آموزش
۱۲ معیار برتر سنجش استراتژی فارکس که هر معامله گر باید بداند
اساساً، تعریف معیارهای معاملاتی یعنی نتایج آماری تولید شده از معاملات صورت گرفته در یک دوره خاص که برای ارزیابی اثربخشی یک برنامه معاملاتی استفاده می شوند. این داده ها، اطلاعات ارزشمندی را در اختیار معامله گر قرار می دهند که سپس می تواند برای بهبود سیستم معاملاتی از آن ها بهره ببرد.
اگر واقعا خواهان این هستید که به یک معامله گر موفق تبدیل شوید، مهمترین چیزی که باید در نظر داشته باشید این است که معامله گری یک تجارت است. مانند سایر کسب و کارها موفقیت در معامله گری، مبتنی بر تحلیل ساز و کار بازار، پیش بینی های مالی و تخصیص سرمایه است.
تحلیل ساز و کار بازار فارکس (Forex) برای اتخاذ تصمیمات معاملاتی آگاهانه شامل آشنایی با هر یک از جفت ارزهای مختلفی است که قصد معامله آن ها را دارید.
همچنین باید یک تایم فریم مناسب را برای معامله کردن انتخاب کنید. به منظور به کارگیری یک روش تحلیلی منسجم برای معامله کردن در بازار فارکس، باید یک برنامه معاملاتی کارآمد را تهیه کرده و آن را به طور کامل دنبال کنید.
هنگامی که یک برنامه معاملاتی یا استراتژی معاملاتی ساختید، باید آن را با استفاده از نرم افزاری مانند متاتریدر، در گذشته بازار مورد آزمایش قرار داده و از آن بک تست (Backtest) بگیرید. در مرحله بعد، باید طبق این برنامه معاملاتی در یک حساب دمو (آزمایشی)، معامله کنید. مدت زمان مناسب برای ارزیابی صحیح یک سیستم معاملاتی احتمالاً به خود معامله گر بستگی دارد، اما بسیاری از معامله گران از سه ماه کامل برای تعیین اینکه آیا سیستم معاملاتی به احتمال زیاد در بلندمدت سودآور خواهد بود یا خیر، استفاده می کنند.
تعریف معیارها و آمارهای معامله گری در فارکس
در حالی که گاهی اوقات می توان با معامله کردن در بازار فارکس یک شبه ثروت زیادی به دست آورد، اما مانند بسیاری از مشاغل، موفقیت معمولاً مستلزم صرف زمان، صبر، تمرین، تفکر استراتژیک و پیروی از یک برنامه معاملاتی کارآمد است. هنگامی که یک برنامه معاملاتی تدوین و اجرا شد، از نتایج حاصل از این برنامه، یک سری آمارها یا معیارها به دست خواهد آمد. این داده ها، اطلاعات ارزشمندی را در اختیار معامله گر قرار می دهند که سپس می تواند برای بهبود سیستم معاملاتی از آن ها بهره ببرد.
اساساً، تعریف معیارهای معاملاتی یعنی نتایج آماری تولید شده از معاملات صورت گرفته در یک دوره خاص که برای ارزیابی اثربخشی یک برنامه معاملاتی استفاده می شوند.
یکی از مهمترین ملاحظات هنگام ارزیابی معیارهای معاملاتی، تایم فریم (Time Frame) انتخابی است که می تواند از نظر مدت زمان و شرایط بازار حاکم در آن دوره متغیر باشد. انتخاب یک تایم فریم ثابت برای تحلیل معیار معاملاتی، امکان ارزیابی دقیق یک برنامه معاملاتی را بدون واریانس ایجاد شده به دلیل استفاده از تایم فریم های مختلف، فراهم می کند.
نتایج سود و زیان برای یک برنامه معاملاتی هنگام استفاده از تایم فریم های مختلف و مقایسه استراتژی ها می تواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد.
به عنوان مثال در ارزیابی و مقایسه معیارهای معاملاتی، یک استراتژی معاملاتی کوتاه مدت که مخصوص بازار رنج (Range) است به طور قابل توجهی با یک استراتژی معاملاتی بلند مدت که مخصوص بازار روند دار (Trend) است، تفاوت دارد.
چرا معیارهای سنجش استراتژی عملیاتی و معاملاتی مفید هستند؟
معیارهای معاملاتی به دو دسته اصلی تقسیم می شوند؛ این برای معامله گران فارکس که مایل به ارزیابی عملکرد عملیاتی و موفقیت کلی معاملات خود هستند، کاربردهای متفاوتی دارد.
دسته اول شامل معیارهای عملیاتی است که عملکرد خود معامله گر و عملکرد عملیاتی ابزار مورد استفاده آن ها را اندازه گیری می کند. چندین نمونه از این نوع معیار ممکن است شامل تعداد خطاهای معاملاتی انجام شده، میانگین زمان شناسایی معامله و واکنش به آن و همچنین تعداد و مدت زمان قطع اینترنت در ساعات معاملاتی باشد که ممکن است بر فعالیت های معاملاتی تأثیر منفی بگذارد. این معیارها می توانند در فرآیند تعیین نوع تغییرات عملیاتی که باید توسط یک معامله گر انجام شود، مفید واقع شوند.
دسته دوم شامل معیارهای استراتژی معاملاتی یا سیستم معاملاتی است که به طور کلی موفقیت مالی معاملات و استراتژی به کار گرفته شده را می سنجد. این معیارها ممکن است شامل مواردی مانند سود خالص، تعداد معاملات برنده و نزدیکی معاملات انجام شده به تحقق اهداف مالی فرد باشند. ارزیابی این معیارها برای یک معامله گر برای تعیین اینکه آیا باید همچنان از یک استراتژی معاملاتی خاص استفاده کند یا نه، ضروری است.
بسیاری از شرکت کنندگان در بازار از معیارهای فارکس استفاده می کنند
معیارهای فارکس نقش مهمی را برای معامله گرانی ایفا می کنند که یک برنامه معاملاتی تهیه کرده اند و از تحلیل آماری برای تعیین چگونگی ارتقاء مهارت ها و شیوه های معاملاتی خود استفاده می کنند. علاوه بر معامله گران اختیاری و سیستماتیک که به صورت شخصی معاملات خود را انجام می دهند، سایر متخصصان مالی نیز به طور مرتب از معیارهای معاملاتی برای ارزیابی عملکرد خود استفاده می کنند.
