کرو فایننس یک صرافی غیرمتمرکز است. صرافی رمز ارزها محلی برای تبدیل کوین ها و توکن ها به یکدیگر است. به طور کلی دو دسته صرافی وجود دارد؛ صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز.

در یک صرافی متمرکز، بسیاری از افراد دارایی خود را وارد این صرافی ها می کنند و در آن سفارش خرید و فروش خود را انجام می دهند. به این روش، معامله در دفتر سفارشات (Order Book) گفته می شود. یعنی هر معامله گر، مقدار دارایی خود را به هر قیمتی که می خواهد به فروش می گذارد. از طرف دیگر هر معامله گری مختار است که به هر قیمتی که تمایل دارد یک دارایی را خرید کند. کرو فایننس و برخی از پروژه های صرافی غیرمتمرکز از چنین ساز و کاری استفاده نمی کنند. صرافی غیرمتمرکز در واقع یک قرارداد هوشمند است. در چنین صرافی هایی کنترل دارایی های دیجیتال به دست هیچ نهاد و سازمانی نیست.

بازارسازهای خودکار تاثیر به سزایی در فضای رمزارزها ایجاد کرده اند. پروتکل های نقدینگی مانند یونی سواپ (UniSwap)، سوشی سواپ (SushiSwap) و پنکیک سواپ (PancakeSwap)، این امکان را برای کاربران فراهم کرده اند که به عنوان یک بازارساز ایفای نقش کنند و از این طریق، سود به دست آورند. سوالی که اینجا مطرح می شود این است که آیا بازارسازهای خودکار (AMM‌) ها می توانند در حد قابل قبولی با صرافی های متمرکز رقابت کنند؟

شاید جواب این سوال به پارامترهای مختلفی بستگی داشته باشد؛ اما قطعا یکی از بخش هایی که صرافی های غیرمتمرکز در آن پتانسیل بالایی دارند، تبادل استیبل کوین ها است. صرافی غیرمتمرکز کرو فایننس (Curve Finance) را می توان پرچمدار این بخش دانست.

وایت پیپر کرو فایننس در تاریخ ۱۰ نوامبر ۲۰۱۹ (۱۹ آبان ۱۳۹۸) منتشر و در آن از این پلتفرم با عنوان StableSwap نام برده شده است. صرافی غیرمتمرکز Curve Finance در ژانویه سال ۲۰۲۰ (بهمن ماه ۱۳۹۸) روی شبکه اتریوم (Ethereum) راه اندازی شد. توکن اصلی این شبکه CRV نام دارد که پس از گذشت هشت ماه از راه اندازی این پروژه، در آگوست ۲۰۲۰ (مرداد ۱۳۹۹) عرضه شد.

دکس کرو، یک پروتکل بازارساز خودکار است که برای سواپ استیبل کوین ها با کارمزد و اسلیپیج پایین طراحی شده است. کرو را می توان مجموعه ای از استخرهای دارایی نامید که به افراد اجازه می دهد دارایی شان را به استخرهای نقدینگی مختلف وارد و در ازای آن، کسب درآمد کنند. همانطور که می دانید بازارسازهای خودکار به جای استفاده از دفتر سفارش گذاری، از یک الگوریتم تعیین قیمت استفاده می کنند.

استفاده از بازارسازهای خودکار برای تبادل توکن هایی که در یک محدوده قیمتی نسبتا مشابه قرار دارند نیز بسیار کارآمد است. این به معنای آن است که این سیستم نه تنها برای مبادله بین استیبل کوین ها بلکه برای نسخه های توکنیزه شده کوین های دیگر مانند sBTC ,renBTC و wBTC که نسخه های توکنیزه شده رپد توکن (Wrapped Token) بیت کوین (Bitcoin) هستند، بسیار کارایی دارد. کرو فایننس به دنبال این است که تبادلات استیبل کوین ها را با هزینه و اسلیپیج (Slippage) بسیار پایینی انجام دهد.

کرو فاینانس با استفاده از قیمت گذاری فرمولی به جای دفتر سفارش، سعی دارد تبدیل دارایی ها را در یک محدوده تقریبا مشابه قیمتی انجام داد. برای مثال، این یک امر واضحی است که یک USDT باید برابر با یک USDC باشد و این نیز باید با یک BUSD برابری کند. اگر فردی بخواهد صد میلیون دلار USDT را به USDC تبدیل کند و در آخر این مقدار را به BUSD تبدیل کند، احتمالا اسلیپیج می خورد. فرمول Curve به گونه ای طراحی شده است که مقدار اسلیپیج را به کمترین میزان ممکن برساند.

