدل خروجی تراکنش های خرج نشده یا همان UTXO است.

اگر بخواهیم این زیر پروتکل را در بیت کوین مثال بزنیم، شامل هر چیزی از ایجاد بیت کوین های جدید طی فرایند استخراج تا به کارگیری امضاهای دیجیتال در تایید تراکنش ها م شود. ایجاد تغییراتی در این زیر پروتکل به طور معمول به عنوان یک سافت فورک شناخته می شود و اغلب زنجیره دیگری پس از اعمال آن ها ادامه پیدا نمی کند.

این زیر پروتکل نحوه به اجماع رسیدن (یک توافق جمعی) بین تمامی نودهای شبکه بلاکچین را تعیین می کند. بیت کوین از اثبات کار (Proof of Work) به عنوان مدل الگوریتم اجماع خود استفاده می کند.

این پروتکل برای حفظ پایداری بلاکچین حیاتی است؛ چرا که نحوه جلوگیری از وقوع اتفاقاتی مانند دوبار خرج کردن و تغییر ناپذیر بودن بلاکچین را تعیین می کند. از اعمال تغییرات در پروتکل اجماع به‌ طور معمول به عنوان یک هارد فورک بیان می کنند و اغلب زنجیره‌ دیگری پس از آن ها به وجود می آید. این نوع هارد فورک ها سبب بروز جدایی در جوامع ارمز ارزها می شود (مانند نمونه بیت کوین (BTC) و بیت کوین کش (BCH))، و تزوس قصد دارد این مشکل را با طراحی خود حل کند.

 آرتور برایتمن (Arthur Breitman) با نام مستعار L.M. Goodman موسس شبکه Tezos است.

برایتمن سابقه برجسته ای در ریاضیات کاربردی و علوم کامپیوتر دارد. او تنها ۱۸ سال داشت که برنده مدال المپیاد بین المللی علوم اطلاعات شد و بعد از آن نیز به تحصیل در آن حوزه ادامه داد. Arthur Breitman بعد از فارغ التحصیلی، در Google X به عنوان مهندس تحقیق و در Goldman Sachs به عنوان تحلیلگر کار کرد.

آرتور برایتمن در راه اندازی تزوس تنها نبود و همسرش کاتلین برایتمن (Kathleen Breitman)، او را در این کار همراهی کرد. کاتلین نیز مانند آرتور، رزومه برجسته ای دارد و سمت های استراتژیکی در شرکت هایی مانند Accenture، Bridgewater Associates، وال استریت ژورنال و کنسرسیوم R3 بلاکچین عهده دار بوده است.

پلتفرم Tezos در سال ۲۰۱۷ متولد شد و آقا و خانم برایتمن با برگزاری یک عرضه اولیه سکه (ICO)، توانستند بیش از ۲۳۲ میلیون دلار برای پروژه خود جمع آوری کنند.

این میزان سرمایه باعث شد تا تزوس در آن زمان به عنوان دومین عرضه اولیه بزرگ تاریخ رمز ارزها شناخته شود. علاوه بر این، شرکت های سرمایه گذاری بزرگ مثل پالی چین کپیتال (PolyChain Capital) و همچنین سرمایه گذاران مستقلی مثل تیم دریپر (Tim Draper)، نسبت به ارز XTZ علاقه نشان دادند. اما این پلتفرم خیلی زود با یک سری مشکلات قانونی مواجه شد!

اگرچه ICO این پروژه در جولای ۲۰۱۷ تمام شد اما تزوس (Tezos) یک سال بعد در یکم جولای ۲۰۱۸ به صرافی ها راه یافت. تیم تزوس (Tezos) از تاخیراتی جدی به دلیل نگرانی های قانونی و خصومت اعضا هیات مدیره و دیگر شرایط ناگوار رنج برد. این موارد دلایل اصلی برای مدت زمانی بودند تا این توکن قابل ترید شود.

این اختلافات بعد از ماه ها صرف وقت به پایان رسید و Johann Gevers رئیس بنیاد تزوس استعفا داد. بعد از این ماجرا ها بود که تیم این پروژه به کسب و کار برگشت و بیرون دادن شبکه آزمایشی تزوس (Tezos) را مدیریت کرد.

رایان جسپرسن (Ryan Jespersen) نام دیگری است که در تیم اجرایی شبکه تزوس به چشم می خورد. او در ابتدا از منتقدین این شبکه فعالیت می کرد اما بعدها، به ریاست بنیاد تزوس (Tezos) رسید.

