با ما همراه باشید

بلاکتوپیا

نسل سوم وب (Web 3.0)

وب ۳ (WEB 3.0) از این جهت اهمیت دارد، زیرا تجربه بهتری در اختیار کاربران فضای وب قرار می دهد و تغیر اساسی در سبک زندگی افراد ایجاد می کند.

منتشر شده

در

نسل سوم وب (Web 3)

اگر بخواهیم به سادگی هرچه تمام تر نسل سوم وب یا وب ۳ را توضیح دهیم، می توانیم بگوییم Web3 به فضا و بستری گفته می شود که تمام امور مربوط به آن به صورت غیر متمرکز پیش می رود و وابستگی به شرکت های بزرگ به حداقل ممکن می رسد. در وب ۳ قدرت از شرکت هایی مانند متا (فیسبوک)، آمازون، گوگل و … میان افراد تقسیم می شود و هر فرد می تواند در تصمیم گیری های این فضا نقش موثر و مهمی داشته باشد.

اینترنت نیز مانند دیگر تکنولوژی ها دائم در حال تغیر و تکامل است. این روزها همه جا صحبت از نسل جدید اینترنت یا وب ۳ (Web 3.0) است. اگر کمی با فضای دیجیتال آشنا باشید، به احتمال زیاد می دانید که این عبارت برای معرفی آخرین و جدیدترین نسل وب استفاده می شود.

وب ۳ از این جهت اهمیت دارد، زیرا تجربه بهتری در اختیار کاربران فضای وب قرار می دهد و تغیر اساسی در سبک زندگی افراد ایجاد می کند.

ما تا به امروز نسل اول و دوم وب را تجربه کرده ایم. اکنون نوبت به نسل سوم وب رسیده است. انتظارات از این فضا روز به روز بیشتر می شود. نباید فراموش کنیم که Web 3.0 هنوز در ابتدای مسیر خود است و راه طولانی برای پذیرش همگانی در پیش دارد. مهمترین ویژگی وب ۳ این است که کنترل اطلاعات را به ما می دهد و همه افراد دارای شرایط یکسان خواهند بود.

آینده از آن نسل سوم وب (WEB 3.0) است!

فناوری بلاکچین (Blockchain) بخش جدایی ناپذیر آینده اینترنت هستند. در واقع بلاک چین زیربنایی است که ایده های جدید بر اساس آن ایجاد خواهند شد. مدل های کسب و کاری که فقط در زنجیره بلوکی وجود دارند، به افراد فرصت های خوبی می دهند تا با استفاده از این فرصت ها زندگی خوبی برای خود رقم بزنند. در آینده پیش رو که غیرمتمرکز و مبتنی بر بلاکچین است، هیچ نقطه شکستی وجود نخواهد داشت.

به طور مشخص اتریوم به عنوان پیشروترین محرک دیفای، در خط مقدم انقلاب وب قرار دارد. گزارشی از Electric Capital ادعا می کند که توسعه دهندگان اتریوم، ۴ برابر توسعه دهندگان سایر اکوسیستم ها هستند و تقریبا نیمی از کل برنامه های غیرمتمرکز موجود در بازار، روی شبکه اتریوم است.

رشد دیفای ثابت کرده که بلاکچین ها ابزارهای عالی برای کشف قیمت هستند. این همان جایی است که سازگاری بین بلاکچین ها مهم می شود؛ بدون وجود لایه هایی که Blockchain ها را به هم مرتبط کند، کشف درست قیمت امکان پذیر نخواهد بود و مسئله غیر قابل حل آربیتراژ وجود خواهد داشت.

زیرساخت اصلی که در سال ۲۰۲۰ پیاده سازی شد، برای همکاری پذیری بلاکچین بسیار حیاتی است. گذر برنامه ها به سمت داده های غیرمتمرکز قابل تایید و دور شدن از API های اختصاصی که روش های اصلی برای قابلیت همکاری هستند، ریسک پلتفرم هایی که می خواهند با یکدیگر ادغام شوند را کاهش می دهد.

عصر ابتدایی اینترنت گام اولیه در دیجیتالی شدن فضای سنتی بود. تیم برنرز لی (Tim Berners-Lee) در سال ۱۹۸۹ در ژنو ایده اولیه شبکه جهانی وب (World Wide Web) را مطرح کرد. او به دنبال ایجاد پروتکلی بود که افراد بتوانند در سراسر جهان به تبادل اطلاعات بپردازند. اولین نسل وب که به آن وب ۱ می گویند، در اواخر سال ۱۹۹۰ میلادی به وجود آمد و تا سال ۲۰۰۴ برقرار بود.

این فضا از لینک ها و صفحات زیادی تشکیل شده بود، اما افراد نمی توانستند تعامل خاصی با آن ها داشته باشند؛ زیرا این صفحات کاملا استاتیک بودند.

Web 1.0

به عبارت دیگر سایت هایی که در دوره وب ۱ فعال بودند تنها این امکان را به کاربران می دادند که سایت ها را بخوانند (Read Only) و میان صفحات مختلف بچرخند. سایت هایی که در نسل اول وب وجود داشتند عمدتا توسط شرکت های بزرگ به وجود آمده بودند و کاربران با یکدیگر ارتباط نداشتند.

Web 2.0

دوره دوم یا نسل دوم وب از سال ۲۰۰۴ شروع شد و تا به امروز ادامه دارد. در این دوره بر خلاف دوره قبل وابستگی به تعامل کاربران بیشتر است. سایت ها از حالت صرفا خواندنی به خواندنی و نوشتنی (Read/Write) تبدیل شدند.

در وب ۲ کاربران می توانند علاوه بر استفاده از محتوای موجود در وب، به تولید محتوا در این فضا بپردازند. هر فرد می تواند بلاگ خود را داشته باشد یا در فروم های موجود نظرات خود را منتشر کند. با توجه به این ویژگی روش های تولید درآمد از طریق تبلیغات نیز روز به روز بیشتر می شود، اما مشکلی که وجود دارد این است که بعضا همه افرادی که به تولید محتوا مشغول هستند و به طور کلی در فضای وب ۲ فعالیت می کنند، نمی توانند از این منابع درآمدی بهره مند شوند.

پلتفرم های شبکه های اجتماعی مانند توییتر و اینستاگرام، در دوره نسل دوم وب ظهور کرده اند. این پلتفرم ها ارتباط میان کاربران و البته سایت ها را گسترش دادند؛ اما پس از مدتی عموم مردم از نحوه دسترسی و جمع آوری اطلاعات شخصی شان توسط غول های فناوری آگاه شدند و نسب به آن نقد دارند. کاربران به دنبال این هستند که کنترل بیشتری بر داده ها و محتواهای خود داشته باشند؛ اینجاست که وب ۳ نمود پیدا می کند.

ایده اولیه نسل سوم وب توسط گوین وود (Gavin Wood) هم بنیانگذار شبکه اتریوم (Ethereum) و بنیانگذار پولکادات (Polkadot) در سال ۲۰۱۴ مطرح شد. این مفهوم در سال ۲۰۲۱ به شدت مورد توجه قرار گرفت و حرکت به سمت آن جدی تر از قبل شد. وب ۳ را می توان به عنوان راه حلی برای مشکلات نسل دوم وب در نظر گرفت. محدود بودن روش های کسب درآمد، کنترل شرکت های بزرگ بر اطلاعات افراد و به طور کلی تمرکز منابع از جمله مشکلاتی است که رفع آن ها ایده اصلی پیدایش نسل سوم وب است.

نسل سوم وب بستری است که علاوه بر ویژگی های نسل های قبل، مالکیت نیز به آن اضافه شده است؛ یعنی کاربران نه تنها می توانند به محتواهای مختلف دسترسی داشته باشند و به تولید محتوا و فعالیت در آن بپردازند، بلکه بر آن چیزی که در این فضا خلق می کنند، تسلط کامل دارند و می توانند روی آن اثر گذار باشند.

WEB 1-2-3
WEB 1-2-3

برای درک بهتر ایده وب ۳، در ادامه نکاتی را به صورت موردی بیان می کنیم.