نکته ای که در اینجا باید به آن توجه کرد این است که اگر استیبل کوین ها در یک محدوده قیمت نبودند، فرمول کرو دیگر به‌شکل کارآمد عمل نمی کرد. اگر قیمت USDT برابر با ۰/۷ دلار باشد، محاسبات خارج از Curve اشتباه بوده است. تا زمانی که کوین ها، هم راستا با نسخه های رپد شده خود باشند، سیستم کرو به درست ترین شکل ممکن کار خواهد کرد.

ساز و کار کرو فاینانس باعث می شود که حتی در مبادلات بزرگ، اسلیپیج بسیار کم باشد. علاوه بر این اسپرد در این پلتفرم نیز به طرز معناداری با صرافی های متمرکز و OTC ها رقابت می کند.

از آنجایی که کرو فایننس یک صرافی غیرمتمرکز است، استخرهای مختلفی برای تامین نقدینگی مورد نیاز پلتفرم دارد. بنابراین اولین محصول این دکس، استخرهای نقدینگی آن است. افرادی که می خواهد از این پلتفرم کسب درآمد داشته باشند، با سپرده گذاری در استخرها یا تامین نقدینگی مورد نیاز آن ها، سود دریافت می کنند.

محصول دیگر کرو فاینانس، سواپ این پلتفرم است. مانند هر سواپ دیگری در فضای دیفای، این بخش از پلتفرم نیز برای تبدیل کردن توکن ها به یکدیگر طراحی شده است؛ اما به طور مثال یکی از چیزهایی که کرو فایننس را از یونی سواپ متمایز می کند، این است که در یونی سواپ تمامی توکن های موجود در استخرها، به صورت جفت ارز با اتریوم عرضه می شوند. شما برای تبدیل توکن A به توکن B، ابتدا باید توکن A را به اتریوم تبدیل کنید و سپس اتریوم را به توکن B تبدیل کنید. اما در پلتفرم Curve Finance امکان تبادل مستقیم استیبل کوین هایی مانند تتر، DAI ،BUSD ،sUSD و TUSD به یکدیگر وجود دارد.

یکی دیگر از محصولات پلتفرم کرو، فکتوری (Factory) نام دارد. فکتوری یا کارخانه به کاربران اجازه می دهد که بدون نیاز به مجوز خاصی، استخرهای خود را ایجاد و آن را به مجموعه استخرهای این پلتفرم اضافه کنند. می توانید با انجام چند تنظیم ساده استخر مورد نظر خود را در صرافی غیرمتمرکز کرو فایننس بسازید.

یکی از المان های اساسی در یک صرافی غیرمتمرکز، Liquidity Pool، به معنی استخر نقدینگی است. در واقع استخر نقدینگی نیز یک قرارداد هوشمند است. در صرافی متمرکز بایننس، همه معامله گران دارایی خود را به صرافی بایننس انتقال می دهند. در یک صرافی غیرمتمرکز مانند پروتکل کرو فایننس (Curve Finance) که چنین نهاد مرکزی وجود ندارد، نقدینگی به استخر نقدینگی منتقل خواهد شد. در واقع استخر نقدینگی، یک قرارداد هوشمند است که کوین ها و توکن هایی در آن ذخیره شده اند.

اگر کسی بخواهد در صرافی غیرمتمرکز کرو فایننس اقدام به خرید اتریوم کند، به استخر اتریوم آن صرافی متصل شده و مقدار اتر مورد نیاز خود را خریداری می کند. به چنین ساز و کاری، Automated Market Maker یا به اختصار AMM گفته می شود. Curve Finance همانند Uniswap یک صرافی رمز ارزی غیرمتمرکز (AMM) است.

تفاوت میان یونی سواپ و کرو فایننس در این است که در یونی سواپ تمامی توکن ها در استخرهای آن، جفت ارز به نسبت اتریوم است. شما برای تبدیل توکن A به توکن B، ابتدا باید توکن A را به اتریوم تبدیل کنید و سپس، اتریوم را به توکن B تبدیل کنید. اما در پلتفرم کرو فایننس (Curve Finance) امکان تبادل استیبل کوین هایی مانند USDT، DAI، BUSD،sUSD،TUSD به هم وجود دارد.

