بلاکتوپیا
شبکه فلر (Flare Network) و رمزارز FLR
فلر (Flare) یک شبکه بلاکچینی لایه یک است که زیرساخت های ارتباطی را برای بلاکچین های مختلف فراهم می کند. این بلاکچین به منظور تعامل میان شبکه های بلاکچینی طراحی شده است و با ماشین مجازی اتریوم (EVM) سازگاری دارد.

منتشر شده
2 سال پیشدر
توسط
روکو (Rocco)
یکی از مهمترین نقاط عطف تکنولوژی بلاکچین (Blockchain)، دستیابی به تعامل و همکاری بین شبکه ها است. شبکه فلر (Flare Network) کاربردهای متعددی دارد. ریپل (Ripple) یکی از شبکه هایی است که از زیرساخت های فلر استفاده می کند. در وهله اول، این شبکه قابلیت قرارداد هوشمند را برای رمزارزهای فاقد آن فعال می کند و باعث افزایش قابلیت دارایی هایی مانند XRP می شود. این قابلیت راه را برای دسترسی به اپلیکیشن های غیرمتمرکز (DApps) و امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) از جمله وام و استقراض و بازارساز خودکار هموار می سازد.
علاوه بر این، شبکه فلر مفهوم انشعاب کاربردی (Utility Fork) را ارائه کرده است که به دارندگان توکن شبکه های دیگر اجازه می دهد تا با ویژگی های مختلف این شبکه در تعامل باشند و در عین حال، مالکیت دارایی های اصلی شان را حفظ کنند.
با اینوستورنت همراه باشید تا ببینیم شبکه فلر (Flare Network) چیست، چگونه کار می کند، چه سرویس هایی ارائه می دهد، رمز ارز (FLR) چیست و در ادامه نقشه راه، تیم توسعه دهنده، سرمایه گذاران و نحوه خرید، فروش و کیف پول های رمزارز فلر را بررسی می کنیم.
فلر (Flare) یک بلاکچین لایه یک (Layer 1) مشابه اتریوم (Ethereum) است. با این تفاوت که عملکرد داده برداری یا دریافت داده (Data acquisition) را هم به سیستم خود افزوده است. به فرآیند دریافت و جمع آوردی داده از یک یا چند منبع که در حال اندازه گیری شرایط محیط پیرامون هستند، داده برداری گفته می شود.
این بلاکچین به منظور تعامل میان شبکه های بلاکچینی طراحی شده است و با ماشین مجازی اتریوم (EVM) سازگاری دارد. هدف اصلی Flare ایجاد دسترسی غیرمتمرکز به داده های یکپارچه از طریق سایر زنجیره ها و سراسر اینترنت است. این شبکه از مکانیسم گواه اثبات سهام (PoS) بهره می برد. کوین بومی شبکه فلر، FLR است. پروژه فلر در سال ۲۰۱۹ راه اندازی شد. با این حال، رمز ارز FLR دو سال بعد و در ژانویه ۲۰۲۳ به بازار عرضه شد.
از ویژگی های فلر می توان به دسترسی امن و مطمئن اپلیکیشن ها به اطلاعات روی بلاکچین های دیگر و سایر منابع (اینترنت)، ارائه قیمت های قابل اطمینان، قراردادهای هوشمند مقیاس پذیر و مبتنی بر EVM، شبکه سریع، کارمزد پایین و دوستدار محیط زیست اشاره کرد.
در حال حاضر، بخش زیادی از ارزش دارایی ها در شبکه بلاکچین نمی تواند به صورت بی نیاز به اعتماد (Trustless) و ازطریق قراردادهای هوشمند جا به جا شود. بر این اساس، سیستم های قرارداد هوشمند مبتنی بر مکانیسم اجماع اثبات سهام (PoS) یا مشتقات آن (مانند DPoS) در آینده با مشکلات امنیتی جدی مواجه خواهند شد.
با این حال به گفته تیم Flare، ایمنی شبکه های مبتنی بر PoS از توکن های بومی آن ها حاصل می شود. در این زمینه، آن ها روشی را اتخاذ می کنند که در آن اعتبارسنج ها در کیف پول خود بیت کوین (Bitcoin) ذخیره می کنند تا در ازای دریافت پاداش، تراکنش ها و بلاک ها را اعتبارسنجی کنند.
فلر یک بلاکچین لایه یک و مبتنی بر گواه اثبات سهام است که از ماشین مجازی اتریوم برای پشتیبانی از قراردادهای هوشمند و میزبانی اپلیکیشن های غیرمتمرکز (DApps) استفاده می کند. این پلتفرم از دو پروتکل برای تسهیل تعامل میان بلاکچین ها استفاده می کند؛ پروتکل اتصال دهنده وضعیت و اوراکل سری زمانی فلر. در ادامه عملکرد و اجزای این دو پروتکل را بررسی می کنیم.

پروتکل اتصال دهنده وضعیت
پروتکل اتصال دهنده وضعیت (State Connector) امکان ساخت اپلیکیشن های کراس چین (Cross Chain) و مالتی چین (Multi Chain) را فراهم می کند. همچنین امکان اجماع در زمینه اطلاعاتی که از اینترنت و خارج از بلاکچین می آیند را فراهم می کند. این پروتکل از دو ابزار زیر برای رسیدن به این هدف استفاده می کند.
- Request-commit-reveal (RCR) protocol
طبق این پروتکل کاربران می توانند اطلاعات را از بلاکچین های دیگر درخواست کنند. این درخواست توسط کاربرانی که به آن ها فراهم کنندگان گواه (Attestation providers) گفته می شود، تایید می شود. این کاربران با استفاده از یک ابزار رمزنگاری شده که به آن درخت مرکل (Merkle Tree) گفته می شود، گواه یا اثبات را فراهم می کنند.
- Branching protocol
پس از اینکه داده توسط پروتکل RCR درخواست و تایید شد، این پروتکل بررسی می کند که آیا بیش از ۵۰ درصد نودهای فراهم کننده، موافق چنین تاییدی هستند یا خیر. این پروتکل به غیرمتمرکزسازی فرآیند داده برداری یا دریافت داده (Data acquisition) کمک می کند.
از طریق این فرآیند، داده های موجود در سایر بلاکچین ها مانند تراکنش ها و اطلاعات دارایی های موجود در کیف پول های خاص به فلر ارسال و بازآفرینی می شوند تا برای اپلیکیشن های غیرمتمرکز شبکه های دیگر قابل استفاده باشند.

