اگر از آن دسته از افرادی باشید که به دنبال راه اندازی کسب و کار خودتان هستید، حتما از اهمیت جذب سرمایه مطلع هستید و می دانید برای اینکه پروژه های مختلفی اجرا کنید نیاز به سرمایه‌ زیادی دارید. صاحبان کسب و کار و حتی صاحبان ایده همیشه به دنبال جمع آوری سرمایه برای راه اندازی کسب و کار و عملی کردن ایده هایشان هستند. پروسه‌ جذب سرمایه برای اهداف مشخص را می توانیم سرمایه گذاری جمعی یا تامین مالی جمعی بنامیم.

همزمان با رشدهای چشمگیر و خیره کننده سال های گذشته در دنیای ارز دیجیتال و راه اندازی استارت آپ ها و کسب و کارهای آنلاین مختلف، مفهومی به نام فروش جمعی (Crowdsale) به وجود آمد. در حال حاضر، فروش جمعی در کنار سرمایه گذاری جمعی (Crowdfunding) به عنوان ابزاری برای تامین سرمایه کسب و کارهای مختلف استفاده می شود. در سرمایه گذاری جمعی پیشرفت های خوبی ایجاد شده و وب سایت هایی مانند Kickstarter امروز شناخته شده هستند.

فروش جمعی ارز دیجیتال و تفاوت آن با سرمایه گذاری جمعی چیست؟

قبل از اینکه به مفهوم فروش جمعی و نحوه کار آن بپردازیم، بهتر است که ابتدا تفاوت آن با سرمایه گذاری جمعی را درک کنیم. سرمایه گذاری جمعی همیشه به سرمایه گذاران، محصول یا خدمات ارائه می کند اما فروش جمعی اینگونه نیست.

در فروش جمعی رمز ارزها، به افراد توکن یا کوین یک پروژه فروخته می شود. در واقع خریدار، ارزهای دیجیتال قابل معامله به دست می آورد. ممکن است مزیت دسترسی به سرویس یا سیستم این کوین یا توکن نیز به سرمایه گذاران ارائه شود. پروژه هم در مقابل فروش توکن هایش،‌ سرمایه مورد نیاز برای پیشبرد اهدافش را به دست می آورد.

فروش جمعی ارز دیجیتال و تکنولوژی بلاکچین

یکی از ویژگی های اصلی فروش جمعی ارز دیجیتال، قابلیت استفاده از فناوری تست شده بلاکچین در ساخت قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) است. قراردادهای هوشمند از پیش برنامه ریزی می شوند تا ارزش سهام و توکن‌ (کوین) را در قالب پاداش محاسبه کنند. در این سیستم از اثبات مالکیت (Proof of Ownership) استفاده می شود که در قراردادهای مربوط به میزان سرمایه هر سرمایه گذار تعبیه شده است.

فروش جمعی را می توان نوعی سرمایه گذاری جمعی در دنیای ارزهای دیجیتال دانست. یکی از قابلیت های منعطف تکنولوژی بلاکچین این است که می توان آن را بر اساس نیاز‌ها و تسک های خاص بازسازی کرد و این باعث شده است که این فناوری یکی از مناسب ترین بسترهای فروش جمعی باشد.

سرمایه گذاری جمعی (Crowdfunding) چیست؟

این کلمه را از مفهومی به نام جمع سپاری (Crowdfunding) گرفته اند. منظور از جمع سپاری این است که افراد بتوانند سرمایه های اندک خود را به اشتراک گذاشته و سرمایه‌ لازم را برای شروع کسب و کاری جدید یا پیشبرد پروژه ای مشخص تامین کنند. در واقع افراد نقش سرمایه گذار را ایفا می کنند و راهی برای جذب سرمایه گذاری در اندازه های کوچک ایجاد می شود.

سرمایه گذاری جمعی، اجتماعی از حامیان مالی است که به سازمان ها و صاحبان کسب و کار یا صاحبان ایده کمک می کند تا فعالیت ها و ایده هایشان را محقق کنند.

سرمایه گذاری جمعی به دلیل دسترسی آسان گروه های مردمی با استفاده از شبکه های اجتماعی و وب سایت های تامین مالی، سرمایه گذاران و کارآفرینان را به یکدیگر نزدیک می کند. با گسترش جمعیت سرمایه گذاران فرصتی استثنایی برای صاحبان مشاغل و سرمایه گذاران به وجود می آید که هر دو سمت از این فعالیت سود می برند.

چرا از فروش جمعی (Crowdsale) استفاده می شود؟

یکی از مزیت های فروش جمعی برای فروشنده این است که می تواند سرمایه مورد نیاز پروژه خود را خارج از نظارت سیستم های بانکداری و نهادهای مالی تامین کند. همچنین، فروش جمعی روش کارآمد و مناسبی برای جذب سرمایه بزرگ در مدت زمان کوتاه است.

