با ما همراه باشید

آموزش

زنجیره بلوکی، بلاکچین (Blockchain) چیست؟ همه چیز درباره فناوری بلاکچین

زنجیره بلوکی، بلاکچین (Blockchain) سیستمی برای ثبت و ضبط داده ها به حساب می آید. این داده ها می توانند برای نمونه تراکنش های بانکی باشند یا اسناد مالکیت، قرارها، پیام های شخصی یا دیگر اطلاعات. ویژگی بلاکچین این است که کار ذخیره این داده ها بدون وجود یک مدیر و صاحب اختیار مرکزی امکانپذیر است و نمی توان با تخریب یک نقطه مرکزی داده های ذخیره شده را تحریف یا نابود کرد. معروف ترین کاربرد بلاکچین، بیت کوین است.

منتشر شده

در

زنجیره بلوکی، بلاکچین (Blockchain) چیست؟ همه چیز درباره فناوری بلاکچین

مفهوم بلاکچین (Blockchain) با داغ تر شدن بازار رمز ارزها بیشتر بر سر زبان ها افتاد. اگرچه بلاکچین لزوما به رمزارزها ارتباطی ندارد، اما بزرگترین رمزارزها همچون بیت کوین و اتریوم از تکنولوژی بلاکچین استفاده می کنند. بلاکچین را می توان به شکلی ساده، راهی برای ثبت و ذخیره اطلاعات به شکل گسترده و توزیع شده دانست. بلاکچین از رمزنگاری به منظور ایجاد امنیت در تبادلات استفاده می کند. مرکز‌ داده ای که بلاکچین ها در آن قرار دارند کاملا غیر متمرکز بوده و در سراسر جهان پخش هستند.

بلاکچین (Blockchain) چیست؟

بلاکچین یک نوع دیتابیس (Database) یا پایگاه داده است.دیتابیس نیز مجموعه ای از اطلاعات است که به صورت الکترونیکی در یک سیستم کامپیوتری ذخیره شده است؛ اما بلاکچین دیتا و اطلاعات را به روش جدیدی ذخیره می کند. در واقع یکی از اصلی ترین وجوه تفاوت بلاکچین با سایر دیتابیس ها در ساختار ذخیره اطلاعات در آن است.

یک زنجیره بلوکی اطلاعات را به صورت گروهی، جمع آوری می کند که به آن Blocks یا بلوک ها گفته می شود که مجموعه ای از اطلاعات را در خود جای داده است. این بلوک ها ظرفیت محدودی دارند و مقدار معینی اطلاعات را می توانند ذخیره کنند. هنگامی که ظرفیت یک بلوک تکمیل شد و آن بلوک پر شد، به بلوک پر شده قبلی اضافه می شود و به این شکل زنجیره ای از بلوک های حاوی اطلاعات را ایجاد می کند که به آن بلاکچین (Blockchain) یا زنجیره بلوکی می گویند.

Blockchain از دو کلمه بلاک (Block) و چین (Chain) تشکیل شده است که به معنی زنجیره بلاک یا زنجیره بلوک است؛ اما چرا این نام را برای این تکنولوژی انتخاب کردند؟ اطلاعات در فناوری بلاک چین داخل یک سری بلاک هایی قرار می گیرند که این بلاک ها زنجیره وار به یکدیگر متصل هستند از این رو این تکنولوژی بلاکچین نامگذاری شده است، درست مطابق با نوع کارکردی که این تکنولوژی دارد.

بلاکچین به زبان ساده یک دفتر کل توزیع شده (DLT) یا دیتابیس غیرقابل تغییری است که اطلاعات را ذخیره می کند.

در عصر تکنولوژی، دیتا و اطلاعات حرف اول را می زنند و روزانه انبوهی از داده ها و اطلاعات در دنیای تکنولوژی تولید می شود. اما نگهداری، ثبت و استفاده درست از این اطلاعات است که بشر را به سمت پیشرفت و آسایش سوق می دهد؛ فناوری بلاکچین که از آن به عنوان بزرگترین اختراع بشر بعد از اینترنت یاد می شود، نقشی بزرگ در این راه ایفا می کند. تکنولوژی بلاکچین با ظرفیت های خود نشان داده که قصد کمک به هرچه سریعتر پیمودن این راه را دارد.

تاریخچه بلاکچین (Blockchain History)

شاید یک از دلایلی که اکثرا بیت کوین (Bitcoin) را با بلاکچین یکی می دانند این باشد که تکنولوژی بلاکچین برای اولین بار در سال ۲۰۰۹ در کد برنامه‌ ویسی بیت کوین معرفی شد. پس از آن علاوه بر بیت کوین، رمز ارزهای دیگری توانستند از این فناوری استفاده کنند و کوین خود را راه اندازی کنند، بعدها با شناخت بیشتر و بهتر نسبت به این تکنولوژی، متخصصان دریافتند که تنها استفاده و کاربرد بلاکچین ارزهای دیجیتالی نیست؛ بلکه این تکنولوژی کاربردهای فراوان دیگری دارد. در نتیجه می توان در زمینه های مختلف از آن استفاده کرد. در حال حاضر بلاک چین هایی با کاربردهای متفاوت در حال به کارگیری هستند که هر کدام از آن ها متناسب با ویژگی هایشان، استفاده های متفاوتی دارند.

بلاکچین چگونه کار می کند؟

احتمالا اگر با دنیای کامپیوتر و فناوری اطلاعات آشنا باشید، واژه‌ پایگاه داده (Datebase) به گوشتان خورده است. اگر بخواهیم ساده بگوییم پایگاه داده، فضایی است برای ذخیره اطلاعات که طبیعتا این پایگاه داده توسط یک فرد یا مرکزیت، ایجاد و کنترل می شود. فناوری بلاکچین را می توان شبکه ای در نظر گرفت که کارکردی مانند پایگاه داده دارد اما مرکزیت خاصی ندارد و توسط نهاد یا ارگانی کنترل نمی شود، اطلاعاتی که در بلاکچین (Blockchain) ذخیره می شوند یک سری تفاوت هایی با اطلاعات ذخیره شده در پایگاه داده ها دارد.

در بلاکچین تمامی اطلاعات ثبت شده بین تمام اعضای شبکه به اشتراک گذاشته می شود و نکته جالب اینجاست که این اطلاعات به هیچ عنوان قابل تغییر یا حذف نیستند.

اطلاعات در بلاکچین داخل یک سری بلاک ها ذخیره می شوند. این اطلاعات می توانند هر چیزی باشند و تنها در تراکنش ها خلاصه نمی شوند. هر بلاک، علاوه بر اطلاعاتی که درون آن ذخیره می شود، دارای (هش – Hash) به صورت مجموعه ای از کاراکتر‌ها است که برای ساخت آن از الگوریتم های خاصی استفاده می شود. هر بلاک با توجه به اطلاعاتی که درون آن قرار دارد، هش مربوط به خودش را دارد و این هش به نوعی نماد اطلاعات درون آن بلاک هستند. جالب اینجاست حتی اگر بخش بسیار کوچکی از اطلاعات تغییر کند یا حذف شود، هش به طور کلی عوض می شود. حتی هش بلاک های دیگر هم عوض می شود! چرا؟ چون هر بلاک علاوه بر هش خودش، هش بلاک قبلی را نیز ذخیره می کند؛ بنابراین از این جهت است که به آن زنجیره بلاک ها می گویند.

What is Blockchain

خب حالا که فهمیدیم بلاکچین چیست، این سوال پیش می آید که یعنی کسی نمی تواند محتویات یک بلاک را تغییر دهد؟ بله، می تواند اما این تغییر از چشم اعضای شبکه دور نمی ماند و تمام شبکه باید این تغییر را تایید کنند؛ در غیر اینصورت هیچ اعتباری ندارد و تغییرات اعمال نمی شود. پس این دیدگاه که اطلاعات در بلاکچین غیرقابل تغییر است، درست نیست.

فرض کنید فردی یک فایل موسیقی را در یک بلاکچین قرار داده و در آن ذخیره کند؛ بنابراین همه اعضای شبکه نسخه ای از آن را دارند. حتی اگر خود فرد فایل موسیقی را حذف کند یا تغییر دهد، بقیه اعضای شبکه این اتفاق را نمی پذیرند؛ زیرا کپی نسخه اصلی آن فایل موسیقی را دارند. برای حذف این فایل راهی نیست جز اینکه کامپیوتر‌های اعضای شبکه را گرفته و آن فایل را حذف کند که عملا چنین اتفاقی امکانپذیر نیست.

ویژگی های بلاکچین (Blockchain)

در ادامه به ویژگی های منحصر به فرد تکنولوژی بلاکچین اشاره خواهیم کرد.

اطلاعات در بلاک چین رمزنگاری شده و سپس ذخیره می شوند، که این امر باعث افزایش امنیت اطلاعات می شود. مسائل مربوط به هش که بیان کردیم نیز در جهت افزایش امنیت است.

نکته قابل توجه دیگر در بلاکچین این است که اطلاعات برای همه اعضای آن قابل مشاهده است، بنابراین شفافیت در اوج خود قرار دارد (البته در بلاکچین های عمومی و به طور کلی برای اعضایی که مجوز تایید و مشاهده تراکنش ها را دارند).

قابلیت جالب دیگر بلاکچین این است که اطلاعات در بلاک چین بدون تایید اکثریت قابل تغییر یا قابل حذف نیست. در بالا دلیل این امر را ذکر کردیم. یعنی اگر اطلاعاتی ثبت شود دیگر تمام است؛ همه اعضا می توانند آن را ببینند، قابل حذف یا تغییر نیست و از امنیت فوق العاده بالایی برخوردار است.

انواع بلاکچین (Types of blockchain)

بلاکچین ها به طور کلی به دو دسته بلاکچین های ‏بدون نیاز به مجوز (Permissionless) و بلاکچین های بامجوز (Permissioned) تقسیم می شوند.

بلاکچین عمومی (Public Blockchain) در دسته بلاکچین های ‏بدون نیاز به مجوز و بلاکچین های خصوصی (Private Blockchain) و بلاکچین های کنسرسیومی (Consortium Blockchain) در گروه بلاکچین های بامجوز قرار می گیرند. یک نوع از بلاکچین نیز با نام بلاکچین هیبریدی (Hybrid Blockchain) وجود دارد که برخی از ویژگی های بلاکچین بدون مجوز و برخی از ویژگی های بلاکچین بامجوز را دارد.

بلاکچین عمومی (Public Blockchain) به بلاکچینی گفته می شود که دسترسی به شبکه آن برای عموم آزاد است، کاملا غیرمتمرکز است و همه می توانند یکی از اعضای آن شوند. بلاکچین های عمومی این امکان را به همه نودها (گره ها) می دهند که از حقوق برابر برای دسترسی، ایجاد بلوک جدید و اعتبارسنجی در بلاکچین برخوردار باشند.

بلاکچین ها عمومی مانند بلاکچین بیت کوین (Bitcoin)، بلاکچین اتریوم (Ethereum) و سایر رمزارزها که بیشتر در پروژه رمزارزها به کار گرفته و برای استخراج و تبادل آن ها استفاده می شود.