به عنوان مثال، مدیر صندوقی که به دنبال یک متخصص فارکس با صلاحیت است، ممکن است از معیارهای معاملاتی متخصص فارکس برای ارزیابی عملکرد گذشته او و همچنین سنجش میزان ریسکی که وی در رابطه با اندازه حساب معاملاتی خود متحمل می شود، استفاده کند. معامله گران اجتماعی گروه دیگری هستند که واقعاً می توانند از بکارگیری معیارهای معاملاتی در تحلیل موفقیت یک معامله گر، رویه ریسک پذیری و تخصیص مسئولانه سرمایه توسط او بهره ببرند. در این شرایط، آن ها آمار مربوط به هر معامله گری را که در نظر دارند و یا در حال حاضر از معاملات او الگوبرداری می کنند، مورد بررسی قرار می دهند.
با تجزیه و تحلیل نتایج یک معامله گر موفق که از آن الگوبرداری می شود، معامله گر اجتماعی می تواند ایده بهتری در مورد معیارهای مورد استفاده توسط او برای تعیین نقاط ورود و نقاط خروج در بازار داشته باشد. این امر به معامله گر اجتماعی درک بهتری از استانداردهای یک معامله گر حرفه ای را می دهد که در نهایت می تواند در برنامه معاملاتی خود بگنجاند.
مدیران ریسک در سازمان های تجاری بزرگ، گروه دیگری از متخصصان مالی هستند که از این معیارها برای ارزیابی سطح ریسک پذیری معامله گرانی که بر آن ها نظارت دارند، استفاده می کنند. شرکت ها و موسسات مالی بزرگ از مدیران ریسک برای تعیین سطح ریسک پذیرفته شده توسط معامله گرانی که در شرکت هایشان با استفاده از سرمایه و اعتبار آن ها با هدف ایجاد سود اضافی فعالیت می کنند، کمک می گیرند.
۱۲ آمار برتر معامله گری
معامله گران عموما بر روی یک سری معیارهای خاص بیشتر از سایر معیارها تمرکز می کنند. به عنوان مثال، درآمد یا سود خالص به طور کلی اولین آماری است که در نظر گرفته می شود. با این وجود، دستیابی به سود خالص مستلزم اعمال شیوه های معاملاتی مختلف مانند میانگین مدت زمان معامله است که خود معیار دیگری را تشکیل می دهد.
در ادامه فهرستی از دوازده مورد از عناوین اصلی آمارهای فارکس آورده شده است که معمولاً برای ارتقاء استراتژی، ارزیابی موفقیت یک معامله گر و یا تحلیل یک حساب معاملاتی استفاده می شوند.
- سود خالص (Net Profitability)
هدف نهایی یک حساب معاملاتی و معیاری که بیشترین توجه به آن می شود سود خالص است که اساساً بیان می کند یک معامله گر یا شرکت پس از پرداخت هزینه ها، چقدر درآمد داشته است. هنگام در نظر گرفتن سود خالص، تایم فریمی که در آن معامله صورت گرفته و میزان سرمایه ای که برای کسب آن سود استفاده شده است، از اهمیت قابل توجهی برخوردار هستند.
- درصد معاملات برنده (Percentage of Winning Trades)
این معیار معمولاً اولین آماری است که پس از سود خالص در نظر گرفته می شود. درصد برد از تقسیم تعداد معاملات سودآور بر تعداد کل معاملات انجام شده بدست می آید.
- درصد معاملات بازنده (Percentage of Losing Trades)
مانند درصد معاملات برنده، درصدی که نشان دهنده ضرر می باشد، با تقسیم تعداد معاملات بازنده بر کل معاملات انجام شده بدست می آید. درصد معاملات برنده در مقابل بازنده می تواند در ارزیابی قوانین مدیریت سرمایه استفاده شده در حساب معاملاتی بسیار موثر باشد.
- بزرگترین معامله برنده (Largest Winning Trade)
این معیار به بزرگترین سودی اشاره دارد که یک معامله گر کسب کرده است که اگر مقدار این معامله برنده، درصد زیادی از سود خالص را تشکیل دهد، می تواند تاثیر زیادی روی یک حساب داشته باشد.
- بزرگترین معامله بازنده (Largest Losing Trade)
این معیار میزان ریسکی را نشان می دهد که معامله گر اجازه داده است، حسابش در معرض آن قرار بگیرد. باید توجه داشت که این معیار در هنگام ارزیابی عملکرد یک معامله گر برای الگوبرداری و یا برای استخدام یک معامله گر توسط موسسه یا بانک، فوق العاده حائز اهمیت است.
- میانگین معاملات برنده (Average Winning Trade)
میانگین معاملات برنده با جمع کردن مبلغ کل معاملات برنده و تقسیم این عدد بر تعداد معاملات برنده به دست می آید.
- میانگین معاملات بازنده (Average Losing Trade)
میانگین معاملات بازنده با جمع کردن مجموع همه ضررها و تقسیم این عدد بر تعداد معاملات بازنده محاسبه می شود.
- مدت زمان نگه داشتن معامله (Holding Time)
مدت زمانی که یک معامله گر یک معامله را باز نگه می دارد، تعیین می کند که آیا او یک معامله گر کوتاه مدت، میان مدت و یا بلند مدت است. بسته به نوع معامله گر، مدت زمانی که یک معامله باز می ماند، می تواند معیار مهمی باشد.
به عنوان مثال، میانگین مدت زمان نگه داشتن معامله برای یک اسکالپر (Scalper) می تواند کمتر از یک دقیقه باشد، در حالی که یک معامله گر بلند مدت ممکن است یک معامله را برای چندین ماه باز نگه دارد. این میانگین با تقسیم کل مدت زمان نگه داشتن همه معاملات بر تعداد معاملات محاسبه می شود.
- مدت زمان نگه داشتن معامله برنده در مقابل مدت زمان نگه داشتن معامله بازنده (Winning Trade holding time versus Losing Trade holding tim)
این معیار می تواند نشان دهد که آیا معامله گر معاملات بازنده را بیش از حد باز نگه می دارد و یا با خروج زود هنگام از معاملات برنده، سود خود را کاهش می دهد. نگه داشتن معاملات بازنده برای دوره های طولانی باعث می شود سرمایه ای که می تواند در جاهای دیگر استفاده بهتری داشته باشد، مسدود شود.