اوراکل سری زمانی فلر (Flare Time Series Oracle)
یکی از چالش های کار با داده های بلاکچینی این است که تعامل با داده های خارج از زنجیره ای بدون ایراد نیست. بنابراین باید به منظور جمع آوری داده ها از خارج از شبکه از اوراکل (Oracle) استفاده کنیم. این ابزارها اطلاعات را از منابع مختلف خارجی دریافت و به بلاکچین وارد می کنند. فلر از اوراکل سری زمانی فلر یا Flare Time Series Oracle (به اختصار FTSO) استفاده می کند. این اوراکل مجموعه ای از نودهای فراهم کننده داده (Data providers) است که مسئول فراهم سازی داده به صورت آنچین هستند.
فراهم آوردندگان داده باید رمز ارز FLR را استیک کنند. سایر هولدرهای FLR هم می توانند رمزارزهای خود را روی این نودها تفویض یا دلیگیت (Delegate) کنند. فراهم آورندگان داده و دلیگیتورها با توجه به میزان صحت داده، پاداش دریافت می کنند.
از محصولات شبکه Flare باید به F-Assets و Layer Cake اشاره کرد. F-Assets روشی است که شبکه ها می توانند دارایی بومی خود را از طریق یک سیستم وثیقه محور به بلاکچین فلر ارسال کنند. بدین صورت دارایی های بومی در شبکه فلر و سایر زنجیره ها قابل استفاده خواهد بود. Layer Cake هم یک سیستم پیشرفته برای افزایش سرعت و مقیاس پذیری در بریج یا انتقال بین قراردادهای هوشمند مختلف است.
- شبکه Songbird: سانگ برد، شبکه قناری (Canary Network) بلاکچین فلر است. به شبکه های آزمایشی، شبکه قناری گفته می شود. ویژگی های جدید پیش از استقرار روی شبکه اصلی در شبکه قناری تست می شوند. شبکه سانگ برد توکن خود را با نماد SGB دارد.
- FlareMetrics: آمار و ارقام عملکرد نودهای فراهمکننده داده و پروتکل FTSO را نمایش می دهد.
- FlareDashboard: توسط اعضای کامیونیتی توسعه یافته و اطلاعات فراهم کنندگان داده را نمایش می دهد.
- Flare.Builders: کاتالوگی از پروژه های مختلف ساخته شده روی فلر است.
رمز ارز FLR
کوین بومی شبکه فلر، با نماد FLR شناخته می شود. رمز ارز FLR به منظور انگیزه بخشی به نودهای اوراکل، وثیقه گذاری در اپلکیشن های ثالث، مشارکت در فرآیندهای حاکمیتی، تامین امنیت شبکه از طریق استیکینگ و پرداخت کارمزد شبکه کاربرد دارد. ۱۰۰ میلیارد توکن FLR وجود دارد. ۱۵ درصد از عرضه FLR به میزان ۴,۲۷۸,۷۳۸,۲۰۵ واحد از طریق یک ایردراپ در ۹ ژانویه ۲۰۲۳ توزیع شد. همه دارندگان ریپل (XRP) می توانستند در این ایردراپ شرکت کنند.
توکنومیکس (Tokenomics) و مدل زمانی آزادسازی (TokenUnlock) رمز ارزهای FLR را در زیر مشاهده می کنید. به طور کلی ۵۸.۳ درصد از ۱۰۰ میلیارد توکن FLR به کامیونیتی فلر ایردراپ شده است. حدود ۱۹.۲ درصد به تیم توسعه و مشاوران و ۲۲.۵ درصد به شرکت ها و صندوق های همکار فلر اختصاص یافته است. پس از ایردراپ اولیه، مابقی کوین ها نیز به صورت ماهیانه و طی ۳۶ ماه توزیع خواهند شد.
Flare Network (FLR) Tokenomics
رمز ارز FLR در ۱۰ ژانویه ۲۰۲۳ و با قیمت ۰.۰۴ دلار وارد بازار شد. FLR به صورت یک رمز ارز ضد تورمی طراحی شده است و از طریق پروتکل FTSO عرضه می شود. نرخ اولیه تورم سالانه برای این رمزارز روی ۱۰ درصد تنظیم شده است.
با این حال، شبکه Flare پیشنهاد حاکمیتی FIP.01 را در رابطه با نحوه توزیع توکن و کاهش تورم کوتاه مدت و بلند مدت آن مطرح کرده است. در صورت تصویب این پیشنهاد، تورم به ۱۰ درصد در سال اول، ۷ درصد در سال دوم و ۵ درصد در سال سوم به بعد تعدیل خواهد شد.
با این روش، سقف عرضه فلر (FLR) 5 میلیارد کوین در سال خواهد بود. ۷۰ درصد از این عرضه به پاداش های پروتکل FTSO و ۲۰ درصد به پاداش اعتبارسنجی و در نهایت ۱۰ درصد هم به ارائه دهندگان گواهی پیش فرض پروتکل State Connector داده می شود.
Supply schedule for Flare Network (FLR)