بلاکچین خصوصی (Private Blockchain) که بعضی مواقع به آن بلاک چین مدیریت شده نیز می گویند، توسط سازمان ها و نهادهای مشخص کنترل می شوند. در این نوع بلاکچین ها قدرت یا گروه بالا دستی تصمیم می گیرند که چه کسانی نود یا اپراتور شبکه باشند. بلاکچین های خصوصی تا حدی غیرمتمرکز هستند؛ زیرا دسترسی عمومی به این بلاکچین ها محدود شده است.

برخی از نمونه های بلاکچین خصوصی شامل شبکه تبادل ارز مجازی کسب و کار به کسب و کار یا B2B ریپل (Ripple) و هایپرلجر می شود.

بلاک چین کنسرسیومی (Consortium Blockchain) جزء بلاکچین های بامجوز است. این بلاکچین ها برخلاف بلاکچین های خصوصی توسط گروهی از سازمان ها و نهادها اداره می شوند؛ بنابراین، بلاکچین های کنسرسیومی نسبت به بلاک چین های خصوصی از تمرکززدایی بیشتری برخوردار هستند و در نتیجه سطوح بالاتری از امنیت را به همراه دارند.

راه اندازی بلاکچین کنسرسیومی می تواند فرآیندی دشوار باشد، زیرا به همکاری بین تعداد زیادی از سازمان ها نیاز دارد. چالش های لجستیکی از جمله فراز و نشیب های این بلاکچین است.

برخی از اعضای زنجیره های تامین ممکن است فناوری لازم یا زیرساخت لازم برای پیاده سازی بلاکچین را نداشته باشند. گروهی نیز ممکن است تصمیم بگیرند، هزینه های اولیه برای دیجیتالی کردن داده های خود و اتصال به سایر اعضای زنجیره تامین هزینه بسیار سنگینی است.

بلاکچین هیبریدی (Hybrid Blockchain) توسط یک سازمان کنترل می شوند، اما دارای سطحی از نظارت هستند (مانند بلاک چین عمومی) که برای اعتبارسنجی تراکنش های خاص مورد نیاز است. نمونه ای از بلاکچین هیبریدی IBM Food Trust است که برای بهبود کارایی در کل زنجیره تامین مواد غذایی ایجاد شده است.

 لایه های بلاکچین (Blockchain Layers)

ساختار بلاکچین براساس عملکرد به لایه داده، لایه شبکه، لایه اجماع، لایه قرارداد، لایه فعال سازی و لایه اپلیکیشن تقسیم می شود.

این شش لایه از نظر ساختاری جدایی ناپذیر هستند و با یکدیگر کارکرد بلاکچین را شکل می دهند. اما اگر بخواهیم بلاکچین ها را براساس اهداف و مقیاس پذیری تقسیم بندی کنیم، شش لایه نام برده را به ۴ لایه (صفر، یک، دو و سه) تقسیم می کنیم. لایه صفر به عنوان اینترنت بلاکچین ها، لایه یک (Layer 1) بلاکچین هایی که اسم آن ها را زیاد شنیده ایم، لایه دو (Layer 2) به منظور افزایش سرعت و مقیاس پذیری و لایه سه با نام برنامه های غیرمتمرکز (DApps) و رابط کاربری شناخته می شوند.

مکانیسم اجماع در بلاکچین (Proof in blockchain)

در بلاکچین همه اطلاعات و تراکنش ها روی یک دفتر کل توزیع شده ذخیره می شوند، بنابراین باید باید بر سر صحت اطلاعات (تراکنش ها) به توافق رسید. از آنجا که شبکه بلاکچین را اعضای آن زنده نگه می دارند و مدیریت می کنند؛ بنابراین تایید یک تراکنش به چند نفر محدود نمی شود، بلکه باید اعضای آن به اجماع برسند و توافقی جمعی بر سر درستی و صحت یک تراکنش صورت پذیرد.

اجماع اشکال مختلفی دارد که هر یک، شرایط به خصوصی را می طلبد. اجماع ناکاموتو (Nakamoto Consensus) که توسط ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto)، خالق ناشناس شبکه بیت کوین، پدید آمد، یکی از انواع اجماع های به کار رفته در بلاکچین هاست. این اجماع که پاسخی به مساله «ژنرال های بیزانس» با رویکرد  گواه اثبات کار (PoW) صورت گرفته است، نیازمند تایید اکثریت شرکت کنندگان در شبکه (۵۱٪ از شرکت کنندگان) است.

از دیگر مکانیسم های اجماع رایج می توان به گواه اثبات سهام (PoS) اشاره کرد. شرکت کنندگان فعال شبکه با وثیقه‌ گذاری کوین اصلی، به نوعی در موفقیت آتی شبکه سرمایه گذاری می کنند. این چنین احتمال خراب کاری کاهش می یابد؛ چرا که سرمایه فرد خاطی به راحتی ضبط یا اسلش می شود.

مکانیسم دیگر که بیشتر در شبکه های خصوصی یا نیازمند مجوز به کار می رود، گواه اثبات اعتبار (PoA) است. در این اجماع، موجودیتی مرکزی مسئول تشخیص صلاحیت شرکت کنندگان فعال شبکه است. معمولا در این نوع از اجماع، مجموعه بسته ای مکلف به رسیدگی به تراکنش و پردازش آن‌ ها و تشکیل بلوک هستند.

Blockchain is a type of DLT

مقیاس پذیری در بلاکچین (Blockchain scalability)

از آنجا که در دید عموم، بیت کوین و بلاکچین با یکدیگر گره خورده اند، محدودیت ها شبکه بیت کوین نیز به پای بلاک چین نوشته می شود. بیت کوین که با هدف ایجاد پولی «دیجیتال، غیرمتمرکز و همتا به همتا» به وجود آمد، نتوانست تمامی سه خاصیت «امنیت»، «عدم تمرکز» و «مقیاس پذیری» را که به سه گانه بلاکچین معروف است، تواما حفظ کند.

بلاکچین به مفهوم عام آن، در حفظ مقیاس پذیری ناتوان نیست، اما ایجاد بلاک چینی جهانی، عمومی، غیرمتمرکز و قابل دسترس برای اکثریت جمعیت جهان کاری در حال حاضر ناممکن است. مقیاس پذیری به توان پردازش تراکنش شبکه (به عنوان واحد اطلاعات) در واحد زمان گفته می شود. این عدد برای شبکه اصلی بیت کوین در حال حاضر ۷ تراکنش بر ثانیه است که تفاوت بسیاری با سیستم های پرداخت مالی سنتی و متمرکز همچون ویزا (Visa) دارد.

لازم به ذکر است که این مساله تنها مشکل شبکه بیت کوین نیست، تمامی بلاکچین هایی که به راستی به اصول امنیت و غیرمتمرکز بودن وفادار بوده اند، نتوانسته اند عملکردی قابل رقابت با سیستم های متمرکز از خود نشان دهند.

از این رو مساله «مقیاس پذیری» یکی از پاشنه های آشیل شبکه های بلاک چینی شناخته می شود و راهکارهای مختلفی (از جمله الگوریتم های اجماع متفاوت، پیدایش راهکارهای لایه دو همچون لایتنینگ و شاردینگ و غیره) برای رفع آن پیشنهاد و عملی شده است. پیش بینی می شود با همه گیری این راهکارها، مقیاس پذیری بلاکچین ها به حد قابل رقابتی با رقبای متمرکز خود برسد.

کاربردهای بلاکچین (Blockchain applications)

فناوری بلاکچین منحصر به بازار رمز ارزها نیست. همانطور که در تعریف این فناوری اشاره کردیم، بلاکچین بستری برای ذخیره اطلاعات به روشی مخصوصی به خود است. هرچند حوزه رمز ارزها به دلیل ارتباط با مباحث اقتصادی و مالی و مسائل سرمایه گذاری و کسب درآمد، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است، اما بلاک چین کاربردهای بیشتری دارد. کاربردهای تکنولوژی بلاک چین چیست و از چه استفاده هایی می شود؟

برخی از افراد معتقدند که از کاربردهای فناوری بلاکچین، محافظت از حقوق افراد است. به عبارتی، می توان از فناوری بلاکچین به خوبی در محافظت از حق امتیاز و مبارزه با جعل داده ­ها استفاده کرد. به دلیل شفافیت و قابلیت ردیابی اطلاعات در شبکه های بلاکچین، می توان از آن در حفظ حقوق مادی و معنوی افراد در تولید اثر استفاده کرد.

بسیاری از شرکت هایی که به تولید و عرضه تلفن های همراه مشغولند، از بلاکچین در محصولات خود استفاده می کنند. شرکت سامسونگ در گوشی های سری جدید گلکسی خود از تکنولوژی بلاکچین استفاده کرده است.

یکی دیگر از کاربردهای بلاکچین در صنعت پزشکی است. در این حوزه حتی محصولاتی کاربردی عرضه شده که مورد استفاده قرار گرفته است. برای مثال، پلتفرم ClinTex با هدف رساندن منابع دارویی به بازار با قیمت رقابتی، به صورت مستقیم به افرادی که بیشترین نیاز را به آن ها دارند مورد استفاده قرار می گیرد. فرایند به اشتراک گذاری داده ها برای آزمایش های بالینی موجب ایمن سازی انتقال اطلاعات بلاکچین، فراگیری ماشین و پروتکل های هوش مصنوعی برای تجزیه و تحلیل پیش بینانه داده می شود.

از دیگر کاربرد‌های بلاکچین می توان به بهبود زنجیره تامین به ویژه در بخش غذایی اشاره کرد. می توان با ثبت اطلاعات مرسوله ها و اجزای مختلف زنجیره تامین کالاها و محصولات، از اصالت، شرایط نگهداری و صحت انتقال آن ها مطلع شد و کاستی ها و ناکارآمدی های این بخش را کاهش داد.

یکی از این نوع بلاکچین ها وی چین (Vechain) است. وی چین در تلاش است با ادغام اینترنت اشیا و بلاکچین، مدیریت زنجیره تامین را متحول کند. VeChain یک پلتفرم فعال بلاکچین است که برای ارتقاء فرآیند های مدیریت زنجیره تامین، طراحی شده است. مدیریت زنجیره‌ تامین (Supply Chain Management)، مبارزه با جعل و تقلب و محدود کردن میزان تولید کربن بخشی جزئی از کاربردهای VeChainThor هستند.

چرا به بلاکچین نیاز داریم؟

یکی از مفاهیمی که بسیاری از کسب و کارها در حال تحقیق و توسعه درباره آن هستند، نسل سوم وب (Web 3.0) است. اگر بخواهیم خیلی مختصر و مفید به این مفهوم اشاره کنیم، باید بگوییم بیشتر اموری که در حال حاضر به صورت متمرکز وجود دارند و اداره می شوند، در آینده به حالت غیرمتمرکز درخواهند آمد. برای مثال در حال حاضر پلتفرم هایی مانند توییتر، اینستاگرام، مدیوم و غیره توان تسلط بر اطلاعات افراد و استفاده از آن را دارند؛ اما کارشناسان معتقدند که باید چنین پلتفرم هایی در فضای شفاف تر فعالیت کنند.

