آموزش
آزادسازی توکن (Token Unlock) و وستینگ (Vesting) چیست؟
به فرآیند آزاد شدن توکن های یک پروژه از قرارداد هوشمند، آزادسازی توکن (Token Unlock) گفته می شود. پروژه ها معمولا یک برنامه زمانی برای آزادسازی توکن ها در نظر می گیرند و همه توکن ها را به یکباره آزاد نمی کنند، به دوره زمانی ای که طی آن توکن ها به مرور آزاد می شوند، وستینگ (Vesting) یا قفل شدن توکن (Token Lock-up) گفته می شود.

منتشر شده
4 هفته پیشدر

یکی از مفاهیم مهم در بازار رمز ارزها، مفهوم آزادسازی توکن (Token Unlock) است. آزادسازی توکن یکی از مفاهیم مهم در بحث عرضه رمزارزها است. وقتی می گوییم «توکن آزاد شده» به معنای این است که دارنده می تواند آن را بفروشد، هولد کند یا به کیف پول دیگری انتقال دهد. از آنجایی که این فرآیند، میزان توکن های در حال گردش را افزایش می دهد، بر قیمت توکن، ارزش پروژه و روند توسعه آن تاثیر مهمی دارد.
آزادسازی توکن دربرگیرنده مفهوم مهم دیگری در توکنومیکس (Tokenomics) به نام وستینگ (Vesting) هم است. پروژه ها معمولا یک برنامه زمانی برای آزادسازی توکن ها در نظر می گیرند و همه توکن ها را به یکباره آزاد نمی کنند، به دوره زمانی ای که طی آن توکن ها به مرور آزاد می شوند، وستینگ یا قفل شدن توکن (Token Lock-up) گفته می شود.
آزادسازی توکن (Token Unlock) چیست؟
چندی پیش خبری مبنی بر آزادسازی توکن چند پروژه کریپتویی مهم در ماه مارس ۲۰۲۳ منتشر شد. ارزش توکن های آزادشده در این پروژه ها، چیزی بالغ بر ۶۵۰ میلیون دلار بود. از آنجایی که این پروژه ها مقدار قابل توجهی توکن آزاد می کنند، ممکن است این فرایند منجر به ایجاد فشار فروش و به تبع آن نوسانات قیمتی شود. اما معمولا پروژه ها یک برنامه زمانی برای آزادسازی توکن در نظر می گیرند و همه توکن ها را به یکباره آزاد نمی کنند. بلکه در یک دوره زمانی مشخص که معمولا چندین سال طول می کشد، توکن ها را آزاد می کنند.
به این دوره زمانی اصطلاحا وستینگ (Vesting) یا دوره قفل کردن توکن (Token Lockup) گفته می شود. این دوره هم بخشی از فرآیند آزادسازی توکن است و به معنای این است که مقدار معینی توکن برای مدت زمان مشخصی قفل می شوند و کمکم آزادسازی صورت می گیرد. در واقع شخص دارنده در دوره های قفل شدن، نمی تواند توکن ها را خرج کند یا انتقال دهد.
اهمیت وستینگ (Vesting) چیست؟
سال ها پیش برخی از استارتاپ های حوزه تکنولوژی به کارمندان خود پیشنهاد بخشی از سهام شرکت را می دانند. اما کارمندان قادر به فروختن آن سهم تا مدت زمان مشخصی نبودند یا دست کم نمی توانستند همه سهام را به یکباره به فروش برسانند. از این روش برای نگهداشتن کارمندان و افزایش علاقه آن ها به روند توسعه شرکت استفاده می شد.
از آنجایی که تا سال ها نمی توانستند سهام را بفروشند هم منجر به کاهش قیمت سهام نمی شدند. دلیل اصلی و مهم پشت وستینگ (Vesting) هم این است که سهام داران پروژه به یکباره رمزارزهای خود را در بازار نفروشند و منجر به دامپ قیمتی نشوند. در واقع وستینگ واگذاری مالکیت کامل توکن ها را به تاخیر می اندازد.
در واقع اولین و مهمترین مزیت وستینگ در آزادسازی توکن، کاهش ریسک دستکاری بازار است. یعنی صاحبان پروژه و سرمایه گذاران آتی مطمئن می شوند که سرمایه گذار اولیه یا توسعه دهنده پروژه، به سرعت دارایی خود را نمی فروشد یا با احتکار توکن منجر به ایجاد کمیابی مصنوعی نمی شود.
همچنین تعویق واگذاری کامل مالکیت، منجر به عدمتمرکز پروژه می شود. در واقع با توزیع منصفانه تر، کمک می کنند تا بخش زیادی از توکن های پروژه به صورت یکجا در اختیار یک فرد یا تعداد کمی از افراد قرار نگیرد.
آزادسازی توکن چگونه بر قیمت تاثیر می گذارد؟
حرکت قیمت رمز ارزها، پیش، در حین و پس از آزادسازی عمده توکن، به عوامل بسیاری بستگی دارد. اکثر توکن ها پس از آزادسازی با فشار خرید و به دنبال آن اصلاح قیمت مواجه می شوند. در اکثر موارد، این اصلاح قیمت کوتاه مدت بوده و مجددا به روند باثبات قبلی بازمی گردد. این روند اغلب در توکن هایی که ارزش بازار بزرگی دارند دیده می شود. چون آزادسازی توکن منجر به اثر شبکه شده و سرمایه گذاران جدیدی را به خود جذب می کند. همچنین در پروژه هایی که مقدار قابل توجهی از توکن های آن ها بین کاربران توزیع می شود، مشهود است.
پروژه هایی که مقدار زیادی از توکن های خود را بین تیم داخلی و سرمایه گذاران خصوصی توزیع می کنند، نمونه هایی هستند که قیمت آن ها پس از آزادسازی عمده، کاهش می یابد. برخی از تو نها نیز در زمان ناخوشایندی برای یک توکن و دارندگان آن ها آزاد می شوند. مثلا توزیع توکن GMT با رویداد سقوط صرافی FTX مصادف بوده است.