قیمت رمز ارز FLR در تاریخ ۴ مهر ۱۴۰۲ برابر با $۰.۰۱۱ دلار است و تعداد ۲۴,۷۹۳,۹۶۵,۱۱۷ واحد FLR در گردش است. در همین تاریخ ارزش کل بازار کوین فلر $۲۷۱,۹۲۹,۶۰۵ دلار و حجم معاملات ۲۴ ساعته آن $۴,۶۳۱,۳۵۹ دلار بوده است که از این لحاظ در رتبه (Rank #113) بازار رمز ارزها قرار گرفته است.
کمترین قیمت ثبت شده برای کوین FLR در تاریخ ۳ مهر ۱۴۰۲ (Sep 25, 2023) برابر با $۰.۰۱۰۸۴ دلار و بیشترین قیمت ثبت شده برای این کوین نیز در تاریخ ۲۰ دی ۱۴۰۱ (Jan 10, 2023) برابر با $۰.۰۷۹۷ دلار بوده است.
فلر برای اولین بار در سال ۲۰۲۰ معرفی شد و قرار بود در همان سال نیز رسما راه اندازی شود. هدف اولیه آن هم ایجاد بلاک چینی بود که چند توکن از شبکه های L1 را در خود جای دهد و بتواند از آن ها در قراردادهای هوشمند استفاده کند. با این حال، شبکه به سرعت تصمیم گرفت از مسیر اصلی خود دور شود. گروه Flare Network با گسترش دامنه خود و انجام تحقیقات و مهندسی بیشتر قبل از راه اندازی شبکه اصلی، توانست شبکه بسیار امیدوار کننده تری بسازد.
- هوگو فیلیون (Hugo Philion)، بنیان گذار و مدیرعامل
فیلیون در زمینه مدیریت پرتفولیو تجربه دارد و ارشد خود را در رشته یادگیری ماشین از دانشگاه UCL دریافت کرده است.
- شان روان (Sean Rowan) به عنوان دومین بنیان گذار و مدیر ارشد فناوری
روان نیز مدرک ارشد خود را در رشته یادگیری ماشین از دانشگاه UCL دریافت کرده است. او از سال ۲۰۱۵ روی پروژه های بلاکچینی متعددی کار می کند.
شان روان هم اکنون در سمت مدیر ارشد فناوری فلر فعالیت می کند.
- دکتر نایری اوشر (Dr. Nairi Usher) سومین هم بنیان گذار و محقق ارشد
دکتر اوشر هم اکنون به عنوان محقق ارشد در فلر کار می کند. او دارای مدرک ارشد فیزیک و دکترای محاسبات کوانتومی از دانشگاه UCL است.
شبکه فلر توجه عده زیادی از فعالان حوزه رمزارز را به خود جلب و با پروژه های برجسته ای در صنعت بلاکچین همکاری کرده است. این شبکه جامعه فعالی دارد که به توسعه و گسترش اکوسیستم آن کمک می کند. مشارکت با پلتفرم هایی مانند Ripple و Securitize اعتبار و ظرفیت های شبکه فلر را برای یکپارچه سازی جری نهای اصلی بلاکچین افزایش داده است.
فلر در فوریه ۲۰۲۲ همکاری خود را با Ola Finance اعلام کرد. این پلتفرم که سیستم های وام دهی سفارشی شده را ارائه می دهد. این همکاری در راستای طراحی پلتفرم لندینگ در بستر شبکه فلر صورت گرفته است.
بنیاد dweb و شبکه Flare در ماه مارس ۲۰۲۲ همکاری خود را اعلام کردند. بنیاد dWeb یک سازمان غیر انتفاعی است که به دنبال ایجاد آینده دیجیتالی رایگان، متن باز و مقاوم در برابر سانسور است. این همکاری به منظور ایجاد قرارداد هوشمند در بستر پروتکل هندشیک صورت گرفته است.
شبکه فلر طی ۳ دوره جذب سرمایه، ۱۱.۳ میلیون دلار از ۱۹ سرمایه گذار جذب کرده است. آخرین دوره جذب سرمایه Flare در جولای ۲۰۲۱ بوده است. از شرکت ها و اشخاص سرمایه گذار در این پروژه می توان به Gate Labs، Wave Digital Assets، Charlie Lee، CoinFund، Digital Currency Group، ZB.COM، CFund و LD Capital اشاره کرد.
از مهمترین نقاط عطف در نقشه راه فلر باید به استقرار State Connector و راه اندازی شبکه فلر در جولای ۲۰۲۲ اشاره کرد. ساخت بنیاد فلر (Flare Foundation) هم یکی از اجزای نقشه راه فلر است. بنیاد فلر یک سازمان غیر انتفاعی است که مسئولیت هایی همچون تحقیق و توسعه، همکاری ها، آموزش، سرمایه گذاری، کمک هزینه ها و تبلیغات را برعهده خواهد گرفت. در زیر می توانید مهم ترین رویدادهای پروژه فلر را مشاهده کنید.
- راه اندازی شبکه اصلی و توزیع ۱۵ درصد توکن های فلر (FLR)
- آپدیت پروپوزال حاکمیتی در زمینه توزیع توکن
- انتشار نسخه A سیستم FAsset
- راه اندازی بریج سانگ برد (Songbird)
- راه اندازی اولیه بریج LayerCake
- ارتقای عملکرد FTSO
- انتشار نسخه B سیستم FAsset
- راه اندازی نسخه دوم بریج LayerCake
رویدادهای شبکه فلر (Flare)
- 9 اسفند ۱۳۹۹
پلتفرم قراردادهای هوشمند شبکه فلر (Flare Network) به زودی از XLM کوین بومی استلار (Stellar) پشتیبانی خواهد کرد.
این تصمیم به این معنی است که کاربران می توانند توکن هایی با پشتوانه XLM ایجاد کنند و از این توکن ها در پروژه های دیفای که بر بستر بلاکچین اتریوم قرار دارند (مانند یونی سواپ) استفاده کنند. این امکان از طریق پروتکل F-Asset شبکه فلر فراهم می شود. سرمایه گذاران از این طریق قادر خواهند بود ارزهای دیجیتال را به توکن های کاربردی در فضای دیفای تبدیل کنند.
با اینکه شبکه استلار از قراردادهایی که بر بستر این شبکه ایجاد شده اند پشتیبانی می کند، با این حال این قراردادها با ماشین مجازی شبکه اتریوم (EVM) قابلیت همکاری ندارند. راهکار شبکه فلر این مشکل را برطرف خواهد کرد.
- ۲۷ خرداد ۱۴۰۲
شبکه Flare قراردادهای هوشمند را به لایت کوین (Litecoin) اضافه خواهد کرد. Flare Networks در خبری اعلام کرده است که قبل از راه اندازی این قراردادها در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۱ ویژگی های آن را اعلام خواهد کرد. در این خبر آمده است که این ویژگی ها اجازه می دهند لایت کوین روی شبکه Flare به سبک قراردادهای هوشمند اتریوم استفاده شود؛ به علاوه به لایت کوین قابلیت همکاری بیشتری نیز ارائه می دهد.
Flare Networks اطلاعاتی در مورد اینکه توسعه دهنده ها با استفاده از این قراردادهای هوشمند چه امکاناتی خواهند داشت ارائه نداده است. ولی با این وجود احتمالا بتوانند برنامه های غیرمتمرکزی نظیر آنچه در اتریوم وجود دارد توسعه دهند.
- ۱ خرداد ۱۴۰۳
هگز تراست گروپ (Hex Trust Group)، شرکت ارائه دهنده خدمات متولی دارایی های دیجیتال مستقر در هنگ کنگ، استیبل کوین جدید USDX را در بلاکچین لایه یک فلر (Flare) منتشر کرده است. USDX نخستین استیبل کوین (Stablecoin) بومی در شبکه فلر است و برای افزایش فعالیت های دیفای (DeFi) در این بلاکچین، در دسترس خواهد بود.
USDX در پروتکل های اعتباری و صرافی ها قابل استفاده است و همچنین دارای مکانیزم استکینگ است. سرمایه گذارانی که USDX را استک کنند، cUSDX دریافت خواهند کرد که می تواند به عنوان وثیقه در پروتکل های دیفای روی فلر استفاده شود. پشتوانه این استیبل کوین با نسبت ۱ به ۱ با دلار آمریکا یا دارایی های معادل آن حفظ می شود.
در انتها
شبکه فلر (Flare Network) یک بلاکچین لایه یک (L1) است که ارتباط میان بلاکچین های مختلف را برقرار می کند. با کمک این شبکه، بلاکچین هایی مانند ریپل می توانند به قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن های غیرمتمرکز دسترسی داشته باشند. این امر از طریق پروتکل های Flare State Connector و Flare Time-Series Oracle و ماشین مجازی اتریوم (EVM) امکان پذیر است.
این پروژه ارز بومی خود با نماد FLR را داشته که برای انگیزه بخشی به نودها، تامین امنیت شبکه، پرداخت کارمزد و رای گیری استفاده می شود.
کوین فلر را می توانید از صرافی های متمرکز کوکوین، کراکن، بیت فینکس، گیت، HTX، OKX و MEXC بخرید. طبق اطلاعات سایت فلر امکان نگهداری کوین FLR در کیف پول های OKX Wallet، کیف پول اتمیک، D’cent، متامسک (MetaMask) و سیف پل (SafePal) وجود دارد.
بازارهای معاملاتی
چارت تریدینگ ویو
امتیازهای امنیتی
رتبه بندی
اولین نفری باشید که نقد و بررسی می کند.
Project Start Date: 2023 Jan
شاید دوست داشته باشید
استارک ور (StarkWare) تأیید کل تاریخچه بلاکچین با ۱ مگابایت حجم ممکن ساخت!
ارتقای آلپنگلو (Alpenglow) در سولانا تأیید شد؛ تراکنشها بزودی با سرعت اینترنت نهایی میشوند
تراست ولت امکان معامله سهام های توکنیزه (RWA) را برای کاربران فعال کرد
کاناری کپیتال برای ETF اینجکتیو (INJ) ثبتنام کرد
آیا تحلیل تکنیکال بهتنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟
در ۲ ماه اخیر بیش از ۱۰٪ پروژهها ناپدید شدهاند!
اخبار
استارک ور (StarkWare) تأیید کل تاریخچه بلاکچین با ۱ مگابایت حجم ممکن ساخت!
شرکت StarkWare فناوری جدیدی اعلام کرده که «تصدیق بلوکهای بلاکچین بیتکوین از ابتدای پیدایش تا حال» را در قالب یک پرُف (proof) تقریباً ۱ مگابایتی ممکن میکند، البته نه به معنی دانلود کل تاریخچه تراکنشها، بلکه فقط هِدِر بلوکها.