تکنولوژی بلاکچین ابزاریست که می تواند به محقق شدن این هدف کمک کند. امکان ذخیره و رصد اطلاعات، توزیع شده و غیرمتمرکز بودن، حذف واسطه ها و ویژگی های دیگر آن، بلاکچین را به یکی از گزینه های الزامی تبدیل کرده است.

شاید بسیاری از افراد با نام بلاکچین از زمان معرفی بیت کوین در سال ۲۰۰۹ شنیده و با آن آشنا شده باشند؛ اما پیشینه بلاکچین به قبل تر از داستان رمزارزها مربوط می شود. یکی از دیگر از پاسخ هایی که می توان به سوال “چرا به بلاکچین نیاز داریم؟”، همین اقتصادی دیجیتالی و توکن محور است. مراودات مالی، تسویه حساب ها و امور مالی سنتی را می توان با استفاده از تکنولوژی بلاکچین یا به طور کلی، دفتر کل توزیع شده به شکل غیرمتمرکز پیاده سازی کرد.

نقش بلاکچین در حوزه رمز ارزها (Cryptocurrencies)

شاید بتوان گفت بیشترین کاربرد فناوری بلاکچین تاکنون در حوزه رمز ارزها بوده است. بسیاری از پروژه ها برای ارائه بستری برای انتقال ارزش از بلاک چین استفاده می کنند. تمامی اطلاعات مربوط به یک دارایی دیجیتال در بلاکچین آن ذخیره می شود. برای مثال، بیت کوین از شبکه بلاکچین Bitcoin برای ذخیره اطلاعات کوین ها، تراکنش بین افراد، مالکیت هر رمز ارز و موارد دیگر استفاده می کند. بسیاری از رمز ارزهایی که بعد از بیت کوین معرفی شدند نیز از همین تکنولوژی استفاده می کنند. البته ارائه یک رمز ارز محدود به استفاده از بلاکچین نمی شود و می توان از طریق سایر فناوری ها نیز یک رمز ارز را ایجاد کرد. اما می توان گفت در حال حاضر بزرگترین و مطرح ترین رمز ارزهای جهان، از تکنولوژی بلاکچین استفاده می کنند.

آینده و بلاکچین

همانطور که می دانید فناوری بلاکچین به تازگی پا در عرصه تکنولوژی گذاشته است و همچنان در حال پیشرفت و تکامل است. با توجه به قابلیت هایی که تکنولوژی بلاکچین دارد می توان متصور شد که در آینده نقش بیشتری را در بُعد‌های مختلف زندگیمان ایفا کند. قابلیت هایی مانند تمرکز زدایی، شفافیت، امنیت، سرعت و غیره ویژگی هایی است که امروزه بسیار حائز اهمیت است.

آیا تا به حال فکر کرده اید که چرا رمز ارزها تا این حد محبوب شده اند؟ پاسخ بدیهی است؛ چون دیگر لازم نیست مردم دارایی های خود را در بانک ها نگهداری کنند و تمامی فعالیت های مالی مردم توسط خودشان انجام می شود. به نوعی می‌توان گفت واسطه حذف شده است. از طرفی، دیگر تعاملات سیاسی و اقتصادی روی دارایی های مردم تاثیر نمی گذارد، یا اگر بگذارد بسیار کم است. بعنوان مثال تحریم های مالی ابرقدرت ها دیگر در کاهش ارزش دارایی مردم تاثیر چندانی نخواهد داشت. تازه این تنها کاربرد بلاکچین در زمینه امور مالی است، در بسیاری دیگر از زمینه ها می توان از قابلیت های بلاکچین بهره برد. به نحوی که بسیاری معتقدند بلاکچین بزرگترین اختراع بشر پس از اینترنت است.

در انتها

بلاکچین‌ (Blockchain) به زبان ساده پایگاهی برای ثبت و ضبط و دسترسی به داده‌‌ها به شکل غیرقابل تغییر و توزیع شده است. در بلاکچین تراکنش ها (یا هر نوع اطلاعات دیگر) در تناوب‌ های زمانی مشخص گردآوری، دسته بندی، پردازش و تایید می شوند. این داده ها پس از تایید، هش شده و به اطلاعات پیشین افزوده می شوند. بنابراین بلاکچین شامل زنجیره‌ای از داده هاست که به هر یک از اجزای این زنجیر، یک بلوک (Block) گفته می شود. زبان برنامه نویسی در بلاکچین بسته به نوع شبکه می تواند متفاوت باشد. برای مثال برای کدنویسی در شبکه اتریوم، از زبان سالیدیتی (Solidity) استفاده می شود. همچنین زبان های راست (Rust)، گو (Go) و پایتون (Python) از دیگر گزینه های محبوب هستند.

بلاکچین‌ بر دو حوزه رمزنگاری و سیستم های توزیع شده استوار است. اگر چه این دو حوزه دهه ها تحقیق و تجربه نظری و عملی را به خود دیده اند، اما شاید هیچ اتفاقی مانند پیدایش شبکه بیت کوین در سال ۲۰۰۹ نتوانست منجر به رشد و همه گیری آن ها شود. پس از بیت کوین، تلاش های زیادی برای استفاده از فناوری بلاکچین در دیگر حوزه ها و یا بهبود معایب این شبکه همچون مقیاس پذیری صورت گرفته است. کمی بیش از یک دهه پس از پیدایش بیت کوین، امروزه با گسترش ابزارهای فنی و زیرساخت های لازم، می توان به آسانی نوشتن چند خط کد، بلاکچین خصوصی خود را ایجاد کرد.

آموزش

آیا تحلیل تکنیکال به‌تنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟

تحلیل‌های بازار ، مانند گزارش CoinGape، نشان می‌دهند که ابزارهای تکنیکال همچنان برای شناسایی فرصت‌های کوتاه‌مدت استفاده می‌شوند، اما موفقیت آن‌ها به عوامل متعددی، از جمله شرایط بازار، هزینه‌های تراکنش و مدیریت ریسک (Risk management)، بستگی دارد.

منتشر شده

در

آیا تحلیل تکنیکال به‌تنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟

تحلیل تکنیکال، روشی برای پیش‌بینی حرکت قیمت‌ها از طریق بررسی داده‌های تاریخی مانند قیمت و حجم معاملات، به یکی از ابزارهای اصلی معامله‌گران در بازارهای مالی، به‌ویژه بازار رمز ارزها، تبدیل شده است. بازار رمز ارزها با ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، مانند معاملات ۲۴ ساعته، نوسانات شدید قیمت و تأثیرپذیری از اخبار و رویدادهای جهانی، محیطی چالش‌برانگیز اما پر از فرصت برای معامله‌گران ایجاد کرده است.

در این بازار، تحلیل تکنیکال به سبک‌های مختلف یا با ابزارهای اندیکاتوری مانند نمودارهای کندلی، میانگین‌های متحرک، شاخص قدرت نسبی (RSI) و باندهای بولینگر به معامله‌گران کمک می‌کند تا الگوهای قیمتی را شناسایی کرده و تصمیمات معاملاتی آگاهانه‌تری بگیرند.

آیا تحلیل تکنیکال به‌تنهایی در بازار ارزهای دیجیتال سودآور است؟

با توجه به تکامل مداوم بازار ارزهای دیجیتال و ظهور فناوری‌های جدید، پرسش از سودآوری تحلیل تکنیکال به‌تنهایی بیش از پیش اهمیت یافته است. آیا این روش، که صرفاً بر داده‌های قیمتی و حجمی متکی است، می‌تواند در بازاری پرنوسان و غیرقابل‌پیش‌بینی مانند رمز ارزها سودآوری پایداری ارائه دهد؟ این مقاله با هدف پاسخ به این پرسش، به بررسی چارچوب‌های نظری، شواهد تجربی، شرایط بازار، چالش‌ها و محدودیت‌های تحلیل تکنیکال و ارائه توصیه‌هایی برای معامله‌گران می‌پردازد. برای این منظور، از منابع معتبر و به‌روز مانند گزارش‌های بازار، مطالعات علمی و تحلیل‌های عملی استفاده خواهد شد.

بازار ارزهای دیجیتال همچنان یکی از پویاترین بخش‌های مالی جهان است. انتظار می‌رود این بازار از سال ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۹ با نرخ رشد سالانه مرکب (CAGR) ۱۶.۷ درصد به ارزش ۳۹.۷۵ میلیارد دلار برسد. بااین‌حال، نوسانات شدید، تأثیرات نظارتی و رویدادهای غیرمنتظره همچنان معامله‌گران را به چالش می‌کشند. این مقاله با بررسی دقیق این عوامل، به دنبال ارائه دیدگاهی جامع در مورد کارایی تحلیل تکنیکال در چنین محیطی است.

“مسلما جواب قطعی برای سوال بالا وجود ندارد، ولی ترکیب تحلیل‌های مختلف باعث می‌شود دیدگاه جامع تر و انتخاب بهتری برای خرید یا فروش رمزارزها داشته باشیم.”

درک تحلیل تکنیکال (Technical Analysis)

تحلیل تکنیکال بر سه اصل بنیادین استوار است که پایه و اساس این روش را تشکیل می‌دهند:

  • بازار همه‌چیز را در قیمت منعکس می‌کند

این اصل فرض می‌کند که تمام اطلاعات موجود، از اخبار و رویدادها گرفته تا احساسات بازار، در قیمت یک دارایی منعکس شده است. بنابراین، معامله‌گران نیازی به بررسی عوامل خارجی ندارند و تنها با تحلیل قیمت می‌توانند تصمیم‌گیری کنند.

  • قیمت‌ها در قالب روندها حرکت می‌کنند

تحلیل تکنیکال بر این باور است که قیمت‌ها تمایل دارند در جهت‌های مشخصی (صعودی، نزولی یا خنثی) حرکت کنند و این روندها تا زمانی که شواهد قوی برای تغییر آن‌ها ظاهر نشود، ادامه می‌یابند.

  • تاریخ تکرار می‌شود

الگوهای قیمتی و رفتاری در بازارها تمایل به تکرار دارند، زیرا روان‌شناسی معامله‌گران و سرمایه‌گذاران در طول زمان تغییر چندانی نمی‌کند.

این اصول در بازار ارزهای دیجیتال از طریق ابزارها و شاخص‌های متعددی اعمال می‌شوند که به معامله‌گران کمک می‌کنند تا روندها (Trends) و نقاط کلیدی بازار را شناسایی کنند.

ابزارها و اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال

این نمودارها اطلاعات دقیقی در مورد حرکت قیمت در بازه‌های زمانی مختلف ارائه می‌دهند و الگوهایی مانند “چکش” یا “ستاره دنباله‌دار” می‌توانند سیگنال‌های خرید یا فروش باشند.

میانگین‌های متحرک ساده (SMA) و نمایی (EMA) برای شناسایی روندهای بلندمدت و کوتاه‌مدت استفاده می‌شوند. به‌عنوان مثال، “تقاطع طلایی” (زمانی که میانگین متحرک ۵۰ روزه از میانگین متحرک ۲۰۰ روزه عبور می‌کند) به‌عنوان سیگنال صعودی شناخته می‌شود.