- حداکثر افت سرمایه (Maximum Drawdown)
این معیار بسیار مهم، افت سرمایه (Drawdown) در حساب معاملاتی را پس از یک سری معاملات بازنده نشان می دهد.
به عنوان مثال، اگر معامله گر در یک حساب ۱۰۰ هزار دلاری، حداکثر معاملات بازنده متوالی برابر با ۱۰ هزار دلار داشته باشد، در این صورت حداکثر افت سرمایه برای این حساب، ۱۰ درصد است. این معیار عموماً از اوج سودآوری در حساب به پایین ترین مقدار یا کمترین مقدار پس از اوج، محاسبه می شود.
- بدترین معاملات بازنده متوالی (Worst Losing Streak)
این آمار بیشترین معاملات بازنده متوالی در حساب را نشان می دهد. این معیار می تواند تا حدودی فریبنده باشد، زیرا اگر معاملات بازنده متوالی شامل ضررهای کوچک باشند، می تواند نشان دهنده یک استراتژی صحیح مدیریت سرمایه باشد.
- انتظارات از یک معامله (Trade Expectancy)
این معیار به میانگین مقداری اشاره می کند که انتظار می رود هر معامله سود یا ضرر کند. انتظارات از معامله با ضرب درصد ضرر در میانگین ضرر و کم کردن مقدار بدست آمده از حاصل ضرب درصد برد در میانگین برد محاسبه می شود.
اساسا تفسیر معیارهای معامله گری مانند موارد ذکر شده در بالا، می تواند کلید ارتقاء مهارت های معاملاتی شما باشد. هنگامی که یک سیستم معاملاتی در یک دوره سه ماهه مورد ارزیابی قرار گرفته و سپس در یک حساب معاملاتی لایو در یک بازه زمانی مشابه مورد آزمایش قرار می گیرد، معامله گر احتمالاً اطلاعات آماری کافی برای ارتقاء آن سیستم را تا جایی که امکان داشته باشد، خواهد داشت.
بدون شک یکی از دلایل اصلی استفاده از معیارهای معامله گری، ساختن یک برنامه معاملاتی قابل اعتماد است. بدون برنامه معاملاتی، معامله گر را می توان با مسافری که نه قطب نما دارد و نه نقشه، مقایسه کرد. آگاهی از اینکه در هنگام تحلیل معیارهای فارکس به دنبال چه چیزی هستید، می تواند نتایج معاملات شما را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد و همچنین اعتماد شما به الگوبرداری از معاملات دیگران را که معیارهایشان مطابق با استانداردهای شما است، ارتقا می دهد.
متاتریدر و ابزارهای تحلیل گزارش برای محاسبه معیارهای فارکس
اگر معامله گری از متاتریدر (MetaTrader) 4 یا ۵ برای انجام معاملات خود استفاده می کند، می تواند آمارهای متفاوتی را برای سیستم معاملاتی خود از طریق این دو پلتفرم، محاسبه کند.
یک معامله گر یا تحلیل گر باید به ابزار آزمونگر استراتژی متاتریدر (MetaTrader’s Strategy Tester) دسترسی داشته باشد تا بتواند استراتژی معاملاتی خاصی را که از آن استفاده می کند، مورد بازبینی قرار دهد. این فرآیند در قسمت راهنمای کار با متاتریدر به طور کامل توضیح داده شده است و هنگامی که معامله گر یا تحلیل گر پارامترهای مناسب را وارد می کند، متاتریدر به طور خودکار بیشتر معیارهای مفید فارکس را که معامله گر برای ارزیابی عملکرد تاریخی سیستم خود که به آن ها نیاز دارد، محاسبه می کند.
یکی دیگر از ویژگی های بسیار مفیدی که متاتریدر به علاقه مندان به آزمایش سیستم های معاملاتی ارائه می دهد، توانایی بهینه سازی پارامترها برای یک سیستم معاملاتی خاص، بر اساس آنچه که سودآورترین راه حل در یک بازه زمانی مورد نظر می تواند باشد، است.
پس از اینکه یک استراتژی معاملاتی کارآمد و قابل قبول توسط اعمال بازبینی (Backtest) شناسایی شد، یکی دیگر از گزینه ها برای آزمایش آن استراتژی استفاده از قابلیت حساب دمو در متاتریدر است که اکثر بروکرهای فارکس از آن پشتیبانی می کنند. این قابلیت به معامله گر کمک می کند تا درک واقعی تری از نحوه عملکرد سیستم معاملاتی خود در محیط معاملاتی لایو که در آن اسپرد معامله و سرعت عملکرد بروکر در نظر گرفته می شود، بدست آورد.
بررسی و تحلیل معیارهای سنجش عملکرد معاملاتی
اکنون که پس از بررسی هر یک از گزینه های اصلی آزمایش استراتژی ذکر شده در بخش قبل، با برخی از معیارهای عملکرد معاملاتی آشنا شدید، باید بدانید که در هنگام بررسی معیارهای معاملاتی برای یک استراتژی فارکس، به دنبال چه چیزی باشید.
تقریباً از همان فرآیند بررسی عملکرد می توان برای ارزیابی میزان موفقیت و ریسک یک مدیر صندوق سرمایه گذاری، ارائه دهنده سیگنال های معاملاتی و یا سایر برنامه های مدیریت حساب فارکس استفاده کرد.
قبل از شروع این فرآیند تحلیل، ابتدا باید معیارهای مختلف عملکرد معاملاتی به دست آمده از داده های معاملاتی خام را اولویت بندی کنید و چارچوب خود را برای داشتن عملکرد قابل قبول تعیین کنید. شما معمولاً این کار را بر اساس میزان تحمل ریسک شخصی و مقدار سود هدف، انجام خواهید داد. به عنوان مثال، ممکن است بخواهید برای یک سیستم معاملاتی و یا یک معامله گر، حداکثر افت سرمایه قابل تحمل یا حداقل سود خالص هدف را تعیین کنید تا سپس معیارهای بعدی را بررسی کنید.
مزایای داده های معاملاتی استاتیک در مقابل داده های معاملاتی لحظه ای
اولین نوع تحلیل که باید انجام بگیرد، مقایسه عملکرد سیستم های معاملاتی مختلف بر اساس مجموعه ای استاتیک از داده های تاریخی نرخ ارز است که تغییر نمی کنند. این نوع تحلیل تاریخی به شما این امکان را می دهد تا مواردی را که نسبتا قابل سنجش هستند، با هم مقایسه کنید. بنابراین می توانید عملکرد نسبی یک استراتژی معاملاتی یا معامله گر خاص را با مقایسه کردن با سایرین در یک دسته مشابه، ارزیابی کنید.