سرمایه گذاران برجسته ای از این پروژه حمایت می کنند. یکی از این سرمایه گذاران Tim Draper است که همیشه معتقد به صعود بیت کوین است. او پیوسته به انتقاد ها در مورد این پروژه پاسخ داده است. موسسه سرمایه گذار برجسته دیگر، Winklevoss است. دوقلوهای وینکلواس (Winklevoss) با صرافی Gemini در صنعت کریپتو محبوبیت پیدا کردند؛ اما آن ها سرمایه گذاری زیادی روی رمزارزها نمی کنند. تزوس (Tezos) یکی از معدود پروژه هایی است که آن ها علاوه بر بیت کوین، اتریوم و زی کش (Zcash) در آن سرمایه گذاری کرده اند.

همکاری های شبکه تزوس بسیار گسترده بوده و از بازار NFT ها گرفته تا سیستم های آموزشی را شامل می شود. در ادامه به چند همکاری شبکه تزوس اشاره خواهیم کرد.

• موسسات مختلفی با استفاده از بلاکچین تزوس، اقدام به انتشار NFT کرده اند. شرکت‌ Interpop برای انتشار توکن های بی همتا، کارت های مسابقه و کتاب های کمیک از شبکه Tezos استفاده کرده است.
• کمپانی McLaren Racing برای ساخت توکن های غیرمثلی هواداری خود، قراردادی چندساله با بلاکچین تزوس بسته است.

• از دیگر شرکت هایی که از شبکه تزوس در زمینه NFT استفاده می کنند، می توان به OneOf (بازار NFT در زمینه موسیقی) و تیم فرمول ۱ ردبول ریسینگ (Red Bull Racing) اشاره کرد.
• همکاری با Tribe (اولین اکوسیستم بلاکچینی تحت حمایت دولت در سنگاپور)، یکی دیگر از پروژه های مشترک تزوس است. در این همکاری قرار است توسعه دهندگان سنگاپوری با استفاده از بلاکچین Tezos برای ساخت اپلیکیشن ها، آموزش ببینند.
• تزوس با همکاری دانشگاه Konkuk در کره، دوره های بلاکچین برگزار کرده است. قراردادهای هوشمند و الگوریتم های اجماع از جمله حوزه هایی هستند که در این برنامه تدریس شده اند.
• همکاری با پنجمین بانک بزرگ برزیل “BTG Pactual” یکی دیگر از پروژه های تزوس است. در این همکاری قرار است این بانک برزیلی، توکن های اوراق بهادار (STO) را بر بلاکچین Tezos راه اندازی کند.
• بلاکچین تزوس در زمینه توکنیزه کردن دارایی ها نیز، پروژه هایی داشته است. همکاری با tZERO و آلیانس اینوستمنتس (Alliance Incestments) برای توکنیزه کردن پروژه لاکچری املاک ریور پلازا (River Plaza) در انگلستان، نمونه ای از فعالیت این شبکه در این حوزه است.
• مشتریان سازمانی گوگل کلود از این پس می توانند نودهای شبکه تزوس (Tezos) را با استفاده از خدمات ابری گوگل راه اندازی کنند. براساس این همکاری جدید، سرویس Google Cloud به عنوان ولیدیتور شبکه تزوس عمل خواهد کرد. همچنین استارتاپ های منتخب مبتنی بر تزوس می توانند از خدمات گوگل کلود استفاده کنند.

همکاری گوگل کلود با شبکه تزوس، نشان می دهد غول های فناوری مشغول پذیرش پروژه های بلاکچینی و وب ۳ هستند. این همکاری ها می تواند سایر شرکت ها را به ورود به این حوزه ترغیب کند زیرا می توانند از زیرساخت های شرکت بزرگی مانند گوگل استفاده کنند.

• شرکت بین المللی Entrepreneur First، متمرکز بر سرمایه گذاری در شرکت های فناوری با تزوس بر سر راه اندازی پلتفرمی مبتنی بر بلاکچین برای جذب بنیان گذاران احتمالی به اکوسیستم وب ۳.۰ تزوس همکاری خواهد کرد.

• EQIFI پلتفرم پیشرو در دیفای قصد دارد از طریق مشارکت با تزوس به رهبری در حوزه امور مالی غیر متمرکز تبدیل شود.

پلتفرم EQIFI توسط یکی از برترین بانک های جهانی و قانون مدار به نام EQIBank حمایت شده است و بودجه آن تأمین می شود. همچنین این پلتفرم به صورت غیر متمرکز و به واسطه سپرده گذاری (استیکینگ) توکن خود به نام EQX توسط کاربرانش اداره می شود.