عامل زمان بندی نیز یکی دیگر از فاکتورهای موثر است. هر چه آزادسازی زودتر صورت بگیرد، تاثیر بیشتری روی قیمت توکن خواهد داشت. از طرفی پروژه هایی که مانند پالیگان (Polygon) نقدینگی بالا و مارکت کپ زیادی دارند، معمولا تحت تاثیر آزادسازی قرار نمی گیرند. چون شبکه عظیم آن ها به سرعت هرگونه نوسان قیمتی را جذب می کند.
به صورت کلی می توان گفت که برای اکثر توکن ها، آزادسازی در بلند مدت منجر به افزایش نقدینگی و قیمت باثبات تر می شود.
فرآیند آزادسازی توکن چگونه است؟
در بازار رمز ارزها از قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) برای آزادسازی توکن ها استفاده می شود. وقتی پروژه به نقاط عطف مشخصی رسید، توکن ها از حالت وستینگ خارج و آزاد می شوند. این نقاط یا تاریخ ها، توسط توسعه دهندگان پروژه تعریف می شوند و می توانند بر مبنای دوره زمانی مشخص یا بر مبنای تکمیل مراحل مختلف پروژه باشند. در واقع می توان گفت که آزادسازی توکن پروژه از یک برنامه زمانی مشخص تبعیت می کند. به این برنامه، برنامه زمانی وستینگ گفته می شود. در این برنامه، مدت زمان قفل شدن توکن، درصد توکن های اختصاص یافته به هر سرمایه گذار و زمان آزادسازی آن ها مشخص می شود.
به بیان ساده، وستینگ در رمز ارزها با قفل کردن توکن ها برای یک مدت زمان مشخص کار می کند. در طول این دوره شما نمی توانید تا پایان دوره به مبلغ قفل شده دسترسی داشته باشید. این مدت ممکن است از ۶ ماه تا چندین سال پس از عرضه توکن به بازار باشد. برنامه زمانی وستینگ بسته به نوع آن، امکان انتشار درصد مشخصی از توکن ها را طی زمان مشخص شده فراهم می کند.
انواع مدل آزادسازی
نوع برنامه زمانی وستینگ به توکنومیکس هر پروژه بستگی دارد. پس از آغاز زمان وستینگ، هر دوره در تاریخ مشخصی پایان می یابد و سرمایه گذار به مقدار مشخصی از توکن دسترسی پیدا می کند که می تواند توکن های آزاد شده را خرج، ترید یا هولد کند. برنامه زمانی وستینگ را می توان به سه نوع کلیف (Cliff)، تدریجی (graded) و خطی (linear) تقسیم کرد.
- مدل کلیف (Cliff)
کلیف دوره ای است که اولین دوره قفل شدن (شروع وستینگ) تا آغاز اولین انتقال توکن را دربر می گیرد. در دوره کلیف که به آن قفل اولیه هم می توان گفت، هیچ توکنی آزاد نمی شود. به کلیف دوره زمانی پیش از آزادسازی توکن هم گفته می شود. دوره کلیف بستگی به نوع تخصیص هم دارد.
مثلا کلیف توکن های مشاوران و تیم ممکن است ۱۶ ماه باشد، در حالی که برای پارتنرها و همکاران پروژه ممکن است ۳ ماه طول بکشد. وقتی کلیف به پایان می رسد، وستینگ شروع می شود. پس از پایان این دوره، آزادسازی توکن معمولا به صورت تدریجی یا خطی ادامه می یابد. برای مثال می توان به هوپ پروتکل (Hop protocol) اشاره کرد. ۲۲.۵ درصد از عرضه توکن برای تیم پروژه رزرو شده است. با این وجود، این رزرو یک دوره یکساله کلیف دارد و پس از آن توکن ها طی سه سال به صورت خطی آزاد می شوند.

- مدل تدریجی (Graded)
همانطور که از نامش پیداست، توکن های قفل شده به تدریج آزاد می شوند. بین هر دوره آزادسازی یک فاصله زمانی مشخص وجود دارد؛ یعنی پروژه آزادسازی و توزیع توکن ها را در فواصل زمانی متفاوت و به طور تدریجی انجام می دهد و درصد انتشار هم در هر بازه زمانی تغییر می کند.
برای مثال پروژه ای ممکن است ۱۰ درصد از توکن ها را در ۶ ماهه اول، ۲۵ درصد را در سال دوم، ۴۰ درصد را در سال سوم و ۲۵ درصد باقی مانده را در سال چهارم آزاد کند.

این روش توزیعی باعث می شود تا رمز ارز مربوطه به صورت تدریجی به بازار وارد شوند و ریسک ایجاد نوسانات شدید قیمتی را کاهش دهند.
- مدل خطی (Linear)
در این روش آزادسازی توکن ها به صورت خطی انجام می شود. در آزادسازی خطی توکن ها با نسبتی یکسان در بازه زمانی مشخص؛ در یک دوره از پیش تعیین شده مقدار مشخصی توکن به صورت مساوی در هر دوره آزاد می شود. برای مثال ممکن است برنامه آزادسازی توکن های پروژه ای به این ترتیب باشد که هر چهار ماه یکبار به میزان ۲۵ درصد از کل توکن های قفل شده آزاد شود و این آزادسازی در دوره ای به طول ۱۶ ماهه انجام شود.
مثلا مدل آزادسازی توکن استارگیت (Stargate Finance) خطی و مطابق شکل زیر است.

بنابراین آزادسازی توکن ها در بازه زمانی مشخصی تعریف می شود که در این بازه توکن ها در فواصل زمانی تعیین شده آزاد می شوند. آزادسازی خطی توکن این مزیت را دارد که باعث پایداری در توکن می شود و از فروش بی رویه توکن مورد نظر جلوگیری می کند. علاوه بر این آزادسازی خطی توکن باعث می شود تا با توجه به پایداری توکن، میزان اعتبار توکن در میان سرمایه گذاران افزایش پیدا کند.
دلیل اهمیت تخصیص توکن
بعد از عرضه توکن در صرافی های متمرکز و غیرمتمرکز و با افزایش فشار فروش توکن ها، میزان عرضه در گردش توکن مورد نظر افزایش پیدا می کند. این موضوع باعث می شود تا قیمت رمز ارز مورد نظر کاهش یابد. یکی از راه های جذب سرمایه برای پروژه های کریپتویی عرضه اولیه هایی است که در صرافی ها (IEO) انجام می شود. در این هنگام در صورت عدم وجود برنامه وستینگ مناسب برای توکن های اختصاص داده شده، سرمایه گذاران اولیه که توکن های زیادی را در اختیار دارند می توانند با فروش این توکن ها باعث کاهش قیمت توکن در بازار و از دست رفتن ارزش توکن ها شوند.