به یاد داشته باشید که این شکل از تحلیل استاتیک فقط نتایج عملکردی را ایجاد می کند که مربوط است به نوع شرایط معاملاتی در تایم فریم انتخاب شده برای جفت ارزی خاص که مورد ارزیابی قرار گرفته است. شرایط معامله در طول زمان تغییر می کند، بنابراین ممکن است بخواهید چندین تایم فریم مختلف را انتخاب کرده تا در شرایط متفاوت، استراتژی معاملاتی خود را مورد ارزیابی قرار دهید.
از سوی دیگر، می توان استدلال کرد که استفاده از داده های معاملاتی لحظه ای برای ارزیابی معیارهای عملکرد به صورت مداوم، کاری صحیح است. اگرچه لازم نیست این کار هر روز انجام شود، اما احتمالا ایده خوبی است که این کار را در فرآیند ارزیابی برنامه معاملاتی هفتگی یا ماهانه خود لحاظ کنید.
منطق اولیه برای انجام این کار این است که همانطور که قبلا ذکر شد، شرایط بازار در حال تغییر است و این تغییر می تواند به طور قابل توجهی بر موفقیت یک استراتژی معاملاتی خاص تأثیر بگذارد. نرخ موفقیت نیز می تواند تغییر کند چرا که معامله گران به طور معمول فازهای برد و باخت متفاوتی را پشت سر می گذارند.
به عنوان مثال، یک استراتژی خاص ممکن است برای یک بازار رنج (Range) بسیار مناسب باشد. تا زمانی که چنین شرایط معاملاتی برقرار باشد، این استراتژی می تواند نتایج مثبتی را به همراه داشته باشد. اما هنگامی که یک بریک اوت (Breakout) از محدوده معاملاتی رنج رخ می دهد و یک روند آغاز می شود، سیستم های معاملاتی بر اساس روند (Trend)، احتمالاً از سیستم معاملاتی رنج بهتر عمل خواهند کرد.
با انجام تجزیه و تحلیل معاملات لحظه ای به صورت دوره ای، می توان چنین موقعیت هایی را به راحتی شناسایی کرد و استراتژی مورد استفاده را در واکنش به شرایط جدید بازار تغییر داد تا سود کلی معامله به حداکثر برسد.
آموزش
بروکر (Broker) چیست؟ انواع کارگزار معاملاتی و تفاوت آن ها با صرافی
بروکر که در زبان فارسی به آن کارگزاری می گویند، یک شخص یا شرکتی است که از طرف مشتریان خود مجاز به خرید و فروش سهام یا انجام سایر سرمایه گذاری های مالی باشد.
یکی از مشکلات اصلی کاربران ایرانی بازار فارکس (Forex)، به ویژه کسانی که به تازگی وارد این بازار مالی شده اند، انتخاب بروکر یا کارگزاری معتبر و مناسب است. به طور کلی بروکرها در انواع مختلف همچون کارگزاری های سرمایه گذاری، کارگزاری های املاک و مستغلات و کارگزاری های بیمه، خدمات متفاوتی را به مشتریان ارائه می دهند. صرف نظر از نوع بروکر و صنعت مرتبط با آن، به فرد یا شرکتی که به عنوان یک واسطه بین دو طرف معامله عمل کند، بروکر (Broker) می گویند. در این مطلب سعی کرده ایم به زبان ساده در پاسخ به سؤالات بروکر چیست؟ معیار انتخاب آن برای ایرانیان چیست و چه بروکرهایی برای ایرانیان مناسب است؟ توضیحاتی را ارائه دهیم؛ پس تا پایان همراه ما باشید.
مفهوم بروکر (Broker)
بروکر که در زبان فارسی به آن کارگزاری می گویند، یک شخص یا شرکتی است که از طرف مشتریان خود مجاز به خرید و فروش سهام یا انجام سایر سرمایه گذاری های مالی باشد.
در واقع بروکرها به عنوان یک واسطه انجام معاملات مالی را میان فروشندگان، خریداران و انواع بازارهای مالی؛ مانند اوراق بهادار و فارکس تسهیل می کنند. بروکرها تضمین کننده درست انجام شدن معاملات هستند و اطلاعات لازم را در اختیار طرفین معامله قرار می دهند.
از آنجایی که بازارهای مالی همچون بورس و فارکس تنها به بروکرهای تأیید شده اجازه فعالیت می دهند، لازم است در هنگام انتخاب کارگزاری به این نکته توجه داشته باشید. در نهایت کارگزاری ها نیز در قبال خدماتی که ارائه می دهند،کارمزد دریافت کرده و کسب درآمد می کنند.
بروکر رگوله شده (Regulated broker) چیست؟
اغلب بروکرها با دریافت مجوزهای لازم فعالیت قانونی داشته و تحت نظر نهادهای دولتی فعالیت می کنند. به این گروه از بروکرهای قانون گذاری شده و تحت نظارت بروکرهای رگوله (Regulated broker) گفته می شود. از آنجایی که بروکرهای رگوله از مقررات خاصی پیروی کرده و قانونمند هستند، کاربران آن ها می توانند با خیال آسوده به انجام معاملات بپردازند.
بروکرها چگونه کسب درآمد می کنند؟
بروکرها برای انجام هر معامله خرید یا فروش، مقداری پول به عنوان کمیسیون (Commission) و یا اسپرد (Spread) اخذ می کنند. درآمد بروکرهای فارکس از این طریق بدست می آید.
معامله گران با ثبت هر سفارش خرید یا فروش، مبلغی را به عنوان کارمزد معامله به بروکر پرداخت می کنند. در واقع این روش درآمدزایی اغلب در شرکت های کارگزاری که سرویس های کاملی را ارائه می دهند (Full-service brokerage firm) دیده می شود.
در مقابل اگر سرمایه گذاران شخصاً حساب کارگزاری خود را مدیریت کرده و از یک بروکر آنلاین برای خرید و فروش و سرمایه گذاری استفاده کنند، می توانند بدون پرداخت حق کمیسیون به ثبت سفارش بپردازند. اما این بدان معنا نیست که این گروه از کارگزاری ها درآمدزایی نداشته باشند؛ این بروکرها از روش های دیگر همچون موارد زیر کسب درآمد می کنند.