  1. عدم تمرکز؛ به جای اینکه بخش عظیمی از اینترنت در اختیار و کنترل نهادهای متمرکز باشد، مالکیت میان سازندگان و کاربران توزیع می شود.
  2. برابری فرصت؛ همه افراد برای مشارکت در اینترنت و وب، فرصت برابر دارند و هیچکس مستثنی نیست.
  3. پرداخت بومی؛ هر پروژه فعال در وب ۳ باید سیستم اقتصادی خود را که مبتنی بر ارسال و دریافت آنلاین است، داشته باشد و بر زیرساخت های قدیمی تکیه نکند.
  4. اعتماد بدون وجود شخص ثالث؛ اعضا و اجزای این فضا در کنار هم باتوجه به مکانیسم های اقتصادی و سیستم پاداش و جریمه به فعالیت می پردازند، بدون اینکه به نهاد ناظر و واسطه ای نیاز باشد.

با پذیرش و حرکت به سمت نسل سوم وب، زندگی همه افراد تحت تاثیر قرار می گیرد؛ بنابراین بهتر است با فواید وب ۳ آشنا شویم.

۱. ضد انحصار و افزایش حریم خصوصی

ساختار نسل سوم وب به گونه ای است که شبکه ای ضد انحصاری همراه با حریم خصوصی ارائه خواهد کرد. با توجه به تکنولوژی مورد استفاده در این حوزه، تسلط واسطه ها و شرکت هایی که به صورت انحصاری روی برخی موارد احاطه داشتند، به مرور زمان کاهش و در بلند مدت از بین خواهد رفت. همین امر موجب می شود که حریم خصوصی کاربران بیشتر از قبل مورد توجه قرار گیرد و محترم شمرده شود.

۲. امنیت

وب ۳ نسبت به نسل های قبلی خود، ایمن تر است. این امر به خاطر ماهیت غیر متمرکز و توزیع شده Web 3 است. هکرها و خرابکاران برای دستکاری در شبکه راه های سخت تری در پیش خواهند داشت و حتی اگر موفق به انجام نقشه خود شوند، شبکه آن ها را شناسایی و حذف می کند.

برای مثال در حمله ۵۱ درصدی، حمله کنندگان باید کار دشواری انجام دهند و ۵۱ درصد از قدرت شبکه را به کنترل خود در بیاورند. در صورتی که موفق به انجام چنین کاری شوند، شبکه سریعا اقدامات لازم را انجام می دهد و قدرت را از دست آن ها خارج می کند.

۳. مالکیت واقعی بر اطلاعات

هر اطلاعاتی که در وب ۳ ایجاد می شود، به طور کامل در اختیار کسی که آن را ایجاد کرده است، قرار دارد. در نسل سوم وب از تسلط شرکت های بزرگ بر اطلاعات افراد خبری نیست. اطلاعات به صورت غیر متمرکز ایجاد و به صورت رمزگذاری شده در شبکه ثبت می شود؛ تنها کاربران هستند که به آن ها دسترسی دارند.

در کنار مزایای متعددی مانند افزایش مشارکت، تمرکز زدایی، ایجاد اقتصاد مستقل و مبتنی بر رمز ارزها که بالاتر درباره وب ۳ بیان کردیم، هنوز Web3 محدودیت و نقص دارد.

۱. هزینه و پذیرش

وب ۳ یک پدیده نوظهور است و هنوز روی ریل اصلی قرار نگرفته است. در مفاهیم اقتصادی مفهومی به نام هزینه نهایی وجود دارد که به هزینه تولید یک واحد محصول اتلاق می شود. در حال حاضر هزینه نهایی استفاده از سرویس های Web3 بعضا بالا است.

همین امر باعث می شود همه افراد در سراسر جهان نتوانند از امکانات آن استفاده کنند و دسترسی شان محدود شود. البته لازم به‌ذکر است که در برخی پروژه ها مانند اتریوم، این مشکل به لطف پروتکل های لایه دو رفع شده است، اما مشکل دیگر گسترش و پذیرش آن ها است.

۲. تجربه کاربری

یکی از موانعی که بر سر راه ورود و استفاده از نسل سوم وب وجود دارد، پیچیدگی های فنی و رابط های کاربری غیر معمول است. کاربران هنگام استفاده از برخی از برنامه هایی که در Web3 راه اندازی شده اند، احساس می کنند با یک پروتکل فعال در دوره Web1 رو به‌ رو هستند. البته پیشرفت هایی در حال رخ دادن است.

به طور مثال بازی های بلاکچنی که یکی از عناصر وب ۳ هستند، روز به روز گرافیک بهتری پیدا می کنند یا کیف پول های رمز ارزی، تجربه بهتری در اختیار کاربران قرار می دهند.

جدای از این مساله آشنایی نسبی به مباحث پیچیده و فنی نیز برای فعالان این حوزه به یک دغدغه تبدیل شده است. با تغییر مداوم و بروز مفاهیم جدید، افراد باید دانش خود را به روز نگه دارند. البته احتمال این وجود دارد که با گذشت زمان تغییرات این فضا سرعت کمتری پیدا کند.

۳. زیر ساخت های متمرکز

شاید دفعات زیادی به این موضوع اشاره کردیم که Web3 هنوز در ابتدای مسیر خود قرار دارد. وب ۳ برای اینکه بتواند به مسیر خود ادامه دهد و گسترده شود، نیاز به تریبون هایی برای رساندن صدایش به گوش دیگران دارد. در حال حاضر این تریبون ها و زیرساخت ها اکثرا متمرکز هستند.

برای مثال بیشتر پروژه از پلتفرم هایی مانند توییتر، دیسکورد و تلگرام برای ارتباط با کاربرانشان استفاده می کنند، کدهایشان را روی سایتی مانند گیت هاب قرار می دهند و جدیدترین رویدادهای مربوط به پروژه را از طریق صفحه مدیوم منتشر می کنند. شاید هنوز برای جایگزینی این موارد با نمونه های مشابه و با کیفیت در قالب وب ۳ به زمان بیشتری نیاز داشته باشیم.‍

۴. جرائم سایبری و مشکلات قانونی

تمرکز زدایی ممکن است باعث بروز برخی خطرات قانونی و نظارتی شود. با توجه به نوپا بودن وب ۳ و مشخص نبودن چارچوب های این فضا، همواره خطراتی مانند هک، سوء استفاده از اطلاعات و مواردی از این قبیل وجود دارد.

در حال حاضر پیگیری برخی از جرائم سایبری برای نهادهای نظارتی دشوار است و طبیعتا با پیاده سازی ساختارهای غیر متمرکز، سخت تر خواهد شد. از طرف دیگر هنوز کشورها برای استقرار و استفاده از سرویس ها و محصولات مبتنی بر وب ۳ قوانین مشخصی ندارند یا در برخی اوقات در برابر پذیرش آن مقاومت می کنند.

نسل سوم وب هنوز تا حدود زیادی به صورت تئوری است. هر کسی که بخواهد در این مرحله وارد این فضا شود، باید درباره مفاهیم این حوزه مانند بلاکچین و رمز ارزها آموزش ببیند. اختلاف نظرهای مختلفی درباره مزایا و معایب Web3 وجود دارد و افراد شناخته شده آن را نقد می کنند.

یکی از نقدهایی که افراد نسبت به وب ۳ دارند، این است که برخلاف ایده اصلی این فضا، مالکیت بر شبکه های بلاکچینی به طور مساوی توزیع نمی شود و پذیرندگان اولیه و سرمایه گذاران خطرپذیر سهم قابل توجهی را به خود اختصاص داده اند. همچنین برخی از کاربران و کارشناسان به نقش پر رنگ افرادی مانند ویتالیک بوترین در اکوسیستم کریپتو و به طور کلی وب ۳ اشاره می کنند و این را برخلاف اهداف اولیه شکل گیری Web3 می دانند.

توضیح درباره نحوه کارکرد وب ۳ یک بحث کلی است. برای اینکه بدانیم وب ۳ چگونه کار می کند، باید به زیر ساخت و ساختار آن اشاره کنیم.

با توجه به این موضوع که ایده اصلی و هدف نهایی Web3 مشارکت تمام افراد در تصمیم گیری ها و تمرکز زدایی است، بهترین روش استفاده و پیاده سازی ساختارهای توزیع شده است.