• استخرهای نقدینگی دارایی خود را از کجا تامین می کنند؟

 هر صرافی غیرمتمرکز از چندین استخر نقدینگی تشکیل شده است. در این استخرهای نقدینگی یا Pool ها دارایی های دیجیتال ذخیره می شوند. افرادی که تمایل به خرید یک رمز ارز را دارند، بایستی در میان استخرهای نقدینگی، ارز دیجیتال مورد نظر خود را یافته و خریداری کند.

مثلا اگر قصد خرید ۱۰۰ واحد تتر (USDT) را دارند، در میان استخرهای کرو فایننس، وارد استخری شوند که رمز ارز تتر در آن موجود است و با پرداخت ۱۰۰ دلار به این قرارداد هوشمند به صورت خودکار ۱۰۰ واحد تتر به کیف پول آن ها منتقل خواهد شد. کارمزد انجام این تراکنش نیز محاسبه شده و به معامله اعمال خواهد شد.

اما سوال اینجاست که ۱۰۰ واحد تتر موجود در استخر یا در این قرارداد هوشمند، متعلق به کیست؟ اینجاست که با یکی دیگر از المان های اساسی صرافی های غیرمتمرکز آشنا می شویم؛ Liquidity Provider یا تامین کنندگان نقدینگی.

در ابتدا این استخرهای نقدینگی هیچ دارایی دیجیتالی را در خود ذخیره ندارند و موجودی آن ها صفر است. یک صرافی غیرمتمرکز اعلام می کند که هر کس دارایی دیجیتال خود را به قرارداد هوشمند آن صرافی (استخر نقدینگی آن صرافی) انتقال دهد، به او سود مشخصی را پرداخت خواهد کرد. با توجه به مثال بالا، فردی که ۱۰۰ واحد تتر از این صرافی خریداری می کند، کارمزدی را برای این معامله پرداخت خواهد کرد؛ این کارمزد در میان Liquidity Provider ها تقسیم خواهد شد. تا اینجا با مفهوم Liquidity Pool، Automated Market Makers و Liquidity :rovider آشنا شدیم. لازم به ذکر است که تمامی این فعالیت ها توسط قراردادهای هوشمند انجام شده و هیچ نهادی آن ها را کنترل نمی کند.

بنیانگذار و مدیرعامل پلتفرم کرو فایننس میخائل ایگوروف (Michael Egorov)، یک دانشمند روسی است که سابقه فعالیت در شرکت های فعال حوزه کریپتو را در کارنامه دارد. در سال ۲۰۱۵، آقای ایگوروف یک شرکت رمز ارزی فعال در زمینه ایجاد زیرساخت و پروتکل به نام NuCypher را تاسیس کرد و در مقام مدیر فناوری ارشد آن مشغول به کار شد. وی همچنین بنیانگذار یک بانک و شبکه وام دهی غیرمتمرکز به نام (LoanChain) است.

آغاز فعالیت اگوروف در اواخر سال ۲۰۱۳ بود که در مورد رمزارزها اطلاعات اولیه ای کسب کرد و سپس در سال ۲۰۱۸ با میکر دائو (MakerDAO) به یک کاربر دیفای تبدیل شد. او به تحقیق در زمینه سهامداری لیکویید مشغول شد که منجر به توسعه الگوریتمی برای ایجاد بازارهای عمیق برای دارایی هایی با قیمت های مشابه شد. کرو که مایکل در اوایل سال ۲۰۲۰ تأسیس کرد، بر اساس این الگوریتم ساخته شد.

آندره کرونیه (Andre Cronje)، بنیانگذار یرن فایننس (Yearn.Finance) یکی از توسعه دهندگان معروف که پروژه های دیفای مختلفی را روی شبکه فانتوم (Fantom Network) پیاده سازی کرده، از دیگر نفراتی است که در گیت هاب Curve فعالیت می کند.

تیم کرو فایننس بخشی از زیرساخت تخصیص CRV است که بر اساس یک جدول زمانی دو ساله، توکن های خود را دریافت خواهند کرد. در اوت ۲۰۲۰ (مرداد ۹۹)، آقای ایگوروف گفت که در پاسخ به قدرت رای هی یرن فایننس، با قفل کردن حجم بالایی از توکن های CRV «واکنش بیش از اندازه» از خود نشان داده است و ۷۱ درصد از حاکمیت این پروتکل را در دست دارد.