• بانک مرکزی فرانسه، به منظور ارائه رمزارز وابسته به بانک مرکزی این کشور از شبکه بلاکچین تزوس Tezos استفاده خواهد کرد. این کشور جزء اولین کشورهای اروپایی است که به دنبال راه اندازی پروژه CBDC یا ارز دیجیتال وابسته به بانک مرکزی است.

• پنتون، نهاد رنگ شناسی و تعیین رنگ جهانی، بلاکچین تزوس را برای عرضه رنگ سال ۲۰۲۲ از طریق مجموعه توکن های NFT انتخاب کرده است.

• پس از اتریوم و فلو (Flow)، تزوس سومین بلاکچینی است که از Rarible پشتیبانی می کند. در این همکاری Rarible از NFTهای مبتنی بر بلاکچین تزوس پشتیبانی خواهد کرد و آن ها را در بازار خود قرار می دهد. همچنین پروژه های موجود در اکوسیستم تزوس برای فروش در این بازار مورد پشتیبانی قرار خواهند گرفت.

• شرکت بازی سازی یوبی سافت پلتفرم NFT خود را بر بستر تزوس راه اندازی می کند.

 برنامه های توسعه ای و بروزرسانی های مداومی روی این شبکه ایجاد شده که سایت Tezos، آن ها را منتشر کرده است.

بروز رسانی Tenderbake

• این بروز رسانی Ithaca 2 نام دارد و الگوریتم اجماع کنونی تزوس با نام Emmy را به Tenderbake تغییر داده است. Ithaca 2 علاوه بر پیاده سازی Tenderbake، با اعمال ویژگی pre-checking توان عملیاتی شبکه را ارتقا می دهد و این بلاکچین را برای راهکارهای مقیاس پذیری نظیر رول آپ ها و سازگاری با ماشین مجازی اتریوم (EVM) آماده می کند. به روز رسانی Ithaca 2 شرایط ولیدیتور شدن شبکه تزوس را ۲۵٪ یعنی از ۸۰۰۰ رمزارز این شبکه به ۶۰۰۰ کاهش می دهد.

استیبل کوین تتر (Tether) در بلاکچین تزوس

• انتظار می رود معرفی و ارائه USDT در شبکه تزوس، مسیرهای ورود و خروج به اکوسیستم دیفای در تزوس را ساده تر کند و ارتقا دهد.

بروز رسانی کاتماندو (Kathmandu) 

• بلاکچین تزوس (Tezos) آپدیت جدید پروتکل خود به نام کاتماندو (Kathmandu) را فعال کرد. این یازدهمین ارتقا شبکه تزوس از زمان راه اندازی آن در سال ۲۰۱۸ (۱۳۹۷) است. ارتقا کاتماندو (Kathmandu) را با هدف بهبود مقیاس پذیری انجام داد.

گرانادا (Granada)، آگوست ۲۰۲۱

• به نصف رساندن زمان بین دو بلاک از ۶۰ ثانیه به ۳۰ ثانیه
• استفاده از Liquidity Baking برای کاهش اسلیپیج در معاوضه XTZ با دیگر رمزارزها
• کاهش چشم گیر مصرف گس (GAS)

فلورنس (Florence)، می ۲۰۲۱

• افزایش سقف گنجایش بلاک ها به ۳۲ کیلوبایت
• تغییر اولویت اجرای عملیات از حالت وسعت به عمق
• حذف زنجیره آزمون از مراحل رای گیری

ادو (Edo)، فوریه ۲۰۲۱

• اضافه کردن دو امکان جدید و اساسی به شبکه: Sapling و BLS12-381 که امکان حفظ حریم خصوصی برای معاملات توکن های بی همتا (NFT) در یک محیط غیرمتمرکز را فراهم می کنند.
• آپدیت فرایند اصلاحیه شبکه با کاهش مدت زمان دوره
• اصلاحات جزئی در میکلسون؛ زبان قراردادهای هوشمند

دلفی (Delphi)، سپتامبر ۲۰۲۰

• بهبود هزینه گس، کاهش هزینه های ذخیره سازی تا ۴ برابر

کارتج۲ (Carthage 2.0)، مارس ۲۰۲۰

• افزایش میزان محدودیت گس برای هر بلاک و عملیات، بهبود دقت و انعطاف پذیری فرمول های مورد استفاده برای محاسبه بیکینگ و تایید پاداش

بابیلون۲ – ۲/۱ (Babylon 2.0 / 2.1)، اکتبر ۲۰۱۹

• معرفی نسخه قوی تر از الگوریتم اجماع به‌نام “+Emmy” که باعث توسعه بهتر قراردادهای هوشمند و فرایند واگذاری اختیاری می شود.