یکی از تکنولوژی هایی که با پیدایش رمز ارزها بیشتر از قبل مورد توجه قرار گرفت، دفتر کل توزیع شده (DLT) است. بلاکچین (Blockchain)، تنگل (Tangle)، هش گراف (Hashgraph) و موارد متعدد دیگر از جمله دفترهای کل توزیع شده ای هستند که با به کارگیری آن ها می توان یک سیستم غیر متمرکز و با مشارکت افراد مختلف ساخت.

دفتر کل توزیع شده وظیفه ثبت و حفظ اطلاعات را بر عهده دارد و از آنجایی که توسط نهاد یا ارگان خاصی کنترل نمی شود، به صورت غیر متمرکز میان مشارکت کننده‌گان توزیع شده است. این مشارکت کنندگان، نود (Node) نام دارند.

با توجه به مشکلی که درباره آن صحبت کردیم و مربوط به روش های کسب درآمد می شود، مفهوم اقتصاد توکن محور یا توکنومیکس (Tokenomics) پدیدار شد. سیستم کسب درآمد و پاداش دهی پروژه هایی که در فضای وب ۳ فعال هستند، مبتنی بر رمز ارزهاست. این پروژه ها با توجه به نقش و میزان فعالیت کاربران به آن ها پاداش می دهند.

به طور کلی اگر بخواهیم به این سوال که «وب ۳ چگونه کار می کند» پاسخ دهیم، می توانیم بگوییم که وب ۳ مبتنی بر تکنولوژی دفتر کل توزیع شده مانند بلاکچین کار می کند و اقتصاد آن مبتنی بر رمز ارزها است.

What is tokenomics

در حال حاضر کسب و کارهای موجود بر بستر سرورهای متمرکز فعال هستند. آن ها محل های مشخصی را به عنوان دیتاسنتر (DataCenter) یا مرکز داده دارند که اطلاعات مربوط به فعالیتشان را در آن نگهداری می کنند. قدم اول برای ورود به وب ۳، حرکت تمام پروژه ها و استقرار آن ها روی شبکه های بلاکچینی (Blockchain) است. در ادامه به معرفی برترین شبکه های بلاکچینی حال حاضر می پردازیم.

۱. شبکه اتریوم (Ethereum)

اتریوم یکی از شناخته شده ترین شبکه های بلاکچینی است. با توجه به آمار سایت DappRadar در حال حاضر این شبکه میزبان حدود ۲۹۰۰ برنامه غیر متمرکز (DApps) است که از این جهت در رده اول جدول میزبانی از برنامه های غیر متمرکز قرار دارد. با توجه به ساختار و امکاناتی که اتریوم در اختیار کاربران قرار می دهد، بسیاری از توسعه دهندگان این شبکه را برای ساخت برنامه های غیرمتمرکز انتخاب می کنند.

ethereum

۲. شبکه کازموس (Cosmos)

کازموس مجموعه ای از بلاکچین های موازی و مستقل است که قابلیت ارتباط با یکدیگر را دارند. کازموس با هدف افزایش مقیاس پذیری و توان ایجاد ارتباط بین شبکه های مختلف پا به عرصه گذاشت. هم‌ اکنون اکو سیستم کازموس مجموعه ای از ۴۶ بلاکچین مختلف است که می توانند به کمک پروتکل ارتباطی توسعه یافته توسط این مجموعه با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

cosmos

۳. شبکه فانتوم (Fantom)

شبکه های زیادی به عنوان رقیبان اتریوم مطرح هستند که یکی از آن ها فانتوم است. فانتوم مانند رقبای دیگر به دنبال ارائه زیر ساختی است که علاوه بر کاهش هزینه ها، سرعت بالاتری نسبت به اتریوم برای کاربران فراهم کند.

معماری شبکه فانتوم به گونه ای است که علاوه بر افزایش سرعت انجام تراکنش ها، امنیت در این شبکه حفظ می شود. فانتوم یک شبکه بلاکچین با کارآیی بالا، مقیاس پذیر، با قابلیت سفارشی‌ سازی و ایمن برای قراردادهای هوشمند است که با هدف غلبه بر محدودیت های پلتفرم های بلاکچینی نسل قبلی طراحی شده است.

Fantom

۴. شبکه آوالانچ (Avalanche)

یکی دیگر از رقبای اتریوم، آوالانچ است. پردازش ۴۵۰۰ تراکنش در ثانیه و تایید تراکنش ها در کمتر از یک ثانیه،‌ این موارد بخشی از ویژگی های آوالانچ است.

آوالانچ یک پلتفرم متن باز برای راه اندازی برنامه های غیر متمرکز مالی و استقرار بلاکچین های سازمانی در یک اکوسیستم قابل همکاری و بسیار مقیاس پذیر است.

توسعه دهندگانی که روی پلتفرم Avalanche کار می کنند، می توانند به راحتی برنامه های قدرتمند، قابل اعتماد و ایمن و شبکه های بلاکچین سفارشی را با مجموعه قوانین پیچیده ایجاد کنند و یا از زیر مجموعه های خصوصی یا عمومی موجود استفاده کنند.

Avalanche

۵. بلاکچین کاردانو (Cardano)

پروژه کاردانو و رمزارز آن ADA از زمان تاسیس یعنی سال ۲۰۱۵ تاکنون، هیاهوی زیادی در جامعه کریپتو ایجاد کرده است. کاردانو یک شبکه بلاکچین مبتنی بر گواه اثبات سهام (PoS) را تشکیل می دهند.

علی رغم اینکه این شبکه به دنبال حل مشکل مقیاس پذیری است؛ اما هنوز نتوانسته به آن چیزی که به دنبالش بوده برسد. کاردانو یک بلاکچین نسل سوم است و رقیبی برای شبکه اتریوم ۲.۰ به حساب می آید. توسعه کاردانو دارای ویژگی های فلسفی و مبتنی بر تحقیقات علمی است.

Cardano

۶. شبکه پولکادات (Polkadot)

پولکادات زیرساختی چند زنجیره‌ای دارد و می خواهد پیشرفته ترین شبکه همتا به همتا را برای بلاکچین ایجاد کند. این پروژه جدید تکنولوژی بلاکچین در جست و جوی جایگزین اتریوم (Ethereum) با یک شبکه کارآمدتر و مقیاس پذیر‌تر است. همچنین، توانایی تبدیل شدن به یک مرکز توسعه شگفت انگیز بین زنجیره ای و اتصال متقابل بلاکچین های گوناگون را ارائه می دهد.

پولکادات، شرط بندی گاوین وود (Gavin Wood) بنیان گذار اصلی شبکه رمز ارز اتریوم در مقابل حداکثرسازی بستر بلاکچین است. افزایش دستاوردهای این رمزارز و محبوبیت آن از زمان راه اندازی و استارت آن در ماه مه ۲۰۲۰ تا حد زیادی خیره کننده بوده است.

Polkadot

بعد از آماده سازی زیرساخت های لازم، نیاز است که با کاربران تعامل برقرار شود. برنامه های غیرمتمرکز (Decentralized Applications) این وظیفه را برعهده دارند.

قطعا از ابزارهایی که وب ۲ در اختیار ما قرار داده است، نمی توان انتظار داشت که انتظارات ما از نسل سوم وب را اجرایی کنند.

برای مثال نمی توان از شبکه های اجتماعی ای مانند اینستاگرام یا فیسبوک بخواهیم که اطلاعات ما را محفوظ نگه دارند و از آن ها در راستای اهداف خود استفاده نکنند.

برنامه های غیرمتمرکز یا دپ ها (Dapps) به برنامه هایی می گویند که به صورت غیرمتمرکز فعالیت می کنند و نیازی به تایید شخص ثالث ندارند.

این برنامه ها بدون نیاز به نهادی برای نظارت، به صورت همتا به همتا و توزیع شده اجرا می شوند. از آنجایی که حرکت به سمت وب ۳ آغاز شده است، پروژه هایی بر این بستر شکل گرفته اند که نمونه غیر متمرکز از سرویس های فعلی هستند. برای اینکه بهتر بتوانیم درباره آن ها صحبت کنیم، آن ها را در دسته بندی های مختلف قرار می دهیم که به صورت زیر هستند.