- کسب سود از طریق مبالغ نقدی موجود در حساب کاربران
بسیاری از سرمایه گذاران مبالغ اندکی را در حساب های بروکر خود نگهداری می کنند. بروکرها این مبالغ را به یک حساب سپرده انتقال می دهند. بخش کوچکی از این سود به حساب کاربران واریز شده و بخش اعظم آن را بروکرها برداشت می کنند.
- فروش معاملات به مارکت میکرها (Market Makers)
یکی دیگر از روش های درآمدزایی بروکرهای آنلاین، فروش معاملات به مارکت میکرها (بازارساز) است. با انجام این کار به ازای هر معامله کمیسیون اندکی به بروکر پرداخت می شود. این امر سبب افزایش هزینه و کند شدن معاملات می شود. اما با این حال به ندرت معامله گران متوجه این موضوع می شوند.
- هزینه های مشاوره
برخی از بروکرهایی که دارای مجوزهای لازم مشاوره مالی هستند؛ در ازای ارائه مشاوره های حرفه ای مبالغی را از مشتریان دریافت می کنند. به عنوان مثال، کاربران می توانند در مورد خرید و فروش یک سهام خاص از مشاوران مالی راهنمایی بگیرند.
- هزینه های مربوط به اسپردها
علاوه بر موارد قبلی بروکرهای بازار سهام می توانند از اسپردها نیز درآمد کسب کنند. در واقع بروکرها می تواند ارزش اوراق را مشخص کرده و تفاوت قیمتی موجود را به عنوان سود در نظر بگیرند.
معرفی انواع بروکرها
بسیاری از افراد بروکرها را تنها به بازار سرمایه و بورس مرتبط می دانند، اما جالب است بدانید که بسیاری از صنایع دیگر نیز جهت تسهیل و تضمین معاملات خود، به کارگزاری ها متکی هستند. در ادامه لیستی از انواع بروکرها آورده شده است.
- بروکرهای حوزه سرمایه گذاری
- بروکرهای حوزه بورس
- بروکرهای فارکس
- Broker-dealer
- Prime Broker
- برورکرهای حوزه املاک و مستغلات
- Options Broker
- بروکرهای حوزه کالا
- بروکرهای حوزه بیمه
- Information (data) broker
- Ship broker
- Mortagage broker
بروکر در بازار فارکس (Forex Broker)
بروکر فارکس بستری برای خرید و فروش انواع ارزها و کالاهای موجود در بازار فارکس است. بروکر فارکس نیز درست مانند موارد قبلی، واسطه ای میان خریداران و فروشندگان بازار است. به این ترتیب خریداران و فروشندگان ارزها و کالاهای ارائه شده در بازار فارکس، برای انجام معاملات از طریق یک بروکر تأیید شده اقدام می کنند. در نهایت لازم به ذکر است که تنها راه ورود به بازار فارکس عضویت در یک بروکر معتبر است.
درست مانند سایر بازارهای مالی همچون رمز ارزها (Cryptocurrencies) و بورس اوراق بهادار ورود و فعالیت در بازار فارکس نیز نیازمند استفاده از یک بستر شخص ثالث است. در نتیجه بدون ثبت نام در یک کارگزاری تأیید شده و معتبر امکان معامله در بازار فارکس وجود نخواهد داشت. در واقع با نمایش قیمت ها و سفارشات خرید و فروش در بروکرهای فارکس معامله گران تنها از طریق بروکرها می توانند به این اطاعات دسترسی پیدا کنند.
ویژگی های یک بروکر مناسب
با وجود تعدد بروکرهای فعال در بازار فارکس انتخاب از میان این گزینه ها می تواند چالش برانگیز و دشوار باشد. در هنگام انتخاب بروکر فارکس به شهرت بروکر، سوابق و تاییده های آن، امکان واریز و برداشت آسان، پشتیبانی از پلتفرم های معاملاتی متفاوت همچون متاتریدر ۴ و ۵، ارائه حساب دمو (آزمایشی)، پشتیبانی مناسب از کاربران، سرعت بالای معامله، پشتیبانی از انواع معاملات، ارائه رابط کاربری مناسب برای کاربران موبایل، امنیت توجه کافی داشته باشید.
چگونه می توان یک بروکر مناسب انتخاب کرد؟
بسیاری از سرمایه گذاران با هدف کاهش هزینه ها و صرفه جویی در زمان برای انجام معاملات خود از خدمات بروکرها استفاده می کنند. فرقی نمی کند به دنبال چه نوع بروکری هستید، روش های متعددی برای یافتن بروکر مناسب وجود دارد.
قبل از هر چیزی باید توجه داشته باشید که کارگزاری مورد نظر مجوزهای لازم را جهت فعالیت دریافت کرده و دانش و اطلاعات کافی را دارد. همچنین بررسی روش درآمدزایی بروکر و میزان کارمزدهای دریافتی توسط آن ها نیز در انتخاب بهترین بروکر، حائز اهمیت است. همچنین بهتر است در هنگام انتخاب بروکر آنلاین به نکات زیر توجه کنید.
- به دنبال بروکری باشید که در آن امکان فعالیت با حداقل سرمایه ممکن نیز وجود داشته باشد.
- بروکری را انتخاب کنید که در هنگام انجام معاملات خرید و فروش کارمزدی دریافت نکند.
- اگر یک سرمایه گذار مبتدی هستید، بهتر است بروکری را انتخاب کنید که در آن منابع آموزشی در دسترس باشد.
بررسی تفاوت بروکر (Broker) و صرافی (Exchange)
ممکن است درک تفاوت بروکر و صرافی برای برخی افراد گیج کننده باشد. به ویژه از زمانی که صرافی ها و بروکرها ویژگی های یکدیگر را به لیست خدمات خود اضافه کردند. به عنوان مثال معاملات مارجین (Margin Trading) یکی از خدمات اصلی بروکرها است که امروزه توسط صرافی های رمز ارزی (Crypto Exchanges) نیز ارائه می شود.
صرافی های معاملاتی نیز مانند بروکرها به عنوان یک پلتفرم شخص ثالث قابل اعتماد؛ خریداران و فروشندگان دارایی ها را به یکدیگر متصل می کنند. صرافی ها در انواع مختلف پلتفرم های متمرکز (CEX) و غیرمتمرکز (DEX) فعالیت کرده و اغلب شاهد حضور آن ها در حوزه رمز ارزها هستیم.