این اسیلاتور بین ۰ تا ۱۰۰ نوسان می‌کند و برای شناسایی شرایط بیش‌خرید (بالای ۷۰) یا بیش‌فروش (زیر ۳۰) استفاده می‌شود.

این ابزار شامل سه خط (میانگین متحرک و دو باند بالا و پایین) است که برای شناسایی نوسانات بازار و نقاط بازگشت احتمالی به کار می‌رود.

حجم بالا معمولاً تأییدکننده قدرت یک روند است، درحالی‌که حجم پایین می‌تواند نشان‌دهنده ضعف آن باشد.

این ابزارها به دلیل سادگی و قابلیت استفاده در بازارهای پرنوسان مانند ارزهای دیجیتال بسیار محبوب هستند. بااین‌حال، وابستگی صرف به این ابزارها ممکن است معامله‌گران را در برابر عوامل غیرقابل‌پیش‌بینی آسیب‌پذیر کند.

  • سبک پرایس اکشن در تحلیل تکنیکال (Price Action) 

پرایس اکشن یکی از محبوب‌ترین سبک‌های تحلیل تکنیکال است که بر مطالعه حرکت خام قیمت‌ها بدون وابستگی به شاخص‌های پیچیده تمرکز دارد. این روش در بازار ارزهای دیجیتال به دلیل نوسانات بالا و نقدینگی متغیر بسیار مورد توجه است. در پرایس اکشن، معامله‌گران از نمودارهای شمعی، سطوح حمایت و مقاومت، خطوط روند و الگوهای قیمتی مانند مثلث‌ها، سر و شانه و پرچم برای شناسایی نقاط ورود و خروج استفاده می‌کنند.

مقایسه تحلیل تکنیکال با سایر روش‌های تحلیلی

تحلیل تکنیکال یکی از پرکاربردترین روش‌ها در بازارهای مالی است، اما برای درک بهتر جایگاه آن باید آن را با سایر روش‌های رایج مانند تحلیل بنیادی (Fundamental)، تحلیل آن‌چین (OnChain) و تحلیل احساسات بازار مقایسه کرد.

۱- تحلیل تکنیکال در برابر تحلیل بنیادی

تحلیل تکنیکال بر حرکت قیمت و الگوهای نموداری تمرکز دارد و اغلب توسط معامله‌گران کوتاه‌مدت استفاده می‌شود. در مقابل، تحلیل فاندامنتال یا بنیادی (Fundamental analysis) به بررسی ارزش ذاتی دارایی می‌پردازد و عوامل اقتصادی، تیم توسعه، و پذیرش پروژه را بررسی می‌کند. به‌طور خلاصه، تکنیکال برای شکار نوسان‌ها مناسب است، اما بنیادی دیدگاه بلندمدت‌تری ارائه می‌دهد.

۲- تحلیل تکنیکال در برابر تحلیل آن‌چین

در تحلیل آن‌چین (On Chain)، داده‌های مستقیم از بلاکچین مانند تعداد آدرس‌های فعال، حجم تراکنش‌ها و جریان توکن‌ها در صرافی‌ها بررسی می‌شود. این نوع تحلیل بیشتر برای بررسی سلامت شبکه و رفتار سرمایه‌گذاران بلندمدت به‌کار می‌رود. در حالی که تحلیل تکنیکال سیگنال‌های معاملاتی کوتاه‌مدت می‌دهد، آن‌چین تمرکز بیشتری بر رفتار کلان بازار دارد.

۳- تحلیل تکنیکال در برابر تحلیل احساسات بازار

تحلیل احساسات بازار بر اساس داده‌هایی مانند ترندهای شبکه‌های اجتماعی، حجم جستجوی گوگل، یا شاخص ترس و طمع عمل می‌کند. در حالی که تحلیل تکنیکال مبتنی بر داده‌های عینی قیمت است، تحلیل احساسات گاهی به داده‌های غیرقابل‌پیش‌بینی و حتی هیجانی وابسته است. ترکیب این دو می‌تواند برای شناسایی نقاط برگشت بسیار مفید باشد.

۴- تحلیل تکنیکال در برابر تحلیل رفتاری

تحلیل رفتاری تلاش می‌کند تصمیمات معامله‌گران را با بررسی سوگیری‌های ذهنی مانند ترس، طمع یا فومو (FOMO) توضیح دهد. تحلیل تکنیکال تا حدی با این روش هم‌پوشانی دارد، چون برخی الگوها مانند کندل استیک دوجی یا الگوهای برگشتی، حاصل احساسات بازار هستند. اما تحلیل رفتاری بیشتر به ریشه‌های روان‌شناختی رفتار بازار می‌پردازد تا صرف نمودارها.

معیار مقایسهتحلیل تکنیکالتحلیل بنیادی (فاندامنتال)تحلیل آن‌چینتحلیل احساسات
سادگی و سرعتساده و سریع، با ابزارهایی مانند نمودار شمعی و RSI برای تصمیم‌گیری فوری.پیچیده و زمان‌بر، نیازمند بررسی فناوری و تیم توسعه.دقیق اما نیاز به ابزارهای تخصصی برای تحلیل داده‌های بلاکچین.سریع اما غیرقابل‌اعتماد، مبتنی بر شبکه‌های اجتماعی.
افق زمانیمناسب برای روندهای کوتاه‌مدت و نقاط ورود/خروج، مانند پرایس اکشن.ایده‌آل برای سرمایه‌گذاری بلندمدت، مانند ارزیابی پتانسیل در دیفای (DeFi).تأیید روندهای بلندمدت با داده‌هایی مانند آدرس‌های فعال.مناسب برای حرکات کوتاه‌مدت ناشی از اخبار یا شایعات.
تمرکز تحلیلروان‌شناسی بازار از طریق الگوهای قیمتی مانند سر و شانه.ارزش ذاتی پروژه بر اساس فناوری و کاربردها.سلامت شبکه با معیارهایی مانند حجم تراکنش‌ها.روان‌شناسی بازار از واکنش‌های اجتماعی، اما گمراه‌کننده.
حساسیت به عوامل خارجیحساس به اخبار و مقررات، بدون توانایی پیش‌بینی آن‌ها.دید بلندمدت با ارزیابی مقررات و عوامل خارجی.تحت تأثیر اخبار، اما داده‌های بلاکچین عینی‌تر هستند.بسیار حساس به اخبار و شایعات، با سیگنال‌های کاذب.
دسترسی‌پذیری داده‌هاداده‌های قیمتی به‌راحتی در TradingView در دسترس.نیاز به تحقیق گسترده درباره پروژه‌ها، زمان‌بر.نیاز به ابزارهایی مانند Glassnode یا CryptoQuant.داده‌های اجتماعی در دسترس اما پراکنده و غیرساختاریافته.

آیا سودآوری تحلیل تکنیکال در بازار ارز دیجیتال قطعی است؟

مقایسه‌ای میان واقعیت بازار، داده‌های آماری و روش‌های تحلیلی و بررسی نتایج علمی در مورد اثربخشی تحلیل تکنیکال:

مطالعه منتشرشده در سال ۲۰۲۲ نشان داد که تحلیل تکنیکال تنها برای برخی رمزارزها مانند اتریوم (Ethereum)، ریپل (Ripple) و لایت‌کوین (Litecoin) در دوره‌های حبابی عملکرد بهتری نسبت به استراتژی خرید و نگهداری داشته است. با این حال، برای بیت‌کوین (Bitcoin) و بیت‌کوین‌کش (BitcoinCash) این روش نتوانست بازده قابل‌توجهی تولید کند.

  • نقش هزینه تراکنش‌ها و شرایط حبابی

هزینه‌های تراکنش در برخی موارد سود تحلیل‌ها را کاهش داد، در حالی که در سناریوهای خاصی حتی باعث افزایش بازده شد. در دوره‌های حبابی، تحلیل تکنیکال برای برخی ارزها اثربخشی بیشتری داشته، اما نمی‌توان آن را به‌عنوان یک روش همه‌جانبه در نظر گرفت.

  • بازار در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵؛ تصویری از چالش‌های تحلیل‌گران تکنیکال

گزارش کوین‌جکو (CoinGecko) از وضعیت بازار در ابتدای سال ۲۰۲۵، تصویر یک بازار پرنوسان را نشان می‌دهد. کاهش چشمگیر قیمت‌ها و حجم معاملات، چالش‌های بزرگی برای تحلیل‌گران تکنیکال ایجاد کرده‌اند. در چنین شرایطی، تحلیل تکنیکال به‌تنهایی پاسخگو نیست.

  • مطالعات موردی: عملکرد تحلیل تکنیکال در رمزارزهای مختلف

در بررسی‌های موردی، تحلیل تکنیکال توانست در برخی موقعیت‌ها نقاط ورود و خروج مناسب ارائه دهد. مثلاً در مورد سولانا (Solana) الگوهای تکنیکال سودآور بودند، اما بیت‌کوین با وجود حمایت تکنیکال، تحت تأثیر اخبار نظارتی سقوط کرد.

  • محدودیت‌های تحلیل تکنیکال در بازار واقعی

نوسانات شدید قیمتی، کاهش حجم معاملات، تغییرات دامیننس (Dominance) بیت‌کوین و تأثیرات غیرقابل‌پیش‌بینی ناشی از رویدادهای خبری و نظارتی، باعث می‌شوند سیگنال‌های تحلیل تکنیکال گاهی بی‌اثر یا حتی گمراه‌کننده باشند.

  • تحلیل تکنیکال ابزاری مفید اما نه کافی

با اینکه تحلیل تکنیکال می‌تواند در شناسایی روندهای کوتاه‌مدت مؤثر باشد، اما بدون در نظر گرفتن عوامل بیرونی، مدیریت ریسک و درک عمیق از ساختار بازار، نمی‌توان آن را به‌عنوان یک روش تضمینی تلقی کرد.

چالش‌ها و محدودیت‌های تحلیل تکنیکال در بازار ارزهای دیجیتال

با وجود محبوبیت گسترده، تحلیل تکنیکال در بازار ارزهای دیجیتال با محدودیت‌هایی روبه‌روست که می‌تواند دقت و سودآوری آن را کاهش دهد.

  • دستکاری بازار و نوسانات مصنوعی

به دلیل نبود نظارت کافی و نقدینگی پایین برخی توکن‌ها، بازار کریپتو مستعد دستکاری است. پدیده‌هایی مانند «پامپ و دامپ» یا ورود و خروج ناگهانی نهنگ‌ها (دارندگان حجم زیاد ارز) می‌توانند سیگنال‌های اشتباه ایجاد کنند. برای مثال، در اوایل ۲۰۲۵، افزایش ساختگی قیمت یک توکن کمتر شناخته‌شده باعث ورود معامله‌گران تکنیکال و سپس سقوط ناگهانی آن شد.