  • کیف پول های رمز ارزها
  • شبکه های اجتماعی
  • صرافی‌ ها
  • پیام رسان ها
  • سرویس های ذخیره سازی
  • مرورگرهای اینترنت
  • کیف پول‌ رمز ارزی در وب ۳

اگر دپ ها دروازه ورود به وب ۳ هستند، کیف پول رمز ارزها کلید این دروازه است؛ زیرا کاربران با استفاده از کیف پول ها به برنامه های غیرمتمرکز متصل می شوند. این کیف پول ها مانند شناسه (ID) یا ایمیل در نسل دوم وب عمل می کنند.

زمانی که کاربران می خواهند به یک برنامه غیرمتمرکز وصل شوند، متناسب با شبکه آن برنامه باید کیف پول مناسب انتخاب و استفاده کنند. علاوه بر این، کیف پول های دیجیتالی ابزاری برای نگهداری دیجیتال هستند. این دارایی ها ممکن است رمزارز یا توکن غیر مثلی (NFT) باشد.

کیف پول‌ ارز دیجیتال در وب ۳

کیف پول رمز ارزها انواع مختلفی مانند کیف پول نرم افزاری، کیف پول سخت افزاری و کیف پول صرافی ها دارد. در میان این سه گروه، کیف پول سخت افزاری بیشترین و کیف پول صرافی کمترین امنیت را دارند. اگر بخواهیم بهترین کیف پول های وب ۳ را نام ببریم می توانیم به متامسک (MetaMask)، تراست ولت (Trust Wallet) اشاره کنیم.

  • شبکه های اجتماعی در وب ۳

شبکه های اجتماعی نقش مهمی در زندگی ما دارند و روش های برقرای ارتباط و تعاملات افراد را تغییر داده اند؛ هرچند نمونه های فعلی بدون ایراد نیستند. به راحتی می توان آن ها را سانسور کرد و برای کاربران محدودیت قرار داد. علاوه بر این موارد، در حال حاضر شبکه های اجتماعی توسط شرکت های بزرگ و بعضا حکومت ها کنترل می شوند، اما در نسل سوم وب قضیه متفاوت است.

با استفاده از تکنولوژی بلاکچین، پلتفرم های ارائه دهنده خدمات مبتنی بر شبکه های اجتماعی نمی توانند محدودیت های دلخواه خود را اعمال کنند. تمام کاربران صرف نظر از موقعیت جغرافیایی شان می توانند از سرویس های موجود استفاده کنند. مواردی مانند توانمندسازی تمام کاربران برای کسب درآمد، حفظ حریم خصوصی و شکستن انحصار غول های بزرگ تکنولوژی از جمله مزایای شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز هستند.

پلتفرم هایی مانند Mastodon ،PeerTube و PixelFed نمونه های از بهترین شبکه های اجتماعی در سال ۲۰۲۲ هستند.

  • صرافی های غیرمتمرکز؛ درگاه های مالی وب ۳

زمانی که صحبت از بلاکچین می شود، به احتمال زیاد افکار به سمت خرید و فروش ارز دیجیتال نیز حرکت می کند. صرافی های رمز ارزی یکی از سرویس هایی هستند که در این اکوسیستم فعالیت دارند و تا به امروز صرافی های متمرکز، سهم نسبتا زیادی را به خود اختصاص داده اند.

صرافی های غیرمتمرکز یا دکس ها (Decentralized Exchanges) به آرامی در حال رشد هستند و جای خود را در میان کاربران پیدا می کنند. از آنجایی که این پلتفرم ها توسط سیستم های حاکمیتی جمعی اداره می شود، اعمال قدرت توسط سازندگان و گردانندگان آن ها به حداقل ممکن می رسد. شفافیت در صرافی های غیرمتمرکز به مراتب بیشتر از صرافی های متمرکز است و کاربران با خیال راحت تر می توانند فعالیت کنند.

از ویژگی های بارز صرافی های غیرمتمرکز می توان به ارزان تر بودن و سرعت بیشتر تراکنش ها اشاره کرد. علاوه بر این برجسته ترین مزیت این پلتفرم ها این است که کاربران بر داراییشان کنترل کامل دارند. این امر نیز با توجه به کیف پول های رمز ارزی محقق می شود.

  • پیام رسان ها

پیام رسان ها در کنار شبکه های اجتماعی، جز جدایی ناپذیر زندگی امروزه انسان ها هستند. واتس اپ، تلگرام و موارد دیگر در گوشی همه افراد نصب هستند. این شرکت ها به پیام ها و اطلاعات افراد به صورت مستقیم دسترسی دارند و می توانند از آن ها در راستای سیاست های خود بهره ببرند.

پیام رسان های غیرمتمرکز که بر بستر بلاکچین فعالیت می کنند، علاوه بر تمرکز روی مساله حریم خصوصی، به دنبال ارائه سرویس های متنوع هستند.

برای مثال پیام رسان استاتوس (Status) به کاربرانی که استیکر بسازند و آن را در اختیار کاربران دیگر قرار دهند، توکن مربوط به پلتفرم را پاداش می دهد. موارد دیگری مانند شبکه Ton و پیام رسان تلگرام نیز در این حوزه مطرح هستند.

  • سرویس های ذخیره سازی

به صورت متداول و در حال حاضر همه ما برای ذخیره سازی اطلاعاتمان به صورت آنلاین، از سرویس هایی مانند گوگل درایو (Google Drive) و فضای ابری مایکروسافت (OneDrive) استفاده می کنیم. این نوع از ذخیره سازی همواره با ریسک هک شدن و از دست رفتن اطلاعات کاربران رو به رو است.

ایده اولیه ذخیره سازی غیر متمرکز اطلاعات، اشتراک گذاری و ذخیره همتا به همتا (Peer to Peer) دیتا است. فرستنده اطلاعات یا به عبارتی کسی که برای ذخیره سازی اطلاعاتش درخواست می دهد، با رمزگذاری (Encrypt) اطلاعاتش آن ها را برای دریافت کننده که عمدتا نودهای پلتفرم هستند، ارسال می کند.

پلتفرم های مختلفی مانند فایل کوین (Filecoin)، استورج (Storj) و … از جمله ارائه دهندگان سرویس های ذخیره سازی مبتنی بر بلاکچین هستند.

  • مرورگرهای بلاکچینی

مگر می شود بخواهیم از فضای وب استفاده کنیم، ولی گذرمان به مرورگرهای اینترنت نیافتد؟ دروازه ورود به اینترنت، مرورگرها هستند.

در حال حاضر گوگل کروم و فایرفاکس، دو مرورگری هستند که بیشترین مخاطب را به خود اختصاص داده اند. بدون شک برای استفاده از فضای وب ۳، داشتن یک مرورگر بلاکچینی متناسب با اهداف و ایده های این فضا نیاز است.

در مرورگرهای فعلی، کاربران موقعیت مکانی، اطلاعات مربوط به حساب های کاربری و خیلی از موارد دیگر را در اختیار مرورگرها قرار می دهند. با توجه به این سیستم، اطلاعات کاربران در معرض خطر است و آن ها آسیب پذیر می شوند.

با غیرمتمرکز شدن مرورگرها، در وهله اول امنیت کاربران برقرار می شود. در گام های بعدی با توجه سرویس هایی که هر کدام از مرورگرها ارائه می کنند، کاربران می توانند از قابلیت هایی مانند کسب درآمد در ازای جست و جو، سرعت بالاتر در مرور سایت ها و موارد دیگر استفاده کنند.

شاید این بخش هنوز جای کار داشته باشد، اما در حال حاضر چند مرورگر شناخته شده مانند مرورگر بریو (Brave)، تور (Tor)، Osiris و مرورگر کربن (Carbon) از سردمداران مرورگرهای بلاکچینی هستند.

Comparison of Osiris to other browsers in terms of speed an privacy
Comparison of Osiris to other browsers in terms of speed an privacy

در انتها

ما تا به امروز نسل اول و دوم وب را تجربه کرده ایم. اکنون نوبت به نسل سوم وب (Web 3.0) رسیده است. انتظارات از این فضا روز به روز بیشتر می شود.