منتشر شده
3 روز پیشدر
شهریور 21, 1404توسط
روکو (Rocco)
شرکت استارکور (StarkWare) که در زمینه فناوری پیشرفته دانش صفر (Zero-Knowledge یا ZK) تخصص دارد، از یک دستاورد بزرگ رونمایی کرده است که میتواند اساس تعامل کاربران با شبکه بیتکوین را دگرگون کند. این شرکت موفق به ساخت یک اثبات تأیید (Verification Proof) مبتنی بر دانش صفر از کل بلاکچین بیتکوین شده است که به طرز شگفتانگیزی سبک بوده و به راحتی بر روی دستگاههای موبایل قابل اجراست. این نوآوری به هر کاربری اجازه میدهد تا به طور مستقل و بدون نیاز به سختافزارهای گرانقیمت، تاریخچه بیتکوین را اعتبارسنجی کند.
این اثبات که توسط استارکور توسعه داده شده، تنها ۱ مگابایت حجم دارد. این در حالی است که حجم کامل بلاکچین بیتکوین (Bitcoin) در حال حاضر از مرز ۶۸۰ گیگابایت فراتر رفته است. به گفته عبدالحمید بختا (Abdelhamid Bakhta)، مدیر اکوسیستم در استارکور، این تکنولوژی به کاربران امکان میدهد تا تراکنشها را در کمتر از ۱۰۰ میلیثانیه تأیید کنند. این پیشرفت، تحقق مدرن ایدهای است که برای اولین بار توسط ساتوشی ناکاموتو در وایتپیپر بیتکوین تحت عنوان تأیید پرداخت ساده شده (SPV) مطرح شد و اکنون موانع فنی و مالی را برای میلیونها کاربر از میان برمیدارد.

چگونه ۶۸۰ گیگابایت داده در ۱ مگابایت فشرده میشود؟
راز این فشردهسازی خارقالعاده در محتوای اثبات نهفته است. این فایل ۱ مگابایتی، تاریخچه کامل و جزئیات تمام تراکنشها را در خود جای نداده است؛ بلکه شامل تمام هدرهای بلاک (Block Headers) از اولین بلاک شبکه (بلاک جنسیس) تا به امروز است. هر هدر بلاک مانند یک شناسنامه برای آن بلاک عمل میکند و حاوی اطلاعات کلیدی زیر است:
- شماره نسخه (Version Number): نسخه نرمافزار بیتکوین که برای استخراج بلاک استفاده شده است.
- ارجاع به بلاک قبلی (Previous Block Reference): پیوندی رمزنگاریشده که زنجیره بلاکها را به هم متصل میکند.
- برچسب زمانی (Timestamp): زمان تقریبی ایجاد بلاک.
- اندازه بلاک (Block Size): حجم بلاک.
- نانس (Nonce): عدد تصادفی که ماینرها برای حل معمای محاسباتی و افزودن بلاک به دفتر کل، آن را پیدا میکنند.
با در اختیار داشتن زنجیرهای از این هدرها، یک کاربر میتواند به طور مستقل و با اطمینان بالا، صحت و اعتبار کل تاریخچه شبکه را بدون نیاز به دانلود صدها گیگابایت داده، بررسی کند.