  • تأثیر اخبار و رویدادهای ناگهانی

تحلیل تکنیکال بر داده‌های گذشته استوار است و نمی‌تواند واکنش بازار به اخبار را پیش‌بینی کند. رخدادهایی مانند شایعات تأیید ETF بیت‌کوین یا اعمال محدودیت بر صرافی‌ها در کشورهایی مانند چین در سال ۲۰۲۵، موجب نوسانات شدید شدند که از دید تحلیل تکنیکال خارج بود.

  • نقدینگی پایین و نوسانات غیرعادی

توکن‌های کوچک‌تر اغلب نقدینگی کمی دارند که باعث حرکات قیمتی ناگهانی و غیرقابل‌پیش‌بینی می‌شود. در این شرایط، تحلیل تکنیکال نمی‌تواند سیگنال‌های دقیقی ارائه دهد.

  • روان‌شناسی بازار و تغییرات سریع احساسات

الگوهای تکنیکال بر رفتار جمعی معامله‌گران بنا شده‌اند، اما در بازار کریپتو، احساسات تحت‌تأثیر اخبار یا شایعات به‌سرعت تغییر می‌کنند و الگوهای قیمتی را بی‌اعتبار می‌سازند.

  • نیاز به تحلیل ترکیبی

به‌دلیل همین محدودیت‌ها، استفاده صرف از تحلیل تکنیکال کافی نیست. ترکیب آن با سایر روش‌ها می‌تواند دقت تصمیم‌گیری را افزایش دهد:

  1. تحلیل بنیادی: بررسی فناوری، تیم، و کاربرد پروژه برای تشخیص پتانسیل بلندمدت.
  2. تحلیل آن‌چین: تحلیل داده‌های بلاک‌چین مانند تعداد آدرس‌های فعال یا حجم تراکنش‌ها.
  3. تحلیل احساسات: بررسی واکنش کاربران در شبکه‌های اجتماعی برای درک روندهای کوتاه‌مدت.

با تلفیق این روش‌ها، می‌توان به درک بهتری از جهت کلی بازار دست یافت و از محدودیت‌های تحلیل صرفاً تکنیکال عبور کرد.

مزایا و معایب استفاده تنها از تحلیل تکنیکال در بازار رمز ارزها

مزایا

  • سادگی: ابزارهای تحلیل تکنیکال مانند نمودارهای شمعی، اندیکاتور RSI و MACD برای افراد مبتدی قابل‌فهم هستند و به‌سادگی در پلتفرم‌هایی مانند TradingView قابل‌استفاده‌اند.
  • انطباق‌پذیری: تحلیل تکنیکال در بازه‌های زمانی مختلف مانند دقیقه‌ای، ساعتی یا بلندمدت قابل استفاده است و با سبک‌های معاملاتی متنوع سازگاری دارد.
  • سرعت تصمیم‌گیری: تحلیل تکنیکال بر داده‌های قیمتی و حجم تمرکز دارد، بنابراین امکان واکنش سریع به نوسانات شدید بازار کریپتو را فراهم می‌کند.
  • کارایی در روندهای قوی: در بازارهای پر روند مانند بازار گاوی (Bull Market)، تحلیل تکنیکال می‌تواند سودآوری بالایی داشته باشد؛ مثلاً در زمان رشد شدید اتریوم یا بیت‌کوین.
مزایا و معایب استفاده تنها از تحلیل تکنیکال در بازار ارزهای دیجیتال

معایب

  • ناتوانی پیش‌بینی عوامل خارجی: تحلیل تکنیکال نمی‌تواند اخبار ناگهانی، تصمیمات نظارتی یا اتفاقات اقتصادی جهانی را پیش‌بینی کند که تأثیر زیادی بر قیمت‌ها دارند.
  • حساسیت به دستکاری: طرح‌های پامپ و دامپ یا حرکات نهنگ‌ها می‌توانند سیگنال‌های تکنیکال جعلی تولید کنند و باعث فریب معامله‌گران شوند.
  • وابستگی به تاریخ: تحلیل تکنیکال فرض می‌کند که الگوهای گذشته تکرار می‌شوند، در حالی‌که بازار ارز دیجیتال دائماً در حال تغییر و تحول است.
  • هزینه‌های تراکنش: معاملات پرتکرار بر اساس تحلیل تکنیکال می‌تواند منجر به پرداخت کارمزد بالا شود که سود نهایی معامله را کاهش می‌دهد، مخصوصاً در توکن‌هایی مثل ریپل.
  • تفسیر ذهنی: تحلیل نمودار نیاز به تجربه دارد و مبتدیان ممکن است الگوها را اشتباه تشخیص دهند و تصمیمات نادرست بگیرند.
  • نادیده‌گرفتن ارزش ذاتی: تحلیل تکنیکال توجهی به فناوری، تیم یا کاربرد واقعی پروژه‌ها ندارد و ممکن است افراد را به خرید توکن‌های بی‌ارزش ترغیب کند.

استفاده تنها از تحلیل تکنیکال برای تشخیص روندهای کلی بازار یا توکن

تحلیل تکنیکال می‌تواند برای شناسایی روندهای کلی بازار یا یک توکن خاص، بدون تمرکز بر معاملات کوتاه‌مدت، بسیار مؤثر باشد. این رویکرد معمولاً شامل بررسی شاخص‌های کلان، جفت‌های معاملاتی و داده‌های تاریخی برای درک جهت‌گیری کلی بازار یا رفتار یک توکن نسبت به سایر دارایی‌ها است. در سال ۲۰۲۵، با توجه به نوسانات بازار (کاهش ۱۸.۶ درصدی ارزش بازار به ۲.۸ تریلیون دلار طبق گزارش CoinGecko)، این روش برای سرمایه‌گذاران بلندمدت و استراتژیک ارزشمند است.

شاخص‌های کلیدی برای تشخیص روند

  • شاخص تسلط یا دامیننس بیت‌کوین (Bitcoin Dominance)

تسلط بیت‌کوین، که در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵ به ۵۹.۱ درصد رسید، نشان‌دهنده قدرت نسبی بیت‌کوین در برابر آلت‌کوین‌ها (Altcoins) است. با استفاده از تحلیل تکنیکال، می‌توان روندهای این شاخص را بررسی کرد. برای مثال، یک تقاطع طلایی (Golden Cross) در نمودار تسلط بیت‌کوین می‌تواند نشان‌دهنده کاهش جذابیت آلت‌کوین‌ها باشد، که به معنای تمرکز بازار بر بیت‌کوین است.
معامله‌گران می‌توانند از الگوهای تکنیکال مانند سطوح حمایت و مقاومت در نمودار تسلط برای پیش‌بینی دوره‌های “آلت سیزن یا فصل آلت‌کوین‌ها” (Altseason) استفاده کنند، زمانی که آلت‌کوین‌ها عملکرد بهتری نسبت به بیت‌کوین دارند.

  • جفت‌های معاملاتی (مانند ETH/BTC)

جفت‌های معاملاتی مانند ETH/BTC نشان‌دهنده قدرت نسبی اتریوم در برابر بیت‌کوین هستند. با تحلیل تکنیکال این جفت، می‌توان روندهای کلی اتریوم را تشخیص داد. برای مثال، اگر ETH/BTC در یک کانال نزولی باشد، ممکن است نشان‌دهنده ضعف اتریوم نسبت به بیت‌کوین باشد، حتی اگر قیمت اتریوم در دلار افزایش یابد.

در سال ۲۰۲۵، نمودار ETH/BTC نشان داد که اتریوم پس از افت ۴۵.۳ درصدی قیمت دلاری، در برابر بیت‌کوین نیز ضعیف‌تر عمل کرد. معامله‌گران با شناسایی سطح حمایت ۰.۰۲ در این جفت، روند نزولی اتریوم را پیش‌بینی کردند.

  • شاخص کل بازار (TOTAL)

نمودار TOTAL در پلتفرم‌هایی مانند TradingView ارزش کل بازار رمز ارزها را نشان می‌دهد. تحلیل تکنیکال این نمودار می‌تواند روند کلی بازار را مشخص کند. برای مثال، شکست یک سطح مقاومت در TOTAL می‌تواند نشان‌دهنده شروع یک بازار صعودی باشد.

در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵، TOTAL پس از افت به ۲.۸ تریلیون دلار، در یک الگوی مثلث متقارن (Symmetrical triangle) قرار گرفت که نشان‌دهنده بلاتکلیفی بازار بود. تحلیلگران تکنیکال این الگو را برای پیش‌بینی حرکت بعدی بازار بررسی کردند.

  • داده‌های آن‌چین در کنار تحلیل تکنیکال

داده‌های آن‌چین، مانند حجم تراکنش‌ها یا تعداد آدرس‌های فعال، می‌توانند به‌عنوان تأییدکننده روندهای تکنیکال عمل کنند. برای مثال، افزایش آدرس‌های فعال سولانا در کنار شکست یک سطح مقاومت در نمودار SOL/USDT می‌تواند نشان‌دهنده یک روند صعودی قوی باشد.

پلتفرم‌هایی مانند Glassnode و CryptoQuant داده‌هایی ارائه می‌دهند که می‌توان آن‌ها را با ابزارهای تکنیکال مانند RSI یا باندهای بولینگر ترکیب کرد تا روندهای کلی شناسایی شوند.

چگونه روند کلی را تشخیص دهیم؟

  • بازه‌های زمانی بالاتر: استفاده از نمودارهای هفتگی یا ماهانه به‌جای نمودارهای ساعتی می‌تواند نویزهای کوتاه‌مدت را حذف کند و روندهای اصلی را نشان دهد. برای مثال، نمودار هفتگی بیت‌کوین در سال ۲۰۲۵ نشان‌دهنده حمایت قوی در ۸۰,۰۰۰ دلار بود.
  • الگوهای کلان: الگوهایی مانند کانال‌های صعودی/نزولی یا مثلث‌های بزرگ در بازه‌های زمانی بالا می‌توانند جهت‌گیری بازار را مشخص کنند.
  • مقایسه با شاخص‌های دیگر: بررسی هم‌زمان تسلط بیت‌کوین، TOTAL و جفت‌های معاملاتی می‌تواند دید جامعی از بازار ارائه دهد. برای مثال، اگر TOTAL صعودی باشد اما تسلط بیت‌کوین کاهش یابد، احتمالاً آلت‌کوین‌ ها در حال رشد هستند.

مثال عملی: در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵، تحلیلگران با بررسی نمودار TOTAL و تسلط بیت‌کوین پیش‌بینی کردند که بازار به دلیل افت حجم معاملات (۲۷.۳ درصد کاهش) و ارزش کل قفل‌شده (TVL) (۲۷.۵ درصد کاهش) در حالت تثبیت قرار دارد. در همین زمان، جفت SOL/BTC نشان‌دهنده قدرت نسبی سولانا بود، که با داده‌های آن‌چین (افزایش ۳۵.۳ درصدی سهم DEX سولانا) تأیید شد. این تحلیل به سرمایه‌گذاران کمک کرد تا روی سولانا تمرکز کنند، درحالی‌که از اتریوم که در برابر بیت‌کوین ضعیف بود، اجتناب کردند.