اگر بخواهیم نسل سوم وب را با نسل های گذشته مقایسه و ویژگی های آن را بیان کنیم، می توانیم از مواردی مانند عدم تمرکز، برابری فرصت برای کسب درآمد، عدم نیاز به نهاد ناظر و واسطه و پرداخت های بومی با رمز ارزها نام ببریم. وب ۳ از این جهت اهمیت دارد، زیرا تجربه بهتری در اختیار کاربران فضای وب قرار می دهد و تغیر اساسی در سبک زندگی افراد ایجاد می کند.

نباید فراموش کنیم که Web3 هنوز در ابتدای مسیر خود است و راه طولانی برای پذیرش همگانی در پیش دارد. مهمترین ویژگی وب ۳ این است که کنترل اطلاعات را به ما می دهد و همه افراد دارای شرایط یکسان خواهند بود.

پروتکل ها علاوه بر شرکت ها، به افراد هم اجازه می دهند تا ایده های خود را اجرایی کنند. لایه های بنیادی برای یک وب جدید و تعامل آنلاین انسان ها با یکدیگر، در حال ایجاد شدن است.

Web 3.0 ارزش زیادی برای خلاقیت ها قائل است و الهام بخش کارآفرینان خواهد بود و تمرکز زدایی به افراد فرصت ایجاد تغییر در جهان را می دهد. در آینده شاهد نوآوری هایی خواهیم بود که قبلا هرگز ندیده ایم و همه این ها به همان وایت پیپر بیت کوین در سال ۲۰۰۸ بر می گردد که توسط ساتوشی ناکاموتو منتشر شد.

به طور کامل نمی دانیم که دنیای وب ۳ تا چه اندازه قابلیت رشد دارد. با انقلاب دیفای در وب ۳ ، توسعه دهندگان وب ۲ اکنون در یک زیرساخت غیرمتمرکز مدل های کسب و کار جدید را پیاده سازی می کنند؛ مدل هایی که کاربر را در اولویت قرار می دهند، به حریم خصوصی احترام می گذارند و کارآفرینی را ارتقا می دهند.

اخبار

استارک ور (StarkWare) تأیید کل تاریخچه بلاکچین با ۱ مگابایت حجم ممکن ساخت!

شرکت StarkWare فناوری جدیدی اعلام کرده که «تصدیق بلوک‌های بلاک‌چین بیت‌کوین از ابتدای پیدایش تا حال» را در قالب یک پرُف (proof) تقریباً ۱ مگابایتی ممکن می‌کند، البته نه به معنی دانلود کل تاریخچه تراکنش‌ها، بلکه فقط هِدِر بلوک‌ها.

منتشر شده

در

شرکت استارک‌ور (StarkWare) که در زمینه فناوری پیشرفته دانش صفر (Zero-Knowledge یا ZK) تخصص دارد، از یک دستاورد بزرگ رونمایی کرده است که می‌تواند اساس تعامل کاربران با شبکه بیت‌کوین را دگرگون کند. این شرکت موفق به ساخت یک اثبات تأیید (Verification Proof) مبتنی بر دانش صفر از کل بلاکچین بیت‌کوین شده است که به طرز شگفت‌انگیزی سبک بوده و به راحتی بر روی دستگاه‌های موبایل قابل اجراست. این نوآوری به هر کاربری اجازه می‌دهد تا به طور مستقل و بدون نیاز به سخت‌افزارهای گران‌قیمت، تاریخچه بیت‌کوین را اعتبارسنجی کند.

این اثبات که توسط استارک‌ور توسعه داده شده، تنها ۱ مگابایت حجم دارد. این در حالی است که حجم کامل بلاکچین بیت‌کوین (Bitcoin) در حال حاضر از مرز ۶۸۰ گیگابایت فراتر رفته است. به گفته عبدالحمید بختا (Abdelhamid Bakhta)، مدیر اکوسیستم در استارک‌ور، این تکنولوژی به کاربران امکان می‌دهد تا تراکنش‌ها را در کمتر از ۱۰۰ میلی‌ثانیه تأیید کنند. این پیشرفت، تحقق مدرن ایده‌ای است که برای اولین بار توسط ساتوشی ناکاموتو در وایت‌پیپر بیت‌کوین تحت عنوان تأیید پرداخت ساده شده (SPV) مطرح شد و اکنون موانع فنی و مالی را برای میلیون‌ها کاربر از میان برمی‌دارد.

An illustrated model of SPV outlined in Satoshi’s Bitcoin whitepaper. Source: Nakamoto Institute
An illustrated model of SPV outlined in Satoshi’s Bitcoin whitepaper. Source: Nakamoto Institute

چگونه ۶۸۰ گیگابایت داده در ۱ مگابایت فشرده می‌شود؟

راز این فشرده‌سازی خارق‌العاده در محتوای اثبات نهفته است. این فایل ۱ مگابایتی، تاریخچه کامل و جزئیات تمام تراکنش‌ها را در خود جای نداده است؛ بلکه شامل تمام هدرهای بلاک (Block Headers) از اولین بلاک شبکه (بلاک جنسیس) تا به امروز است. هر هدر بلاک مانند یک شناسنامه برای آن بلاک عمل می‌کند و حاوی اطلاعات کلیدی زیر است:

  • شماره نسخه (Version Number): نسخه نرم‌افزار بیت‌کوین که برای استخراج بلاک استفاده شده است.
  • ارجاع به بلاک قبلی (Previous Block Reference): پیوندی رمزنگاری‌شده که زنجیره بلاک‌ها را به هم متصل می‌کند.
  • برچسب زمانی (Timestamp): زمان تقریبی ایجاد بلاک.
  • اندازه بلاک (Block Size): حجم بلاک.
  • نانس (Nonce): عدد تصادفی که ماینرها برای حل معمای محاسباتی و افزودن بلاک به دفتر کل، آن را پیدا می‌کنند.

با در اختیار داشتن زنجیره‌ای از این هدرها، یک کاربر می‌تواند به طور مستقل و با اطمینان بالا، صحت و اعتبار کل تاریخچه شبکه را بدون نیاز به دانلود صدها گیگابایت داده، بررسی کند.

The number of Bitcoin nodes has been steadily rising since 2015. Source: Coin Dance
Bitcoin Nodes

این دستاورد در زمانی ارائه می‌شود که جامعه بیت‌کوین درگیر یکی از مهم‌ترین بحث‌های داخلی خود، یعنی چالش حفظ تمرکززدایی (Decentralization) در مقابل رشد روزافزون حجم بلاکچین است. یکی از ارزش‌های بنیادین بیت‌کوین این است که اجرای یک نود کامل (Full Node) برای هر کسی با یک کامپیوتر شخصی معمولی امکان‌پذیر باشد. این دسترسی آسان، تضمین‌کننده امنیت و مکانیزم اجماع شبکه است که توسط هزاران اپراتور نود مستقل در سراسر جهان اجرا می‌شود.

با این حال، ظهور پدیده‌هایی مانند اُردینالز و اینسکریپشن‌ها که امکان ذخیره‌سازی داده‌های غیرپولی (مانند تصاویر و متن) را روی بلاکچین (Blockchain) فراهم می‌کنند، این اصل را به چالش کشیده‌اند. منتقدان معتقدند این روند باعث «پف‌کردن» بلاکچین شده و با افزایش سرسام‌آور حجم دفتر کل توزیع شده (DLT)، نیازمندی‌های سخت‌افزاری برای اجرای نود را بالا می‌برد. اگر اجرای نود بیش از حد گران شود، شبکه به سمت تمرکزگرایی پیش خواهد رفت و تنها شرکت‌های بزرگ و مراکز داده توانایی مشارکت در آن را خواهند داشت که این امر کاملاً با فلسفه وجودی بیت‌کوین در تضاد است.

The breakdown of different implementations of the Bitcoin node software. Source Coin Dance
The breakdown of different implementations of the Bitcoin node software. Source Coin Dance

به‌روزرسانی Bitcoin Core و طغیان جامعه

این تنش با اعلام برنامه‌های مربوط به به‌روزرسانی آینده نرم‌افزار Bitcoin Core 30 که برای انتشار در ماه اکتبر برنامه‌ریزی شده، به نقطه جوش خود رسیده است. توسعه‌دهندگان Bitcoin Core (که نرم‌افزار مورد استفاده حدود ۸۰٪ از نودهای شبکه است) قصد دارند محدودیت OP_Return را حذف کنند. این قابلیت در حال حاضر حجم داده‌های غیرپولی قابل جاسازی در تراکنش‌ها را به ۸۰ بایت محدود می‌کند که برای ذخیره اکثر محتواهای چندرسانه‌ای امروزی بسیار ناچیز است.