آیا دوره وستینگ استانداردی وجود دارد؟
برنامه وستینگ که در آن توکن های پروژه برای بازه معینی قفل می شوند، با توجه به استراتژی ها و اهداف تیم پروژه تعیین می شود و استاندارد مشخصی ندارد. هر پروژه با توجه به شرایط و سیاست های کاری خود از برنامه وستینگ معینی استفاده می کند. وستینگ برای تمامی افرادی که توکن های پروژه را به عنوان پاداش دریافت می کنند، مطابق با برنامه مشخصی اجرا می شود.
بنابراین ممکن است افراد زیادی به عناوین مختلفی همانند مشاور، حامی یا شریک با پروژه مربوطه همکاری کنند. در این صورت معمولا به این افراد توکن هایی اختصاص پیدا می کند که جزء برنامه وستینگ می شود. به این معنا که این افراد تا زمانی مشخص قادر به فروش یا انتقال این توکن ها نیستند. با توجه به اینکه هر پروژه رمزارزی ممکن است برنامه وستینگ متفاوتی داشته باشد، بنابراین برای آگاهی از نحوه و شرایط وستینگ می توان از تیم پروژه کسب اطلاع کرد.
توکنها در کجا قفل می شوند؟
سوال پرتکرار دیگری که بعد از آزادسازی توکن چیست مطرح می شود، این است که توکن ها در کجا قفل می شوند. در جواب این سوال می توان گفت که این توکن ها در قراردادهای هوشمند ذخیره می شوند و تنها زمانی آزاد می شوند که شرایط معینی ایجاد شود.
برای مثال پروژه ای رمزارزی تصمیم می گیرد تا ۲۰ درصد از مقدار حداکثر عرضه خود را برای فروش عرضه کند و مقدار ۸۰ درصد باقی مانده را طی مدت دو سال به تدریج آزاد کند. پروژه ای دیگر می تواند آزادسازی درصدی از رمز ارز مربوطه را در هنگام رسیدن به برخی از اهداف پروژه همانند راه اندازی شبکه اصلی انجام دهد.
در تمامی این موارد قراردادهای هوشمند توکن های مورد نظر را به صورت قفل شده در آدرس هایی مشخص نگهداری می کنند. در زمان آزادسازی توکن ها، قراردادهای هوشمند این رمز ارزها را طبق برنامه به کیف پول سرمایه گذاران توزیع می کنند.
اهمیت وستینگ در پیشرفت پروژه
با توجه به اینکه تکنولوژی های به کار رفته در کریپتوکارنسی ها جزء تکنولوژی های جدید به شمار می روند، بنابراین برای اینکه بتوانند به اهداف خود برسند و خدمات خود را ارائه کنند، به زمان کافی نیاز دارند. بنابراین پروژه هایی که توکن های خود را در عرضه اولیه کوین (ICO) و یا عرضه اولیه صرافی (IEO) در اختیار کاربران قرار می دهند برای کسب محبوبیت و بالا بردن ارزش توکن مربوطه تلاش زیادی می کنند. برای این منظور فرایند وستینگ با قفل کردن توکن ها و جلوگیری از عرضه آن ها در بازار باعث می شود تا ارزش کسب شده برای توکن مربوطه حفظ شود.
امنیت در فرآیند قفل کردن توکن
با توجه به اینکه فرآیند وستینگ شامل تعداد زیادی از توکن ها می شود و این توکن ها برای مدتی قفل می شوند، بنابراین مسأله امنیت توکن های قفل شده از اهمیت بالایی برخوردار است. برای قفل کردن توکن ها و اجرای برنامه وستینگ دو روش دستی و خودکار وجود دارد که با توجه به اینکه در روش خودکار از قراردادهای هوشمند معتبر و آدیت (Audit) شده ای برای اینکار استفاده می شود، بنابراین فرآیند قفل کردن توکن به روش خودکار از امنیت بیشتری برخوردار است.
چگونه از زمان آزادسازی توکن ها مطلع شویم؟
برای کسب اطلاع از زمان آزادسازی توکن ها می توانیم به وب سایت پروژه رمزارزی مورد نظر مراجعه کنیم و در آنجا توکنومیکس و یا نقشه راه پروژه مربوطه را بررسی کنیم. در حالتی دیگر می توانیم سپیدنامه (Whitepaper) مربوطه را مطالعه کنیم و اطلاعات مربوط به توکنومیکس رمز ارز مربوطه را بررسی کنیم. در این صورت با مطالعه وایت پیپر پروژه می توانیم اطلاعات موردنیاز خود را درباره زمان آزادسازی توکن ها و مقدار آن به دست آوریم.
منابع و ابزارهای مختلفی برای رصد داده های آزادسازی توکن نیز وجود دارد. ما سه ابزار زیر را به شما معرفی می کنیم.
- وب سایت توکن آنلاکس (TokenUnlocks)
در وب سایت توکن آنلاکس (Token.Unlocks.app) می توانید ببینید که کدام پروژه ها آزادسازی توکن دارند و سریع ترین زمان آزادسازی متعلق به کدام پروژه است. همچنین به شما امکان ایجاد اعلان/نوتیفیکیشن برای رمزارزهای مدنظرتان را می دهد و می توانید ارزش کاملا رقیقشده (FDV)، حداکثر عرضه، عرضه در گردش و ارزش بازار هر رمزارز را با یکدیگر مقایسه کنید.
- توکن کلندر (Unlocks Calendar)
توکن کلندر (Unlocks Calendar) ابزاری است که می توانید به صورت رایگان عضو آن شوید یا برای دریافت اطلاعات دقیق تر درباره آزادسازی های آتی توکن ها اطلاعات کسب کنید.
- وست لب (Vestlab)
وست لب (Vestlab) ابزار هم مشابه سایت توکن آنلاکس است و فهرستی از آزادسازی های آتی ارائه می دهد.