این دستاورد در زمانی ارائه میشود که جامعه بیتکوین درگیر یکی از مهمترین بحثهای داخلی خود، یعنی چالش حفظ تمرکززدایی (Decentralization) در مقابل رشد روزافزون حجم بلاکچین است. یکی از ارزشهای بنیادین بیتکوین این است که اجرای یک نود کامل (Full Node) برای هر کسی با یک کامپیوتر شخصی معمولی امکانپذیر باشد. این دسترسی آسان، تضمینکننده امنیت و مکانیزم اجماع شبکه است که توسط هزاران اپراتور نود مستقل در سراسر جهان اجرا میشود.
با این حال، ظهور پدیدههایی مانند اُردینالز و اینسکریپشنها که امکان ذخیرهسازی دادههای غیرپولی (مانند تصاویر و متن) را روی بلاکچین (Blockchain) فراهم میکنند، این اصل را به چالش کشیدهاند. منتقدان معتقدند این روند باعث «پفکردن» بلاکچین شده و با افزایش سرسامآور حجم دفتر کل توزیع شده (DLT)، نیازمندیهای سختافزاری برای اجرای نود را بالا میبرد. اگر اجرای نود بیش از حد گران شود، شبکه به سمت تمرکزگرایی پیش خواهد رفت و تنها شرکتهای بزرگ و مراکز داده توانایی مشارکت در آن را خواهند داشت که این امر کاملاً با فلسفه وجودی بیتکوین در تضاد است.

بهروزرسانی Bitcoin Core و طغیان جامعه
این تنش با اعلام برنامههای مربوط به بهروزرسانی آینده نرمافزار Bitcoin Core 30 که برای انتشار در ماه اکتبر برنامهریزی شده، به نقطه جوش خود رسیده است. توسعهدهندگان Bitcoin Core (که نرمافزار مورد استفاده حدود ۸۰٪ از نودهای شبکه است) قصد دارند محدودیت OP_Return را حذف کنند. این قابلیت در حال حاضر حجم دادههای غیرپولی قابل جاسازی در تراکنشها را به ۸۰ بایت محدود میکند که برای ذخیره اکثر محتواهای چندرسانهای امروزی بسیار ناچیز است.
این تصمیم پیشنهادی، موجی از مخالفت را برانگیخته و باعث یک جهش تاریخی در استفاده از Bitcoin Knots شده است. Bitcoin Knots یک نرمافزار جایگزین برای نود بیتکوین است که قابلیتهای شخصیسازی بیشتری را به اپراتورها میدهد؛ از جمله این امکان که خودشان برای میزان دادههای OP_Return که مایل به ذخیره و بازنشر آن هستند، محدودیت تعیین کنند. آمارها نشان میدهد سهم بازار نودهای Knots از حدود ۱٪ در پایان سال ۲۰۲۴، با یک رشد تقریباً عمودی، به نزدیک ۲۰٪ در سال ۲۰۲۵ رسیده است که نشاندهنده واکنش شدید بخشی از جامعه به مسیر پیش روی توسعه بیتکوین است. در این میان، راهکار استارکور میتواند فارغ از این جدالها، قدرت تأیید مستقل را به دست تکتک کاربران بازگرداند.
آموزش
تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟
تقویم اقتصادی مثل یک “برنامهریزی خبری” برای بازار است. اگر به آن توجه نکنید، ممکن است در لحظه انتشار اخبار مهم با حرکتهای ناگهانی و شدید قیمت غافلگیر شوید. استفاده درست از آن کمک میکند ریسک معاملات را مدیریت کنید و حتی فرصتهای سودآور پیدا کنید.