بخش اعظمی از هزینه های استارت آپ ها به توسعه نرم افزار، بازاریابی و سخت افزارها اختصاص می یابد. به همین دلیل شرکت های جدید نیاز دارند قبل از راه اندازی پروژه خود، سرمایه جذب کنند.

قابلیت استفاده دوباره از کوین ها

ویژگی جالب دیگری که افراد را به‌ فروش‌ جمعی ارز دیجیتال جذب می کند، قابلیت استفاده دوباره از توکن ها یا کوین های خریداری شده است. خریداران فروش جمعی علاوه بر اینکه با خرید خود در پروژه اولیه سهیم می شوند، می توانند کوین های خود را در بازار آزاد معامله کنند و یا بفروشند.

برای سرمایه گذارانی که می خواهند یک توکن یا کوین را با قیمت ارزان خریداری کنند و پس از موفقیت پروژه آن را با قیمت بالا بفروشند، فروش جمعی یک پیشنهاد بسیار جذاب است. با توجه به اینکه ارزهای دیجیتال از نوسان بالایی برخوردارند، در طول زمان ممکن است سود بیشتری برای سرمایه گذاران حاصل شود.

مزایا و معایب فروش جمعی ارز دیجیتال

یکی از دلایل اصلی بکارگیری مدل فروش جمعی توسط استارت آپ ها این است که این مدل هنوز قانون گذاری نشده و از دخالت نظارت های مالی در امان است. این شاید خبر خوبی برای سرمایه گذاران و طرفداران یک استارت آپ باشد، اما باعث می شود که فروش جمعی امنیت کمتری نسبت به سرمایه گذاری عادی داشته باشد.

در بدترین سناریو، ممکن است سرمایه گذار در ازای پول و سرمایه گذاری خود تنها چند خط کد بی ارزش به دست بیاورد. هدف اکثر طرح های تامین سرمایه کمک به پروژه های واقعی است. اما برخی از طرح ها تنها با هدف به دست آوردن پول انجام می شوند. حتی ممکن است این طرح ها کلاهبرداری باشد و عوامل آن به کلی از دنیای ارز دیجیتال ناپدید شوند.

قطعا چه در دنیای واقعی و چه دنیای دیجیتال، هیچ تضمینی برای هیچ نوع سرمایه گذاری وجود ندارد اما حداقل از برخی دارایی های‌ سرمایه گذاران سنتی محافظت می شود. در سرمایه گذاری سنتی، هم سرمایه گذار و هم کسب و کارها مجبور‌ند حداقل استانداردها را رعایت کنند؛ اما در فروش جمعی (Crowdsale) چنین استانداردهایی وجود ندارد.

مزیت دیگر فروش جمعی برای کسانی است که تا حد زیادی به فلسفه کامیونیتی، تمرکززدایی، ناشناس بودن و امنیت ارائه شده توسط رمز ارزها ایمان دارند.

در حال حاضر، سرمایه گذاران و پروژه سازان با مزیت ها و معایب دنیای دیجیتال کنار آمده اند. تغییر وضعیت موجود به ورود قانون گذاری و نظارت بر حوزه ارز دیجیتال بستگی دارد و باید دید که آیا بر مزیت های این حوزه اضافه خواهد شد یا معایب جدیدی ظهور خواهد کرد.

آیا فروش جمعی ارز دیجیتال مسیر خوبی برای سرمایه گذاران است؟

در حال حاضر، فروش جمعی یکی از روش های محبوب و موثر برای تامین سرمایه و سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال است و احتمالا در آینده نیز محبوبیت آن افزایش خواهد یافت. تاکنون شایعات زیادی در رابطه با قانون گذاری و نظارت در حوزه ارز دیجیتال مطرح شده است، اما هنوز تغییری در این زمینه به وجود نیامده است.

همانند سرمایه گذاری های دیگر، در این نوع سرمایه گذاری نیز ریسک هایی وجود دارد که می تواند سودهای کسب شده توسط سرمایه گذاران را از بین ببرد. کلید افزایش شانس موفقیت در Crowdsale (هم برای سرمایه گذاران و هم برای صاحبان پروژه)، داشتن برنامه قوی و سرمایه گذاری به صورت حرفه ای است. اگر پروژه فاندامنتال خوبی داشته باشد و رودمپ آن تصویر روشنی از آینده نشان دهد، هم سرمایه بیشتری جذب می کند و هم شانس کسب سود سرمایه گذار بالاتر است.