در انتها
به فرآیند آزاد شدن توکن های یک پروژه از قرارداد هوشمند، آزادسازی توکن (Token Unlock) گفته می شود. آزادسازی توکن طی بازه های زمانی مشخصی و به صورت خطی، تدریجی و کلیف صورت می گیرد. تاثیر این فرآیند بر قیمت توکن پروژه به نحوه آزادسازی، میزان عرضه، وضعیت پروژه و نحوه تخصیص آن توکن ها بستگی دارد. نحوه عرضه توکن، معیار مهمی است که باید پیش از سرمایه گذاری در پروژه های کریپتویی در نظر گرفته شود. اما مهمتر از آن نحوه مدیریت عرضه توکن است که با آزادسازی توکن ارتباط پیدا می کند.
شوک های عرضه تهدیدی برای سرمایه گذاران هستند و تخصیص توکن، زمانی که به خوبی انجام شود، راه خوبی برای جلوگیری از افزایش ناگهانی توکن های در گردش است. در حالی که تخصیص بخشی از توکن ها به تیم پروژه، متضمن تعهد به پایان پروژه است، سرمایه گذاران هنوز باید بدانند که چگونه و چه زمانی این توکن ها قرار است آزاد شوند.

شاید دوست داشته باشید
آموزش
بروکر (Broker) چیست؟ انواع کارگزار معاملاتی و تفاوت آن ها با صرافی
بروکر که در زبان فارسی به آن کارگزاری می گویند، یک شخص یا شرکتی است که از طرف مشتریان خود مجاز به خرید و فروش سهام یا انجام سایر سرمایه گذاری های مالی باشد.

منتشر شده
3 ساعت پیشدر
مهر 10, 1402
یکی از مشکلات اصلی کاربران ایرانی بازار فارکس (Forex)، به ویژه کسانی که به تازگی وارد این بازار مالی شده اند، انتخاب بروکر یا کارگزاری معتبر و مناسب است. به طور کلی بروکرها در انواع مختلف همچون کارگزاری های سرمایه گذاری، کارگزاری های املاک و مستغلات و کارگزاری های بیمه، خدمات متفاوتی را به مشتریان ارائه می دهند. صرف نظر از نوع بروکر و صنعت مرتبط با آن، به فرد یا شرکتی که به عنوان یک واسطه بین دو طرف معامله عمل کند، بروکر (Broker) می گویند. در این مطلب سعی کرده ایم به زبان ساده در پاسخ به سؤالات بروکر چیست؟ معیار انتخاب آن برای ایرانیان چیست و چه بروکرهایی برای ایرانیان مناسب است؟ توضیحاتی را ارائه دهیم؛ پس تا پایان همراه ما باشید.
مفهوم بروکر (Broker)
بروکر که در زبان فارسی به آن کارگزاری می گویند، یک شخص یا شرکتی است که از طرف مشتریان خود مجاز به خرید و فروش سهام یا انجام سایر سرمایه گذاری های مالی باشد.
در واقع بروکرها به عنوان یک واسطه انجام معاملات مالی را میان فروشندگان، خریداران و انواع بازارهای مالی؛ مانند اوراق بهادار و فارکس تسهیل می کنند. بروکرها تضمین کننده درست انجام شدن معاملات هستند و اطلاعات لازم را در اختیار طرفین معامله قرار می دهند.
از آنجایی که بازارهای مالی همچون بورس و فارکس تنها به بروکرهای تأیید شده اجازه فعالیت می دهند، لازم است در هنگام انتخاب کارگزاری به این نکته توجه داشته باشید. در نهایت کارگزاری ها نیز در قبال خدماتی که ارائه می دهند،کارمزد دریافت کرده و کسب درآمد می کنند.

بروکر رگوله شده (Regulated broker) چیست؟
اغلب بروکرها با دریافت مجوزهای لازم فعالیت قانونی داشته و تحت نظر نهادهای دولتی فعالیت می کنند. به این گروه از بروکرهای قانون گذاری شده و تحت نظارت بروکرهای رگوله (Regulated broker) گفته می شود. از آنجایی که بروکرهای رگوله از مقررات خاصی پیروی کرده و قانونمند هستند، کاربران آن ها می توانند با خیال آسوده به انجام معاملات بپردازند.
بروکرها چگونه کسب درآمد می کنند؟
بروکرها برای انجام هر معامله خرید یا فروش، مقداری پول به عنوان کمیسیون (Commission) و یا اسپرد (Spread) اخذ می کنند. درآمد بروکرهای فارکس از این طریق بدست می آید.
معامله گران با ثبت هر سفارش خرید یا فروش، مبلغی را به عنوان کارمزد معامله به بروکر پرداخت می کنند. در واقع این روش درآمدزایی اغلب در شرکت های کارگزاری که سرویس های کاملی را ارائه می دهند (Full-service brokerage firm) دیده می شود.
در مقابل اگر سرمایه گذاران شخصاً حساب کارگزاری خود را مدیریت کرده و از یک بروکر آنلاین برای خرید و فروش و سرمایه گذاری استفاده کنند، می توانند بدون پرداخت حق کمیسیون به ثبت سفارش بپردازند. اما این بدان معنا نیست که این گروه از کارگزاری ها درآمدزایی نداشته باشند؛ این بروکرها از روش های دیگر همچون موارد زیر کسب درآمد می کنند.
- کسب سود از طریق مبالغ نقدی موجود در حساب کاربران
بسیاری از سرمایه گذاران مبالغ اندکی را در حساب های بروکر خود نگهداری می کنند. بروکرها این مبالغ را به یک حساب سپرده انتقال می دهند. بخش کوچکی از این سود به حساب کاربران واریز شده و بخش اعظم آن را بروکرها برداشت می کنند.
- فروش معاملات به مارکت میکرها (Market Makers)
یکی دیگر از روش های درآمدزایی بروکرهای آنلاین، فروش معاملات به مارکت میکرها (بازارساز) است. با انجام این کار به ازای هر معامله کمیسیون اندکی به بروکر پرداخت می شود. این امر سبب افزایش هزینه و کند شدن معاملات می شود. اما با این حال به ندرت معامله گران متوجه این موضوع می شوند.