منتشر شده
4 روز پیشدر
شهریور 21, 1404توسط
روکو (Rocco)
اگر معاملهگر یا فعال بازارهای مالی باشید، حتما تجربه کردهاید که یک خبر اقتصادی میتواند ظرف چند دقیقه بازار را زیر و رو کند. مثلا اعلام نرخ بیکاری آمریکا یا تصمیم فدرال رزرو درباره نرخ بهره کافی است تا قیمت دلار، طلا یا حتی بیت کوین نوسان شدیدی پیدا کند. در چنین شرایطی، دانستن زمان دقیق این رویدادها میتواند مرز میان یک معامله سودآور یا پشیمانکننده باشد.
اینجاست که تقویم اقتصادی به عنوان یک ابزار به کمک شما میآید. ابزاری که تمام اتفاقات مهم اقتصادی و مالی جهان را در یک جدول زمانی مشخص نمایش میدهد و به شما کمک میکند همیشه چند قدم جلوتر از بازار باشید. اگر میخواهید بدانید تقویم اقتصادی دقیقا چیست، چه اجزایی دارد و چطور باید از آن استفاده کنید، این مطلب را از دست ندهید.
تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست؟
یک لیست زمانبندیشده از اعلامیههای اقتصادی، دادههای کلان، سخنرانیهای مقامات مالی و انتشار شاخصهای اقتصادی مثل نرخ بهره، تورم، بیکاری، تولید ناخالص داخلی و … است. علاوه بر این معمولاً زمان بیانیه های بانک مرکزی، سخنرانی های سیاست گذاران پولی و انتخابات را فهرست می کند.
بیشتر تقویم های اقتصادی منتشر شده شامل نوع داده مثل نرخ بیکاری، نتیجه قبلی که منتشر شده بود و انتظارات اجماع بازار برای نتیجه آتی می شوند. باید توجه داشت که نوع انتشار به طور کلی بسته به اینکه چه تاثیری می تواند داشته باشد؛ بصورت زیاد، متوسط، کم یا بدون تاثیر، کد گذاری می شود.
برای مثال، تصور کنید بانک مرکزی اروپا (ECB) قرار است درباره نرخ بهره (Interest Rate) جلسه برگزار کند. این تصمیم میتواند ارزش یورو را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. اگر شما معاملهگر بازار فارکس باشید و این تاریخ را ندانید، ممکن است در میانه یک معامله ناگهان با نوسانی شدید روبهرو شوید و فرصت مدیریت آن را از دست بدهید. اما وقتی به تقویم اقتصادی نگاه میکنید، میبینید که این رویداد دقیقا چه روز و ساعتی اتفاق میافتد و میتوانید از قبل برایش برنامهریزی کنید.
تقویم اقتصادی نه فقط برای معاملهگران حرفهای، بلکه برای هر فردی که در بازارهای مالی فعالیت میکند (از بورس و فارکس گرفته تا ارزهای دیجیتال) یک ابزار ضروری است. حتی سرمایهگذاران بلندمدت هم با نگاه به این تقویم میتوانند تصمیمهای دقیقتری برای مدیریت پرتفوی خود بگیرند.
اگر انتشار داده اقتصادی تأثیر کمی داشته باشد، آنگاه جفت ارز حرکتی نداشته و یا واکنشی جزیی نسبت به نتیجه از خود نشان خواهد داد. اما اگر در رویدادی با تأثیر متوسط، نتیجه نهایی با چیزی که انتظار می رفت خیلی تفاوت داشته باشد، باعث می شود جفت ارز به میزان بیشتری تغییر کند. زمانی که انتشار داده ها به طور قابل توجهی بیشتر یا کمتر از نتیجه مورد انتظار بازار باشند، به خصوص زمانی که صحبت از داده هایی با تأثیر بالا باشد، جفت ارز مرتبط تمایل بیشتری به حرکت دارد و بازار نوسانات قابل توجهی را در این فرآیند تجربه می کند.
چرا تقویم اقتصادی مهم است؟
- تقویم اقتصادی مانند یک نقشه راه است که مسیر حرکت بازارها را روشنتر میکند و شما را از غافلگیریهای ناگهانی نجات میدهد. به این ترتیب شما میتوانید تصمیمات معاملاتی خودتان را بر پایه اطلاعات موثق بگیرید.
- انتشار دادههای اقتصادی میتواند باعث نوسانات شدید در بازارهای مالی شود. برای مثال، اگر نرخ تورم بالاتر از حد انتظار اعلام شود، سرمایهگذاران انتظار افزایش نرخ بهره خواهند داشت و همین موضوع میتواند بازار سهام یا ارزهای دیجیتال را تحت تاثیر قرار دهد.
- بدون تقویم اقتصادی، بسیاری از تصمیمها بر اساس حدس و گمان گرفته میشود. معاملهگرانی که فقط با تحلیل تکنیکال کار میکنند، ممکن است در لحظه انتشار یک خبر بزرگ، گرفتار نوسانات غیرمنتظره بازار شوند. در حالیکه کسی که تقویم اقتصادی را دنبال میکند، میداند چه زمانی باید محتاطتر باشد یا حتی برای شکار فرصتهای جدید آماده شود.
- یکی از مهمترین مزیتهای تقویم اقتصادی، مدیریت ریسک است. اگر قبل از انتشار یک داده مهم پوزیشن باز دارید، میتوانید حجم معاملات خود را کاهش دهید، حد ضرر تنظیم کنید یا حتی معامله را ببندید تا از ضررهای سنگین جلوگیری شود.
- استفاده از تقویم اقتصادی به شما امکان میدهد استراتژیهای کوتاهمدت و بلندمدت خود را بر اساس دادههای واقعی طراحی کنید. به این ترتیب، معاملات شما نظم بیشتری پیدا میکند و احتمال موفقیت بالاتر میرود.
- بسیاری از ضررها به دلیل تصمیمات عجولانه و احساسی اتفاق میافتد. وقتی بدانید چه چیزی در راه است، آرامش بیشتری خواهید داشت و کمتر اسیر ترس یا طمع میشوید.
اجزای اصلی یک تقویم اقتصادی
وقتی وارد یک تقویم اقتصادی مثل Trading Economics یا Investing.com میشوید، در نگاه اول ممکن است جدول شلوغی ببینید که پر از عدد و کلمه است. اما اگر بدانید هر ستون چه معنایی دارد، کار با آن بسیار ساده خواهد شد. در ادامه تکتک اجزای اصلی این جدول که از وبسایت تریدینگ اکونومیکس آورده شده را توضیح میدهیم.