پلتفرم Curve Finance در اوت ۲۰۲۰، به همراه DAO خود عرضه شد. هدف این سازمان مستقل غیرمتمرکز فعالیت به عنوان یک واسط حاکمیت، مشوق ساختار و روش پرداخت کارمزد در کنار متدهای کسب درآمد بلند مدت برای تامین کنندگان نقدینگی است.

کرو فایننس در توییتر خود اعلام کرده است: “ما از اعلام هرگونه همکاری قبل از اینکه آن در محصولات ما پیاده سازی و اجرایی شوند، خودداری می کنیم. استفاده از قراردادهای ما مشارکت محسوب نمی شود”.

کرو فایننس یکی از همکاری های خود را که با پروژه پروتکل هارمونی (Harmony) داشته، در توییتر خود اعلام کرده است. این پلتفرم به دنبال همکاری با پروتکل هارمونی، قصد دارد نقدینگی خود را گسترش دهد و به آن عمق ببخشد. در این همکاری، کرو می تواند از بریج هارمونی به اتریوم و زنجیره بی ان بی (BNB Chain) دسترسی پیدا کند. این کار توانایی پلتفرم Curve را برای پشتیبانی از تبادل استیبل کوین ها در زنجیره های متنوع افزایش می دهد.

نقشه راه مدونی در سایت یا شبکه های اجتماعی کرو فایننس موجود نیست. اگر بخواهیم اخبار و مطالبی را که جسته و گریخته از این پلتفرم منتشر می شود، معیار قرار دهیم، می توانیم بگوییم Curve پیشرفت عظیمی در توسعه یک پلتفرم کاملا کاربردی داشته است. متاپول فکتوری (Metapool Factory) یکی از محصولات جدید کرو فایننس است که قرار است به کاربران این امکان را بدهد بدون نیاز به مجوز، بتوانند چندین استخر ایجاد کنند.

علاوه بر متاپول، قرار است نسخه دوم این پلتفرم ارائه شود که مانند نسخه سوم یونی سواپ باعث کاهش اسلیپیج خواهد شد. نسخه دوم کرو همچنین سرویس تبادل میان داراریی های پگ نشده مانند اتر (ETH) و بیت کوین (BTC) را فراهم خواهد کرد.

این استخر دارای دو دارایی دیجیتال است. DAI و USDC دو استیبل کوین موجود در این استخر است.

در زمان نگارش، کل نقدینگی موجود در این استخر برابر ۴۱.۶ میلیون دلار است. که از این مقدار، ۱۸ درصد شامل استیبل کوین DAI و ۸۲ درصد استیبل کوین USDC است. همانطور که ملاحظه می کنید مقدار DAI در این استخر کمتر از USDC است؛ لذا کرو فایننس برای ایجاد انگیزه در تامین کنندگان نقدینگی، در صورتی که رمز ارز DAI به این استخر منتقل کنند، ۰.۵۸ درصد بیشتر از مقدار دارایی منتقل شده را برای آن ها LP توکن تولید می کند. به چنین سودی، Bonus می گویند و هدف آن ایجاد انگیزه در تامین کنندگان نقدینگی، برای انتقال دارایی دیجیتالی که سهم کمتری در استخر نقدینگی دارد.

به عبارتی، اگر فردی بخواهد ۱۰۰ واحد DAI به این استخر منتقل کند، ۹۶.۱۷ واحد LP توکن Curve Finance را دریافت خواهد کرد اما اگر در همان لحظه، ۱۰۰ واحد USDC را به این استخر منتقل کند، تعداد ۹۵.۴ واحد LP توکن کرو فایننس دریافت خواهد کرد. این اختلاف به دلیل ایجاد انگیزه در تامین کنندگان نقدینگی در نظر گرفته شده است.

در این استخر سه استیبل کوین DAI، USDC و USDT وجود دارد. در زمان نگارش، کل نقدینگی موجود در این استخر برابر ۱۹ میلیون دلار است که از این مقدار ۵.۴ % توکن DAI و ۴۷.۲۳ % توکن USDC و ۴۷.۳۳ % توکن USDT است. مشابه بالا اگر در این استخر DAI واریز کنید، مقدار بیشتری LP توکن به شما تعلق خواهد گرفت.

• PAX Pool 

در این استخر نقدینگی ۴ استیبل کوین DAI، USDC، USDT و PAX وجود دارد.

• Y Pool 

در این استخر ۴ استیبل کوین DAI، USDC، USDT و TUSD وجود دارد.