تمرکززدایی از مدل سرمایه گذاری

تمرکززدایی مسئله ای است که در مدل های متنوع سرمایه گذاری محل بحث است. به منظور از بین بردن تمرکزگرایی از مدل های مختلف سرمایه گذاری از بلاکچین استفاده می کنند. در واقع با اضافه کردن یک مدل غیرمتمرکز به ترکیب تامین مالی جمعی، یک مدل سرمایه گذاری دموکراتیک تر و بی طرفانه ایجاد می شود. در حال حاضر بستر سرمایه گذاری جمعی فقط نقش واسطه ندارد؛ بلکه تصمیم می گیرد کدام پروژه ها به اندازه‌ کافی شایسته‌ مشارکت هستند و اولویت با کدامیک از آن هاست.

برای تمرکززدایی در سرمایه گذاری جمعی می توان از سازمان های خودمختارغیرمتمرکز (DAOs) استفاده کرد. سازمان های خودمختارغیرمتمرکز به نهادهایی گفته می شود که رهبری مرکزی ندارند و قدرت تصمیم گیری برعهده‌ جامعه‌ کاربری آن است.

سازمان های خودمختار غیرمتمرکز قوانین شفاف دارند و با استفاده از قراردادهای هوشمند این قوانین وضع می شوند. ابتدا قوانین به رای گیری گذاشته می شوند و زمانیکه به تصمیم گیری واحدی برسند اجرایی می شوند. نکته‌ مهم درباره‌ نهاد‌های DAO این است که هر لحظه امکان دسترسی و نظارت بر فرایند پیشنهادها، رای گیری ها و کدهای نگارش قراردادهای هوشمند برای همه‌ افراد وجود دارد.

جمع آوری پول یا سرمایه گذاری جمعی با استفاده از انتشار هوشمند سهام و با اجرای قراردادهای هوشمند با استفاده از نهاد‌های DAO امکانپذیر است. در واقع با استفاده از قابلیت های منحصربه فرد سازمان های خودمختار غیرمتمرکز می توان از تمرکزگرایی در تامین مالی جمعی جلوگیری کرد.

تامین مالی جمعی در بلاکچین

تا اینجا گفتیم که بلاکچین (Blockchain) فرصت مناسبی برای برابری در تامین مالی جمعی ایجاد می کند. عرضه اولیه کوین (ICO) مثال خوبی برای ایجاد تامین مالی جمعی بر بستر فناوری بلاکچین است. در سال ۲۰۱۷، با تامین بودجه‌ تعداد زیادی از پروژه های مبتنی بر بلاکچین با استفاده از خرید توکن به جای خرید سهام، جهش بزرگی در رشد سرمایه گذاری جمعی بر بستر فناوری بلاکچین ثبت شد.

اگرچه تامین مالی به این شکل توانست بسیاری از موانع را رفع کند، کلاهبردارانی در این بین توانستند با سواستفاده از این روش تجمع سرمایه شهرت ICO را خدشه دار کنند. البته بد نیست بدانید که امروزه عرضه اولیه کوین (ICO) و عرضه اولیه صرافی ها (IEO) تحت کنترل نظارت دقیق قرار دارند.

با توجه به این که پروژه ها به دنبال توانمندسازی و حمایت از کارآفرینان مشتاق شکل می گیرند امنیت اطلاعات و یکپارچگی داده های مالی اهمیت زیادی دارد. برای کارآفرینانی که نمی توانند به صوت سنتی سرمایه گذاری انجام دهند امنیت پروژه ها و اطلاعاتشان در بلاکچین بسیار پر اهمیت است و ضروری است که شبکه‌ بلاکچین به روز باشد.

پلتفرم های برتر تامین مالی جمعی

هرچند لیست پلتفرم های برتر تامین مالی جمعی در بلاکچین در حال بروز رسانی است، تعدادی از معروف ترین پلتفرم های برتر سرمایه گذاری جمعی را در ادامه شرح می دهیم.

• وفوندر

پلتفرم وفوندر در سال ۲۰۱۲ توسط آقای نیک تومارلو منتشر شد. شما می توانید با مبلغ بسیار ناچیز ۱۰۰ دلار، در استارت آپ خود سرمایه گذاری کنید. این پلتفرم اولین پلتفرم تامین مالی جمعی برای پذیرش بیت کوین بود و در رسانه ها بسیار محبوب شد.

پلتفرم وفوندر وجوه را به صورت دلار آمریکا می پذیرد و روند تامین بودجه را با ثبات حفظ می کند. هنگامیکه سرمایه گذاران بیت کوین ادعای بازپرداخت می کنند، طبق ارزش فعلی بیت کوین، به آن ها سکه ارائه می شود. وب سایت وفوندر ادعا می کند که حدود ۶۲۵،۳۵۰ سرمایه‌ ذار در حدود ۱۳۷ میلیون دلار سرمایه برای ۳۸۶ استارت آپ جمع آوری کرده اند.