در قسمت بالای جدول بخشی برای فیلتر کردن نتایج آورده شده است. گزینه «Recent» فیلتری برای نشان دادن رویدادهای اخیر است و فقط موارد نزدیک به زمان فعلی را نشان میدهد. اگر میخواهید مثلا رویدادهای اقتصادی چند ماه دیگر را ببینید کافی است این فیلتر را تغییر دهید.
با استفاده از گزینه «Impact» شما میتوانید این رویدادهای اقتصادی را بر اساس سطح اهمیت آن ها دستهبندی کنید. تریدینگ اکونومیکس سه دستهبندی دارد. رویدادهای یک ستاره، دو ستاره و سه ستاره که طبیعتا اهمیت آن ها بر اساس تعداد ستاره افزایش مییابد.
قسمت «Countries» امکان فیلتر کردن بر اساس کشور یا اقتصاد موردنظر را فراهم میکند. مثلا اگر قصد دارید فقط شاخصهای اقصتادی کلان آمریکا را ببینید، کافی است روی این گزینه کلیک کرده و «United States» را انتخاب کنید.
فیلتر «Category» دستهبندی رویدادها را نمایش میدهد. مثلا شما میتوانید در این فیلتر گزینه «Prices & Inflation» را انتخاب کرده و فقط دادههای تورمی را مشاهده کنید.
بخش «UTC +3:30» نیز برای تعیین منطقه زمانی است. شما میتوانید منطقه زمانی خودتان (تهران-ایران) را تنظیم کنید تا ببینید دقیقا رویداد موردنظرتان در چه ساعتی به وقت ایران رخ میدهد.
- تاریخ و ساعت
اولین چیزی که در تقویم اقتصادی به چشم میآید، ستون زمان انتشار است. در این بخش دقیقا مشخص میشود که هر رویداد چه روز و ساعتی منتشر خواهد شد. اهمیت این قسمت بسیار بالاست، چون بازارها معمولا درست در همان لحظه انتشار خبر واکنش نشان میدهند. مثلا اگر در ساعت ۴:۰۰ صبح «شاخص اعتماد مصرفکننده استرالیا» منتشر شود، معاملهگران بازار فارکس در همان دقیقه باید آماده واکنش باشند.
همانطور که گفتیم، ساعت تقویم معمولا بر اساس منطقه زمانی قابل تغییر است. مثلا شما میتوانید آن را روی «تهران (UTC+3:30)» تنظیم کنید تا دقیقاً با ساعت محلی خودتان هماهنگ باشد.
- کشور
در ستون بعدی، پرچم و کد کشور (مثلاً GB = بریتانیا، AU = استرالیا، MX = مکزیک) قرار دارد که نشان میدهد داده متعلق به کدام اقتصاد است. گاهی اوقات هم رویدادها مربوط به یک بلوک منطقهای خاص مثلا اروپا (EA = Euro Area) هستند. در این صورت آن داده را باید به عنوان یک شاخص منطقهای و نه مربوط به یک کشور واحد تفسیر کرد.
- عنوان رویداد
این ستون عنوان خبر یا شاخص اقتصادی را نشان میدهد. گاهی هم کنار این عنوان، مخفف ماه میلادی (مثل AUG، SEP) دیده میشود که نشان میدهد داده مربوط به کدام ماه است. شناخت هر شاخص اهمیت زیادی دارد، چون هرکدام اثر متفاوتی روی بازار میگذارند.
اما نکته مهم اینجاست که همه رویدادها عددی و آماری نیستند. بعضی از آن ها بیشتر کیفی هستند و باید با توجه به ماهیتشان تفسیر شوند. برای درک بهتر، به چند نمونه نگاه کنیم:
- شاخصهای آماری (عددمحور)
مثل نرخ بیکاری (Unemployment Rate)، شاخص قیمت مصرف کننده (CPI)، یا تولید ناخالص داخلی (GDP). اینها همیشه یک عدد مشخص دارند که میتوان آن را با مقدار قبلی و پیشبینی بازار مقایسه کرد.
- سخنرانیها (Speech)
مثلا «سخنرانی رئیس فدرال رزرو». این نوع رویداد عدد ندارد، بلکه مهم محتوای صحبتهاست. اگر لحن سخنران به سمت سیاست انقباضی (افزایش نرخ بهره) باشد، بازار واکنش منفی به داراییهای پرریسک نشان میدهد. اگر لحن انبساطی باشد، میتواند باعث رشد بازار سهام یا ارزهای دیجیتال شود.
- حراج اوراق (Auction)
مثل «حراج اوراق ۱۰ ساله آمریکا» یا «حراج اوراق خزانه ژاپن». اینجا اعداد مربوط به بازده (Yield) یا حجم اوراق فروختهشده اهمیت دارند. بالا رفتن بازده معمولا نشانه افزایش هزینه استقراض دولت و احتمال بالا رفتن نرخ بهره است.
- شاخصهای نظرسنجی و اعتماد (Survey/Confidence Index)
مثل «شاخص اعتماد مصرفکننده» یا «شاخص مدیران خرید (PMI)». اینها با پرسشنامه از فعالان اقتصادی یا مصرفکنندگان تهیه میشوند و بازتابدهنده چشمانداز آینده هستند.
ستون Previous نشاندهنده نتیجه گزارش قبلی است. مثلا اگر شاخص بیکاری ماه گذشته ۸٪ بوده، این عدد در ستون Previous نمایش داده میشود. این بخش برای مقایسه روند بسیار مهم است، چون بازار همیشه تغییرات نسبت به گذشته را در نظر میگیرد.
در قسمت (Consensus / Forecast) دو ستون پیشبینی تحلیلگران و اقتصاددانان درباره آن شاخص یا داده اقتصادی آورده میشود. اما چه تفاوتی با هم دارند؟
Consensus یا اجماع در واقع میانگین پیشبینی جمعی تحلیلگران، اقتصاددانها و موسسات مالی است. یعنی چندین منبع معتبر پیشبینی خود را درباره یک شاخص اعلام میکنند و تقویم اقتصادی میانگین یا اجماع آنها را نمایش میدهد.
Forecast گاهی به همان معنی Consensus به کار میرود، اما در بعضی تقویمها (مثل Trading Economics) یک تفاوت کوچک دارد:
- Forecast معمولاً پیشبینی اختصاصی خود سایت یا موسسه منتشرکننده تقویم است.
- در حالی که Consensus نماینده پیشبینی کلی بازار و تحلیلگران مختلف است.
در ستون (Actual) مقدار واقعی در لحظه انتشار خبر بهروزرسانی میشود و عدد واقعی گزارش را نشان میدهد. در حقیقت، مهمترین بخش برای معاملهگران همین ستون است، چون مستقیما رفتار بازار را شکل میدهد.
بعضی تقویمها مثل Trading Economics در کنار هر شاخص نمودارهای کوچکی نمایش میدهند. این نمودار روند تاریخی آن شاخص را نشان میدهد (مثلا تغییرات نرخ بیکاری در چند ماه گذشته). با نگاه سریع به این بخش میتوانید متوجه شوید وضعیت در حال بهبود یا بدتر شدن است.