توصیه‌ها

  • از ابزارهای چندگانه مانند TradingView برای مقایسه شاخص‌ها استفاده کنید.
  • داده‌های آن‌چین را به‌عنوان مکمل تحلیل تکنیکال به کار ببرید تا از سیگنال‌های کاذب جلوگیری شود.
  • به‌جای تمرکز بر یک توکن، روندهای کلان بازار را بررسی کنید تا تصمیمات استراتژیک‌تری بگیرید.

آیا در آینده می‌توان صرفاً از تحلیل تکنیکال برای ترید ارزهای دیجیتال استفاده کرد؟

با توجه به تحولات بازار ارزهای دیجیتال و پیشرفت‌های فناوری تا سال ۲۰۲۵، وابستگی صرف به تحلیل تکنیکال برای ترید به دلایل زیر بعید به نظر می‌رسد.

چالش‌های کنونی

  • نوسانات و عوامل خارجی: گزارش CoinGecko نشان می‌دهد که بازار در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵ با کاهش ۱۸.۶ درصدی ارزش بازار و افت ۴۵.۳ درصدی اتریوم مواجه شد، که عمدتاً به دلیل اخبار نظارتی و تغییرات اقتصاد کلان بود. تحلیل تکنیکال نمی‌تواند این عوامل را پیش‌بینی کند.
  • دستکاری بازار: فعالیت نهنگ‌ها و طرح‌های پامپ و دامپ همچنان سیگنال‌های تکنیکال را مخدوش می‌کنند.
  • پیچیدگی بازار: افزایش تعداد توکن‌ها (بیش از ۲۰,۰۰۰ ارز دیجیتال در سال ۲۰۲۵) و تنوع اکوسیستم‌ها (مانند DeFi، NFT و Metaverse) تحلیل صرفاً قیمتی را دشوار می‌کند.

نقش فناوری‌های جدید

  • هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی: در سال ۲۰۲۵، پلتفرم‌هایی مانند TradeSanta و 3Commas از الگوریتم‌های هوش مصنوعی برای ترکیب تحلیل تکنیکال با داده‌های آن‌چین و احساسات بازار استفاده می‌کنند. این ابزارها می‌توانند الگوهای پیچیده‌تری را شناسایی کنند که تحلیل تکنیکال سنتی از آن‌ها عاجز است.
  • تحلیل آن‌چین پیشرفته: ابزارهایی مانند Glassnode داده‌های بلاکچین را با شاخص‌های تکنیکال ادغام می‌کنند، که دقت پیش‌بینی‌ها را افزایش می‌دهد.
  • اتوماسیون معاملات: ربات‌های معاملاتی که از تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنند، در حال تکامل هستند، اما همچنان به ورودی‌های بنیادی و خبری برای جلوگیری از ضررهای ناگهانی نیاز دارند.

مزایا و محدودیت‌های آینده

  • مزایا: تحلیل تکنیکال به دلیل سادگی و انطباق‌پذیری همچنان نقش مهمی در ترید خواهد داشت، به‌ویژه برای معاملات کوتاه‌مدت و شناسایی روندهای موقت.
  • محدودیت‌ها: با افزایش پیچیدگی بازار و تأثیر عوامل غیرقیمتی (مانند پذیرش فناوری یا مقررات)، تحلیل تکنیکال به‌تنهایی نمی‌تواند دید جامعی ارائه دهد.
  • چشم‌انداز آینده

در آینده، تحلیل تکنیکال احتمالاً به‌عنوان بخشی از یک سیستم ترکیبی استفاده خواهد شد که شامل هوش مصنوعی، داده‌های آن‌چین و تحلیل احساسات است. برای مثال، یک معامله‌گر ممکن است از الگوهای پرایس اکشن برای شناسایی نقاط ورود استفاده کند، اما تصمیم نهایی خود را بر اساس داده‌های آن‌چین (مانند افزایش آدرس‌های فعال) و اخبار (مانند تأیید ETF) تأیید کند. وابستگی صرف به تحلیل تکنیکال ممکن است برای معامله‌گران مبتدی یا بازارهای کمتر توسعه‌یافته امکان‌پذیر باشد، اما برای حرفه‌ای‌ها در بازار پویای کریپتو ناکافی خواهد بود.

توصیه‌ها

  • معامله‌گران باید مهارت‌های خود را در تحلیل‌های ترکیبی تقویت کنند.
  • سرمایه‌گذاری در ابزارهای هوش مصنوعی و پلتفرم‌های داده‌محور می‌تواند مزیت رقابتی ایجاد کند.
  • پیگیری مداوم تحولات بازار و فناوری برای انطباق با شرایط جدید ضروری است.

در انتها

بر اساس شواهد بررسی‌شده، تحلیل تکنیکال می‌تواند در بازار ارزهای دیجیتال سودآور باشد، اما این سودآوری به شرایط خاص و ارزهای مشخص محدود است. مطالعه ScienceDirect در سال ۲۰۲۲ نشان داد که این روش برای اتریوم، ریپل و لایت‌کوین، به‌ویژه در دوره‌های حباب، مؤثر است، اما برای بیت‌کوین و بیت‌کوین کش نتایج کمتری داشته است. تحلیل‌های بازار ، مانند گزارش CoinGape، نشان می‌دهند که ابزارهای تکنیکال همچنان برای شناسایی فرصت‌های کوتاه‌مدت استفاده می‌شوند، اما موفقیت آن‌ها به عوامل متعددی، از جمله شرایط بازار، هزینه‌های تراکنش و مدیریت ریسک (Risk management)، بستگی دارد.

بااین‌حال، وابستگی صرف به تحلیل تکنیکال در بازار پرنوسان و غیرقابل‌پیش‌بینی ارزهای دیجیتال ریسک بالایی دارد. عواملی مانند دستکاری بازار، تغییرات نظارتی، رویدادهای خبری ناگهانی و نقدینگی پایین می‌توانند سیگنال‌های تکنیکال را بی‌اثر کنند. گزارش CoinGecko در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵، با نشان‌دادن کاهش ۱۸.۶ درصدی ارزش بازار و افت ۴۵.۳ درصدی اتریوم، بر این چالش‌ها تأکید می‌کند.

در آینده، پیشرفت‌های فناوری، مانند استفاده از هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشینی در تحلیل تکنیکال، می‌تواند دقت پیش‌بینی‌ها را بهبود بخشد. این فناوری‌ها می‌توانند الگوهای پیچیده‌تری را شناسایی کرده و داده‌های بیشتری را در تحلیل خود لحاظ کنند، که ممکن است برخی از محدودیت‌های کنونی را برطرف کند.

به‌طور خلاصه، تحلیل تکنیکال ابزار قدرتمندی در بازار ارزهای دیجیتال است، اما به‌تنهایی برای سودآوری پایدار کافی نیست. معامله‌گرانی که این روش را با سایر ابزارها و استراتژی‌ها ترکیب کنند و رویکردی منضبط به مدیریت ریسک داشته باشند، شانس بیشتری برای موفقیت در بازار پویای خواهند داشت.

هشدار ریسک و سلب مسئولیت

این مطلب به هیچ عنوان توصیه به خرید یا فروش نیست

بازارهای مالی از ریسک بالایی برخوردارند و امکان از دست رفتن بخش یا تمام حساب معاملاتی شما وجود دارد. تا زمانی که دانش کافی در مورد بازارها به دست نیاورده اید یا امکان قرار دادن سرمایه خود در ریسک محتمل را ندارید در این بازارها سرمایه گذاری نکنید.

ادامه مطلب

آموزش

اصطلاحات پایه فارکس که هر معامله گر باید بداند

این اصطلاحات، زبان مشترک معامله‌گران فارکس در سراسر جهان هستند و درک صحیح آن‌ها، به شما کمک می‌کند تا تحلیل‌ها را بهتر بفهمید، استراتژی‌های معاملاتی را درک کنید.

منتشر شده

در

اصطلاحات پایه فارکس که هر معامله گر باید بداند

بازار فارکس (Forex)، به عنوان بزرگترین بازار مالی جهان، فرصت‌های بی‌نظیری را برای کسب سود در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهد. این بازار ۲۴ ساعته و پویا، با نوسانات قیمتی مداوم، جذابیت خاصی برای سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر دارد. اما ورود به این بازار، بدون داشتن دانش و آگاهی کافی، می‌تواند به همان اندازه که سودآور است، زیان‌بار نیز باشد. درک اصطلاحات پایه فارکس، نخستین گام برای ورود به این بازار است.

همانطور که برای یادگیری هر زبان جدیدی، ابتدا باید الفبا و واژگان پایه آن را فراگرفت، در بازار فارکس نیز تسلط بر اصطلاحات رایج و کلیدی، پیش‌نیاز این بازار است. این اصطلاحات، زبان مشترک معامله‌گران فارکس در سراسر جهان هستند و درک صحیح آن‌ها، به شما کمک می‌کند تا تحلیل‌ها را بهتر بفهمید، استراتژی‌های معاملاتی را درک کنید و در نهایت، تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرید. بدون دانستن این اصطلاحات، شما مانند یک غریبه در سرزمینی ناشناخته خواهید بود که نمی‌تواند با دیگران ارتباط برقرار کند و راه خود را پیدا کند. در ادامه با اینوستورنت همراه باشید.

۱- فارکس (Forex) چیست؟

فارکس (Forex) که گاهی به اختصار FX نیز نامیده می‌شود، کوتاه‌شده عبارت Foreign Exchange به معنای “تبادل ارز خارجی” است.

فارکس بزرگترین بازار مالی جهان است که در آن ارزهای مختلف کشورها در برابر یکدیگر معامله می‌شوند. این بازار به صورت ۲۴ ساعته در ۵ روز هفته (دوشنبه تا جمعه) فعال است و حجم معاملات روزانه آن به تریلیون‌ها دلار می‌رسد. برخلاف بازار سهام که در مکان فیزیکی خاصی (بورس) متمرکز است، فارکس یک بازار غیرمتمرکز (Over-the-Counter یا OTC) است و معاملات از طریق شبکه‌های کامپیوتری بین معامله‌گران در سراسر جهان انجام می‌شود.

۲- جفت ارز (Currency Pair) چیست؟

در بازار فارکس، ارزها همیشه به صورت جفت معامله می‌شوند. به این معنی که ارزش یک ارز نسبت به ارز دیگر سنجیده می‌شود. به این جفت ارزها، “Currency Pair” گفته می‌شود. هر جفت ارز از دو ارز تشکیل شده است.

  • ارز پایه (Base Currency): ارزی که در سمت چپ قرار دارد و ارزش آن مبنای مقایسه است.
  • ارز متقابل (Quote Currency یا Counter Currency): ارزی که در سمت راست قرار دارد و ارزش آن نسبت به ارز پایه سنجیده می‌شود.

برای مثال، در جفت ارز EURUSD (یورودلار آمریکا)، یورو ارز پایه و دلار آمریکا ارز متقابل است. این جفت ارز نشان می‌دهد که برای خرید ۱ یورو، چند دلار آمریکا باید پرداخت کرد.