- هزینه های مشاوره
برخی از بروکرهایی که دارای مجوزهای لازم مشاوره مالی هستند؛ در ازای ارائه مشاوره های حرفه ای مبالغی را از مشتریان دریافت می کنند. به عنوان مثال، کاربران می توانند در مورد خرید و فروش یک سهام خاص از مشاوران مالی راهنمایی بگیرند.
- هزینه های مربوط به اسپردها
علاوه بر موارد قبلی بروکرهای بازار سهام می توانند از اسپردها نیز درآمد کسب کنند. در واقع بروکرها می تواند ارزش اوراق را مشخص کرده و تفاوت قیمتی موجود را به عنوان سود در نظر بگیرند.
معرفی انواع بروکرها
بسیاری از افراد بروکرها را تنها به بازار سرمایه و بورس مرتبط می دانند، اما جالب است بدانید که بسیاری از صنایع دیگر نیز جهت تسهیل و تضمین معاملات خود، به کارگزاری ها متکی هستند. در ادامه لیستی از انواع بروکرها آورده شده است.
- بروکرهای حوزه سرمایه گذاری
- بروکرهای حوزه بورس
- بروکرهای فارکس
- Broker-dealer
- Prime Broker
- برورکرهای حوزه املاک و مستغلات
- Options Broker
- بروکرهای حوزه کالا
- بروکرهای حوزه بیمه
- Information (data) broker
- Ship broker
- Mortagage broker
بروکر در بازار فارکس (Forex Broker)
بروکر فارکس بستری برای خرید و فروش انواع ارزها و کالاهای موجود در بازار فارکس است. بروکر فارکس نیز درست مانند موارد قبلی، واسطه ای میان خریداران و فروشندگان بازار است. به این ترتیب خریداران و فروشندگان ارزها و کالاهای ارائه شده در بازار فارکس، برای انجام معاملات از طریق یک بروکر تأیید شده اقدام می کنند. در نهایت لازم به ذکر است که تنها راه ورود به بازار فارکس عضویت در یک بروکر معتبر است.
درست مانند سایر بازارهای مالی همچون رمز ارزها (Cryptocurrencies) و بورس اوراق بهادار ورود و فعالیت در بازار فارکس نیز نیازمند استفاده از یک بستر شخص ثالث است. در نتیجه بدون ثبت نام در یک کارگزاری تأیید شده و معتبر امکان معامله در بازار فارکس وجود نخواهد داشت. در واقع با نمایش قیمت ها و سفارشات خرید و فروش در بروکرهای فارکس معامله گران تنها از طریق بروکرها می توانند به این اطاعات دسترسی پیدا کنند.
ویژگی های یک بروکر مناسب
با وجود تعدد بروکرهای فعال در بازار فارکس انتخاب از میان این گزینه ها می تواند چالش برانگیز و دشوار باشد. در هنگام انتخاب بروکر فارکس به شهرت بروکر، سوابق و تاییده های آن، امکان واریز و برداشت آسان، پشتیبانی از پلتفرم های معاملاتی متفاوت همچون متاتریدر ۴ و ۵، ارائه حساب دمو (آزمایشی)، پشتیبانی مناسب از کاربران، سرعت بالای معامله، پشتیبانی از انواع معاملات، ارائه رابط کاربری مناسب برای کاربران موبایل، امنیت توجه کافی داشته باشید.
چگونه می توان یک بروکر مناسب انتخاب کرد؟
بسیاری از سرمایه گذاران با هدف کاهش هزینه ها و صرفه جویی در زمان برای انجام معاملات خود از خدمات بروکرها استفاده می کنند. فرقی نمی کند به دنبال چه نوع بروکری هستید، روش های متعددی برای یافتن بروکر مناسب وجود دارد.
قبل از هر چیزی باید توجه داشته باشید که کارگزاری مورد نظر مجوزهای لازم را جهت فعالیت دریافت کرده و دانش و اطلاعات کافی را دارد. همچنین بررسی روش درآمدزایی بروکر و میزان کارمزدهای دریافتی توسط آن ها نیز در انتخاب بهترین بروکر، حائز اهمیت است. همچنین بهتر است در هنگام انتخاب بروکر آنلاین به نکات زیر توجه کنید.
- به دنبال بروکری باشید که در آن امکان فعالیت با حداقل سرمایه ممکن نیز وجود داشته باشد.
- بروکری را انتخاب کنید که در هنگام انجام معاملات خرید و فروش کارمزدی دریافت نکند.
- اگر یک سرمایه گذار مبتدی هستید، بهتر است بروکری را انتخاب کنید که در آن منابع آموزشی در دسترس باشد.
بررسی تفاوت بروکر (Broker) و صرافی (Exchange)
ممکن است درک تفاوت بروکر و صرافی برای برخی افراد گیج کننده باشد. به ویژه از زمانی که صرافی ها و بروکرها ویژگی های یکدیگر را به لیست خدمات خود اضافه کردند. به عنوان مثال معاملات مارجین (Margin Trading) یکی از خدمات اصلی بروکرها است که امروزه توسط صرافی های رمز ارزی (Crypto Exchanges) نیز ارائه می شود.
صرافی های معاملاتی نیز مانند بروکرها به عنوان یک پلتفرم شخص ثالث قابل اعتماد؛ خریداران و فروشندگان دارایی ها را به یکدیگر متصل می کنند. صرافی ها در انواع مختلف پلتفرم های متمرکز (CEX) و غیرمتمرکز (DEX) فعالیت کرده و اغلب شاهد حضور آن ها در حوزه رمز ارزها هستیم.

تفاوتی که میان بروکرها و صرافی ها وجود دارد این است که در صرافی ها دارایی A با دارایی B مبادله می شود. معمولاً سفارشات خرید و فروش کاربران صرافی، در یک لیست تحت عنوان دفتر سفارشات (Order Book) ثبت و نگهداری می شود. در نهایت سفارشات خرید و فروشی که با یکدیگر مطابقت داشته باشند، نهایی و اجرا می شوند.