• bUSD Pool

این استخر نیز شامل ۴ استیبل کوین DAI، USDC، USDT و BUSD است.

• sUSD Pool

این استخر نیز شامل ۴ استیبل کوین DAI، USDC، USDT و sUSD است.

• renBTC Pool

این استخر شامل ۲ استیبل کوین renBTC و wBTC است. رمز ارزهای موجود در این استخر توکن‌های بیت کوین در شبکه اتریوم هستند.

• sBTC Pool

این استخر شامل ۳ استیبل کوین renBTC ،wBTC و  sBTCاست. رمز ارزهای موجود در این استخر نیز توکن های بیت کوین در شبکه اتریوم هستند.

• HBTC Pool

این استخر شامل ۲ استیبل کوین HBTC و wBTC است. رمز ارزهای موجود در این استخر توکن های بیت کوین در شبکه اتریوم هستند.

• 3pool

این استخر شامل ۳ استیبل کوین DAI، USDC و USDT است.

• Gusd pool

این استخر شامل ۴ استیبل کوین GUSD، DAI، USDC و USDT است.

• husd pool

این استخر شامل ۴ استیبل کوین hUSD، DAI، USDC و USDT است.

• usdk pool

این استخر شامل ۴ استیبل کوین USDK، DAI، USDC و USDT است.

استخرهای موجود در پروتکل کرو فایننس در حال افزایش است. در زمان انتخاب این استخرها باید توجه کنید که اگر در یک استخر ۴ رمز ارز وجود دارد و شما قصد تامین نقدینگی در آن استخر را دارید، بدون در نظر گرفتن آنکه چه نوع رمز ارزی را به استخر واریز کرده اید، در سبد سرمایه گذاری شما نسبتی از تمام دارایی های موجود در آن استخر وجود دارد. لذا در زمان انتخاب استخر، به دارایی های موجود در آن نیز توجه کنید.

پس از معرفی استخرهای مختلف، برای مشارکت در کرو فایننس (Curve Finance) به عنوان تامین کننده نقدینگی در استخرهای نقدینگی آن، ابتدا باید وارد سایت این پروژه شوید. در زمان استفاده از این وب سایت به آدرس آن دقت کنید تا در دام کلاهبرداران نیافتید. ابتدا یک استخر را انتخاب کنید. انتخاب آن بستگی به دارایی دیجیتال شما دارد.

برای ارسال دارایی دیجیتال به استخرهای این پروتکل، باید حداقل یک یا چند استیبل کوین را قبلا خریداری کرده و در کیف پول خود ذخیره کرده باشید. به جز موردی که در بالا به آن اشاره شد که کرو فایننس برای ایجاد انگیزه برای واریز استیبل کوینی که مقدار آن در استخرها کم است، هیچ تفاوتی در استیبل کوینی که واریز خواهید کرد نخواهد بود. پس از انتخاب یک استخر صفحه ای مشابه تصویر زیر برایتان به نمایش می آید. ما در این مثال قصد تامین نقدینگی در Y pool را داریم.

در این استخر ۴ استیبل کوین حضور دارند. اگر دارایی خود را وارد این استخر Curve Finance کنید، فارغ از اینکه چه استیبل کوینی را واریز می کنید، در سبد سرمایه گذاری شما هر ۴ استیبل کوین حضور دارند. در بخش بالا، مقدار دارایی که قصد واریز آن را دارید را انتخاب می کنید. در زیر این بخش مواردی وجود دارد که تک به تک آن ها را معرفی خواهیم کرد.

مورد اول (Gas Price) است. به دلیل اینکه کرو فایننس بر روی شبکه اتریوم پیاده سازی شده است، لذا انجام هرکاری به معنی انجام یک تراکنش در شبکه بلاکچین اتریوم است و باید کارمزد تراکنش را پرداخت کنید. ۴ آپشن برای شما وجود دارد که مقدار کارمزد در هر کدام متفاوت است. یکی از این گزینه ها را انتخاب کنید ( معمولا استفاده از گزینه Standard توصیه می شود).

در ادامه چهار گزینه برای شما وجود دارد.

اولین گزینه Add all coin in a balanced proportion است؛ این گزینه به شما این امکان را می دهد تا تمام کوین های موجود در استخر کرو فایننس را به مقدار سهم آن ها در استخر واریز کنید. اما برای انتخاب این گزینه باید تمامی استیبل کوین های موجود در استخر Curve Finance را در کیف پول خود داشته باشید. در غیر اینصورت این گزینه، آپشن مناسبی برای شما نخواهد بود.