این تصمیم پیشنهادی، موجی از مخالفت را برانگیخته و باعث یک جهش تاریخی در استفاده از Bitcoin Knots شده است. Bitcoin Knots یک نرم‌افزار جایگزین برای نود بیت‌کوین است که قابلیت‌های شخصی‌سازی بیشتری را به اپراتورها می‌دهد؛ از جمله این امکان که خودشان برای میزان داده‌های OP_Return که مایل به ذخیره و بازنشر آن هستند، محدودیت تعیین کنند. آمارها نشان می‌دهد سهم بازار نودهای Knots از حدود ۱٪ در پایان سال ۲۰۲۴، با یک رشد تقریباً عمودی، به نزدیک ۲۰٪ در سال ۲۰۲۵ رسیده است که نشان‌دهنده واکنش شدید بخشی از جامعه به مسیر پیش روی توسعه بیت‌کوین است. در این میان، راهکار استارک‌ور می‌تواند فارغ از این جدال‌ها، قدرت تأیید مستقل را به دست تک‌تک کاربران بازگرداند.

ادامه مطلب

آموزش

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

تقویم اقتصادی مثل یک “برنامه‌ریزی خبری” برای بازار است. اگر به آن توجه نکنید، ممکن است در لحظه انتشار اخبار مهم با حرکت‌های ناگهانی و شدید قیمت غافلگیر شوید. استفاده درست از آن کمک می‌کند ریسک معاملات را مدیریت کنید و حتی فرصت‌های سودآور پیدا کنید.

منتشر شده

در

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

اگر معامله‌گر یا فعال بازارهای مالی باشید، حتما تجربه کرده‌اید که یک خبر اقتصادی می‌تواند ظرف چند دقیقه بازار را زیر و رو کند. مثلا اعلام نرخ بیکاری آمریکا یا تصمیم فدرال رزرو درباره نرخ بهره کافی است تا قیمت دلار، طلا یا حتی بیت کوین نوسان شدیدی پیدا کند. در چنین شرایطی، دانستن زمان دقیق این رویدادها می‌تواند مرز میان یک معامله سودآور یا پشیمان‌کننده باشد.

اینجاست که تقویم اقتصادی به عنوان یک ابزار به کمک شما می‌آید. ابزاری که تمام اتفاقات مهم اقتصادی و مالی جهان را در یک جدول زمانی مشخص نمایش می‌دهد و به شما کمک می‌کند همیشه چند قدم جلوتر از بازار باشید. اگر می‌خواهید بدانید تقویم اقتصادی دقیقا چیست، چه اجزایی دارد و چطور باید از آن استفاده کنید، این مطلب را از دست ندهید.

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست؟

یک لیست زمان‌بندی‌شده از اعلامیه‌های اقتصادی، داده‌های کلان، سخنرانی‌های مقامات مالی و انتشار شاخص‌های اقتصادی مثل نرخ بهره، تورم، بیکاری، تولید ناخالص داخلی و … است. علاوه بر این معمولاً زمان بیانیه های بانک مرکزی، سخنرانی های سیاست گذاران پولی و انتخابات را فهرست می کند.

بیشتر تقویم های اقتصادی منتشر شده شامل نوع داده مثل نرخ بیکاری، نتیجه قبلی که منتشر شده بود و انتظارات اجماع بازار برای نتیجه آتی می شوند. باید توجه داشت که نوع انتشار به طور کلی بسته به اینکه چه تاثیری می تواند داشته باشد؛ بصورت زیاد، متوسط، کم یا بدون تاثیر، کد گذاری می شود.

برای مثال، تصور کنید بانک مرکزی اروپا (ECB) قرار است درباره نرخ بهره (Interest Rate) جلسه برگزار کند. این تصمیم می‌تواند ارزش یورو را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. اگر شما معامله‌گر بازار فارکس باشید و این تاریخ را ندانید، ممکن است در میانه یک معامله ناگهان با نوسانی شدید روبه‌رو شوید و فرصت مدیریت آن را از دست بدهید. اما وقتی به تقویم اقتصادی نگاه می‌کنید، می‌بینید که این رویداد دقیقا چه روز و ساعتی اتفاق می‌افتد و می‌توانید از قبل برایش برنامه‌ریزی کنید.

تقویم اقتصادی نه فقط برای معامله‌گران حرفه‌ای، بلکه برای هر فردی که در بازارهای مالی فعالیت می‌کند (از بورس و فارکس گرفته تا ارزهای دیجیتال) یک ابزار ضروری است. حتی سرمایه‌گذاران بلندمدت هم با نگاه به این تقویم می‌توانند تصمیم‌های دقیق‌تری برای مدیریت پرتفوی خود بگیرند.

اگر انتشار داده اقتصادی تأثیر کمی داشته باشد، آنگاه جفت ارز حرکتی نداشته و یا واکنشی جزیی نسبت به نتیجه از خود نشان خواهد داد. اما اگر در رویدادی با تأثیر متوسط، نتیجه نهایی با چیزی که انتظار می رفت خیلی تفاوت داشته باشد، باعث می شود جفت ارز به میزان بیشتری تغییر کند. زمانی که انتشار داده ها به طور قابل توجهی بیشتر یا کمتر از نتیجه مورد انتظار بازار باشند، به خصوص زمانی که صحبت از داده هایی با تأثیر بالا باشد، جفت ارز مرتبط تمایل بیشتری به حرکت دارد و بازار نوسانات قابل توجهی را در این فرآیند تجربه می کند.

چرا تقویم اقتصادی مهم است؟

  • تقویم اقتصادی مانند یک نقشه راه است که مسیر حرکت بازارها را روشن‌تر می‌کند و شما را از غافلگیری‌های ناگهانی نجات می‌دهد. به این ترتیب شما می‌توانید تصمیمات معاملاتی خودتان را بر پایه اطلاعات موثق بگیرید.
  • انتشار داده‌های اقتصادی می‌تواند باعث نوسانات شدید در بازارهای مالی شود. برای مثال، اگر نرخ تورم بالاتر از حد انتظار اعلام شود، سرمایه‌گذاران انتظار افزایش نرخ بهره خواهند داشت و همین موضوع می‌تواند بازار سهام یا ارزهای دیجیتال را تحت تاثیر قرار دهد.
  • بدون تقویم اقتصادی، بسیاری از تصمیم‌ها بر اساس حدس و گمان گرفته می‌شود. معامله‌گرانی که فقط با تحلیل تکنیکال کار می‌کنند، ممکن است در لحظه انتشار یک خبر بزرگ، گرفتار نوسانات غیرمنتظره بازار شوند. در حالی‌که کسی که تقویم اقتصادی را دنبال می‌کند، می‌داند چه زمانی باید محتاط‌تر باشد یا حتی برای شکار فرصت‌های جدید آماده شود.
  • یکی از مهم‌ترین مزیت‌های تقویم اقتصادی، مدیریت ریسک است. اگر قبل از انتشار یک داده مهم پوزیشن باز دارید، می‌توانید حجم معاملات خود را کاهش دهید، حد ضرر تنظیم کنید یا حتی معامله را ببندید تا از ضررهای سنگین جلوگیری شود.
  • استفاده از تقویم اقتصادی به شما امکان می‌دهد استراتژی‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت خود را بر اساس داده‌های واقعی طراحی کنید. به این ترتیب، معاملات شما نظم بیشتری پیدا می‌کند و احتمال موفقیت بالاتر می‌رود.
  • بسیاری از ضررها به دلیل تصمیمات عجولانه و احساسی اتفاق می‌افتد. وقتی بدانید چه چیزی در راه است، آرامش بیشتری خواهید داشت و کمتر اسیر ترس یا طمع می‌شوید.

اجزای اصلی یک تقویم اقتصادی

وقتی وارد یک تقویم اقتصادی مثل Trading Economics یا Investing.com می‌شوید، در نگاه اول ممکن است جدول شلوغی ببینید که پر از عدد و کلمه است. اما اگر بدانید هر ستون چه معنایی دارد، کار با آن بسیار ساده خواهد شد. در ادامه تک‌تک اجزای اصلی این جدول که از وب‌سایت تریدینگ اکونومیکس آورده شده را توضیح می‌دهیم.