آتنس (Athens)، می ۲۰۱۹

• کاهش محدودیت گس برای هر بلاک و کاهش کوین مورد نیاز برای مشارکت در شبکه از ۱۰ هزار XTZ به هشت هزار

پروژه تزوس دو سرویس کیف پول و بیلد (Build) را ارائه می دهد، که توسعه دهندگان می توانند از این امکانات استفاده کنند. کیف پول تزوس یک ولت منحصر به فرد است که با استفاده از کدهای دستوری می توان آن را ساخت. سرویس بیلد نیز برای ایجاد اسمارت کانترکت ها بر روی این شبکه تعبیه شده است.

• کیف پول (Wallet)

یکی از شروط استفاده از بلاکچین تزوس، نگهداری کوین این شبکه یعنی XTZ است. کیف پول های متعددی برای این ارز دیجیتال وجود دارد؛ اما خود تزوس برای کسانی که می خواهند یک کیف پول مخصوص این ارز دیجیتال داشته باشند، کدهای دستوری ساخت کیف پول خود را در صفحه گیت هاب پروژه، قرار داده است.

• سرویس بیلد (Build)

سرویس بیلد شبکه تزوس از سه بخش راه اندازی شبکه با نصب تزوس کلاینت (Tezos Client)، ساخت قراردادهای هوشمند با زبان برنامه نویسی لیگو (Ligo) و ایجاد قراردادهای هوشمند با استفاده از پلتفرم اسمارت پای (SmartPy) است.

برای راه اندازی شبکه تزوس، کاربران می توانند در سه نسخه مک، لینوکس و ویندوز کدهای دستوری تزوس کلاینت را دانلود و استفاده کنند. پس از نصب تزوس کلاینت، کاربران می توانند کیف پول های آزمایشی نیز ایجاد کنند.

بلاکچین Tezos برای آن دسته از افرادی که می خواهند از قراردادهای هوشمند این شبکه استفاده کنند، دو راه حل ارائه کرده است.

اولین راه حل استفاده از زبان برنامه نویسی لیگو است. تزوس برای اینکه کاربرانش مشکلی در این زمینه نداشته باشند، در سایت آکادمی تزوس آموزش این زبان برنامه نویسی را قرار داد است. روش دوم نیز همانطور که گفته شد، استفاده از پلتفرم اسمارت پای است. راهنما و دستوالعمل های لازم برای پیاده سازی کدهای دستوری این پلتفرم، همگی در سایت آن موجود است.

• استیکینگ نسبتا کم هزینه

دارندگان ارز XTZ می توانند با استیک کردن و یا سپرده کردن دارایی های خود پاداش دریافت کنند. محدودیتی در واگذار کردن توکن های تزوس وجود ندارد، اما بعضی از بیکرها می توانند برای میزان پذیرش خود محدودیت تعیین کنند.

• مدیریت قابل دسترسی

 پلتفرم تزوس (Tezos) از ترکیبی از بهترین ویژگی های الگوریتم های اثبات سهام سنتی و نمایندگی شده استفاده می کند. الگوریتم اجماع اثبات سهام لیکوئید (LPoS) علاوه بر توزیع پاداش ها، برای بیشتر اعضای شبکه شانس تاثیرگذاری روی شبکه (به صورت مستقیم یا غیر مستقیم) را آماده می کند.

• به روز رسانی های یکپارچه

 هنگامی که زمان هارد فورک یک بلاکچین فرا می رسد، احتمال نوسان قیمت و آفلاین شدن موقتی شبکه آن وجود دارد که استیمیت (Steemit) یکی از نمونه های آن است.  تزوس با دفتر کل خود اصلاح کننده اش می تواند از وقوع چنین مشکلاتی جلوگیری کند.

• قراردادهای هوشمند قابل تایید

 قراردادهای هوشمند قابل تایید تزوس (Tezos) ممکن است در مقابل حملات سایبری نسبتا مقاوم تر بوده و به صورت کلی امن تر باشد. لازم به ذکر است که عدم ثبت حمله به شبکه تزوس، تا حدودی به اندک بودن تعداد برنامه های غیر متمرکز پشیبانی شده در این پلتفرم بستگی دارد.