تفاوتی که میان بروکرها و صرافی ها وجود دارد این است که در صرافی ها دارایی A با دارایی B مبادله می شود. معمولاً سفارشات خرید و فروش کاربران صرافی، در یک لیست تحت عنوان دفتر سفارشات (Order Book) ثبت و نگهداری می شود. در نهایت سفارشات خرید و فروشی که با یکدیگر مطابقت داشته باشند، نهایی و اجرا می شوند.
بررسی تفاوت بروکر (Broker) و بروکریج (Brokerage)
در زبان فارسی دو عبارت بروکر (Broker) و بروکریج (Brokerage) به کارگزاری معنا می شوند. اما این دو عبارت در زبان انگلیسی با یکدیگر تفاوت دارند، اما سؤالی که مطرح می شود آن است که تفاوت این دو در چیست؟
- بروکر (Broker): به کارگزاری گفته می شود که کاربران در بستر آن، تنها امکان اجرای معاملات و مدیریت سبدهای سرمایه گذاری خود را دارند.
- بروکریج (Brokerage): اما این نوع کارگزاری علاوه بر ارائه خدمات معمول، خدماتی با ارزش افزوده همچون تحقیقات بازار، مشاوره سرمایه گذاری و توصیه های معاملاتی را نیز در اختیار کاربران خود قرار می دهند. همچنین ممکن است برخی از بروکریج ها دارای خدمات متنوع تری همچون سرویس های نقدینگی، یک واحد کارگزاری اصلی (Prime brokerage unit) و یک تیم داخلی توسعه فناوری نیز باشند.
با وجود اینکه به طور معمول بروکر و بروکریج در موارد مذکور تفاوت هایی با یکدیگر دارند، توجه به چند نکته زیر حائز اهمیت است.
- بسیاری از بروکرهای امروزی از انواع بروکرهای تخفیفی بوده و به دنبال کاهش هزینه ها، ارائه ابزارهای معاملاتی و منابع آموزشی هستند.
- Robo-Advisor ها از بروکرهای تخفیفی یا شرکت های فین تک هستند که خدماتی همچون مشاوره های معاملاتی الگوریتمی و مدیریت پورتفولیو را به کاربران خود ارائه می دهند.
- بروکرهای Full Service نیز از انواع بروکرهای سنتی و قدیمی هستند. این نوع بروکرها خدماتی همچون مدیریت و نظارت بر حساب های مالی را از طریق نیروی انسانی انجام داده و نسبت به انواع دیگر بروکرها پرهزینه هستند.
تفاوت بروکر Discount و Full-service
- بروکرهای تخفیفی (Discount): این نوع از بروکرها، می توانند از طرف مشتریان خود انواع معاملات را اجرا و ثبت کنند. بروکرهای تخفیفی، نسبت به بروکرهای فول سرویس، در ازای هر معامله کارمزد کمتری را دریافت می کنند. همچنین در مواردی این بروکرها به جای دریافت کمیسیون حقوق ثابت دریافت می کنند. اکثر بروکرهای تخفیفی به صورت آنلاین از طریق پلتفرم های معاملاتی خدمات خود را ارائه می دهند. در این بروکرها مشاوره های مالی ارائه نشده و از سرمایه گذاران خودگردان (Self-directed investors) نیز هیچگونه کمسیونی دریافت نمی شود.
- بروکرهای فول سرویس (Full-Service): همانطور که از نامش مشخص است، در این گروه از بروکرها خدمات کاملی به مشتریان ارائه می شود. این خدمات شامل تحقیقات بازار، مشاوره های سرمایه گذاری، برنامه ریزی بازنشستگی، طیف وسیعی از محصولات سرمایه گذاری و… می شود. طبیعتاً کاربرانی که بخواهند به این خدمات دسترسی داشته باشند باید در ازای آن کمسیون بالاتری پرداخت کنند.
مراحل شروع معامله گری در بازار فارکس
۱. انتخاب بروکر
شما در مرحله اول باید بروکر مورد نظر خودتان را در مقایسه با معیارهای ذکرشده در قسمت بالا انتخاب کنید.
۲. ثبت نام و احراز هویت
مرحله بعد از انتخاب بروکر (Broker)، ثبت نام و احراز هویت در آن است. هنگامی که تمامی مراحل افتتاح حساب را گذراندید، نوبت به ارسال مدارک برای وریفای شدن حسابتان می رسد. بر.کر ها برای مقابله با پول شویی تنها در صورتی به شما خدمات خواهند داد که تصویر مدارک واقعی خود را ارسال کنید و این مدارک با مشخصاتی که زمان ثبت نام وارد کرده اید همخوانی داشته باشند.
بعضی بروکرها بلافاصله بعد از افتتاح حساب به شما اجازه معامله کردن می دهند؛ حتی اگر مدارک خود را ارسال نکرده باشید، اما زمان برداشت اصل پول یا سودتان حتماً باید مدارک خود را ارسال کنید و حسابتان تأیید و فعال شود. کارگزاری ها معمولاً روش های مشابهی دارند و اگر یکبار در یک کارگزار حساب افتتاح کنید، این روند را به صورت کامل یاد خواهید گرفت.
معمولاً بروکرهایی که با ایران کار می کنند تصویر کارت ملی و شناسنامه یا گذرنامه را برای احراز هویت می پذیرند. به ندرت بروکرها ترجمه مدارک را از شما می خواهند، اما در صورت نیاز می توانید از بخش انگلیسی پاسپورت خود استفاده کنید. بخش دیگر احراز هویت، تصویر مدرکی برای احراز آدرس شماست.
معمولاً یک قبض خدماتی مثل آب یا گاز یا برق یا غیره برای این امر کفایت می کند؛ قبضی که آدرس شما در آن درج شده و نباید بیش از ۶ ماه از صدور آن گذشته باشد. اگر قبض خدماتی در دسترستان نیست، می توانید از بانک پرینت حساب خود را که آدرستان در آن درج شده بگیرید و تصویر آن را برای کارگزار بفرستید، اما به صورت کلی بروکرها سخت گیری چندانی روی این امر ندارند.
۳. دریافت نرم افزار معاملات
بروکرها نرم افزارهای معاملاتی مختلفی دارند که بعد از ایجاد حساب در اختیار شما قرار می گیرد. این نرم افزارها درحقیقت پلتفرم معاملاتی هستند که قرار است شما در آن تحلیل ها، بررسی ها و معاملات خود را انجام دهید. بیشتر بروکرها از نرم افزار متاتریدر استفاده می کنند. نرم افزار متاتریدر (MetaTrader) یکی از بهترین نرم افزارهای معاملاتی فارکس به شمار می رود که برای انجام معامله به کار می رود.