گزینه دوم Use maximum amount of coins available است؛ اگر این گزینه انتخاب شود تمام استیبل کوین موجود در کیف پول شما وارد پروتکل کرو فایننس خواهد شد. برای مثال فرض کنید در کیف پول خود ۱۰۰ واحد تتر و ۲۵ واحد DAI و ۱۲ واحد USDC دارید. در صورت انتخاب این گزینه تمام این کوین ها وارد پروتکل Curve Finance خواهند شد.

گزینه Deposit wrapped در مواقعی استفاده می شود که مستقیما توکن های Y را به این استخر واریز کنید. منظور توکن هایی است که قبلا در پروتکل Yearn Finance به توکن های این پروتکل تبدیل شده اند. اگر توکن Wrapped در اختیار ندارید، این گزینه را فعال نکنید.

در صورتی که گزینه Infinite approval فعال باشد، در تراکنش های بعدی شما در Curve Finance نیازی به تایید شما نخواهد بود و به طور دائم به این قرارداد هوشمند اجازه خواهید داد تا بدون تایید مجدد، دارایی شما را وارد پروتکل کرو فایننس  کند. توصیه می شود این گزینه را فعال نکنید.

در بخش انتهایی دو گزینه برای شما وجود دارد. Deposit و Deposit and stake؛ در صورتی که گزینه Deposit را انتخاب کنید، استیبل کوین های شما به این استخر واریز خواهد شد و در ازای آن به شما LP توکن پروتکل کرو فایننس تعلق می گیرد. این LP توکن سهم شما از استخر را نشان می دهد.

در صورتی که قصد استیک کردن LP توکن خود را در پروتکل Curve Finance را دارید، گزینه Deposit and stake را انتخاب کنید. در صورتی که LP توکن خود را در پروتکل Curve Finance استیک کنید، در ازای آن رمز ارز CRV توکن پروتکل کرو فایننس را دریافت خواهید کرد. البته برای انجام این کار نیاز به انجام یک تراکنش اضافی و پرداخت کارمزد آن تراکنش خواهید بود.

پس از آشنایی با گزینه های مختلف، در قسمت دارایی ها، مقدار رمز ارزی که قصد انتقال آن به کرو فایننس دارید را انتخاب کنید و بر روی Deposit and stake کلیک کنید. به این نکته توجه کنید، زمانی که دارایی دیجیتال خود را (مثلا DAI) را به استخر نقدینگی Ypool منتقل می کنید، از این پس شما به نسبت مقدار دارایی موجود در استخر، از هر چهار توکن آن سهم خواهید داشت و اگر برای هرکدام از این ۴ توکن، اتفاقی رخ دهد، دارایی شما نیز تحت تاثیر آن قرار می گیرد.

پس از آنکه دارایی خود را به استخرهای Curve Finance انتقال دهید، توکن Liquidity provider دریافت خواهید کرد. شما می توانید این توکن را در کرو فایننس استیک کرده و در ازای آن رمز ارز CRV دریافت کنید.

دارایی های موجود در این استخر شامل، sBTC، renBTC و wBTC است. اولین گام در کسب درآمد از استخر sBTC پلتفرم کرو فایننس، تبدیل بیت کوین به renBTC است. البته هر کدام از این سه توکن را می توان به استخر اضافه کرد. ما در این آموزش با renBTC کار می کنیم. توجه داشته باشید که برای انجام چنین تراکنشی، باید در کیف پول متامسک (MetaMask) خود مقداری اتریوم در اختیار داشته باشید تا کارمزد تراکنش را پرداخت کنید. برای تبدیل بیت کوین به renBTC ابتدا وارد bridge.renproject.io شوید. کارمزد انجام تراکنش در این RenBridge برابر ۰.۱ % است. کارمزد انجام تراکنش در شبکه بیت کوین را به این کارمزد اضافه کنید.

همانند تصویر بالا، مقدار بیت کوینی که قصد دارید به renBTC تبدیل کنید را انتخاب کنید. در انتها مقدار نهایی recBTC که به شما تعلق می گیرد، نمایش داده می شود. بر روی Confirm کلیک کنید. پس از انجام شش تایید در شبکه، بیت کوین شما به آدرس مشخص شده ارسال شده و در آن فریز خواهد شد. در مرحله بعد با تصویر زیر مواجه خواهید شد، بر روی Submit to ethereum کلیک کنید.