بررسی تفاوت بروکر (Broker) و بروکریج (Brokerage)
در زبان فارسی دو عبارت بروکر (Broker) و بروکریج (Brokerage) به کارگزاری معنا می شوند. اما این دو عبارت در زبان انگلیسی با یکدیگر تفاوت دارند، اما سؤالی که مطرح می شود آن است که تفاوت این دو در چیست؟
- بروکر (Broker): به کارگزاری گفته می شود که کاربران در بستر آن، تنها امکان اجرای معاملات و مدیریت سبدهای سرمایه گذاری خود را دارند.
- بروکریج (Brokerage): اما این نوع کارگزاری علاوه بر ارائه خدمات معمول، خدماتی با ارزش افزوده همچون تحقیقات بازار، مشاوره سرمایه گذاری و توصیه های معاملاتی را نیز در اختیار کاربران خود قرار می دهند. همچنین ممکن است برخی از بروکریج ها دارای خدمات متنوع تری همچون سرویس های نقدینگی، یک واحد کارگزاری اصلی (Prime brokerage unit) و یک تیم داخلی توسعه فناوری نیز باشند.
با وجود اینکه به طور معمول بروکر و بروکریج در موارد مذکور تفاوت هایی با یکدیگر دارند، توجه به چند نکته زیر حائز اهمیت است.
- بسیاری از بروکرهای امروزی از انواع بروکرهای تخفیفی بوده و به دنبال کاهش هزینه ها، ارائه ابزارهای معاملاتی و منابع آموزشی هستند.
- Robo-Advisor ها از بروکرهای تخفیفی یا شرکت های فین تک هستند که خدماتی همچون مشاوره های معاملاتی الگوریتمی و مدیریت پورتفولیو را به کاربران خود ارائه می دهند.
- بروکرهای Full Service نیز از انواع بروکرهای سنتی و قدیمی هستند. این نوع بروکرها خدماتی همچون مدیریت و نظارت بر حساب های مالی را از طریق نیروی انسانی انجام داده و نسبت به انواع دیگر بروکرها پرهزینه هستند.
تفاوت بروکر Discount و Full-service
- بروکرهای تخفیفی (Discount): این نوع از بروکرها، می توانند از طرف مشتریان خود انواع معاملات را اجرا و ثبت کنند. بروکرهای تخفیفی، نسبت به بروکرهای فول سرویس، در ازای هر معامله کارمزد کمتری را دریافت می کنند. همچنین در مواردی این بروکرها به جای دریافت کمیسیون حقوق ثابت دریافت می کنند. اکثر بروکرهای تخفیفی به صورت آنلاین از طریق پلتفرم های معاملاتی خدمات خود را ارائه می دهند. در این بروکرها مشاوره های مالی ارائه نشده و از سرمایه گذاران خودگردان (Self-directed investors) نیز هیچگونه کمسیونی دریافت نمی شود.
- بروکرهای فول سرویس (Full-Service): همانطور که از نامش مشخص است، در این گروه از بروکرها خدمات کاملی به مشتریان ارائه می شود. این خدمات شامل تحقیقات بازار، مشاوره های سرمایه گذاری، برنامه ریزی بازنشستگی، طیف وسیعی از محصولات سرمایه گذاری و… می شود. طبیعتاً کاربرانی که بخواهند به این خدمات دسترسی داشته باشند باید در ازای آن کمسیون بالاتری پرداخت کنند.
مراحل شروع معامله گری در بازار فارکس
۱. انتخاب بروکر
شما در مرحله اول باید بروکر مورد نظر خودتان را در مقایسه با معیارهای ذکرشده در قسمت بالا انتخاب کنید.
۲. ثبت نام و احراز هویت
مرحله بعد از انتخاب بروکر (Broker)، ثبت نام و احراز هویت در آن است. هنگامی که تمامی مراحل افتتاح حساب را گذراندید، نوبت به ارسال مدارک برای وریفای شدن حسابتان می رسد. بر.کر ها برای مقابله با پول شویی تنها در صورتی به شما خدمات خواهند داد که تصویر مدارک واقعی خود را ارسال کنید و این مدارک با مشخصاتی که زمان ثبت نام وارد کرده اید همخوانی داشته باشند.
بعضی بروکرها بلافاصله بعد از افتتاح حساب به شما اجازه معامله کردن می دهند؛ حتی اگر مدارک خود را ارسال نکرده باشید، اما زمان برداشت اصل پول یا سودتان حتماً باید مدارک خود را ارسال کنید و حسابتان تأیید و فعال شود. کارگزاری ها معمولاً روش های مشابهی دارند و اگر یکبار در یک کارگزار حساب افتتاح کنید، این روند را به صورت کامل یاد خواهید گرفت.
معمولاً بروکرهایی که با ایران کار می کنند تصویر کارت ملی و شناسنامه یا گذرنامه را برای احراز هویت می پذیرند. به ندرت بروکرها ترجمه مدارک را از شما می خواهند، اما در صورت نیاز می توانید از بخش انگلیسی پاسپورت خود استفاده کنید. بخش دیگر احراز هویت، تصویر مدرکی برای احراز آدرس شماست.
معمولاً یک قبض خدماتی مثل آب یا گاز یا برق یا غیره برای این امر کفایت می کند؛ قبضی که آدرس شما در آن درج شده و نباید بیش از ۶ ماه از صدور آن گذشته باشد. اگر قبض خدماتی در دسترستان نیست، می توانید از بانک پرینت حساب خود را که آدرستان در آن درج شده بگیرید و تصویر آن را برای کارگزار بفرستید، اما به صورت کلی بروکرها سخت گیری چندانی روی این امر ندارند.
۳. دریافت نرم افزار معاملات
بروکرها نرم افزارهای معاملاتی مختلفی دارند که بعد از ایجاد حساب در اختیار شما قرار می گیرد. این نرم افزارها درحقیقت پلتفرم معاملاتی هستند که قرار است شما در آن تحلیل ها، بررسی ها و معاملات خود را انجام دهید. بیشتر بروکرها از نرم افزار متاتریدر استفاده می کنند. نرم افزار متاتریدر (MetaTrader) یکی از بهترین نرم افزارهای معاملاتی فارکس به شمار می رود که برای انجام معامله به کار می رود.