• کوین استارتر

کوین استارتر یکی از بزرگترین پلتفرم های تامین مالی جمعی در بلاکچین است. طبق وب سایت کوین استارتر، شما می توانید به عضویت کوین استارتر درآمده و به یک عضو واجد شرایط Coinbox تبدیل شوید. با این کار می توانید با کیف پول متامسک (Metamask) ارتباط برقرار کرده و سکه ها را در Coinbox جمع آوری کنید. در حال حاضر ساکنان ایالات متحده، چین، کانادا و سنگاپور نمی توانند از این پلتفرم استفاده کنند. گفتنی است ا زنظر سرمایه گذاران کوین استارتر منعطف تر و مطمئن تر است.

• استارت انجین

استارت انجین در سال ۲۰۱۴ منتشر شد و وب سایت آن ادعا می کند که یکی از بزرگترین پلتفرم های سرمایه گذاری جمعی در ایالات متحده است. این پلتفرم برای حدود ۳۲۵ شرکت سرمایه جمع آوری کرده است.

در سال ۲۰۱۸، درآمد ناخالص این پلتفرم حدود ۴.۶ میلیون دلار آمریکا بوده و مشخص ‌شده که شرکت های نوپا می توانند حداقل ۱۳۵ میلیون دلار آمریکا از طریق این پلتفرم کمک مالی جمع کنند. اطلاعات سرمایه گذاران در این پلتفرم ثبت می شود و هر کسی می تواند صفحات شرکت را مرور کرده و میزان موفقیتشان را مشاهده کند.

• کیکیکو

پلتفرم کیکیکو بستر مناسبی برای جمع آوری کمک مالی برای شرکت های مبتنی بر بلاکچین است. پلتفرم کیکیکو در حدود ۶۰،۰۰۰ کاربر ثبت شده دارد. همچنین هرساله رویدادی مبتنی بر بلاکچین که CryptoSpace Moscow نامیده می شود را برگزار می کنند. در این رویداد بالای ۵۰ صنعت بین المللی و بیش از ۳۰۰۰ نفر گرد هم می آیند.

• کیک استارتر

کیک استارتر یکی از برترین پلتفرم های سرمایه گذاری رمزنگاری است که تقریباً توسط تمام سرمایه گذاران رمزنگاری پشتیبانی می شود. این وب سایت در سال ۲۰۰۹ منتشر شد. در وب سایت این پلتفرم ادعا می شود که توانسته اند از ۱۸ میلیون نفر، ۵ میلیارد دلار برای ۱۸۲،۷۳۶ پروژه سرمایه جمع آوری کنند.

حدود ۹۵ نفر برای این پلتفرم در شهر نیویورک مشغول به کار هستند و آن ها برای ساختن آینده خود از پروژه های خلاقانه پشتیبانی می کنند. آن ها از زمان راه اندازی تاکنون حدود ۵۰،۰۰۰ پروژه را پشتیبانی کرده اند و بیشتر وقت خود را صرف طراحی پلتفرم کیک استارتر و ایجاد انجمن ها کردند.

در انتها

از کاربردهای فناوری بلاکچین تراکنش های ارز دیجیتال است که با استفاده از آن ها می تواند به پلتفرم های تامین مالی جمعی کمک کند تا ریسک ها و هزینه های واسطه گری را کاهش دهند، زیرا امکان انتقال وجوه همتا به همتا و نه از طریق واسطه های مالی را فراهم می کند.

یکی از روش های جذب سرمایه در دنیای ارزهای دیجیتال که اخیرا بسیار محبوب شده است، Crowdsale است. در فروش جمعی ارز دیجیتال، خریداران هم در پروژه کریپتویی سهیم می شوند و هم در ازای سرمایه گذاری خود، توکن یا کوین پروژه را دریافت می کنند. رمزارزهای دریافت شده بعد از مدتی در صرافی های مختلف لیست شده و قابلیت خرید و فروش پیدا می کنند.

کرادفاندینگ یا تامین مالی جمعی راهی برای جمع آوری پول از تعداد زیادی افراد است. گروه های بزرگی از مردم می توانند با سرمایه گذاری سرمایه های اندک خود سرمایه‌ موردنیاز برای شروع یک شرکت یا پروژه را فراهم کنند.

پلتفرم‌های تامین مالی جمعی می تواند با استفاده از فناوری بلاکچین اعتبار پروژه ها و سرمایه گذاری های مختلف را افزایش بدهند و سرمایه های هنگفتی را از سرمایه گذاران و اهداکنندگان جذب کنند.