در این نرم افزار از زبان برنامه نویسی MetaQuotes Language ۴ استفاده شده که همه امکانات مورد نیاز برای معاملات ارزی را دارد. مشاهده قیمت ها، نمودارها، دریافت جدیدترین اخبار و آگاهی از نوسانات واقعی قیمت ارزها از مزایای دیگر نرم افزار متاتریدر محسوب می شود.
۴. شارژ حساب برای انجام معاملات
برای شروع معامله شما باید سرمایه مورد نظر خود را به حساب بروکر واریز کنید. امکان واریز وجه در شرایط مختلفی وجود دارد که مه‌ترین آن ها پرداخت ریالی، تتری (USDT)، مستر/ ویزا کارت است.
۵. برداشت سود
بسیاری از ایرانیان فکر می کنند به دلیل اینکه فارکس بازاری بین المللی است و ایران هم تحت تحریم های بانکی قرار دارد، نمی توان به راحتی در آن معامله کرد؛ درحالیکه این تصور غلط است و معامله گری در فارکس انجام می شود و افراد هم به راحتی می توانند از حساب خود در فارکس پول برداشت کنند. پرکاربردترین این فرایندها، انتقال بانکی، انتقال به کیف پول و برداشت از طریق تاپ چنج (TC-PAY) هستند.
توجه: اگر در معاملات فارکس تازه وارد هستید، باید تا زمانی که سیستم معاملاتی مطمئن و سودآوری ایجاد نکرده اید، به صورت آزمایشی در حساب دمو (Demo) معامله کرده و سپس درباره قراردادن پول واقعی در حساب معاملاتی فکر کنید. این نکته یکی از مهمترین نکات معامله گری است که بدون آموزش و تمرین وارد هیچ بازار معاملاتی نشوید.
در انتها
سعی کردیم شما را با مفهوم بروکر (Broker) و فعالیتی که کارگزاری ها انجام می دهند، آشنا کنیم. همانطور که اشاره کردیم، بروکر یا کارگزاری واسطه ای برای انجام معاملات است که نرخ بازارهای مختلف را به مشتریان خود نمایش می دهد و سفارش های آن ها را اعم از خرید یا فروش انجام می دهد.
بروکرها در قالب یک وب سایت فعالیت می کنند که شما بعد از مراحل ثبت نام و احراز هویت، در قالب یک پلتفرم معاملاتی، قابلیت خرید و فروش آنلاین جفت ارزها و دیگر دارایی ها را خواهید داشت. بروکرها نقش بسیار مهمی در انجام معاملات در بازار فارکس بر عهده دارند. برای انجام معاملات در این بازار تنها کافی است به یک بروکر معتبر متصل شوید و به کسب درآمد دلاری دست پیدا کنید.
در میان بروکرهای معتبر بروکرهای آلپاری، لایت فارکس و روبوفارکس می توانند گزینه مناسبی برای ایرانیان باشند.
آموزش
اندیکاتور جریان نقدینگی چایکین (Chaikin Money Flow)
اندیکاتور جریان نقدینگی چایکین (Chaikin Money Flow) در دسته اندیکاتورهای مومنتومی قرار می گیرد و از همین رو در بازارهای دارای روند (Trend) برای تشخیص قدرت و جهت روند، کارکرد بهتری دارد.
در دنیای معامله گری، موج های بزرگ عموما توسط صندوق های سرمایه گذاری، صندوق های پوشش ریسک (Hedge Funds)، صندوق های بازنشستگی، کارگزاران و سایر موسسات مالی ایجاد می شوند. این موسسات برخلاف معامله گران خرد اکثریت حجم را در اختیار دارند.
اگر بتوانید جهت معاملات این موسسات را تشخیص دهید بازدهی شگفت انگیزی خواهید داشت. اهمیت بالای اندیکاتورها و اسیلاتورهای تکنیکالی برای معامله گران خرد نیز از همین مساله نشات می گیرد. اندیکاتورها می توانند علت روندها، خواه صعودی یا نزولی و احتمال معکوس شدن آن ها را نشان دهند.
اگر می خواهید قدرت یک روند را بر اساس فشار خرید یا فروش و حجم معاملات تعیین کنید، اندیکاتور CMF ابزاری است که می توانید روی آن حساب کنید. در این مطلب با این اندیکاتور آشنا خواهید شد.
اندیکاتور جریان نقدینگی چایکین (Chaikin Money Flow) چیست؟
این اندیکاتور در دهه ۱۹۸۰ توسط تحلیلگر مشهور بازار سهام، مارک چایکین (Marc Chaikin) ابداع شد. این اندیکاتور بر این اساس بنا شده که اگر قیمت بسته شدن در نزدیکی کف باشد در فاز توزیع (Distribution) و اگر قیمت بسته شدن در نزدیکی سقف باشد در فاز انباشت (Accumulation) هستیم.
اندیکاتور CMF از یک خط قرمز یا سبز رنگ که حول خط ۰ به میزان ۱۰۰- تا ۱۰۰+ نوسان می کند، تشکیل شده است. نواحی قرمز و سبز به ترتیب بیانگر فشار فروش و خرید هستند. زمانی که در محدوده منفی باشیم فشار فروش و زمانی که در محدوده مثبت باشیم فشار خرید بیشتر است.
فرمول محاسبه جریان نقدینگی چایکین (CMF calculation and formula)
فرمول این اندیکاتور بسیار ساده است (برای این مثال از دوره ۲۱ روزه استفاده می کنیم).