Economic Calendar
All events, interest rate, prices & inflation, labour market, GDP growth, foreign trade, government, business confidence, consumer sentiment, housing market.

در قسمت بالای جدول بخشی برای فیلتر کردن نتایج آورده شده است. گزینه «Recent» فیلتری برای نشان دادن رویدادهای اخیر است و فقط موارد نزدیک به زمان فعلی را نشان می‌دهد. اگر می‌خواهید مثلا رویدادهای اقتصادی چند ماه دیگر را ببینید کافی است این فیلتر را تغییر دهید.

با استفاده از گزینه «Impact» شما می‌توانید این رویدادهای اقتصادی را بر اساس سطح اهمیت آن ها دسته‌بندی کنید. تریدینگ اکونومیکس سه دسته‌بندی دارد. رویدادهای یک ستاره، دو ستاره و سه ستاره که طبیعتا اهمیت آن ها بر اساس تعداد ستاره افزایش می‌یابد.

قسمت «Countries» امکان فیلتر کردن بر اساس کشور یا اقتصاد موردنظر را فراهم می‌کند. مثلا اگر قصد دارید فقط شاخص‌های اقصتادی کلان آمریکا را ببینید، کافی است روی این گزینه کلیک کرده و «United States» را انتخاب کنید.

فیلتر «Category» دسته‌بندی رویدادها را نمایش می‌دهد. مثلا شما می‌توانید در این فیلتر گزینه «Prices & Inflation» را انتخاب کرده و فقط داده‌های تورمی را مشاهده کنید.

بخش «UTC +3:30» نیز برای تعیین منطقه زمانی است. شما می‌توانید منطقه زمانی خودتان (تهران-ایران) را تنظیم کنید تا ببینید دقیقا رویداد موردنظرتان در چه ساعتی به وقت ایران رخ می‌دهد.

  • تاریخ و ساعت

اولین چیزی که در تقویم اقتصادی به چشم می‌آید، ستون زمان انتشار است. در این بخش دقیقا مشخص می‌شود که هر رویداد چه روز و ساعتی منتشر خواهد شد. اهمیت این قسمت بسیار بالاست، چون بازارها معمولا درست در همان لحظه انتشار خبر واکنش نشان می‌دهند. مثلا اگر در ساعت ۴:۰۰ صبح «شاخص اعتماد مصرف‌کننده استرالیا» منتشر شود، معامله‌گران بازار فارکس در همان دقیقه باید آماده واکنش باشند.

همانطور که گفتیم، ساعت تقویم معمولا بر اساس منطقه زمانی قابل تغییر است. مثلا شما می‌توانید آن را روی «تهران (UTC+3:30)» تنظیم کنید تا دقیقاً با ساعت محلی خودتان هماهنگ باشد.

  • کشور

در ستون بعدی، پرچم و کد کشور (مثلاً GB = بریتانیا، AU = استرالیا، MX = مکزیک) قرار دارد که نشان می‌دهد داده متعلق به کدام اقتصاد است. گاهی اوقات هم رویدادها مربوط به یک بلوک منطقه‌ای خاص مثلا اروپا (EA = Euro Area) هستند. در این صورت آن داده را باید به عنوان یک شاخص منطقه‌ای و نه مربوط به یک کشور واحد تفسیر کرد.

  • عنوان رویداد

این ستون عنوان خبر یا شاخص اقتصادی را نشان می‌دهد. گاهی هم کنار این عنوان، مخفف ماه میلادی (مثل AUG، SEP) دیده می‌شود که نشان می‌دهد داده مربوط به کدام ماه است. شناخت هر شاخص اهمیت زیادی دارد، چون هرکدام اثر متفاوتی روی بازار می‌گذارند.

اما نکته مهم اینجاست که همه رویدادها عددی و آماری نیستند. بعضی از آن ها بیشتر کیفی هستند و باید با توجه به ماهیتشان تفسیر شوند. برای درک بهتر، به چند نمونه نگاه کنیم:

  • شاخص‌های آماری (عدد‌محور)

مثل نرخ بیکاری (Unemployment Rate)، شاخص قیمت مصرف کننده (CPI)، یا تولید ناخالص داخلی (GDP). اینها همیشه یک عدد مشخص دارند که می‌توان آن را با مقدار قبلی و پیش‌بینی بازار مقایسه کرد.

  • سخنرانی‌ها (Speech)

مثلا «سخنرانی رئیس فدرال رزرو». این نوع رویداد عدد ندارد، بلکه مهم محتوای صحبت‌هاست. اگر لحن سخنران به سمت سیاست انقباضی (افزایش نرخ بهره) باشد، بازار واکنش منفی به دارایی‌های پرریسک نشان می‌دهد. اگر لحن انبساطی باشد، می‌تواند باعث رشد بازار سهام یا ارزهای دیجیتال شود.

  • حراج اوراق (Auction)

مثل «حراج اوراق ۱۰ ساله آمریکا» یا «حراج اوراق خزانه ژاپن». اینجا اعداد مربوط به بازده (Yield) یا حجم اوراق فروخته‌شده اهمیت دارند. بالا رفتن بازده معمولا نشانه افزایش هزینه استقراض دولت و احتمال بالا رفتن نرخ بهره است.

  • شاخص‌های نظرسنجی و اعتماد (Survey/Confidence Index)

مثل «شاخص اعتماد مصرف‌کننده» یا «شاخص مدیران خرید (PMI)». اینها با پرسش‌نامه از فعالان اقتصادی یا مصرف‌کنندگان تهیه می‌شوند و بازتاب‌دهنده چشم‌انداز آینده هستند.

ستون Previous نشان‌دهنده نتیجه گزارش قبلی است. مثلا اگر شاخص بیکاری ماه گذشته ۸٪ بوده، این عدد در ستون Previous نمایش داده می‌شود. این بخش برای مقایسه روند بسیار مهم است، چون بازار همیشه تغییرات نسبت به گذشته را در نظر می‌گیرد.

در قسمت (Consensus / Forecast) دو ستون پیش‌بینی تحلیلگران و اقتصاددانان درباره آن شاخص یا داده اقتصادی آورده می‌شود. اما چه تفاوتی با هم دارند؟

Consensus یا اجماع در واقع میانگین پیش‌بینی جمعی تحلیلگران، اقتصاددان‌ها و موسسات مالی است. یعنی چندین منبع معتبر پیش‌بینی خود را درباره یک شاخص اعلام می‌کنند و تقویم اقتصادی میانگین یا اجماع آنها را نمایش می‌دهد.

Forecast گاهی به همان معنی Consensus به کار می‌رود، اما در بعضی تقویم‌ها (مثل Trading Economics) یک تفاوت کوچک دارد:

  • Forecast معمولاً پیش‌بینی اختصاصی خود سایت یا موسسه منتشرکننده تقویم است.
  • در حالی که Consensus نماینده پیش‌بینی کلی بازار و تحلیل‌گران مختلف است.

در ستون (Actual) مقدار واقعی در لحظه انتشار خبر به‌روزرسانی می‌شود و عدد واقعی گزارش را نشان می‌دهد. در حقیقت، مهم‌ترین بخش برای معامله‌گران همین ستون است، چون مستقیما رفتار بازار را شکل می‌دهد.

بعضی تقویم‌ها مثل Trading Economics در کنار هر شاخص نمودارهای کوچکی نمایش می‌دهند. این نمودار روند تاریخی آن شاخص را نشان می‌دهد (مثلا تغییرات نرخ بیکاری در چند ماه گذشته). با نگاه سریع به این بخش می‌توانید متوجه شوید وضعیت در حال بهبود یا بدتر شدن است.

Economic Calendar
Economic Calendar

طبق ستون اول متوجه می‌شویم که شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) آمریکا ساعت ۴ بعد از ظهر به وقت محلی منتشر می‌شود. به طور کلی، شاخص‌های اقتصادی را می‌توان در بازه زمانی‌های مختلفی ارزیابی کرد. منظور از MoM بازه زمانی ماهانه است و YoY تغییرات کل یک سال نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد.