پس از آنکه تراکنش خود را در کیف پول متامسک تایید کردید، renBTC شما بر روی کیف پولتان نمایش داده خواهد شد. مرحله بعد تایید این تراکنش نشان داده خواهد شد.

تا اینجا، قسمت سخت فرآیند کسب درآمد از پلتفرم کرو فایننس را طی کردید. شما اکنون بیت کوین خود را بر روی شبکه اتریوم دارید. مجددا به سایت Curve Finance بازگردید و از قسمت استخرها، بر روی استخر sBTC کلیک کنید.

پیش از انتقال دارایی به این استخر به چند ابهامی که معمولا در مورد انتقال دارایی به استخرهای نقدینگی وجود دارد، پاسخ خواهیم داد.

• شما دارایی دیجیتال خود را در اختیار کرو فایننس قرار می دهید و در واقع تامین کننده نقدینگی این پلتفرم خواهید بود و طبیعتا در ازای این کار سود دریافت خواهید کرد. سود دریافتی شما به صورت همان توکنی که به استخر واریز کرده اید، به شما تعلق می گیرد. برای مثال ما renBTC به این استخر انتقال داده ایم و این پلتفرم سود ما را به صورت renBTC واریز خواهد کرد.
• به محض واریز renBTC به استخر sBTC، دارایی renBTC شما به سه استیبل کوین موجود در این استخر تبدیل خواهد شد و شما از این پس، هر سه کوین را در سبد سرمایه خود خواهید داشت.

پس از یادآوری این نکات، به ادامه کار می پردازیم. پس از انتخاب sBTC Pool، در قسمت renBTC مقداری که قصد انتقال آن به این استخر داریم را تعیین می کنیم. چون در این مثال قصد داریم تمام renBTC را وارد استخر کنیم از گزینه  Use maximum amount of coin available را انتخاب می کنیم. سپس بر روی گزینه Deposit and Stake کلیک کنید.

در این لحظه کیف پول متامسک شما فعال خواهد شد تا تراکنش را انجام دهید. این تراکنش را در کیف پول خود تایید کنید. پس از تایید تراکنش، شما یک تامین کننده نقدینگی در استخر sBTC در پلتفرم Curve Finance هستید. در پایین همین صفحه مقدار سهم شما از استخر نمایش داده می شود.

پس از اینکه بیت کوین شما در این استخر قرار گرفت، هر زمان فردی در پلتفرم کرو فایننس تریدی بر روی این استخر انجام دهد، کارمزد ترید او به شما نیز تعلق خواهد گرفت. اگر مطابق آموزش، بر روی Deposit and Stake کلیک کرده باشید، LP توکن هایی که به شما تعلق می گیرد، استیک خواهد شد. مجددا وارد سایت Curve Finance شوید و از ردیف بالا، گزینه Withdraw را انتخاب کنید. در این صفحه برای دریافت سود، گزینه هایی در اختیار خواهید داشت.

همانطور که در تصویر بالا نشان داده شده، گزینه Withdraw به معنی برداشت دارایی از استخر است، گزینه Claim، مقدار سود شما از تامین نقدینگی در این استخر را نشان می دهد. با انتخاب این گزینه می توانید سود خود را دریافت کنید؛ Snx و Ren به کیف پول شما منتقل خواهد شد. آخرین گزینه، Unstake است که این گزینه در حالتی کاربرد دارد که در زمان انتقال، LP توکن خود را استیک کرده باشید.

رویه انتقال دارایی و تامین نقدینگی در تمامی استخرها به همین صورت است. اما در هر استخر، دارایی های مختلفی وجود داشته و سود دریافتی از آن نیز متفاوت است.

• ۲۱ مرداد ۱۴۰۲

تیم توسعه صرافی کرو فایننس (Curve Finance) از بازگردانده شدن ۷۰٪ از وجوه مسروقه با ارزشی بیش از ۵۰ میلیون دلار خبر داد. به گفته آن ها، کرو در حال بررسی جبران خسارت کاربران متضرر است. همزمان با این خبر، بایننس لبز، بازوی سرمایه گذاری خطرپذیر صرافی بایننس اعلام کرد ۵ میلیون دلار در پلتفرم کرو سرمایه گذاری می کند.