جفت ارزها به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند: جفت ارزهای اصلی (Major Pairs)، فرعی (Minor Pairs) یا کراس (Cross Pairs) و اگزاتیک یا غیرمتعارف (Exotic Pairs)

۳- نماد اختصاری ارزها (Currency Symbols)

در بازار فارکس، هر ارز با یک نماد اختصاری سه حرفی شناخته می‌شود. دو حرف اول معمولاً نشان‌دهنده نام کشور و حرف سوم نشان‌دهنده نام واحد پول آن کشور است. در جدول زیر، نمادهای اختصاری رایج‌ترین ارزها آورده شده است.

نماد اختصارینام کامل ارزکشور
USDUnited States Dollar (دلار آمریکا)ایالات متحده
EUREuro (یورو)منطقه یورو
JPYJapanese Yen (ین ژاپن)ژاپن
GBPGreat Britain Pound (پوند انگلیس)بریتانیا
CHFSwiss Franc (فرانک سوئیس)سوئیس
CADCanadian Dollar (دلار کانادا)کانادا
AUDAustralian Dollar (دلار استرالیا)استرالیا
NZDNew Zealand Dollar (دلار نیوزیلند)نیوزیلند

۴- سشن معاملاتی چیست؟

سشن معاملاتی (Trading Session) به بازه زمانی مشخصی در طول شبانه‌روز گفته می‌شود که در آن، بازار فارکس در یک منطقه جغرافیایی خاص فعال است. از آنجا که بازار فارکس یک بازار ۲۴ ساعته است، این بازار در مناطق مختلف جهان به نوبت باز و بسته می‌شود. هر سشن معاملاتی، ویژگی‌های خاص خود را از نظر حجم معاملات، نوسانات و جفت ارزهای فعال دارد.

Times to trade forex market
Times to trade forex market

۵- پوزیشن معاملاتی چیست؟

پوزیشن معاملاتی (Position) به معنای داشتن یک دارایی (جفت ارز) با انتظار افزایش یا کاهش آن است.

  • پوزیشن لانگ (Long) یا خرید (Buy): زمانی که شما یک جفت ارز را می‌خرید، به این معنی است که انتظار دارید ارزش ارز پایه (ارز سمت چپ) در برابر ارز متقابل (ارز سمت راست) افزایش یابد.
    • مثال: اگر EURUSD را بخرید، انتظار دارید که ارزش یورو در برابر دلار آمریکا افزایش یابد.
  • پوزیشن شورت (Short) یا فروش (Sell): زمانی که شما یک جفت ارز را می‌فروشید، به این معنی است که انتظار دارید ارزش ارز پایه در برابر ارز متقابل کاهش یابد.
    • مثال: اگر EURUSD را بفروشید، انتظار دارید که ارزش یورو در برابر دلار آمریکا کاهش یابد.

۶- بروکر فارکس (Brokers) چیست؟

بروکر (Broker) یا کارگزار، یک شرکت یا موسسه مالی است که به عنوان واسطه بین معامله‌گران و بازار فارکس عمل می‌کند.

بروکرها به معامله‌گران امکان دسترسی به پلتفرم معاملاتی را می‌دهند که از طریق آن می‌توانند سفارشات خرید و فروش ارزها را ثبت کنند. در واقع، بدون وجود بروکر، معامله‌گران خرد نمی‌توانند به طور مستقیم در بازار بین بانکی فارکس معامله کنند.

۷- حساب معاملاتی چیست؟

حساب معاملاتی (Trading Account) حسابی است که شما نزد یک بروکر (کارگزار) فارکس افتتاح می‌کنید تا از طریق آن بتوانید به خرید و فروش جفت ارزها و سایر ابزارهای مالی بپردازید. این حساب، پل ارتباطی شما با بازار فارکس است و تمام معاملات شما از طریق این حساب انجام می‌شود.

انواع حساب معاملاتی

  • حساب آزمایشی (Demo Account)

یک حساب مجازی است که به شما امکان می‌دهد بدون ریسک از دست دادن پول واقعی، با شرایط بازار فارکس آشنا شوید و استراتژی‌ معاملاتی (Trading Strategy) خود را تمرین کنید. در حساب دمو، از پول مجازی استفاده می‌شود، اما قیمت‌ها و شرایط بازار واقعی هستند.

  • حساب واقعی (Real Account)

حسابی است که با پول واقعی شارژ می‌شود و معاملات واقعی در آن انجام می‌گیرد. سود و زیان در این حساب واقعی است.

۸- پیپ (Pip) چیست؟

  • پیپ (Pip)

مخفف عبارت “Percentage in Point” یا “Price Interest Point” است و به کوچکترین واحد تغییر قیمت در یک جفت ارز گفته می‌شود. در اکثر جفت ارزها، پیپ معادل ۰.۰۰۰۱ (یک ده هزارم) واحد ارز متقابل است.

به عنوان مثال اگر قیمت EURUSD از ۱.۱۰۵۰ به ۱.۱۰۵۱ افزایش یابد، می‌گوییم قیمت به اندازه ۱ پیپ افزایش یافته است.

Pips
  • پیپت (Pipette)

در برخی از بروکرها (کارگزاران)، قیمت‌ها با دقت بیشتری (تا یک رقم اعشار بیشتر) نمایش داده می‌شوند. به این رقم اضافی، پیپت گفته می‌شود که معادل یک دهم پیپ است. به طور مثال اگر قیمت EURUSD برابر ۱.۱۰۵۰۵ باشد، رقم پنجم اعشار (۵) نشان‌دهنده پیپت است.

Pipette

۹- اسپرد (Spread) چیست؟

اسپرد (Spread) به اختلاف بین قیمت خرید (Bid) و قیمت فروش (Ask) یک جفت ارز گفته می‌شود. این اختلاف، هزینه‌ای است که شما برای انجام معامله به بروکر پرداخت می‌کنید.

به عنوان مثال اگر قیمت خرید EURUSD برابر ۱.۱۰۵۰ و قیمت فروش آن ۱.۱۰۵۳ باشد، اسپرد این جفت ارز ۳ پیپ است.

انواع اسپرد

  • اسپرد ثابت (Fixed Spread)

در این نوع اسپرد، میزان اختلاف بین قیمت خرید و فروش همواره ثابت است و با نوسانات بازار تغییر نمی‌کند.

  • اسپرد متغیر (Variable Spread)

در این نوع اسپرد، میزان اختلاف بین قیمت خرید و فروش بسته به شرایط بازار (حجم معاملات) تغییر می‌کند. اسپرد متغیر معمولاً در زمان انتشار اخبار مهم اقتصادی یا در زمان‌هایی که نقدینگی بازار کم است، افزایش می‌یابد.

۱۰- قیمت خرید (Bid) و قیمت فروش (Ask)

  • قیمت خرید (Bid)

قیمتی است که بروکر حاضر است جفت ارز را از شما بخرد (یعنی قیمتی که شما می‌توانید جفت ارز را به بروکر بفروشید).

  • قیمت فروش (Ask)

قیمتی است که بروکر حاضر است جفت ارز را به شما بفروشد (یعنی قیمتی که شما می‌توانید جفت ارز را از بروکر بخرید).

Forex Bid Ask spread

همیشه قیمت خرید Ask بالاتر از قیمت فروش Bid است و اختلاف این دو، همان اسپرد است که پیش‌تر توضیح داده شد.

۱۱- لات (Lot) چیست؟

لات (Lot) یک واحد استاندارد برای اندازه‌گیری حجم معامله در فارکس است. هر لات نشان‌دهنده تعداد مشخصی از واحدهای ارز پایه است.

انواع لات

  • لات استاندارد (Standard Lot): معادل ۱۰۰,۰۰۰ واحد از ارز پایه است.
  • مینی لات (Mini Lot): معادل ۱۰,۰۰۰ واحد از ارز پایه است. (یک دهم لات استاندارد)
  • میکرو لات (Micro Lot): معادل ۱,۰۰۰ واحد از ارز پایه است. (یک صدم لات استاندارد)
  • نانو لات (Nano Lot): معادل ۱۰۰ واحد ارز پایه است. (یک هزارم لات استاندارد)

۱۲- لوریج (Leverage) چیست؟

لوریج (Leverage) یا اهرم، ابزاری است که به شما امکان می‌دهد با سرمایه‌ای بیشتر از موجودی واقعی حساب خود معامله کنید. به عبارت دیگر، لوریج به شما اجازه می‌دهد تا با قرض گرفتن از بروکر، حجم معاملات خود را چند برابر کنید.

به طور مثال اگر لوریج حساب شما ۱:۱۰۰ باشد، به این معنی است که به ازای هر ۱ دلار از سرمایه خود، می‌توانید تا ۱۰۰ دلار معامله کنید. بنابراین، با ۱۰۰۰ دلار سرمایه، می‌توانید تا ۱۰۰,۰۰۰ دلار (معادل ۱ لات استاندارد) معامله کنید.

۱۳- مارجین (Margin) چیست؟

مارجین (Margin) مقدار پولی است که به عنوان تضمین برای باز نگه داشتن یک پوزیشن معاملاتی (با استفاده از لوریج) نزد بروکر سپرده‌گذاری می‌شود. در واقع، مارجین بخشی از سرمایه شماست که توسط بروکر “قفل” می‌شود تا اطمینان حاصل شود که می‌توانید زیان‌های احتمالی معامله را پوشش دهید.

به طور مثال اگر لوریج حساب شما ۱:۱۰۰ باشد و بخواهید ۱ لات استاندارد EURUSD (معادل ۱۰۰,۰۰۰ یورو) معامله کنید، مارجین مورد نیاز ۱۰۰۰ یورو خواهد بود (%۱ از حجم معامله).

  • کال مارجین (Margin Call)

اگر زیان معامله شما به حدی برسد که موجودی حساب شما (پس از کسر زیان) از مارجین مورد نیاز کمتر شود، بروکر به شما هشدار می‌دهد که یا حساب خود را شارژ کنید یا پوزیشن‌های خود را ببندید. به این هشدار، کال مارجین گفته می‌شود. اگر به کال مارجین توجه نکنید، بروکر ممکن است به طور خودکار پوزیشن‌های شما را ببندد تا از زیان بیشتر جلوگیری کند.

۱۳- سواپ (Swap) یا بهره شبانه چیست؟

سواپ (Swap) یا بهره شبانه، هزینه‌ای است که به دلیل باز نگه داشتن یک پوزیشن معاملاتی (خرید یا فروش) برای بیش از یک روز، به حساب شما تعلق می‌گیرد (یا از آن کسر می‌شود). این هزینه بر اساس تفاوت نرخ بهره (Interest Rate) بین دو ارز موجود در جفت ارز محاسبه می‌شود.

۱۴- سفارش (Order) چیست؟

سفارش (Order) دستوری است که شما به بروکر خود می‌دهید تا یک معامله را در قیمت مشخصی (یا در بهترین قیمت موجود) برای شما انجام دهد. سفارش‌ها به شما امکان می‌دهند تا کنترل بیشتری بر روی معاملات خود داشته باشید و نیازی به نظارت مداوم بر بازار نداشته باشید.