در سطر اول که مربوط به شاخص PPI اصلی در بازه ماهانه است، می‌بینیم که مقدار قبلی ۰.۹٪ ثبت شده است. این یعنی در ماه گذشته قیمت تولیدکننده‌ها نسبت به ماه ماقبلش ۰.۹٪ افزایش داشته است. در ستون Forecast پیش‌بینی تریدینگ اکونومیکس برای این ماه ۰.۳٪ است و Consensus که میانگین پیش‌بینی اقتصاددانان و تحلیلگران مختلف را نشان می‌دهد ۰.۴٪ ثبت شده است. مقدار Actual یا واقعی هم هنوز منتشر نشده و به همین دلیل این ستون خالی مانده و در لحظه انتشار شاخص پر می‌شود.

چطور از تقویم اقتصادی استفاده کنیم؟

این بخش مهم‌ترین قسمت مقاله است، چون فقط دانستن اینکه رویدادها چه زمانی هستند کافی نیست؛ باید بدانید چطور از این اطلاعات استفاده کنید.

  • برنامه‌ریزی هفتگی: در ابتدای هفته به تقویم اقتصادی نگاه کنید و رویدادهای مهم (مثل NFP یا تصمیم نرخ بهره) را علامت بزنید. این کار به شما کمک می‌کند از قبل آماده باشید.
  • ترکیب با تحلیل تکنیکال: اگر می‌بینید یک خبر مهم نزدیک است، سطوح حمایت و مقاومت نمودار را بررسی کنید. مثلا اگر خبر منفی بیاید و بازار به حمایت نزدیک باشد، احتمال شکستن حمایت بیشتر می‌شود.
  • استراتژی معاملاتی متناسب با خبر: بعضی معامله‌گران قبل از انتشار خبر، از بازار خارج می‌شوند تا ریسک نکنند. برخی دیگر ترجیح می‌دهند منتظر بمانند و پس از انتشار داده و مشخص شدن جهت بازار وارد معامله شوند.
  • مدیریت حجم و حد ضرر: در زمان‌هایی که احتمال نوسان شدید وجود دارد، بهتر است حجم معامله کمتر شود یا حد ضرر نزدیک‌تر قرار بگیرد.
  • ثبت تجربه‌ها: بهترین راه برای یادگیری استفاده از تقویم اقتصادی، تجربه شخصی است. بعد از هر رویداد مهم یادداشت کنید بازار چگونه واکنش نشان داد و استراتژی شما چقدر موفق بود.

تقویم اقتصادی را از کجا ببینیم؟

امروزه ده‌ها وب‌سایت معتبر وجود دارد که تقویم اقتصادی رایگان و به‌روزی ارائه می‌دهند. برخی از بهترین منابع عبارت‌اند از:

  • Trading Economics: همه رویدادها، نرخ بهره، قیمت‌ها و تورم، بازار کار، رشد تولید ناخالص داخلی، تجارت خارجی، دولت، اعتماد تجاری، احساسات مصرف‌کننده، بازار مسکن.
  • Investing.com: تقویم اقتصادی همزمان با اعلام رویدادهای اقتصادی، شاخص‌ها را دریافت کنید و تأثیر فوری آنها بر بازار جهانی را مشاهده کنید – از جمله رویدادهای قبلی، …
  • Forex Factory: با تقویم اقتصادی فارکس محور، رویدادهای تأثیرگذار بر بازار را خیلی قبل از وقوع پیش‌بینی کنید.
  • TradingView: تقویم اقتصادی آخرین و رویدادهای اقتصادی آینده را نشان می‌دهد که می‌توانند بر دارایی‌ها، مناطق و بازارهای جهانی خاصی تأثیر بگذارند.
  • FXStreet: تقویم اقتصادی لحظه‌ای، رویدادها و شاخص‌های اقتصادی سراسر جهان را پوشش می‌دهد.
  • MyFxBook: تقویم اقتصادی به صورت آنی که تمام رویدادها و اطلاعیه‌های اقتصادی را پوشش می‌دهد. مقادیر تاریخی، قبلی، اجماعی و واقعی هر شاخص را مشاهده کنید.

همچنین بروکرهای فارکس هم معمولاً تقویم اقتصادی روی سایت خود دارند.

در انتها

تقویم اقتصادی مثل یک “برنامه‌ریزی خبری” برای بازار است. اگر به آن توجه نکنید، ممکن است در لحظه انتشار اخبار مهم با حرکت‌های ناگهانی و شدید قیمت غافلگیر شوید. استفاده درست از آن کمک می‌کند ریسک معاملات را مدیریت کنید و حتی فرصت‌های سودآور پیدا کنید. در دنیایی که ثانیه‌ها حرف اول را می‌زنند، اطلاع از آنچه در راه است، برگ برنده شماست. با استفاده منظم از این ابزار، دیگر از نوسانات ناگهانی غافلگیر نخواهید شد و می‌توانید با اطمینان بیشتری برای آینده سرمایه‌گذاری خود برنامه‌ریزی کنید.

به یاد داشته باشید، موفقیت در بازارهای مالی تنها به تحلیل نمودارها محدود نمی‌شود. تسلط بر اطلاعات و درک وقایع کلان اقتصادی، مکمل تحلیل تکنیکال است و شما را در مسیری قرار می‌دهد که به جای دنبال کردن بازار، آن را پیش‌بینی کنید. به همین خاطر توصیه می‌کنیم که از همین امروز، استفاده از تقویم اقتصادی را به یکی از عادت‌های معاملاتی خود تبدیل کنید.

سودآوری و معامله گری بصورت مداوم در بازار می تواند بسیار چالش برانگیز باشد، و واقعیت مسلم این است که اکثر معامله گران خرد معمولا پول خود را در این بازار از دست می دهند. با این وجود، با یک برنامه معاملاتی جامع، ابزارهای مناسب و دانش کافی از بازار ارز، شانس موفقیت شما به عنوان یک معامله گر به میزان قابل توجهی افزایش می یابد.

ادامه مطلب
تبلیغات
اخبار2 روز پیش

استارک ور (StarkWare) تأیید کل تاریخچه بلاکچین با ۱ مگابایت حجم ممکن ساخت!

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟
آموزش2 روز پیش

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

ارتقای آلپنگلو (Alpenglow) در سولانا تأیید شد؛ تراکنش‌ها بزودی با سرعت اینترنت نهایی می‌شوند
اخبار1 هفته پیش

ارتقای آلپنگلو (Alpenglow) در سولانا تأیید شد؛ تراکنش‌ها بزودی با سرعت اینترنت نهایی می‌شوند

تراست ولت امکان معامله سهام های توکنیزه را برای کاربران فعال کرد
اخبار1 هفته پیش

تراست ولت امکان معامله سهام های توکنیزه (RWA) را برای کاربران فعال کرد

آموزش3 هفته پیش

اندیکاتور ATR چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟

۹ عادت مالی که افراد منظم را به ثبات و آزادی مالی می‌رساند
بلاکتوپیا3 ماه پیش

۹ عادت مالی که افراد منظم را به ثبات و آزادی مالی می‌رساند

اخبار3 ماه پیش

کاناری کپیتال برای ETF اینجکتیو (INJ) ثبت‌نام کرد

کاردینال؛ اولین پروتکل دیفای بیت کوین بر بستر کاردانو
اخبار3 ماه پیش

کاردینال؛ اولین پروتکل دیفای بیت کوین بر بستر کاردانو

هر اونس چند گرم طلای ۱۸ عیار است؟ تبدیل ساده انس به گرم طلا
بلاکتوپیا3 ماه پیش

هر اونس چند گرم طلای ۱۸ عیار است؟ تبدیل ساده انس به گرم طلا

آیا تحلیل تکنیکال به‌تنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟
آموزش3 ماه پیش

آیا تحلیل تکنیکال به‌تنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟

کوین‌بیس توکن اتنا (ENA) را به رودمپ خود اضافه کرد
اخبار3 ماه پیش

کوین‌بیس توکن اتنا (ENA) را به رودمپ خود اضافه کرد

در ۲ ماه اخیر بیش از ۱۰٪ پروژه‌ها ناپدید شده‌اند!
اخبار3 ماه پیش

در ۲ ماه اخیر بیش از ۱۰٪ پروژه‌ها ناپدید شده‌اند!

برترین ها