طبق ستون اول متوجه میشویم که شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) آمریکا ساعت ۴ بعد از ظهر به وقت محلی منتشر میشود. به طور کلی، شاخصهای اقتصادی را میتوان در بازه زمانیهای مختلفی ارزیابی کرد. منظور از MoM بازه زمانی ماهانه است و YoY تغییرات کل یک سال نسبت به سال قبل را نشان میدهد.
در سطر اول که مربوط به شاخص PPI اصلی در بازه ماهانه است، میبینیم که مقدار قبلی ۰.۹٪ ثبت شده است. این یعنی در ماه گذشته قیمت تولیدکنندهها نسبت به ماه ماقبلش ۰.۹٪ افزایش داشته است. در ستون Forecast پیشبینی تریدینگ اکونومیکس برای این ماه ۰.۳٪ است و Consensus که میانگین پیشبینی اقتصاددانان و تحلیلگران مختلف را نشان میدهد ۰.۴٪ ثبت شده است. مقدار Actual یا واقعی هم هنوز منتشر نشده و به همین دلیل این ستون خالی مانده و در لحظه انتشار شاخص پر میشود.
چطور از تقویم اقتصادی استفاده کنیم؟
این بخش مهمترین قسمت مقاله است، چون فقط دانستن اینکه رویدادها چه زمانی هستند کافی نیست؛ باید بدانید چطور از این اطلاعات استفاده کنید.
- برنامهریزی هفتگی: در ابتدای هفته به تقویم اقتصادی نگاه کنید و رویدادهای مهم (مثل NFP یا تصمیم نرخ بهره) را علامت بزنید. این کار به شما کمک میکند از قبل آماده باشید.
- ترکیب با تحلیل تکنیکال: اگر میبینید یک خبر مهم نزدیک است، سطوح حمایت و مقاومت نمودار را بررسی کنید. مثلا اگر خبر منفی بیاید و بازار به حمایت نزدیک باشد، احتمال شکستن حمایت بیشتر میشود.
- استراتژی معاملاتی متناسب با خبر: بعضی معاملهگران قبل از انتشار خبر، از بازار خارج میشوند تا ریسک نکنند. برخی دیگر ترجیح میدهند منتظر بمانند و پس از انتشار داده و مشخص شدن جهت بازار وارد معامله شوند.
- مدیریت حجم و حد ضرر: در زمانهایی که احتمال نوسان شدید وجود دارد، بهتر است حجم معامله کمتر شود یا حد ضرر نزدیکتر قرار بگیرد.
- ثبت تجربهها: بهترین راه برای یادگیری استفاده از تقویم اقتصادی، تجربه شخصی است. بعد از هر رویداد مهم یادداشت کنید بازار چگونه واکنش نشان داد و استراتژی شما چقدر موفق بود.
تقویم اقتصادی را از کجا ببینیم؟
امروزه دهها وبسایت معتبر وجود دارد که تقویم اقتصادی رایگان و بهروزی ارائه میدهند. برخی از بهترین منابع عبارتاند از:
- Trading Economics: همه رویدادها، نرخ بهره، قیمتها و تورم، بازار کار، رشد تولید ناخالص داخلی، تجارت خارجی، دولت، اعتماد تجاری، احساسات مصرفکننده، بازار مسکن.
- Investing.com: تقویم اقتصادی همزمان با اعلام رویدادهای اقتصادی، شاخصها را دریافت کنید و تأثیر فوری آنها بر بازار جهانی را مشاهده کنید – از جمله رویدادهای قبلی، …
- Forex Factory: با تقویم اقتصادی فارکس محور، رویدادهای تأثیرگذار بر بازار را خیلی قبل از وقوع پیشبینی کنید.
- TradingView: تقویم اقتصادی آخرین و رویدادهای اقتصادی آینده را نشان میدهد که میتوانند بر داراییها، مناطق و بازارهای جهانی خاصی تأثیر بگذارند.
- FXStreet: تقویم اقتصادی لحظهای، رویدادها و شاخصهای اقتصادی سراسر جهان را پوشش میدهد.
- MyFxBook: تقویم اقتصادی به صورت آنی که تمام رویدادها و اطلاعیههای اقتصادی را پوشش میدهد. مقادیر تاریخی، قبلی، اجماعی و واقعی هر شاخص را مشاهده کنید.
همچنین بروکرهای فارکس هم معمولاً تقویم اقتصادی روی سایت خود دارند.
در انتها
تقویم اقتصادی مثل یک “برنامهریزی خبری” برای بازار است. اگر به آن توجه نکنید، ممکن است در لحظه انتشار اخبار مهم با حرکتهای ناگهانی و شدید قیمت غافلگیر شوید. استفاده درست از آن کمک میکند ریسک معاملات را مدیریت کنید و حتی فرصتهای سودآور پیدا کنید. در دنیایی که ثانیهها حرف اول را میزنند، اطلاع از آنچه در راه است، برگ برنده شماست. با استفاده منظم از این ابزار، دیگر از نوسانات ناگهانی غافلگیر نخواهید شد و میتوانید با اطمینان بیشتری برای آینده سرمایهگذاری خود برنامهریزی کنید.
به یاد داشته باشید، موفقیت در بازارهای مالی تنها به تحلیل نمودارها محدود نمیشود. تسلط بر اطلاعات و درک وقایع کلان اقتصادی، مکمل تحلیل تکنیکال است و شما را در مسیری قرار میدهد که به جای دنبال کردن بازار، آن را پیشبینی کنید. به همین خاطر توصیه میکنیم که از همین امروز، استفاده از تقویم اقتصادی را به یکی از عادتهای معاملاتی خود تبدیل کنید.
سودآوری و معامله گری بصورت مداوم در بازار می تواند بسیار چالش برانگیز باشد، و واقعیت مسلم این است که اکثر معامله گران خرد معمولا پول خود را در این بازار از دست می دهند. با این وجود، با یک برنامه معاملاتی جامع، ابزارهای مناسب و دانش کافی از بازار ارز، شانس موفقیت شما به عنوان یک معامله گر به میزان قابل توجهی افزایش می یابد.

استارک ور (StarkWare) تأیید کل تاریخچه بلاکچین با ۱ مگابایت حجم ممکن ساخت!

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

ارتقای آلپنگلو (Alpenglow) در سولانا تأیید شد؛ تراکنشها بزودی با سرعت اینترنت نهایی میشوند

تراست ولت امکان معامله سهام های توکنیزه (RWA) را برای کاربران فعال کرد

اندیکاتور ATR چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟

۹ عادت مالی که افراد منظم را به ثبات و آزادی مالی میرساند

کاناری کپیتال برای ETF اینجکتیو (INJ) ثبتنام کرد

کاردینال؛ اولین پروتکل دیفای بیت کوین بر بستر کاردانو

هر اونس چند گرم طلای ۱۸ عیار است؟ تبدیل ساده انس به گرم طلا

آیا تحلیل تکنیکال بهتنهایی در بازار رمز ارزها سودآور است؟

کوینبیس توکن اتنا (ENA) را به رودمپ خود اضافه کرد

در ۲ ماه اخیر بیش از ۱۰٪ پروژهها ناپدید شدهاند!

ارتقای آلپنگلو (Alpenglow) در سولانا تأیید شد؛ تراکنشها بزودی با سرعت اینترنت نهایی میشوند

اندیکاتور ATR چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟

تراست ولت امکان معامله سهام های توکنیزه (RWA) را برای کاربران فعال کرد

تقویم اقتصادی (Economic Calendar) چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟

استارک ور (StarkWare) تأیید کل تاریخچه بلاکچین با ۱ مگابایت حجم ممکن ساخت!

سریال پول به زبان ساده (Money, Explained) قسمت پنجم (آخر)

سریال پول به زبان ساده (Money, Explained) قسمت چهارم

سریال پول به زبان ساده (Money, Explained) قسمت سوم

سریال پول به زبان ساده (Money, Explained) قسمت دوم

سریال پول به زبان ساده (Money, Explained) قسمت اول

مستند دیپ وب (Deep Web) 2015

مستند شغل داخلی (Inside Job) بحران مالی

مارجین کال (Margin Call)

فیلم بازیکن شماره یک آماده (Ready Player One)

فیلم مرد آزاد (Free Guy)
![مستند کریپتوپیا [Cryptopia]، بیت کوین، بلاکچین و آینده اینترنت](https://investorent.xyz/wp-content/uploads/مستند-کریپتوپیا-Cryptopia-80x80.webp)
مستند کریپتوپیا (Cryptopia)

برای ارسال نظر باید وارد شوید ورود