انواع سفارشات

  • سفارش بازار (Market Order)؛ سفارشی است برای خرید یا فروش فوری یک جفت ارز در بهترین قیمت فعلی بازار. این نوع سفارش زمانی استفاده می‌شود که می‌خواهید سریعاً وارد معامله شوید و قیمت دقیق برای شما اهمیت کمتری دارد. سفارشات بازار معمولاً بلافاصله اجرا می‌شوند، اما ممکن است در شرایط نوسانات شدید بازار، قیمت اجرا شده کمی با قیمتی که در لحظه سفارش مشاهده کرده‌اید، متفاوت باشد (اسلیپیج).
  • سفارش محدود (Limit Order)؛ سفارشی است برای خرید یا فروش یک جفت ارز در یک قیمت مشخص یا بهتر از آن.
  • سفارش خرید محدود (Buy Limit)؛ برای خرید در قیمتی پایین‌تر از قیمت فعلی بازار استفاده می‌شود.
  • سفارش فروش محدود (Sell Limit)؛ برای فروش در قیمتی بالاتر از قیمت فعلی بازار استفاده می‌شود. این نوع سفارش زمانی استفاده می‌شود که می‌خواهید در قیمت دلخواه خود وارد معامله شوید و منتظر رسیدن قیمت به آن سطح هستید.
  • سفارش حد ضرر (Stop Loss Order)؛ سفارشی است برای بستن یک معامله در یک قیمت مشخص به منظور جلوگیری از زیان بیشتر.
  • سفارش توقف ضرر خرید (Buy Stop Loss)؛ برای بستن معامله فروش در قیمتی بالاتر از قیمت ورود استفاده می‌شود.
  • سفارش توقف ضرر فروش (Sell Stop Loss)؛ برای بستن معامله خرید در قیمتی پایین تر از قیمت ورود استفاده می شود. این نوع سفارش به عنوان یک ابزار مدیریت ریسک ضروری در نظر گرفته می‌شود.
  • سفارش حد سود (Take Profit Order)؛ سفارشی است برای بستن یک معامله در یک قیمت مشخص به منظور ذخیره سود. این نوع سفارش زمانی استفاده می‌شود که می‌خواهید پس از رسیدن قیمت به سطح سود مورد نظر، معامله به طور خودکار بسته شود.
  • سفارش حد ضرر متحرک (Trailing Stop)؛ نوعی سفارش حد ضرر است که به طور خودکار با حرکت قیمت به نفع شما، جابجا می‌شود. اگر یک پوزیشن خرید باز کرده اید و قیمت در حال افزایش است با فعال کردن این دستور ، حد ضرر فرضی شما به همراه قیمت افزایش پیدا می کند. این نوع سفارش به شما کمک می‌کند تا سود خود را در معاملات دنباله‌دار حفظ کنید و در عین حال، از ضرر بیشتر جلوگیری کنید.

۱۵- اسلیپیج چیست؟

اسلیپیج (Slippage) به اختلاف بین قیمتی که شما انتظار دارید سفارش شما در آن اجرا شود و قیمتی که سفارش واقعاً در آن اجرا می‌شود، گفته می‌شود. اسلیپیج می‌تواند مثبت یا منفی باشد.

  • اسلیپیج مثبت: زمانی رخ می‌دهد که سفارش شما در قیمتی بهتر از قیمت مورد انتظار شما اجرا شود.
  • اسلیپیج منفی: زمانی رخ می‌دهد که سفارش شما در قیمتی بدتر از قیمت مورد انتظار شما اجرا شود.

اسلیپیج معمولاً در شرایط نوسانات شدید بازار یا زمانی که حجم معاملات کم است، رخ می‌دهد.

۱۶- ریکوت چیست؟

ریکوت (Requote) زمانی اتفاق می‌افتد که بروکر به دلیل تغییر سریع قیمت‌ها، نمی‌تواند سفارش شما را در قیمتی که درخواست داده‌اید، اجرا کند. در این حالت، بروکر به شما یک قیمت جدید پیشنهاد می‌دهد و از شما می‌پرسد که آیا مایل به اجرای سفارش در قیمت جدید هستید یا خیر.

ریکوت بیشتر در بازارهای پرنوسان و در بروکرهایی که از نوع Dealing Desk (Market Maker) هستند، رخ می‌دهد.

۱۷- شاخص (Index)

شاخص (Index) معیاری است که عملکرد گروهی از دارایی‌ها را نشان می‌دهد. در بازار فارکس، شاخص‌های ارزی وجود دارند که عملکرد یک ارز را در برابر سبدی از ارزهای دیگر اندازه‌گیری می‌کنند.

به عنوان مثال شاخص دلار آمریکا (DXY) عملکرد دلار آمریکا را در برابر سبدی از شش ارز دیگر (یورو، ین ژاپن، پوند انگلیس، دلار کانادا، کرون سوئد و فرانک سوئیس) اندازه‌گیری می‌کند. معامله گران از Index برای سنجش قدرت یک ارز استفاده می کنند.

در انتها

اکنون که با اصطلاحات پایه فارکس آشنا شدید، می‌توانید گام‌های بعدی را در مسیر یادگیری این بازار بردارید. به خاطر داشته باشید که این اصطلاحات، تنها نقطه شروع هستند و دنیای فارکس بسیار گسترده‌تر و پیچیده‌تر از این مفاهیم اولیه است. با این حال، تسلط بر همین اصطلاحات پایه، به شما کمک می‌کند تا درک بهتری از تحلیل‌ها، اخبار و آموزش‌های مربوط به فارکس داشته باشید و با اعتماد به نفس بیشتری وارد این بازار شوید.

فراموش نکنید که یادگیری فارکس یک فرآیند مستمر است و نیاز به تمرین، مطالعه و صبر دارد. توصیه می‌کنیم که پیش از شروع معاملات واقعی، حتماً با یک حساب آزمایشی تمرین کنید و استراتژی‌های معاملاتی خود را بیازمایید. همچنین، همواره به دنبال یادگیری و به‌روزرسانی دانش خود باشید. با تلاش و پشتکار، می‌توانید به یک معامله‌گر موفق در بازار فارکس تبدیل شوید.

ادامه مطلب
تبلیغات
۹ عادت مالی که افراد منظم را به ثبات و آزادی مالی می‌رساند
بلاکتوپیا6 روز پیش

۹ عادت مالی که افراد منظم را به ثبات و آزادی مالی می‌رساند

اخبار6 روز پیش

کاناری کپیتال برای ETF اینجکتیو (INJ) ثبت‌نام کرد

کاردینال؛ اولین پروتکل دیفای بیت کوین بر بستر کاردانو
اخبار6 روز پیش

کاردینال؛ اولین پروتکل دیفای بیت کوین بر بستر کاردانو

هر اونس چند گرم طلای ۱۸ عیار است؟ تبدیل ساده انس به گرم طلا
بلاکتوپیا2 هفته پیش

هر اونس چند گرم طلای ۱۸ عیار است؟ تبدیل ساده انس به گرم طلا

آیا تحلیل تکنیکال به‌تنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟
آموزش2 هفته پیش

آیا تحلیل تکنیکال به‌تنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟

کوین‌بیس توکن اتنا (ENA) را به رودمپ خود اضافه کرد
اخبار2 هفته پیش

کوین‌بیس توکن اتنا (ENA) را به رودمپ خود اضافه کرد

در ۲ ماه اخیر بیش از ۱۰٪ پروژه‌ها ناپدید شده‌اند!
اخبار2 هفته پیش

در ۲ ماه اخیر بیش از ۱۰٪ پروژه‌ها ناپدید شده‌اند!

قدرتمندترین ماینر جهان معرفی شد؛ انت‌ماینر S23
اخبار2 هفته پیش

قدرتمندترین ماینر جهان معرفی شد؛ انت‌ماینر S23

راه‌اندازی شبکه LitVM لایت کوین
بروزرسانی ها2 هفته پیش

راه‌اندازی شبکه LitVM لایت کوین

ابزار S-Two استارک‌ور معرفی شد؛ تحولی بزرگ در گواه‌های دانش صفر (ZKP)
بروزرسانی ها2 هفته پیش

ابزار S-Two استارک‌ور معرفی شد؛ تحولی بزرگ در گواه‌های دانش صفر (ZKP)

چراغ سبز ولیدیتورهای اتریوم به افزایش گس لیمیت بلاک
بروزرسانی ها2 هفته پیش

چراغ سبز ولیدیتورهای اتریوم به افزایش گس لیمیت بلاک

هاردفورک مکس ول (Maxwell) در تست‌نت BNB Chain فعال شد
بروزرسانی ها2 هفته پیش

هاردفورک مکس ول (Maxwell) در تست‌نت BNB Chain فعال شد

آیا تحلیل تکنیکال به‌تنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟
آموزش2 هفته پیش

آیا تحلیل تکنیکال به‌تنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟

۹ عادت مالی که افراد منظم را به ثبات و آزادی مالی می‌رساند
بلاکتوپیا6 روز پیش

۹ عادت مالی که افراد منظم را به ثبات و آزادی مالی می‌رساند

هر اونس چند گرم طلای ۱۸ عیار است؟ تبدیل ساده انس به گرم طلا
بلاکتوپیا2 هفته پیش

هر اونس چند گرم طلای ۱۸ عیار است؟ تبدیل ساده انس به گرم طلا

کوین‌بیس توکن اتنا (ENA) را به رودمپ خود اضافه کرد
اخبار2 هفته پیش

کوین‌بیس توکن اتنا (ENA) را به رودمپ خود اضافه کرد

راه‌اندازی شبکه LitVM لایت کوین
بروزرسانی ها2 هفته پیش

راه‌اندازی شبکه LitVM لایت کوین

در ۲ ماه اخیر بیش از ۱۰٪ پروژه‌ها ناپدید شده‌اند!
اخبار2 هفته پیش

در ۲ ماه اخیر بیش از ۱۰٪ پروژه‌ها ناپدید شده‌اند!

چراغ سبز ولیدیتورهای اتریوم به افزایش گس لیمیت بلاک
بروزرسانی ها2 هفته پیش

چراغ سبز ولیدیتورهای اتریوم به افزایش گس لیمیت بلاک

قدرتمندترین ماینر جهان معرفی شد؛ انت‌ماینر S23
اخبار2 هفته پیش

قدرتمندترین ماینر جهان معرفی شد؛ انت‌ماینر S23

ابزار S-Two استارک‌ور معرفی شد؛ تحولی بزرگ در گواه‌های دانش صفر (ZKP)
بروزرسانی ها2 هفته پیش

ابزار S-Two استارک‌ور معرفی شد؛ تحولی بزرگ در گواه‌های دانش صفر (ZKP)

بلاکتوپیا2 هفته پیش

همکاری‌ هلیوم (Helium) با غول‌های مخابراتی

بلاکتوپیا2 هفته پیش

هایپرلیکوئید؛ صعود چشمگیر یک صرافی غیرمتمرکز در قلب بازار کریپتو

هاردفورک مکس ول (Maxwell) در تست‌نت BNB Chain فعال شد
بروزرسانی ها2 هفته پیش

هاردفورک مکس ول (Maxwell) در تست‌نت BNB Chain فعال شد

برترین ها