در این نرم افزار از زبان برنامه نویسی MetaQuotes Language ۴ استفاده شده که همه امکانات مورد نیاز برای معاملات ارزی را دارد. مشاهده قیمت ها، نمودارها، دریافت جدیدترین اخبار و آگاهی از نوسانات واقعی قیمت ارزها از مزایای دیگر نرم افزار متاتریدر محسوب می شود.
۴. شارژ حساب برای انجام معاملات
برای شروع معامله شما باید سرمایه مورد نظر خود را به حساب بروکر واریز کنید. امکان واریز وجه در شرایط مختلفی وجود دارد که مهترین آن ها پرداخت ریالی، تتری (USDT)، مستر/ ویزا کارت است.
۵. برداشت سود
بسیاری از ایرانیان فکر می کنند به دلیل اینکه فارکس بازاری بین المللی است و ایران هم تحت تحریم های بانکی قرار دارد، نمی توان به راحتی در آن معامله کرد؛ درحالیکه این تصور غلط است و معامله گری در فارکس انجام می شود و افراد هم به راحتی می توانند از حساب خود در فارکس پول برداشت کنند. پرکاربردترین این فرایندها، انتقال بانکی، انتقال به کیف پول و برداشت از طریق تاپ چنج (TC-PAY) هستند.
توجه: اگر در معاملات فارکس تازه وارد هستید، باید تا زمانی که سیستم معاملاتی مطمئن و سودآوری ایجاد نکرده اید، به صورت آزمایشی در حساب دمو (Demo) معامله کرده و سپس درباره قراردادن پول واقعی در حساب معاملاتی فکر کنید. این نکته یکی از مهمترین نکات معامله گری است که بدون آموزش و تمرین وارد هیچ بازار معاملاتی نشوید.
در انتها
سعی کردیم شما را با مفهوم بروکر (Broker) و فعالیتی که کارگزاری ها انجام می دهند، آشنا کنیم. همانطور که اشاره کردیم، بروکر یا کارگزاری واسطه ای برای انجام معاملات است که نرخ بازارهای مختلف را به مشتریان خود نمایش می دهد و سفارش های آن ها را اعم از خرید یا فروش انجام می دهد.
بروکرها در قالب یک وب سایت فعالیت می کنند که شما بعد از مراحل ثبت نام و احراز هویت، در قالب یک پلتفرم معاملاتی، قابلیت خرید و فروش آنلاین جفت ارزها و دیگر دارایی ها را خواهید داشت. بروکرها نقش بسیار مهمی در انجام معاملات در بازار فارکس بر عهده دارند. برای انجام معاملات در این بازار تنها کافی است به یک بروکر معتبر متصل شوید و به کسب درآمد دلاری دست پیدا کنید.
در میان بروکرهای معتبر بروکرهای آلپاری، لایت فارکس و روبوفارکس می توانند گزینه مناسبی برای ایرانیان باشند.
آموزش
اندیکاتور جریان نقدینگی چایکین (Chaikin Money Flow)
اندیکاتور جریان نقدینگی چایکین (Chaikin Money Flow) در دسته اندیکاتورهای مومنتومی قرار می گیرد و از همین رو در بازارهای دارای روند (Trend) برای تشخیص قدرت و جهت روند، کارکرد بهتری دارد.

منتشر شده
6 ساعت پیشدر
مهر 10, 1402
در دنیای معامله گری، موج های بزرگ عموما توسط صندوق های سرمایه گذاری، صندوق های پوشش ریسک (Hedge Funds)، صندوق های بازنشستگی، کارگزاران و سایر موسسات مالی ایجاد می شوند. این موسسات برخلاف معامله گران خرد اکثریت حجم را در اختیار دارند.
اگر بتوانید جهت معاملات این موسسات را تشخیص دهید بازدهی شگفت انگیزی خواهید داشت. اهمیت بالای اندیکاتورها و اسیلاتورهای تکنیکالی برای معامله گران خرد نیز از همین مساله نشات می گیرد. اندیکاتورها می توانند علت روندها، خواه صعودی یا نزولی و احتمال معکوس شدن آن ها را نشان دهند.
اگر می خواهید قدرت یک روند را بر اساس فشار خرید یا فروش و حجم معاملات تعیین کنید، اندیکاتور CMF ابزاری است که می توانید روی آن حساب کنید. در این مطلب با این اندیکاتور آشنا خواهید شد.
اندیکاتور جریان نقدینگی چایکین (Chaikin Money Flow) چیست؟
این اندیکاتور در دهه ۱۹۸۰ توسط تحلیلگر مشهور بازار سهام، مارک چایکین (Marc Chaikin) ابداع شد. این اندیکاتور بر این اساس بنا شده که اگر قیمت بسته شدن در نزدیکی کف باشد در فاز توزیع (Distribution) و اگر قیمت بسته شدن در نزدیکی سقف باشد در فاز انباشت (Accumulation) هستیم.
اندیکاتور CMF از یک خط قرمز یا سبز رنگ که حول خط ۰ به میزان ۱۰۰- تا ۱۰۰+ نوسان می کند، تشکیل شده است. نواحی قرمز و سبز به ترتیب بیانگر فشار فروش و خرید هستند. زمانی که در محدوده منفی باشیم فشار فروش و زمانی که در محدوده مثبت باشیم فشار خرید بیشتر است.

فرمول محاسبه جریان نقدینگی چایکین (CMF calculation and formula)
فرمول این اندیکاتور بسیار ساده است (برای این مثال از دوره ۲۱ روزه استفاده می کنیم).
ابتدا با استفاده از فرمول (۱) ضریب جریان نقدینگی را محاسبه می کنیم و سپس با استفاده از فرمول (۲) حجم جریان نقدینگی را به دست می آوریم و در نهایت با استفاده از رابطه (۳) اندیکاتور CMF به دست می آید:
(مینیمم قیمت_ ماکزیمم قیمت) / [(قیمت بسته شدن _ ماکزیمم قیمت) _ (مینیمم قیمت _ قیمت بسته شدن)] = ضریب جریان نقدینگی
Money Flow Multiplier = [(Close – Low) – (High – Close)] /(High – Low)
حجم کل دوره زمانی × ضریب جریان پول = حجم جریان نقدینگی
Money Flow Volume = Money Flow Multiplier x Volume for the Period
مجموع حجم دوره ۲۱ روزه / حجم جریان نقدینگی دوره ۲۱ روزه = مقدار اندیکاتور CMF در دوره ۲۱ روزه
۲۱ Period CMF = 21 Period Sum of Money Flow Volume / 21 Period Sum of Volume
مانند سایر اندیکاتورهای تکنیکال، لازم نیست این محاسبات را خودتان انجام دهید زیرا شاخص CMF در اکثر پلتفرم ها و نرم افزارهای معاملاتی یافت می شود. تنها وظیفه شما این است که بیاموزید چگونه آن ها را اجرا و بررسی کنید.