به نقل از د بلاک و کوین تلگراف، تیم توسعه کرو در توییتی خاطر نشان کرد علیرغم بازگردانی ۷۰٪ از دارایی های به سرقت رفته، تحقیقات برای بازگردانی باقی مانده وجوه همچنان ادامه داد.

بخشی از این دارایی ها توسط خود هکر بازگردانده شده و بخشی از آن ها، توسط برخی از اپراتورهای MEV بات ها مثل c0ffeebabe.eth به کرو بازپرداخت شده است.

در توییت کرو فایننس آمده است:

• ۱۶ مرداد ۱۴۰۲

اگرچه هکر حمله اکسپلویت به کرو فایننس (Curve Finance) مقداری از وجوه سرقت شده را بازگردانده است، اما هنوز بخشی از این مبلغ (۱۹ میلیون دلار) باقی مانده است. کرو فایینس نیز با اتمام مهلت تعیین شده برای بازگشت این وجوه، یک پاداش ۱.۸۵ میلیون دلاری را برای شناسایی این هکر، پیشنهاد کرده است. در صورتی که هکر تمام مبلغ را بازگرداند، کرو فایننس از پیگیرد قانونی صرف نظر خواهد کرد.

پروتکل امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) کرو فایننس یک پاداش باگ بانتی (Bug bounty) را برای هر کسی که بتواند هکر سرقت ۷۳ میلیون دلاری از استخرهای این پلتفرم را شناسایی کند، در نظر گرفته است. البته پرداخت این مبلغ منوط به ارائه شواهدی است که در دادگاه ثابت کند این فرد حمله به پلتفرم را انجام داده است.

کرو و سایر پروتکل هایی که تحت تاثیر این حمله قرار گرفتند، در ۳ آگوست (۱۲ مرداد)، پیشنهاد ۱۰٪ از این مبلغ را به عنوان باگ بانتی به این هکر مطرح کردند که مبلغ این پاداش در مجموع بیش از ۶ میلیون دلار بود. هکر با پذیرش این پیشنهاد، دارایی های سرقت شده را به آلکمیکس (Alchemix) و جی پگد (JPEGd) برگرداند، اما بازپرداخت باقی مانده وجوه به دیگر استخرهای آسیب دیده را کامل نکرد. با پایان یافتن مهلت این هکر، هر کسی که بتواند او را شناسایی کند، اکنون پاداشی به ارزش ۱.۸۵ میلیون دلار دریافت خواهد کرد.

• 9 مرداد ۱۴۰۲

صرافی غیرمتمرکز کرو فایننس (Curve Finance) ساعاتی پیش مورد حمله هکرها قرار گرفت و حدود ۲۰ میلیون دلار به سرقت رفت. به دنبال انتشار این خبر، قیمت توکن CRV بیش از ۱۶٪ سقوط کرد.

به نقل از کوین گیپ، به دنبال این حمله، ۷ میلیون توکن CRV و ۱۴ میلیون دلار رپد اتریوم از استخر CRV/ETH کرو فایننس به سرقت رفت. در ادامه تیم توسعه کرو برای جلوگیری از سرقت بیشتر، طی یک حمله هکری کلاه سفید، باقی وجوه موجود در استخرهای این پلتفرم را تخلیه کرد.

تیم توسعه کرو فایننس در واکنش به این اتفاقات در توییتی اعلام کرد حمله مذکور به دلیل وجود باگی در نسخه‌ خاصی از زبان برنامه نویسی وایپر (Vyper) رخ داده است. در این توییت آمده است:

•  ۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ 

پروتکل کرو فایننس (Curve Finance) استیبل کوین الگوریتمی خود با نام crvUSD را در شبکه اصلی اتریوم راه اندازی کرد. از زمان راه اندازی تاکنون، بیش از ۲۲ میلیون دلار از این استیبل کوین مینت (صادر) شده است.

به نقل از کوین تلگراف، داده های اتراسکن نشان می دهند که در طول ۸ ساعت گذشته بیش از ۲۲ میلیون دلار استیبل کوین crvUSD در قرارداد هوشمند آن صادر شده است. جالب است بدانید ۲۰ میلیون دلار از این استیبل کوین ها در همان ۵ دقیقه ابتدایی صادر شده اند.

بر اساس وایت پیپر crvUSD، این استیبل کوین از مکانیسم Collateralized Debt Position استفاده می کند، به این معنی که کاربران مقداری رمز ارز به عنوان وثیقه به قرارداد هوشمند ارسال کرده و در مقابل، مقداری crvUSD دریافت می کنند.