ابتدا با استفاده از فرمول (۱) ضریب جریان نقدینگی را محاسبه می کنیم و سپس با استفاده از فرمول (۲) حجم جریان نقدینگی را به دست می آوریم و در نهایت با استفاده از رابطه (۳) اندیکاتور CMF به دست می آید:
(مینیمم قیمت_ ماکزیمم قیمت) / [(قیمت بسته شدن _ ماکزیمم قیمت) _ (مینیمم قیمت _ قیمت بسته شدن)] = ضریب جریان نقدینگی
Money Flow Multiplier = [(Close – Low) – (High – Close)] /(High – Low)
حجم کل دوره زمانی × ضریب جریان پول = حجم جریان نقدینگی
Money Flow Volume = Money Flow Multiplier x Volume for the Period
مجموع حجم دوره ۲۱ روزه / حجم جریان نقدینگی دوره ۲۱ روزه = مقدار اندیکاتور CMF در دوره ۲۱ روزه
۲۱ Period CMF = 21 Period Sum of Money Flow Volume / 21 Period Sum of Volume
مانند سایر اندیکاتورهای تکنیکال، لازم نیست این محاسبات را خودتان انجام دهید زیرا شاخص CMF در اکثر پلتفرم ها و نرم افزارهای معاملاتی یافت می شود. تنها وظیفه شما این است که بیاموزید چگونه آن ها را اجرا و بررسی کنید.
نحوه معامله با اندیکاتور CMF
اندیکاتور جریان نقدینگی چایکین (Chaikin Money Flow) در دسته اندیکاتورهای مومنتومی قرار می گیرد و از همین رو در بازارهای دارای روند (Trend) برای تشخیص قدرت و جهت روند، کارکرد بهتری دارد.
این اندیکاتور بر اساس اینکه قیمت به طور میانگین در بالا یا پایین محدوده روزانه بسته شود به ترتیب مثبت و منفی می شود. باید توجه داشت که حاصل در حجم معاملات هر روز ضرب می شود. بنابراین یک روز منفی با حجم کم، نسبت به یک روز منفی با حجم بالا عدد بالاتری در اندیکاتور خواهد داشت.
این اندیکاتور اغلب در چارت های روزانه استفاده می شود، اما استفاده از تایم فریم های بالاتری که داده حجمی آن موجود باشد نیز در بین معامله گران رواج دارد.
دوره ۲۱ روزه نیز به دلیل اینکه بیانگر تعداد روزهای معاملاتی یک ماه است در فرمول محاسبه اندیکاتور معمولا استفاده می شود. هرچند سایر ضرایب این عدد، یعنی ۴۲، ۶۳، ۸۴، ۱۲۶ یا ۲۵۲ نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
برای معاملات روزانه و سایر استراتژی های کوتاه مدت، دوره های زمانی کوچکتر به دلیل واکنش سریع به تغییر روندها کاربرد بیشتری دارند. اما معامله گران بلند مدت، دوره های زمانی بزرگتر را ترجیح می دهند.
برای استفاده از اندیکاتور CMF ابتدا باید نموداری را پیدا کنید که در حالت رنج (Range) قرار نداشته باشد. حالت رنج معمولا زمانی رخ می دهد که قیمت برای یافتن مسیرش، در سطح مشخصی فشرده می شود. سپس باید دوره زمانی مورد نظرتان را تنظیم کنید. می توانید برای شروع از دوره ۱۲ روزه شروع کنید و در نهایت اندیکاتور را روی چارت اعمال کنید. به حرکات گذشته توجه کنید. هنگامی که اندیکاتور رو به بالا حرکت کند، زمان خرید است. برعکس، اگر اندیکاتور زیر صفر باشد و یا به سمت پایین حرکت کند، زمان فروش است.
در ادامه به سایر روش های استفاده از این اندیکاتور می پردازیم.
- شکست ها (Breakouts)
برای تایید شکست های قیمتی می توان از اندیکاتور CMF استفاده کرد. ناحیه مقاومتی یا حمایتی که قیمت چندین بار از آنجا برگشته را مشخص کنید.
اگر قیمت بتواند از مقاومت عبور کند و CMF هم بالای صفر باشد، روند جدید می تواند مورد تایید باشد، در غیر این صورت احتمال برگشت قیمت وجود دارد. همچنین اگر قیمت حمایت خود را بشکند و CMF زیر صفر باشد، روند جدید مورد تایید است، در غیر این صورت احتمال برگشت وجود دارد.
زمانی که اندیکاتور CMF از خط صفر خود عبور کند، می تواند نشان دهنده اتمام روند فعلی باشد. اگر خط صفر از بالا به پایین شکسته شود نشانه نزول قیمت و اگر از پایین به بالا شکسته شود نشانه صعود قیمت خواهد بود. توجه کنید که شکست های جزئی شما را گمراه نکنند. می توان با بررسی سابقه سهم یا دارایی و تطبیق آستانه شکست تصمیم بهتری گرفت.
- تایید روند (Trend confirmation)
برای تایید روندها نیز می توان از این اندیکاتور استفاده نمود. برای مثال اگر روند صعودی باشد، قدرت خرید منعکس شده در اندیکاتور می تواند موجب اطمینان شما از ادامه روند شود. عکس این مورد یعنی در زمانیکه روند نزولی است، صادق است.
مزایای استفاده از اندیکاتور CMF
استفاده از این ابزار در تعیین جهت و قدرت روند قیمتی به شما کمک خواهد کرد. همچنین واگرایی بین اندیکاتور و قیمت نیز می تواند زمان ورود و خروج را به معامله گر نشان دهد.
محدودیت های اندیکاتور CMF
این اندیکاتور به دلیل دنبال کردن قیمت، همواره به گذشته توجه دارد. همچنین اگر روند مشخص نباشد و بازار بی ثبات باشد این اندیکاتور می تواند سیگنال های اشتباه بسیاری بدهد.
در انتها
در این مطلب به تنظیمات و نحوه استفاده از اندیکاتور CMF پرداختیم. این اندیکاتور می تواند در تعیین روندهایی که هنگام ورود صندوق های پوشش ریسک یا سایر معامله گران بزرگ وال استریت تشکیل می شوند، کاربردی باشد. اما همانند تمامی اندیکاتورها، این ابزار تکنیکال نیز سیگنال های اشتباهات زیادی دارد. پس در استفاده از آن احتیاط کرده و آن را با ابزارهایی نظیر خطوط روند (Trendline) یا میانگین متحرک (Moving Average) ترکیب کنید.
هشدار ریسک و سلب مسئولیت
این مطلب به هیچ عنوان توصیه به خرید یا فروش نیست
بازارهای مالی از ریسک بالایی برخوردارند و امکان از دست رفتن بخش یا تمام حساب معاملاتی شما وجود دارد. تا زمانی که دانش کافی در مورد بازارها به دست نیاورده اید یا امکان قرار دادن سرمایه خود در ریسک محتمل را ندارید در این بازارها سرمایه گذاری نکنید.
برای ارسال نظر باید وارد شوید ورود