نحوه معامله با اندیکاتور CMF
اندیکاتور جریان نقدینگی چایکین (Chaikin Money Flow) در دسته اندیکاتورهای مومنتومی قرار می گیرد و از همین رو در بازارهای دارای روند (Trend) برای تشخیص قدرت و جهت روند، کارکرد بهتری دارد.
این اندیکاتور بر اساس اینکه قیمت به طور میانگین در بالا یا پایین محدوده روزانه بسته شود به ترتیب مثبت و منفی می شود. باید توجه داشت که حاصل در حجم معاملات هر روز ضرب می شود. بنابراین یک روز منفی با حجم کم، نسبت به یک روز منفی با حجم بالا عدد بالاتری در اندیکاتور خواهد داشت.
این اندیکاتور اغلب در چارت های روزانه استفاده می شود، اما استفاده از تایم فریم های بالاتری که داده حجمی آن موجود باشد نیز در بین معامله گران رواج دارد.
دوره ۲۱ روزه نیز به دلیل اینکه بیانگر تعداد روزهای معاملاتی یک ماه است در فرمول محاسبه اندیکاتور معمولا استفاده می شود. هرچند سایر ضرایب این عدد، یعنی ۴۲، ۶۳، ۸۴، ۱۲۶ یا ۲۵۲ نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
برای معاملات روزانه و سایر استراتژی های کوتاه مدت، دوره های زمانی کوچکتر به دلیل واکنش سریع به تغییر روندها کاربرد بیشتری دارند. اما معامله گران بلند مدت، دوره های زمانی بزرگتر را ترجیح می دهند.
برای استفاده از اندیکاتور CMF ابتدا باید نموداری را پیدا کنید که در حالت رنج (Range) قرار نداشته باشد. حالت رنج معمولا زمانی رخ می دهد که قیمت برای یافتن مسیرش، در سطح مشخصی فشرده می شود. سپس باید دوره زمانی مورد نظرتان را تنظیم کنید. می توانید برای شروع از دوره ۱۲ روزه شروع کنید و در نهایت اندیکاتور را روی چارت اعمال کنید. به حرکات گذشته توجه کنید. هنگامی که اندیکاتور رو به بالا حرکت کند، زمان خرید است. برعکس، اگر اندیکاتور زیر صفر باشد و یا به سمت پایین حرکت کند، زمان فروش است.
در ادامه به سایر روش های استفاده از این اندیکاتور می پردازیم.
- شکست ها (Breakouts)
برای تایید شکست های قیمتی می توان از اندیکاتور CMF استفاده کرد. ناحیه مقاومتی یا حمایتی که قیمت چندین بار از آنجا برگشته را مشخص کنید.
اگر قیمت بتواند از مقاومت عبور کند و CMF هم بالای صفر باشد، روند جدید می تواند مورد تایید باشد، در غیر این صورت احتمال برگشت قیمت وجود دارد. همچنین اگر قیمت حمایت خود را بشکند و CMF زیر صفر باشد، روند جدید مورد تایید است، در غیر این صورت احتمال برگشت وجود دارد.
زمانی که اندیکاتور CMF از خط صفر خود عبور کند، می تواند نشان دهنده اتمام روند فعلی باشد. اگر خط صفر از بالا به پایین شکسته شود نشانه نزول قیمت و اگر از پایین به بالا شکسته شود نشانه صعود قیمت خواهد بود. توجه کنید که شکست های جزئی شما را گمراه نکنند. می توان با بررسی سابقه سهم یا دارایی و تطبیق آستانه شکست تصمیم بهتری گرفت.
- تایید روند (Trend confirmation)
برای تایید روندها نیز می توان از این اندیکاتور استفاده نمود. برای مثال اگر روند صعودی باشد، قدرت خرید منعکس شده در اندیکاتور می تواند موجب اطمینان شما از ادامه روند شود. عکس این مورد یعنی در زمانیکه روند نزولی است، صادق است.
مزایای استفاده از اندیکاتور CMF
استفاده از این ابزار در تعیین جهت و قدرت روند قیمتی به شما کمک خواهد کرد. همچنین واگرایی بین اندیکاتور و قیمت نیز می تواند زمان ورود و خروج را به معامله گر نشان دهد.
محدودیت های اندیکاتور CMF
این اندیکاتور به دلیل دنبال کردن قیمت، همواره به گذشته توجه دارد. همچنین اگر روند مشخص نباشد و بازار بی ثبات باشد این اندیکاتور می تواند سیگنال های اشتباه بسیاری بدهد.
در انتها
در این مطلب به تنظیمات و نحوه استفاده از اندیکاتور CMF پرداختیم. این اندیکاتور می تواند در تعیین روندهایی که هنگام ورود صندوق های پوشش ریسک یا سایر معامله گران بزرگ وال استریت تشکیل می شوند، کاربردی باشد. اما همانند تمامی اندیکاتورها، این ابزار تکنیکال نیز سیگنال های اشتباهات زیادی دارد. پس در استفاده از آن احتیاط کرده و آن را با ابزارهایی نظیر خطوط روند (Trendline) یا میانگین متحرک (Moving Average) ترکیب کنید.
هشدار ریسک و سلب مسئولیت
این مطلب به هیچ عنوان توصیه به خرید یا فروش نیست
بازارهای مالی از ریسک بالایی برخوردارند و امکان از دست رفتن بخش یا تمام حساب معاملاتی شما وجود دارد. تا زمانی که دانش کافی در مورد بازارها به دست نیاورده اید یا امکان قرار دادن سرمایه خود در ریسک محتمل را ندارید در این بازارها سرمایه گذاری نکنید.
برای ارسال نظر باید وارد شوید ورود